Psychologie Hoofdstuk Waarneming

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is de functie van projectieve tests zoals de Rorschachttest?

Het beoordelen van sociale interactievaardigheden.

Het analyseren van emotionele en psychologische reacties. (correct)

Het meten van cognitieve vaardigheden.

Het vaststellen van IQ-niveaus.

Welke factor heeft invloed op de perceptie van prikkels in een bepaalde omgeving?

De temperatuur van de ruimte.

Het contrast van objecten in de omgeving. (correct)

De culturele achtergrond van het individu.

De helderheid van de verlichting.

Wat beschrijft het 'assimilatie-effect'?

De waarneming van stimuli die beïnvloed wordt door de omgeving. (correct)

De assimilatie van cultuur door migranten.

De combinatie van verschillende zintuiglijke indrukken.

De assimilatie van gedachten bij groepsbespreking.

Welke invloed heeft een slechte nachtrust op de gevoeligheid voor negatieve prikkels?

Het verhoogt de frequente waarneming van negatieve prikkels. Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met 'emotionele installatie' in het kader van de glaxen?

De manier waarop emoties de perceptie van de omgeving beïnvloeden. Signup and view all the answers

Wat is de functie van de proprioceptieve zintuigen?

Suggestie van de positie van het lichaam Signup and view all the answers

Hoe wordt de absolute drempel gedefinieerd?

De minimale intensiteit van een prikkel die geregistreerd moet worden Signup and view all the answers

Welke van de volgende zintuigen behoren tot de afstand zintuigen?

Licht en gehoor Signup and view all the answers

Wat is de rol van het aandachtsmechanisme?

Het selecteert welke prikkels waargenomen worden Signup and view all the answers

Wat beschrijft het verschil tussen de pijn- en differiële drempel?

Pijndrempel gaat om intensiteit, differiële drempel gaat om onderscheiden Signup and view all the answers

Wat is de betekenis van de term 'adequate prikkel'?

De specifieke soort energie waar een receptor het meest gevoelig voor is Signup and view all the answers

Wat is het gevolg van een beperkt waarneembaar spectrum?

Stelt ons in staat om relevante prikkels beter te verwerken Signup and view all the answers

Welk orgaan is verantwoordelijk voor het gevoelen van druk en schade?

Huid Signup and view all the answers

Wat is het juiste volgorde van de stappen van prikkel tot waarneming?

Prikkel → Receptores → Transductie → Waarneming → Waarnemingsruimtes Signup and view all the answers

Welke functie hebben kegel- en staafjescellen in de ogen?

Ze helpen bij het interpreteren van kleuren. Signup and view all the answers

Wat is het verschil tussen gewaarwording en waarneming?

Gewaarwording is het resultaat van prikkelverwerking, waarneming is het eindproduct. Signup and view all the answers

Welke van de volgende elementen beïnvloedt onze waarneming?

Onze geheugenervaring en emoties. Signup and view all the answers

Wat beschrijft de activiteit van 'waarnemen selecteren' het best?

Het kiezen van bepaalde prikkels uit een breder scala aan redeneringen. Signup and view all the answers

Wat betekent 'transductie' in het proces van waarneming?

De omzetting van zintuiglijke informatie naar zenuwimpulsen. Signup and view all the answers

Wat is de rol van de hersenen in het waarnemingsproces?

De hersenen interpreteren en geven betekenis aan ontvangen prikkels. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk kenmerk van exteroceptieve zintuigen?

Ze verstrekken informatie over de buitenwereld. Signup and view all the answers

Welke van de volgende factoren speelt een rol in hoe we prikkels waarnemen?

Emotionele reacties Signup and view all the answers

Wat beschrijft het concept van 'figur-achtergrond' waarneming het beste?

De manier waarop we figuren van de achtergrond onderscheiden Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een interne factor die onze aandacht kan beïnvloeden?

Lichamelijke behoeftes Signup and view all the answers

Wat houdt de term 'subniminale waarneming' in?

