Parazitoloji Temel Kavramlar
30 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Aşağıdaki parazitlerden hangisi kistik ekinokokkozis ile ilişkilidir?

  • Entamoeba histolytica
  • Taenia solium
  • Ascaris lumbricoides
  • Echinococcus granulosus (correct)

Çengelli solucanın barsaklarda oluşturabileceği sorun nedir?

  • Kanama
  • İnflamasyon
  • Tıkanma (correct)
  • Alerji

Hangi parazit, dokularda travmatik etki yaratarak sıkıştırma yapabilir?

  • Echinococcus granulosus (correct)
  • Entamoeba histolytica
  • Taenia saginata
  • Ascaris lumbricoides

Parazitlerin yaşam döngüsünde hangi faktör önemli değildir?

<p>Parazitlerin dış görünüşü (B)</p> Signup and view all the answers

Entamoeba histolytica'nın hangi özelliği onun patogenezine katkı sağlar?

<p>Dokuları eritmesi (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi soyucu-sömürücü bir etkidir?

<p>Besin alımı (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki parazit gruplarından hangisi trofozoit fazına sahiptir?

<p>Protozoonlar (B)</p> Signup and view all the answers

Hangi parazit grup yaşam döngüsünde larva ve erişkin evreleri bulundurur?

<p>Helmintler (A)</p> Signup and view all the answers

Artraporların yaşam döngüsünde hangi evre bulunmamaktadır?

<p>Kist (D)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi konak vücudundaki yerleşim yerleri açısından parazitler için önem taşır?

<p>Konak vücudundaki dokuların yapısı (B)</p> Signup and view all the answers

Monoksen parazitlerin evriminde hangisi doğrudur?

<p>Tek konak vardır. (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki parazitlerden hangisi diheteroksen bir parazit olarak sınıflandırılır?

<p>Taenia saginata (D)</p> Signup and view all the answers

Poliheteroksen parazitlerin özellikleri arasında hangisi bulunmaz?

<p>Ara konak olarak sadece su piresi kullanırlar. (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi insanın ara konak olabileceği bir durum değildir?

<p>Diphylobothirum latum'un erişkini (D)</p> Signup and view all the answers

Heteroksen parazitlerin evriminde aşağıdakilerden hangisi bulunmaz?

<p>Ara konak zorunlu değildir. (B)</p> Signup and view all the answers

Simbiyozis kavramı neyi ifade eder?

<p>İki farklı türün birlikte yaşaması (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi simbiyozis türlerinden biri değildir?

<p>Kendilikcilik (B)</p> Signup and view all the answers

Kommensalizm terimi, hangi tür simbiyozisi ifade eder?

<p>Bir canlının yarar sağlarken diğerinin etkilenmemesi (C)</p> Signup and view all the answers

Mutualizm simbiyozis türü hakkında doğru olan nedir?

<p>Her iki canlının da fayda sağladığı bir ilişkidir. (A)</p> Signup and view all the answers

Parazitizm simbiyozis türünde hangi durum söz konusudur?

<p>Bir canlının diğerine bağımlı olduğu ve zarar verdiği bir durumdur. (C)</p> Signup and view all the answers

Hangi parazit Ascaris lumbricoides ile ilişkilidir?

<p>Plasmodium spp. (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi direkt tanı yöntemlerinden biri değildir?

<p>Serolojik test (C)</p> Signup and view all the answers

Plasmodium türleri hangi hastalığa neden olur?

<p>Malarya (B)</p> Signup and view all the answers

Cins adının sonuna ek getirilerek ne tür bir tanım oluşturulur?

<p>Hastalık isimleri (B)</p> Signup and view all the answers

Hangi parazit aslında bir protozoa değildir?

<p>Ascaris lumbricoides (A)</p> Signup and view all the answers

Parazitlerin konak üzerinde bıraktığı etkilerden hangisi doğrudur?

<p>Parazitler, konakların sağlığını olumsuz etkileyebilir. (C)</p> Signup and view all the answers

Parazit ve konak ilişkisi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

<p>Parazitler konakta yaşamak için enerji üretir. (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi parazitlerin konaklar üzerinde bıraktığı olumsuz etkiler arasında sayılabilir?

