Psychotraumagerelateerde stoornissen
87 Questions
1 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Welke van de volgende kenmerken behoren tot psychotraumagerelateerde stoornissen?

  • Verlies van eetlust
  • Vermijding van situaties (correct)
  • Hoge energieniveaus
  • Positieve veranderingen in stemming

    • Wat is een gevolg van onbehandelde posttraumatische-stressstoornis (PTSS)?

  • Betere copingmechanismen
  • Chroniciteit van symptomen (correct)
  • Verminderde kans op depressie
  • Verhoogde sociale interactie

    • Wat onderscheidt een psychotraumatische gebeurtenis van een gewone stressvolle gebeurtenis?

  • Het type emotionele reactie (correct)
  • De duur van de gebeurtenis
  • De triggers die de gebeurtenis veroorzaken
  • De mate van langdurige effecten

    • Welke stoornissen komen voor in de differentiële diagnostiek van psychotraumagerelateerde stoornissen?

    <p>Obsessieve-compulsieve stoornis</p> Signup and view all the answers

    Wat is een gemeenschappelijk symptoom van zowel acute stressstoornis als PTSS?

    <p>Verhoogde prikkelbaarheid</p> Signup and view all the answers

    Wat is de levensprevalentie van PTSS bij vrouwen?

    <p>10%</p> Signup and view all the answers

    Welke biologische veranderingen worden vaak gezien bij PTSS?

    <p>HPA-asafwijkingen</p> Signup and view all the answers

    Wat is een belangrijk risico voor mensen met een acute stressstoornis?

    <p>Ze kunnen minder adequaat reageren</p> Signup and view all the answers

    Wat is een kenmerkend symptoom van posttraumatische-stressstoornis (PTSS)?

    <p>Herbelevingen van de traumatische gebeurtenis</p> Signup and view all the answers

    Welke vorm van therapie wordt beschouwd als de behandeling van eerste keuze voor PTSS?

    <p>Cognitieve gedragstherapie</p> Signup and view all the answers

    Waarom wordt klassieke debriefing na psychotrauma soms afgeraden?

    <p>Het kan schadelijk zijn voor de slachtoffers</p> Signup and view all the answers

    Welke aandoening kan samengaan met medicamenteuze behandeling bij PTSS?

    <p>Comorbide depressieve stoornis</p> Signup and view all the answers

    Welke reactie is niet typisch voor de acute stressstoornis?

    <p>Paranoïde gedachten</p> Signup and view all the answers

    Wat is het belangrijkste verschil tussen acute stressstoornis en PTSS?

    <p>De duur van de klachten</p> Signup and view all the answers

    Wat is een psychotraumatische gebeurtenis?

    <p>Een levensbedreigende of traumatische ervaring</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende aandoeningen moet gedifferentieerd worden van PTSS?

    <p>Aanpassingsstoornissen</p> Signup and view all the answers

    Wat kan een voorbeeld zijn van een psychotraumatische gebeurtenis?

    <p>Een verkeersongeluk</p> Signup and view all the answers

    Welke factor kan leiden tot een verhoogd risico op het ontwikkelen van PTSS?

    <p>Psychische problemen voorafgaand aan het trauma</p> Signup and view all the answers

    Wat kan de 'freezing' reactie veroorzaken tijdens een acute stressreactie?

    <p>Het gevoel dat het gevaar niet meer te ontlopen is</p> Signup and view all the answers

    Welke van onderstaande symptomen is niet kenmerkend voor de obsessieve-compulsieve stoornis?

    <p>Korte herbelevingen</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn pretraumatische factoren?

    <p>Factoren die invloed hebben voordat de traumatische gebeurtenis plaatsvindt</p> Signup and view all the answers

    Welke fysieke symptomen zijn vaak aanwezig bij psychotraumagerelateerde stoornissen?