Het waarnemen van prikkels zonder bewuste aandacht Signup and view all the answers

Bij welk van de volgende vormen van waarneming spelen beveiligende mechanismen een belangrijke rol?

Aandachtsmechanismen Signup and view all the answers

Wat bepaalt of we prikkels als behorend tot een groep beschouwen?

De afstand tussen de prikkels Signup and view all the answers

Welke factor heeft invloed op de manier waarop we veranderingen in onze omgeving opmerken?

Het aantal prikkels Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van het proces van 'structurering' in de waarneming?

Efficiëntere verwerking van informatie Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de waarnemingsconstantie?

De waarneming blijft consistent ondanks veranderingen in omstandigheden. Signup and view all the answers

Welke van de volgende opties beschrijft het begrip 'gestaltkwaliteit'?

Een principe dat karakteristieken van objecten samenvat. Signup and view all the answers

Wat is de Ponzo-illusie?

Een illusie die optreedt door perspectief en lijngebruik. Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van de normconstantie?

Afwijkingen van de norm blijven vaak onopgemerkt. Signup and view all the answers

Welke uitspraak over helderheid is correct?

Helderheid is subjectief en kan per waarnemer verschillen. Signup and view all the answers

Wat is niet een aspect van de subjectieve container?

Objectieve perceptie van de wereld. Signup and view all the answers

Wat kenmerkt de term 'klussen' in de context van waarneming?

Een proces dat leidt tot verwarring in percepties. Signup and view all the answers

Hoe wordt 'relatieve helderheid' meestal begrepen?

Als een variabele die fluctueert met context. Signup and view all the answers

Study Notes

Hoofdstuk 3: Waarneming Constructie van Wereldbeeld

Proces van waarneming: Prikkel → receptoren → transductie → waarneming → waarnemingsruimte
Receptoren: gespecialiseerde cellen of uiteinden van zenuwvezels
Transductie: omzetting van de prikkel in een zenuwimpuls
Interpretatie: hersenen interpreteren de zenuwimpulsen en vormen een beeld van de boom. Het beeld wordt omgekeerd geprojecteerd op het netvlies en vervolgens rechtgezet door de hersenen.
Verbindingsvraagstuk: beschrijving van hoe verbindingen in de hersenen werken
Betrokkenheid individu: waarneming omvat persoonlijke factoren (zintuigen, geheugen, emoties)
Integratie via verschillende zintuigen: het waarnemen van informatie via verschillende zintuigen (vluchten bij gevaar of zien en horen samen)

Waarnemen is Selecteeren

Verschillende zintuigen:
- Exteroceptieve zintuigen: informatie vanuit de buitenwereld (zicht, gehoor, reuk, smaak, tast)
  - licht(oog), geluid(oor), chemische stoffen(reuk, huid), chemische moleculen (smaak), mechanische trillingen (voelen), warmte/koude
- Proprioceptieve zintuigen: positie en beweging van het lichaam (evenwichtsorgaan)
  - positie van lichaam, druk, rek, beweging
- Interceptieve zintuigen: informatie vanuit het lichaam zelf (honger, dorst)
  - interne lichaamstoestanden
Afstandszintuigen: waarneming van objecten op afstand (licht, gehoor, reuk)
Nabijheidszintuigen: waarneming van objecten direct bij de hand (tast, reuk)
Adequate prikkels: energievorm die het meest effectief geregistreerd wordt door receptoren (iemand die spreekt is meer effectief dan iemand die fluistert, zolang gehoor)
Beperkt waarneembaar spectrum: ieder zintuig kan maar een bepaald bereik aan energie waarnemen (we kunnen wel licht en geluid horen maar we kunnen niet alle soorten licht en geluid horen, of zien)

Minimumintensiteit

Absolute drempel: minimale intensiteit van een prikkel die nog geregistreerd wordt
Pijn drempel: intensiteit van een prikkel waarvoor het individu pijn ervaart
Differentiële drempel: kleinste waarneembare verschil tussen twee prikkels
Weber wet: vaste verhouding tussen uitgangsprikkel en waarneembaar verschil.

