Psychische Stoornissen en Euthanasie

Psychische Stoornissen: Definitie en Classificatie

• DSM-V: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, gebruikt voor classificatie van psychische stoornissen.
• Syndroom: Ernstige verstoring in denken, voelen, en gedrag. Dit impliceert problemen in het psychisch functioneren, en het is moeilijk om de grens te trekken tussen normaal en niet-normaal gedrag. Er is een gradatie in ernst.
• Neurotische stoornissen: Vaak voorkomende psychische stoornissen met gradatie in ernst, waaronder angst, dwang, stemming, persoonlijkheid, en verslaving.
• Psychotische stoornissen: Zeldzamer maar vaak ernstige symptomen, zoals wanen, hallucinaties en manische episodes. Dit vereist vaak ziekenhuisopname.

Euthanasie bij Psychische Stoornissen

• België: Een van de eerste landen waar euthanasie op basis van ondraaglijk en uitzichtloos psychisch lijden toegestaan is (naast Nederland).
• Algemene Euthanasiewet: Voorwaarden voor euthanasie (wilsbekwaamheid, aanhoudend lijden, ernstige aandoening, herhaalde vrijwillige aanvraag). Dit mag niet door externe druk worden afgedwongen.
• Minderjarigen: Voorwaarden voor euthanasie bij minderjarigen: oordeelsbekwaamheid, fysiek lijden, uitzichtloze medische situatie.
• Stigma: Psychische problemen worden vaak niet ernstig genomen. Er bestaat een stigma rond deze stoornissen.
• Organisaties Actief tegen Stigma: Te gek?!, Rode Neuzen Dag, Warmste Week proberen bewustmaking te creëren.

Zelfdoding

• Risicofactoren: Eenzaamheid is de grootste risicofactor voor zelfmoord.
• Beschermingsfactoren: Hulp van een hulpverlener is een beschermingsfactor.

Media en Positieve Beeldvorming

• Positieve verhalen: Positieve beeldvorming in de media speelt een belangrijke rol in het normaliseren van psychische gezondheid.
• Stigma reduceren: Ooggetuigenissen en positieve verhalen kunnen het stigma rond psychische gezondheid verminderen.

Hulpbronnen en Behandelingsmogelijkheden

• Professionele Hulp: Psychologen en psychiaters bieden professionele hulp.
• Toegankelijkheid: Therapie bij een psychiater is terugbetaald, maar de drempel is hoog. Psychologen zijn vaak duurder en de sessies (aantal) zijn niet altijd vooraf te bepalen.

Biopsychosociaal Model

• Biopsychosociaal model: Analyseer de factoren (lichamelijk, psychologisch, en sociaal) die leiden tot psychische kwetsbaarheid.
• Hersenen: Verschillende individuen verwerken informatie en stimuli op verschillende manieren. Positieve versus negatieve gedachten kunnen ertoe bijdragen dat een persoon meer kwetsbaar is.

Soorten Psychische Stoornissen

• Classificatiesysteem (DSM): Dit systeem voor classificatie kan leiden tot stigmatisering van diagnoses. Het beschrijft symptomen als een hulpmiddel voor diagnose.
• Een DSM-Classificatie: Uniformiteit maar kunstmatig; kan leiden tot overdiagnose of in een hokje plaatsen.
• Neurotisch/psychotisch gedrag: Neurotische stoornissen (bv. angst) worden gekenmerkt door realiteitsbesef, schuld, angst. Psychotische stoornissen (bv. schizofrenie) worden gekenmerkt door een vervormd realiteitsbesef, wanen, hallucinaties.
• Voorbeelden: Angststoornissen (paniekaanvallen, fobieën), Obsessieve-Compulsieve Stoornis, Depressieve Stoornis, Eetstoornissen, Verslavingsstoornissen, Psychose en Schizofrenie, Bipolaire stoornis.

Biopsychosociaal Aspect van Stoornissen

• Angststoornissen bij jongeren: Jeugd kan extreme angst hebben. Stressvolle gebeurtenissen, persoonlijkheidsfactoren en erfelijkheid beïnvloeden de aanleg voor angststoornissen.
• Obsessief-Compulsieve Stoornis (OCD): Een neurotische stoornis gekenmerkt door dwanggedachten (obsessies) en dwanghandelingen (compulsies). Deze voorkomen vaak gebeurtenissen of gedachten.
• Depressieve stoornis: Een stemmingsstoornis die zich uit in gevoelens van leegte, schuld, en verlies van concentratie. Dit kan fysieke en emotionele symptomen hebben. Depressie is relatief meer voorkomend tijdens de adolescentie.
• Eetstoornissen: Vaak chronisch en moeilijk op te merken, met onderliggende oorzaken. Anorexia is extreme uithongering. Boulimia is eetbuien met compensatiegedrag.
• Verslaving: Verslaving bij tieners is vaak gekoppeld aan onderontwikkelde regulerende mechanismen in de hersenen en groepsdruk.
• Psychose en Schizofrenie: Psychose is een tijdelijke verstoring van het denken. Schizofrenie is een chronische psychische aandoening. Schizofrenie leidt tot een gestoord realiteitsbesef en psychoses.
• Bipolaire stoornis: Wordt gekenmerkt door wisselende stemmingen - manische periodes (gevoel van extase) en depressieve periodes (hoog zelfdodingsrisico); vaak met drugsmisbruik.
• Rapid Cycling (snelle cycli): Manische en depressieve episodes volgen elkaar snel op.

Hulp en Behandeling

• Hulp lijnen: Drie lijnen hulpverlening, maar er is een tekort aan hulp buiten ziekenhuizen, lange wachtlijsten en te weinig bedden in instellingen.
• Multidisciplinaire Teams: Hulp van huisarts en specialisten voor een beter en kortere behandeling in een meer vertrouwde omgeving.
• Medicatie: Antipsychotica (gedragsregulering), antidepressiva (angst- of stemmingstoornissen), en anxiolytica (angstdempende middelen).
• Therapie: Verschillende visies: psychoanalytisch, cliëntgericht, cognitief, leertheoretisch, relationeel. Therapie focust op de oorzaak van het probleem en het creëren van een vertrouwensrelatie.

Theorieën over Oorzaak van Psychische Stoornissen

• Psychoanalytische visie: Analyseren van verdrongen conflicten en onverwerkte herinneringen.
• Cliëntgerichte visie of Humanistische benadering: Bevrijden van belemmerende ervaringen uit de jeugd en versterking van veerkracht.
• Cognitieve benadering: Herkennen en veranderen van irrationele overtuigingen en denkpatronen.
• Leertheoretische visie: Conditioneren, aangeleerd en onaangenaam gedrag veranderen.
• Relationele visie of Systeemtherapie: Inzicht in functioneren binnen relaties en gezinnen en oplossen conflicten en communicatieproblemen.

Deze quiz behandelt de definitie en classificatie van psychische stoornissen volgens de DSM-V. We onderzoeken de verschillende soorten stoornissen, zoals neurotische en psychotische, en kijken naar de ethische aspecten van euthanasie bij psychisch lijden in België.