    <p>Huiduitslag en tremoren</p> Signup and view all the answers

    Wat is geen doel van steun en opvang na een psychotrauma?

    <p>Het stimuleren van herbelevingen</p> Signup and view all the answers

    Wat is een mogelijke gevolg van niet-erkende PTSS?

    <p>Suïcidaliteit</p> Signup and view all the answers

    Wat is de rol van medicamenteuze behandeling bij PTSS?

    <p>De patiënt voorbereiden op psychotherapie</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende stellingen over psychotraumatische gebeurtenissen is waar?

    <p>80% van de mensen maakt een psychotraumatische gebeurtenis mee in hun leven.</p> Signup and view all the answers

    Wat beschrijft het concept van 'derealisatie' bij acute stressstoornis?

    <p>Het ervaren van mensen als onwerkelijk</p> Signup and view all the answers

    Wat is een symptoom van de acute stressstoornis?

    <p>Dissociatieve symptomen</p> Signup and view all the answers

    Wat is de betekenis van 'dissociatie' in de context van stressstoornissen?

    <p>Afstand nemen van het zelf en de ervaring</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende factoren is geen posttraumatische factor?

    <p>Ernst van de psychotraumatische gebeurtenis</p> Signup and view all the answers

    Welke hormoonrespons is verhoogd bij patiënten met PTSS?

    <p>Cortisol</p> Signup and view all the answers

    Welke term wordt gebruikt voor minder massale psychotraumatische gebeurtenissen?

    <p>Persoonlijke trauma's</p> Signup and view all the answers

    Wat kan een beschermende factor zijn tegen de ontwikkeling van PTSS?

    <p>Sociale steun</p> Signup and view all the answers

    Wat is een van de belangrijkste neurobiologische correlaten van PTSS?

    <p>Verhoogde hartfrequentie</p> Signup and view all the answers

    Wat is een kenmerkend probleem bij de acute stressstoornis?

    <p>Te veel verwerking van gevaarsinformatie</p> Signup and view all the answers

    Wat is een belangrijke beschermende factor tegen het ontwikkelen van een PTSS?

    <p>Sociale steun</p> Signup and view all the answers

    Wat is de voorkeursbehandeling voor PTSS?

    <p>Psychotherapie</p> Signup and view all the answers

    Wat is het doel van medicatie bij de behandeling van PTSS?

    <p>Patiënten toegankelijker maken voor psychotherapie</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende therapieën is een vorm van cognitieve gedragstherapie voor PTSS?

    <p>Prolonged exposure-therapie</p> Signup and view all the answers

    Wat is een mogelijk gedrag dat iemand met een acute stressstoornis kan vertonen?

    <p>Chaotisch en impulsief gedrag</p> Signup and view all the answers

    Wat is een belangrijk onderdeel van de beknopte eclectische psychotherapie voor PTSS (BEPP)?

    <p>Psycho-educatie</p> Signup and view all the answers

    Wat is een kenmerkend symptoom dat niet tot de acute stressstoornis behoort?

    <p>Hyperfocus op dagelijkse taken</p> Signup and view all the answers

    Waarom kan emotieregulatietechnieken nuttig zijn bij complexe PTSS?

    <p>Omdat complexe PTSS meestal langdurig is</p> Signup and view all the answers

    Hoe lang duurt de acute stressstoornis maximaal?

    <p>Tussen de drie dagen en één maand</p> Signup and view all the answers

    Wat is het kenmerk van 'imaginaire exposure' in de behandeling van PTSS?

    <p>Blootstelling aan de herinnering van de gebeurtenis</p> Signup and view all the answers

    Wat is een veelvoorkomend effect van posttraumatische-stressstoornis (PTSS) op de slaap?

    <p>Slaapgebrek en nachtmerries</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn contra-indicaties voor de behandeling van PTSS?

    <p>Ernstige depressieve stoornis en psychosespectrumsstoornis</p> Signup and view all the answers

    Wat is een van de symptomen die helpen bij de diagnose van PTSS?