<p>Besin maddelerinin emiliminin bozulması. (D)</p> Signup and view all the answers

Parazitlerin konaklara olan etkileri neleri içerebilir?

<p>Konakların enerji düzeylerinin düşmesini. (C)</p> Signup and view all the answers

Parazit ve konak ilişkisinin doğası hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

<p>Parazitler, konaklarını beslenme amacıyla kullanırlar. (C), Konak olmadan parazit canlılığını sürdüremez. (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Konak

Parazitlerin yaşayabilmek için gerekli olan canlı organizmalar.

Parazit

Konakta yaşayan ve ondan faydalanarak beslenen organizma.

Parazit - Konak İlişkisi

İki farklı türün (konak ve parazit) arasındaki ilişki.

Geçici Parazitler

Konakta geçici olarak yaşayan parazitler.

Signup and view all the flashcards

Kalıcı Parazitler

Konakta tüm yaşam döngülerini geçiren parazitler.

Signup and view all the flashcards

Simbiyozis

Farklı türden iki canlının birlikte yaşamasıdır. Her iki canlı birbirinden etkilenir, ancak etkileşim her zaman olumlu değildir.

Signup and view all the flashcards

Kommensalizm

Bir canlının diğerinden faydalandığı, diğerinin ise etkilenmediği bir ilişkidir.

Signup and view all the flashcards

Mutualizm

İki canlının birbirinden faydalandığı bir ilişkidir.

Signup and view all the flashcards

Parazitizm

Bir canlının diğerinden yararlandığı, diğerini ise zararlandırdığı bir ilişkidir.

Signup and view all the flashcards

Heinrich Anton de Bary (1831-1888)

Simbiyozis kavramını tanımlayan ve bu birlikte yaşam biçimlerinin sınıflandırmasını yapan ünlü bir biyologtur.

Signup and view all the flashcards

Histolytica'nın dokuları eritmesi

Histolytica adı verilen bir parazit, dokuları yok edebilir.

Signup and view all the flashcards

Bağırsak tıkanması

A. Lumbricoides ve Taenia saginata gibi bağırsak asalakları bağırsağı tıkayabilir.

Signup and view all the flashcards

Kistik ekinokokkozis

Kistik ekinokokkozis'de kistler gelişerek çevre dokulara baskı uygulayabilir.

Signup and view all the flashcards

Travmatik Etki

Fiziksel yaralanmalar (travma) hastalık veya hasara neden olabilir.

Signup and view all the flashcards

Soyucu-Sömürücü Parazitlik

Soyucu-Sömürücü bir parazitlik ilişkisinde bir organizma diğerini besin kaynağı olarak kullanır ve hatta yok edebilir.

Signup and view all the flashcards

Monokesen Parazitler

Parazitin yaşam döngüsünde sadece bir konak türü bulunan parazitlerdir. Bu konak, hem parazit üreme ve olgunlaşma bölgesidir. Ara konak bulunmaz.

Signup and view all the flashcards

Heteroksen Parazitler

Parazitin yaşam döngüsünde birden fazla konak türü bulunur. Kesin konak, parazit üreme ve olgunlaşma bölgesidir. Ara konaklar ise parazit gelişiminde farklı aşamalar geçirir.

Signup and view all the flashcards

Diheteroksen Parazitler

Heteroksen parazitlerde, yaşam döngüsü için sadece bir ara konak türü bulunur. Kesin konak, parazitin erişkin evresine ev sahipliği yapar. Ara konak ise parazit larvalarının gelişmesi için gereklidir.

Signup and view all the flashcards

Poliheteroksen Parazitler

Heteroksen parazitlerde, yaşam döngüsü için birden fazla ara konak türü bulunur. Kesin konak, parazit üreme ve olgunlaşma bölgesidir. Her ara konak, parazit gelişiminde farklı aşamalar geçirir.

Signup and view all the flashcards

Parazitoz adı

Bir cins adı, cins adı sonuna ek getirilerek hastalık ismi belirtilir.