Selectieve aandacht

Aandachtmechanisme: mechanisme van selectie van een prikkel
Externe factoren: intensiteit, contrast, verandering (in beweging of vorm)
Interne factoren: behoeften, verwachtingen, emoties
Filtermechanisme: voorkomt overbelasting door te veel informatie
Subliminale waarneming: waarneming zonder bewustzijn, onbewuste registratie van stimuli

Waarnemer Structureren

Figuur-achtergrond: scheiding van figuur en achtergrond in de waarneming
- figuur springt vooruit ten opzichte van de achtergrond
- figuur kan in verschillende aspecten worden bezien en interpreteren als iets anders, als beweging in ruimte
Structureringsfactoren:
- Nabijheid: prikkels dicht bij elkaar staan, worden samen gezien
- Gelijkheid: elementen die gelijk zijn, worden als groep gezien
- Gemeenschap: prikkels gerelateerd aan elkaar, worden samen gezien
- Continuïteit: continue patronen worden als een geheel gezien
Toepassing in relatietechnieken: interactie en gedrag onderling begrijpen
Andere zintuigelijken modaliteiten: toepassing bij tast, geur of smaak die een beeld vormt.

Waarneming Constructie (Actief proces)

Bottom-up verwerking: eenvoudige kenmerken worden gecombineerd tot een compleet beeld
- eerste fase van visuele verwerking; opbouw van element dat tot complexer geheel kan leiden.
- visualisatie van objecten die worden herkend
Top-down verwerking: verwachtingen, behoeften en emoties beïnvloeden de waarneming
Theorie van Jerome Bruner: verwachtingen beïnvloeden onze percepties.

Herkenning van objecten

Gestaltkwaliteiten: kenmerken die niet aanwezig zijn in afzonderlijke delen, maar enkel zichtbaar zijn in het geheel
Subjectieve contouren: lijnen die niet echt aanwezig zijn in de stimulus, maar die we aanvullen om een completer beeld te krijgen.

Interpretatie van waarneming

Raciale en vroegere ervaringen: invloed van herinneringen of verwachtingen op de waarneming
Affectieve ingesteldheid: invloed van emoties op de waarneming
Context en bredere situatie: invloed van de omgeving/omstandigheden op de waarneming.
Projectie: projectie van eigen gevoelens of verwachtingen op de waarneming

Waarneming Constante

Invloed van context en verwachtingen: prikkel op netvlies is constant aan verandering, maar toch constant zien
- grootte, vorm, kleur, helderheid blijven constant ondanks veranderingen in perspectief en afstand
Waarnemingsconstantie: vermogen om objecten constant te zien ondanks wijzigende omstandigheden
Toepassing in dagelijks leven: we kunnen objecten herkennen in verschillende situaties en omstandigheden (buiten of binnen)

Culturele invloeden van waarneming

Culturele verschillen: verschillen in waarnemingsmethoden en interpretaties in verschillende culturen
Cultureel specifieke effecten: impact van cultuur op percepties.

Fouten in waarneming

Fouten in waarneming: foute waarneming door onjuiste verwerking van informatie
Invloed van omstandigheden: invloed van condities op de waarneming

Illustraties (exemplaren)

Müller-Lyer illusie: lijnen lijken langer of korter door pijlen aan de uiteinden
Ponzo illusie: lijnen aanwezige afstand lijken groter of kleiner door perspektief
Andere illusies: andere visuele effecten die waarneming beïnvloeden

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Deze quiz onderzoekt belangrijke begrippen in de psychologie die verband houden met waarneming en prikkels. Het behandelt onderwerpen zoals projectieve tests, perceptie, drempels en de rol van de zintuigen. Test je kennis over hoe we de wereld om ons heen begrijpen en ervaren!