    <p>Vermijding van sociale situaties</p> Signup and view all the answers

    Wat beschrijft het gedrag van iemand die PTSS heeft wanneer hij een vliegtuig hoort?

    <p>Reageert met heftige angst en lichamelijke symptomen</p> Signup and view all the answers

    Wat is een voordeel van e-health in de behandeling van psychotraumaklachten?

    <p>Het kan schuld en schaamte verminderen</p> Signup and view all the answers

    Wat is het doel van het schrijven van een ongecensureerde 'boze' brief in BEPP?

    <p>Om de boosheid op een constructieve manier te uiten</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende symptomen is GEEN onderdeel van de symptomen van PTSS?

    <p>Intense interesse in hobby's en vrijetijdsbesteding</p> Signup and view all the answers

    Welke techniek wordt gebruikt in EMDR als onderdeel van de behandeling?

    <p>Distractie door oogbewegingen</p> Signup and view all the answers

    Wat kan een gevolg zijn van de focus op gevaar bij PTSS?

    <p>Verhoogde kans op fouten en uitputting</p> Signup and view all the answers

    Waarom is psycho-educatie belangrijk in de behandeling van PTSS?

    <p>Het helpt patiënten begrijpen hun symptomen en reacties</p> Signup and view all the answers

    Welke groep heeft aangepaste PTSS-criteria gebaseerd op leeftijd?

    <p>Kinderen van 6 jaar en jonger</p> Signup and view all the answers

    Wat is een veelvoorkomende comorbiditeit bij PTSS?

    <p>Depressieve stoornis</p> Signup and view all the answers

    Wat kan bij iemand met PTSS leiden tot agressief gedrag?

    <p>Het voordringen in een rij</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende symptomen is GEEN intrusief symptoom bij acute stressstoornis?

    <p>Hyperfocus op hobby's</p> Signup and view all the answers

    Waarom kunnen mensen met PTSS vaak problemen hebben met concentratie?

    <p>Ze zijn vaak bezig met hun trauma en angst</p> Signup and view all the answers

    Wat kenmerkt een PTSS?

    <p>Een staat van verhoogde activiteit die aanhoudt en geheugen laden met trauma-gerelateerde herinneringen.</p> Signup and view all the answers

    Welke gevolgen kunnen onbehandelde PTSS-klachten hebben?

    <p>Ontwikkeling van een chronisch beloop met beperkingen in functioneren.</p> Signup and view all the answers

    Wat is het verband tussen acute stressstoornis en PTSS?

    <p>PTSS kan ontstaan na een acute stressstoornis indien klachten langer dan een maand aanhouden.</p> Signup and view all the answers

    Welke klacht wordt vaak niet in verband gebracht met een psychotraumatische gebeurtenis?

    <p>Slaapproblemen en concentratieproblemen.</p> Signup and view all the answers

    Wat is essentieel voor de behandeling van een acute stressstoornis?

    <p>Vroege herkenning van de klachten.</p> Signup and view all the answers

    Welk van de volgende is vaak een aanwijzing dat er sprake kan zijn van een ernstige psychotraumatische gebeurtenis?

    <p>Regelmatig melden van vermoeidheid zonder duidelijke oorzaak.</p> Signup and view all the answers

    Wat is een belangrijke stap in de diagnostiek van PTSS?

    <p>Symptomen van acute stressstoornis uitvragen na een traumatische gebeurtenis.</p> Signup and view all the answers

    Wat kan een reden zijn voor patiënten om te vermijden over hun trauma te praten?

    <p>Zorg voor negatieve reacties en herbeleving van de trauma.</p> Signup and view all the answers

    Welke psychische klachten worden vaak stelselmatig genegeerd door zowel patiënten als artsen in verband met trauma?

    <p>Somatische klachten zonder mentale koppeling.</p> Signup and view all the answers

    Wat is de rol van de psychiater bij het vaststellen van PTSS?