Signup and view all the flashcards

Konak Zinciri

Bir parazitin yaşam döngüsünde, konakların evrimsel olarak değiştiği sırayı tanımlar. Örneğin Taenia saginata'nın yaşam döngüsü insan (kesin konak) - sığır (ara konak) - insan (kesin konak) şeklindedir.

Signup and view all the flashcards

Cins adı

Bir cins adı sonuna ek getirilerek hastalık ismi belirtilir. Örneğin, T.gingivalis türünden kaynaklanan hastalık gingivitis olarak adlandırılır.

Signup and view all the flashcards

Mikroskobik bakı

Parazitlerin belirlenmesi için kullanılan direkt yöntemlerden biridir. Parazitlerin mikroskop altında incelenmesi ile tanılar konulur.

Signup and view all the flashcards

Besiyerine ekim

Parazitlerin belirlenmesi için kullanılan direkt yöntemlerden biridir. Parazitler, uygun besiyerine ekilerek çoğaltılır ve tanımlanır .

Signup and view all the flashcards

Konak Zinciri Nedir?

Bir parazit, hayat döngüsü boyunca farklı canlı türlerinde yaşayabilir. Örneğin, bir sinek, bir hayvanı ısırabilir ve onun kanını içerek bir paraziti bulaştırabilir. Daha sonra bu parazit başka bir hayvana bulaşabilir.

Signup and view all the flashcards

Hücre kültürü

Parazitlerin hücre kültüründe çoğaltılarak tanımlanmasıdır. Bu yöntem, direkt tanı yöntemlerinden biridir.

Signup and view all the flashcards

Toprakta Gelişim Evresi

Bazı parazitler toprağa yumurta bırakır ve larvaları toprakta gelişir. Bu larvalar daha sonra bir konağa ulaşır.

Signup and view all the flashcards

Konağa Ulaşım Yolları

Parazit, konağa çeşitli yollarla ulaşabilir. Örneğin, kontamine su veya yiyeceklerden, diğer canlılardan ya da doğrudan temas yoluyla.

Signup and view all the flashcards

Konak Vücudundaki Yerleşim Yerleri

Parazit, konağın vücudunda belirli yerlerde yaşayabilir. Örneğin, bağırsaklar veya kan dolaşımı.

Signup and view all the flashcards

Parazitlerin Hayat Döngüsü Evreleri

Parazitlerin hayat döngüleri, yaşamları boyunca farklı evrelerden geçebilir. Örneğin, trofozoit, kist, larva ve erişkin evreleri.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Parazitoloji Temel Kavramlar ve Parazit-Konak İlişkisi

  • Parazitoloji, temel kavramlar ve parazit-konak ilişkisi üzerine bir ders.
  • Prof. Dr. Soykan Özkoç tarafından verilmekte.
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Dönem 1.

Simbiyozis

  • Simbiyozis: Birlikte yaşam (Sym; birlikte, Bios; yaşam).
  • Farklı türden iki canlının bir arada yaşaması.
  • Simbiyozis 3 kategoriye ayrılır: Commensalism, Mutualizm, Parazitizm.

Commensalizm (Sığıntılık)

  • Bir canlı diğerine fayda sağlamaz, zarar da vermez.
  • Örnek: Trichomonas gingivalis, Entamoeba coli.

Mutualizm (Yardımlaşma)

  • Her iki canlı için faydalı bir ilişkidir.
  • Örnek: Termit-barsaklarındaki kamçılılar, Flora bakterileri.

Parazitizm (Asalaklık)

  • Bir canlı diğerinden faydalanırken, diğerine zarar verir.
  • Latince anlamı: Para (yanında), sitoz (besin).
  • Tüm parazitler konak organizmaya mutlak veya belli derecelerde bağımlı.
  • Konak; parazitin yaşadığı, büyüyüp çoğaldığı ve parazitten zarar gören canlı.

Parazit

  • Yaşamının bir kısmında veya tümü boyunca kendinden büyük canlı üzerinde veya içinde yaşayan, orada büyüyüp çoğalan ve konağa zarar veren canlıya denir.
  • Konağa bağımlıdır.

