Podstawy przedsiębiorczości - Kategorie przedsiębiorców

Podstawy przedsiębiorczości

• Przedstawiono wykład na temat podstaw przedsiębiorczości prowadzony przez Prof. UŁ, Dr hab. Jarosława Ropęgę.
• Wykład obejmuje m.in. rekomendację Komisji Europejskiej z 6 maja 2003 r. ( Nr 2003/361/EC) dotyczącą definicji Małych i Średnich Przedsiębiorstw (MSP).
• Celem rekomendacji było rozszerzenie kręgu przedsiębiorców uprawnionych do korzystania z unijnej pomocy publicznej.
• Określono trzy kategorie przedsiębiorców: niezależnych, partnerskich i powiązanych.

Kategorie przedsiębiorców

• Przedsiębiorcy niezależni: nie są powiązani z innymi przedsiębiorstwami w sensie stosunku dominacji.
• Przedsiębiorcy partnerscy: nie są powiązani, ale między nimi a innym przedsiębiorstwem zachodzi stosunek dominacji, gdzie inny przedsiębiorca posiada samodzielnie lub wspólnie z innymi powiązanymi ponad 25% kapitału lub głosów w organach przedsiębiorcy.
• Przedsiębiorcy powiązani: są powiązani ze sobą na zasadach określonych w rekomendacji.

Ustalenie istnienia stosunku dominacji

• Stosunek dominacji powoduje wyłączenie ze spółki MSP.
• Przedsiębiorca partnerski to taki, który nie jest powiązany, ale inny przedsiębiorca posiada ponad 25% kapitału lub głosów w organach przedsiębiorcy.
• Określono ostatnią kategorię przedsiębiorców powiązanych, gdzie inny przedsiębiorca posiada większość akcji lub głosów w zgromadzeniu wspólników lub walnym zgromadzeniu akcjonariuszy lub ma możliwość odwołania większości członków zarządu lub rady nadzorczej lub ma wpływu na przedsiębiorcę.

Inwestorzy

• Rekomendacja zawiera również przypadek, w którym przedsiębiorca mimo przekroczenia progu 25% kapitału lub głosów w organach innego przedsiębiorcy przez inwestorów, nadal jest uważany za niezależnego, o ile nie ma ścisłego powiązania.
• Do tej kategorii należą m.in. jednostki samorządu terytorialnego, przedsięwzięcia venture capital, osoby fizyczne lub grupy osób fizycznych, uniwersytety lub ośrodki badawcze non-profit, inwestorzy instytucjonalni.

Podejścia do pojęcia przedsiębiorcy

• Istnieją różne podejścia do pojęcia przedsiębiorcy: biograficzne, osobowościowe, behawioralne, relacyjne i zintegrowane.

Podejście biograficzne

• Charakteryzuje się formalizmem.
• Parametry obejmują wykształcenie, wiek, płeć, religię, przynależność kulturową, doświadczenie zawodowe rodziców.
• Dodatkowo, analizuje się cechy samej firmy: wiek firmy, wielkość firmy, branża i/lub sektor, lokalizacja, obroty i zysk.

Podejście osobowościowe

• Dotyczy cech osobowości przedsiębiorcy, np.
• Komunikatywność, elastyczność, kreatywność, dar przekonywania, wysoka skłonność do podejmowania ryzyka, duch konkurencyjności, wyobraźnia, samodzielność, zdolność rozwiązywania problemów, gotowość do pracy i poszukiwania informacji.
• Cechy dodatkowe wg A. Gibba i E. Chella np. poszukiwanie okazji biznesowej, twórczość i pomysłowość, aktywność, dbanie o prestiż, innowacyjność.
• Obecnie nie ma ostatecznie przyjętego uniwersalnego wizerunku osobowościowego przedsiębiorcy.

Charakterystyka ogólna przedsiębiorców

• Podejście obejmuje wiarę we własne siły, orientację na zadania i rezultaty, podejmowanie ryzyka, przywództwo, oryginalność i zorientowanie na przyszłość.

Podejście behawioralne

• Dotyczy zachowań przedsiębiorców w określonej sytuacji.
• Przedsiębiorczość to sposób zachowania, podejście do zarządzania. Przykładowo, pogoń za okazjami bez uwzględnienia ograniczeń.
• Zasady: strategiczna orientacja, efektywne wykorzystanie środków, pełna kontrola nad zasobami, bezpośredni kontakt z pracownikami i otoczeniem, ekwiwalentność systemu wynagrodzeń.
• Zachowania: inicjator (projektodawca) - potrafi wyszukać i skorzystać z okazji, zarządca (administrator) - stara się wykorzystać posiadane zasoby.

Atrybuty behawioralne

• Innowacje, struktura organizacyjna, system funkcjonowania, stosunek do zmian, styl pracy, ryzyko, okres rozliczenia wyniku, kontrola i współpraca sieciowa.

Podejście relacyjne

• Stosunek przedsiębiorcy do zmian, konkurencji, pieniędzy, osiągnięć, autonomii, ryzyka, oceny społecznej i realizacji pomysłów.

Podejście integracyjne

• Stanowi próbę połączenia istniejących podejść do charakterystyki przedsiębiorcy.
• Przedsiębiorca to osoba o określonych cechach biograficznych i stosunku do spraw biznesowych.
• Ważne jest wewnętrzne przekonanie o słuszności działań i wykorzystywanie okazji.
• Przedsiębiorcy tworzy logiczną sekwencję zachowań, od aktywnego poszukiwania celów do przekonywania innych.