    <p>Nagaan of er schokkende of verborgen gebeurtenissen een rol spelen.</p> Signup and view all the answers

    Welke screeningsmethode kan snel op PTSS worden getest?

    <p>Trauma Screening Questionnaire (TSQ).</p> Signup and view all the answers

    Wat is het kenmerk van de acute stressstoornis?

    <p>Verdoofd zijn of extreme emoties direct na een traumatische gebeurtenis.</p> Signup and view all the answers

    Waarom kan de diagnose van PTSS moeilijk zijn?

    <p>Omdat veel klachten als vanzelfsprekend worden beschouwd.</p> Signup and view all the answers

    Wat kan een gevolg zijn van de stigma rond psychotrauma?

    <p>Het verbergen van het trauma uit schaamte of angst voor gevolgen.</p> Signup and view all the answers

    Wat is een kenmerk van de HPA-asafwijkingen bij PTSS?

    <p>Verlaagde cortisolspiegel</p> Signup and view all the answers

    Welk gebied van de hersenen heeft een verminderde functie bij PTSS in relatie tot de angstrespons?

    <p>Prefrontale cortex</p> Signup and view all the answers

    Wat speelt een rol bij het ontstaan van PTSS volgens recente studies?

    <p>Genetische en epigenetische factoren</p> Signup and view all the answers

    Wat gebeurt er vaak na toediening van intranasale oxytocine bij mannen en vrouwen met PTSS?

    <p>Afname van amygdala hyperactiviteit</p> Signup and view all the answers

    Welk symptoom wordt traditioneel in verband gebracht met onbewuste verdringing bij PTSS?

    <p>Herbelevingen</p> Signup and view all the answers

    Wat blijkt ineffectief te zijn als preventieve maatregel tegen het ontstaan van PTSS?

    <p>Debriefing door deskundigen</p> Signup and view all the answers

    Welke factor lijkt vooral invloedrijk bij de gevoeligheid voor een ontregeling van de stressrespons bij vrouwen?

    <p>Polymorfisme in het PAC1-receptorgen</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt vaak gezien als een kenmerk van herbelevingen bij PTSS?

    <p>Willekeurige zintuiglijke ervaringen</p> Signup and view all the answers

    Wat voorspelt een onderdrukte cortisolrespons na inname van dexamethason?

    <p>Verminderde effectiviteit van psychotherapie</p> Signup and view all the answers

    Wat is een veelvoorkomend gevolg van voortdurende blootstelling aan traumatische gebeurtenissen?

    <p>Ontwikkeling van PTSS</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende stellingen over acute stressstoornis is waar?

    <p>Het gaat vanzelf over bij de meeste mensen</p> Signup and view all the answers

    Wat is de rol van de hippocampus bij PTSS?

    <p>Versterken van herbelevingen</p> Signup and view all the answers

    Waarom kan vroegsignalering van mensen met risico op PTSS belangrijk zijn?

    <p>Het helpt bij het aanpassen van behandelstrategieën</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Psychotraumagerelateerde stoornissen