Parazitin Evrimi ve Çoklu Konak

  • Monoksen parazitler: Parazitin evrimi tek konakla gerçekleşir (ara konak yoktur).
  • Heteroksen parazitler: Parazitin evrimi çoklu konakla gerçekleşir (kesin/son konak ve ara konak). Diheteroksen: kesin konak ve tek ara konaklı evrim (örn. Taenia saginata: İnsan-Sığır-İnsan). Poliheteroksen: kesin konak ve birden fazla ara konaklı evrim (örn. Diphyllobothrium latum: İnsan-Cyclops - Tatlı su balıkları - İnsan.)

Tesadüfi Konak

  • Bir parazitin beklenmedik bir konak üzerinde bulunmasına verilen addır..

Konak Zinciri

  • Bir parazitin yaşam döngüsü boyunca geçirdiği konakların sıralanmasıyla oluşturulur. Önemli faktörler: konağın cinsi,paraizt ile konağın bağımlılığı.

Parazitlerin Patojenik Etkileri

  • Litik etki: Dokularda hasara neden olan parazit (örneğin E. histolytica).
  • Mekanik etki: Barsak tıkanması (örneğin A. Lumbricoides, Taenia saginata).
  • Travmatik etki: Venüller yırtılması (örneğin Schistosoma spp.)
  • İrritatif etki: Dokularda tahrişe neden olur (örneğin T. britovi).
  • Allerjik etki: Allerjik reaksiyonlara neden olur (örneğin Artropodlara bağlı allerjiler)
  • Toksik etki: Toksik maddeler salgılayan parazitler (örneğin kan emici kenelerin felç yapması).

Parazit Kaynakları

  • Canlı kaynaklar: İnsan, hayvanlar, bitkiler.
  • Cansız kaynaklar: Besinler, su, toprak, eşyalar (kirli giysiler).

Parazitlerin Konağa Giriş Yolları

  • Ağız yolu, El-ağız yolu, Artropod ısırması, Deri yolu, Korunmasız cinsel ilişki, Solunum yolu yolu, Enfekte su yolu, Transplesental geçiş.

Parazit ve Hastalıkların İsimlendirilmesi

  • Cins adı ve tür adı kullanılarak parazitler ve bunlara bağlı hastalıklar isimlendirilir (örneğin Plasmodium spp.). Parazit adı: Ascaris lumbricoides; Parazitoz adı: Ascariosis

Parazit Hastalıklarında Tanı Yöntemleri

  • Direkt tanı: Mikroskobik inceleme, besiyerine ekim, hücre kültürü yöntemi.
  • İndirekt tanı: Serolojik yöntemler (ELISA, IHA, WB, IFAT), Özel tanı yöntemleri (PCR).

Parazitoloji Bilimin Dal

  • Protozooloji (tek hücreli parazitler), Helmintoloji (solucan parazitler), Artropodoloji (eklem bacaklı parazitler).

Parazit Özellikleri

  • Hiperparazitizm: Konağın parazit olması (ör. Sivrisinek, plasmodium).
  • Süperparazitizm: aynı cinse bağlı ikinci bir enfeksiyon.
  • Multiparazitizm: Birden fazla parazit bulunması.
  • Otoinfeksiyon: Kendini enfekte etme.
  • Pseudoparazitizm: Yalancı parazitlik olarak tanımlanır.

Vektörler

  • Bir omurgalıdan diğer omurgalıya parazit taşıyan eklem bacaklılara (artropodlara) denir. Çeşitleri: Mekanik taşıyıcılar, Biyolojik taşıyıcılar.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Bu quiz, parazitoloji alanında temel kavramlar ve parazit-konak ilişkisini incelemektedir. Prof. Dr. Soykan Özkoç tarafından verilen ders kapsamına dair sorular içermektedir. Parazitizmin, simbiyozisin çeşitli türlerini ve bu kavramların hayatımıza etkilerini anlamanızı sağlayacaktır.

More Like This

Parasitology Overview Quiz
40 questions

Parasitology Overview Quiz

LovelyWilliamsite3658 avatar
LovelyWilliamsite3658
Introduction to Parasitology
13 questions

Introduction to Parasitology

ArtisticExponential avatar
ArtisticExponential
Introduction to Parasitology
36 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser