Қазақстанның еңбек ресурстары

Қазақстанның еңбек ресурстары

• Еңбек ресурстары – елдің экономикалық дамуына үлес қоса алатын еңбекке жарамды халықтың жиынтығы.
• Қазақстандағы еңбек ресурстарының жалпы саны шамамен 9,5–10 млн адамды құрайды.
• Еңбекке жарамды жас мөлшері ерлер үшін 16-63 жас, әйелдер үшін 16-58 жас аралығы.
• Еңбек нарығында жоғары білімді мамандардың үлесі артып келеді.

Экономикалық белсенді халықтың орналасуы

• Экономикалық белсенді халық – жұмыспен қамтылғандар мен жұмыссыздардан тұратын халық бөлігі, Қазақстанда 9,3 млн адамды құрайды.
• Қала халқының шамамен 60%-ы ірі қалаларда (Алматы, Астана, Шымкент) еңбек етеді, онда еңбек нарығы қарқынды дамыған.
• Ауыл халқының шамамен 40%-ы негізінен ауыл шаруашылығында және шағын кәсіпкерлікте жұмыс істейді.
• Қарағанды, Павлодар, Атырау, Маңғыстау облыстары – өнеркәсіптік өңірлер, мұнда кен өндіру, металлургия және мұнай-газ салалары дамыған.
• Түркістан, Жамбыл, Ақмола, Қостанай облыстары ауыл шаруашылығы басым аймақтар болып табылады.
• Жұмыспен қамту салалары: өнеркәсіп (15-20%), ауыл шаруашылығы (10-15%), қызмет көрсету саласы (50%-дан астам), мемлекеттік басқару және білім беру (10-15%).

Әлеуметтік құрылым

• Қазақстанның әлеуметтік құрылымы халықтың кәсіби, табыстық, білімдік, аймақтық және басқа да белгілер бойынша жіктелуін көрсетеді.
• Жоғары әлеуметтік топқа ірі кәсіпкерлер, мемлекеттік шенеуніктер, табысы жоғары мамандар кіреді.
• Орта тапқа мемлекеттік қызметкерлер, мұғалімдер, дәрігерлер, шағын және орта кәсіп иелері жатады.
• Жұмысшы табы өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы және қызмет көрсету саласында еңбек ететін азаматтардан тұрады.
• Әлеуметтік осал топтарға зейнеткерлер, мүгедектер, көпбалалы отбасылар, жұмыссыздар кіреді.
• Еңбек нарығындағы негізгі мәселелер: аймақтар бойынша жұмыспен қамту теңсіздігі, жастар арасындағы жұмыссыздық, көлеңкелі экономика, бейресми жұмыспен қамту, қалалық және ауылдық аймақтардағы табыс айырмашылығы.