    • Kenmerken: Blootstelling aan psychotrauma, herbeleving, vermijding, negatieve veranderingen in denken en stemming, verhoogde prikkelbaarheid.
    • Soorten: Acute stressstoornis en posttraumatische stressstoornis (PTSS).
    • Verborgen verband: Patiënten leggen vaak geen verband tussen psychische klachten en trauma vanwege vermijding, schaamte, of onbekendheid met gevolgen. Dit kan diagnostiek bemoeilijken.
    • Psychotrauma vs. Stress: Psychotrauma veroorzaakt extreem heftige reacties met doodsdreiging of geweld, stressvolle gebeurtenissen niet.
    • Chronisch beloop: Onbehandelde PTSS leidt tot aanhoudende klachten, hoge comorbiditeit, en ernstige psychosociale beperkingen.
    • Differentiële diagnostiek: Kortdurende psychotische stoornis, depressie, angststoornissen, OCS, dissociatieve stoornissen, aanpassingsstoornissen, en persoonlijkheidsstoornissen komen in aanmerking.
    • Epidemiologie: Levensprevalentie PTSS: mannen 5%, vrouwen 10%. Mannen ervaren vaker fysiek geweld, vrouwen seksueel geweld. PTSS vaak gecombineerd met depressie.
    • Ontstaan: Bij een minderheid ontstaat na psychotrauma een acute stressstoornis of PTSS. Dit komt doordat het immuunsysteem niet meer adequaat kan reageren. PTSS is een staat van waakzaamheid die ontregeld is wanneer het gevaar verdwenen is.
    • HPA-as: PTSS gepaard met afwijkingen van de hypothalamus-hypofyse-bijnieras zoals verlaagde cortisolspiegel. Amygdala is onvoldoende geinhibeerd door de prefrontale cortex. Er is een genetische en omgevingsgebonden interactie die factor is in de kwetsbaarheid.
    • Mechanisme PTSS: PTSS kan gezien worden als een geconditioneerde respons, waarbij cues aan het trauma herbelevingen en vermijding stimuleren.

    Acute Stressstoornis (ASS)

    • Tijdspanne: Ontwikkelt zich binnen 3 dagen tot 1 maand na het psychotrauma.
    • Kenmerken: Angstrespons, herbelevingen, verhoogde reactiviteit, dissociatie, prikkelbaarheid.
    • Respons mechanismen: Vecht-vlucht-bevriezing reactie. Bevriezing is een basisreactie bij het gevoel van geen uitweg te hebben.
    • Acute respons: Gevoel van verdoving, gebrek aan emoties, wisselende heftige emoties (derealisatie en depersonalisatie), negatieve gedachten over rol in gebeurtenis.
    • Risico's: Chaotisch en impulsief gedrag met potentie voor ongevallen (bijvoorbeeld verkeersveiligheid).
    • Criteria (DSM-5): Blootstelling aan dood, verwonding, of seksueel geweld. Minstens 9 symptomen van de vijf categorieën (intrusieve herinneringen, negatieve stemming, dissociatie, vermijding, arousal) die verergerd zijn na het trauma. Duur van 3 dagen tot 1 maand.

    Posttraumatische stressstoornis (PTSS)

    • Tijdspanne: Duurt langer dan 1 maand na psychotrauma.
    • Kenmerken: Toestand van aanhoudende waakzaamheid. Herinneringen blijven actief in werkgeheugen. Herbelevingen komen terug als beelden en angstgevoelens.
    • Klachten: Vergeetachtigheid, concentratie problemen, schuldgevoel, uitgeput van slaapgebrek en angst.
    • Overactieve systemen: Vermijdingsgedrag. Herbelevingen komen terug in dromen en nachtmerries.
    • **Criteria (DSM-5):**Blootstelling aan dood, verwonding, of seksueel geweld. Recidiverende intrusieve symptomen (pijnlijke herinneringen, dromen, reacties). Persisterende vermijding. Negatieve veranderingen in denkbeelden en stemming. Veranderingen in arousal en reactiviteit (prikkelbaarheid, hypervigilantie). Duur van meer dan 1 maand.

    Diagnostiek

    • Verborgen verband: Patiënten linken klachten vaak niet aan trauma, met name slaapproblemen, concentratie, irritatie en vermoeidheid.
    • Schaamte en angst: Trauma's zoals misbruik, huiselijk geweld, en criminaliteit, kunnen geheim worden gehouden.
    • Snel screening: Trauma Screening Questionnaire (TSQ) en PTSS-checklist DSM-5 (PCL-5). Mobiele app Smart Assessment (SAM).
    • Bekendheid: Patiënt en/of arts zijn zich niet bewust van het verband tussen klachten en psychotrauma.
    • Aandachtspunten: Uitvragen van symptomen bij trauma-gerelateerde gebeurtenissen. Patiënt kan remmingen hebben om de hele verhaal te vertellen.

