Somatoduysal Sinir Sistemi(6ая тема)

Propriyoseptif Duyu Nedir?

• Propriyoseptif duyu, görme yokluğunda ve dikkat dışı algıda uzuvlarımızın konumunu, pozisyonunu, hareket, kuvvet, çaba, denge duyularını algılamamızı sağlar.
• Motor becerilerle beraber çevreyle başarılı bir şekilde etkileşime girme yeteneğine katkıda bulunur.
• Günlük yaşamda çok önemli bir rol oynar.

Propriyosepsiyonun Özellikleri

• "Gizli" altıncı duyu olarak adlandırılır.
• "Vücut farkındalığı" olarak da adlandırılır.
• Reseptörleri (propriyoseptör), vücudumuzun her yerinde, özellikle de deride, kaslarda, eklemlerde bulunur.
• Vücudumuz hareket ettiğinde duyusal bilgileri işler.

Propriyosepsiyon Duyu Sistemi

• Yönlendirilmiş dikkat gerektirmedikçe, bilinçaltındadır.
• Hareketleri düşünmek zorunda kalmadan çevreden gelen uyaranları değerlendirir.
• Geri bildirimlerle hareketleri ayarlamayı sağlar.
• Bazen reaksiyonlar o kadar hızlı gerçekleşir ki "refleksif" olarak adlandırılır.

Propriyosepsiyonun Çift Yönü

• "Bilinçli" ve "bilinçsiz" olarak ikiye ayrılabilir.
• Her ikisine de kas ve eklem geri bildirimleri aracılık eder.
• Uyurken bile, beyin bir miktar duyusal girdi sağlar.

Bilinçli Propriyoseptif Duyu

• Bir nesnenin ağırlığının veya bir kişinin uzuvlarının uzaydaki yerinin ve yönünün saptanmasında rol oynar.
• Medulladaki dorsal sütunlar (fasciculus gracilis [pelvik uzuvlardan] ve fasciculus cuneatus [torasik uzuvlardan]) yoluyla taşınır.
• Lifleri sırasıyla medüller çekirdeklere ve talamusa geçer.
• Sonuçta, lifler karşı tarafındaki pariyetal lobun Brodmann’ın 3a alanına yansıtılır.

Bilinçsiz Propriyosepsiyon

• Uzuv ve eklem pozisyonu, hareketinin süresini ve yönünü saptar.
• Yürüme, konuşma ve yazma gibi karmaşık vasıflı hareketlerin kazanılmasında ve sürdürülmesinde rol oynar.
• Spinoserebellar yollarla beyinciklere iletilir.
• Receptörlerden gelen duysal bilgiler beyincik tarafından kas tonusunu, duruşu, hareketi ve dengeyi düzenlemek için kullanılır.