Pathogenen en Infectie: Eerste Verdedigingslinie

Bescherming tegen Pathogenen: Eerste Verdedigingslinie

• De eerste verdedigingslinie voorkomt dat pathogenen het lichaam binnendringen.
• Deze linie bestaat uit de huid en de slijmvliezen.
• Binnen deze linie is er een onderscheid tussen mechanische en chemische afweer.
• Mechanische afweer verwijdert fysiek pathogenen, bijvoorbeeld via de urinebuis.
• Chemische afweer gebruikt stoffen zoals maagzuur om pathogenen te doden.
• Een voorbeeld van chemische afweer is de lichtzure omgeving van de huid.
• Meer informatie over de fysische barrière voor micro-organismen is te vinden in Binas tabel 84.

Infectie

• Een infectie is het binnendringen van ziekteverwekkers (pathogenen) in het lichaam.
• Ziekteverschijnselen worden veroorzaakt door toxinen die door pathogenen worden geproduceerd, niet door de pathogenen zelf.
• Toxinen kunnen weefselschade veroorzaken.

Voortplanting van Virussen

• Virussen worden niet als levende wezens beschouwd; ze hebben een gastheer nodig voor voortplanting.
• Een virus hecht zich aan een cel van de gastheer en injecteert zijn DNA of RNA.
• Het virale DNA of RNA neemt de controle over de cel over en dwingt de cel nieuwe virussen te produceren.
• De cel gaat vaak kapot bij het vrijkomen van de nieuwe virussen, die vervolgens andere cellen kunnen infecteren.
• Er zijn twee fasen bij de voortplanting van virussen: de lytische fase en de lysogene fase.

Lytische Fase

• Bacteriofagen (virussen die bacteriën aanvallen) injecteren hun DNA in een bacterie.
• De bacterie wordt gedwongen nieuwe virussen te maken tot de bacterie openbarst en de virussen vrijkomen.
• De lytische fase omvat de reproductie van virussen binnen een gastheercel, resulterend in de vernietiging van de cel.

Lysogene Fase

• Het virale DNA wordt geïntegreerd in het DNA van de bacterie (plasmiden).
• De bacterie deelt zich, waarbij het virale DNA wordt doorgegeven zonder dat de bacterie ziek wordt.
• Bepaalde signalen of stoffen kunnen de bacterie activeren om over te gaan in de lytische fase en virussen te produceren.
• Het DNA van het virus wordt stiekem door gesmokkeld in het DNA van de bacterie.

Bescherming tegen UV-straling door de Huid

• De huid beschermt het lichaam tegen ultraviolette (UV) straling.
• Melanocyten in de kiemlaag van de huid produceren melanine (pigment).
• Melanine beschermt de delende cellen in de kiemlaag tegen UV-straling.
• De pigmentkorrels bevatten melanine en beschermen tegen zonlicht.
• Melanosomen transporteren melanine naar de uitlopers van de melanocyten, waarna het wordt opgenomen in de cellen.

Factoren die de Melanineproductie Beïnvloeden

• Hoeveelheid zonlicht: Zonlicht stimuleert melanocyten om melanine te produceren.
• Zelfs zonlicht dat de ogen bereikt, kan de melanineproductie stimuleren.
• Hormonen: Hormonale veranderingen, bijvoorbeeld tijdens de zwangerschap, kunnen de melanineproductie beïnvloeden.
• Genetische factoren: De hoeveelheid melanocyten en de productie van melanine worden genetisch bepaald.

Moedervlekken

• Een moedervlek is een ophoping van melanine (pigment) in een bepaald gebied van de huid.
• Een dikkere moedervlek bevat een ophoping van melanocyten (pigmentvormende cellen).

De eerste verdedigingslinie beschermt het lichaam tegen pathogenen via de huid en slijmvliezen. Deze linie omvat mechanische afweer, die pathogenen fysiek verwijdert, en chemische afweer, die schadelijke stoffen gebruikt om ziekteverwekkers te doden. Een infectie treedt op wanneer pathogenen het lichaam binnendringen en ziekteverschijnselen veroorzaken.