    Differentiële Diagnose

    • Verschillen met andere stoornissen: Moet worden onderscheiden van aanpassingsstoornissen, angststoornissen, OCS, kortdurende psychotische stoornissen, dissociatieve stoornissen, depressie en persoonlijkheidsstoornissen.
    • Verschillen met ASS: Duur is het belangrijkste verschil (3-1 maand voor ASS, meer dan 1 maand voor PTSS). Verschillende aard van klachten is mogelijk.
    • Verschillen met andere stoornissen: Aanpassingsstoornis: Stressvolle gebeurtenis is minder ernstig. OCS: Recidiverende intrusieve gedachten, dwanghandelingen, afwezigheid van andere PTSS-symptomen.

    Epidemiologie

    • Frequentie: 80% ervaart psychotrauma.
    • Verschillen in trauma: Mannen ervaren vaak geweld, vrouwen seksueel geweld.
    • Prevalentie PTSS: Mannen 5%, Vrouwen 10%
    • Risico factoren: Vorige psychische problemen, hoogrisicoberoepen (leger, politie, brandweer), genetische aanleg.
    • Beschermende factoren: Sociale steun, goede copingstrategieën.

    Etiopathogenese

    • Risico en beschermende factoren: Pretraumatisch (genetica, temperament, omgeving); Peritraumatisch (ernst van trauma, dissociatie); Posttraumatisch (negatieve gedachten, coping, ASS).
    • Neurobiologische factoren: Overactieve amygdale (angstrespons), vermindere prefrontale inhibitie. HPA-as disfunctie (verlaagde cortisolspiegel).
    • Psychologische factoren: Moeilijkheid om ingrijpende gebeurtenissen te verwerken. Verstoring van ‘veilige’ wereld en ‘onkwetsbaar zelf’. Geconditioneerde angstrespons. Onvoldoende extinctie van angst.
    • Integratie: Stresskwetsbaarheidsmodel: appraisal en copingstijlen na psychotrauma bepalen de biologische en psychologische respons en in combinatie de ontwikkeling van PTSS.

    Behandeling

    • Preventie: Debriefing na trauma is schadelijk. Opvang en steun zijn nuttig. Vroege psychotherapie sessies kunnen preventief werken.
    • ASS: Psycho-educatie, herstel van structuur en regelmaat, sociale steun. Begeleiding bij ernstige emotionele disregulatie (dissociatie, woedeaanvallen).
    • PTSS: Psychotherapie (CGT, BEPP, EMDR) is de voorkeursbehandeling. Therapie met imaginair blootstellen aan trauma. Antidepressiva bij comorbide depressie helpen psychotherapie beter aan te kunnen. E-health en mobiele apps zijn toegankelijk.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Description

    Test je kennis over psychotraumagerelateerde stoornissen zoals acute stressstoornis en posttraumatische stressstoornis (PTSS). Deze quiz behandelt de kenmerken, soorten, en de diagnostische uitdagingen die gepaard gaan met deze stoornissen. Ontdek welke factoren bijdragen aan chronische klachten en comorbiditeit.

    More Like This

    PTSD in Children
    12 questions

    PTSD in Children

    ProblemFreeComprehension avatar
    ProblemFreeComprehension
    PTSD Assessment and Interventions
    5 questions

    PTSD Assessment and Interventions

    PoeticNickel avatar
    PoeticNickel
    PTSD
    43 questions

    PTSD

    BallerGiraffe0118 avatar
    BallerGiraffe0118
    PTSD og cPTSD - Studiekort
    31 questions

    PTSD og cPTSD - Studiekort

    AlluringJackalope avatar
    AlluringJackalope
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser