Panitikan at Retorika - Uri ng Panitikan

Mga salaysay ng tunay na mga tao at pook, may kasaysayan na pinagbabatayan.

Maikling katha, mabilis ang daloy ng pangyayari at tumutukoy sa nangungunang tauhan.

Isang pangungusap o tanong na may doble o nakatagong kahulugan na nilulutas bilang isang palaisipan.

Idyoma (pagpapahayag na hindi literal ang kahulugan), moto (parirala nagpapakita ng damdamin), salawikain (kasabihan o kawikaan).

Mga parirala sa anyong patula na nagbibigay ng gintong aral, karaniwang kasabihan ng ninuno.

Maikling kwentong may aral, kadalasang mula sa Bibliya.

Kasaysayan ng buhay ng isang tao base sa tunay na pangyayari.

Mga salaysay tungkol sa mga likhang-isip na tauhan, kumakatawan sa mamamayan na may aral.

Ang panitikang umiral bago dumating ang mga Kastila sa Pilipinas.

Ang sinaunang alpabeto ng Pilipinas.

Mahabang tula na nagsasalaysay ng mga kabayanihan at pakikipagsapalaran.

Epekto ng pananakop ng Espanya sa panitikan ng Pilipinas.

Aklat na nag-tuturo ng Kristiyanismo sa wikang Tagalog.

Ang panahon ng panitikan sa Pilipinas pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig (1945-1972), kung saan sumigla muli ang pagsulat at nagkaroon ng mga bagong paksa tulad ng kabayanihan ng mga gerilya, kalupitan ng mga Hapon, at kahirapan.

Isang parangal sa panitikang Filipino at Ingles na iginagawad taun-taon simula noong 1950.

Ang pangunahing paksa ng panitikan sa panahon ng Batas Militar (1972-1986) ay ang paghingi ng pagbabago sa pamahalaan at lipunan.

Ang programang pang-sosyal at pang-ekonomiya na sinimulan noong Setyembre 21, 1972, sa ilalim ng pamumuno ni Pangulong Ferdinand Marcos.

Isang ahensya na sumusubaybay sa mga pahayagan, aklat, at iba pang materyales na panlipunan sa panahon ng Batas Militar upang kontrolin ang impormasyon.

Ang panitikan sa kasalukuyang panahon, kung saan namumulat ang mamamayan sa kahalagahan ng pambansang wika at marami ang sumusubok na magsulat sa kanilang sariling vernakyular.

Ang malaking epekto ng teknolohiya at agham sa panitikan ngayon, at ang mga bagong tema at istilo na nagmumula rito.

Ang malinaw na epekto ng panitikan at wika sa mga programa sa telebisyon, kung saan nagbabago na rin ang wikang ginagamit at mas nagiging moderno.

Isang tayutay na nagbibigay ng mga katangiang pantao sa mga bagay na walang buhay.

Isang panawagan o pakiusap na parang nakikipag-usap sa isang bagay na walang buhay.

Pag-uulit ng unang titik o pantig ng mga salita sa isang parirala.

Pag-uulit ng isang salita sa simula ng mga parirala o sugnay.

Pag-uulit ng huling salita sa isang parirala o sugnay sa simula ng susunod.

Paggamit ng panghalip na tumutukoy sa salita o parirala sa hulihan ng pangungusap.

Isang pagmamalabis na nagpapakita ng kalabisan o kakulangan.

Ang pagtukoy sa kabuuan ng isang bagay gamit ang bahagi nito. Halimbawa: "Magkano ang isang pares ng sapatos?" (tinutukoy ang kabuuan na sapatos gamit ang isang pares na bahagi nito).

Pagbibigay ng katangian ng tao sa mga bagay na walang buhay. Halimbawa: "Umiiyak ang hangin." (Ang hangin, isang bagay na walang buhay, ay binigyan ng katangiang umiiyak).

Paggamit ng mga katangian ng tao para sa mga bagay na walang buhay, na nagsasama ng mga pang-uri. Halimbawa: "Ang silid na ulila ay naging masaya sa pagdating ni Jessy." (Ang silid, na walang buhay, binigyan ng katangiang masaya).

Pagpapalit ng pangalan ng isang bagay sa ibang bagay na may kaugnayan dito. Halimbawa: "Ang palasyo ay nagsabing hulihin ang naninigarilyo." (Ang palasyo, na nagsisimbolo sa gobyerno, ay ginamit bilang kapalit ng pangalan nito).

Pag-aayos ng mga ideya o salita mula sa pinakamababa hanggang sa pinakamataas na antas ng kahalagahan. Halimbawa: "Nagsimula siyang mag-aral, nagsikap, at sa huli ay nagtagumpay." (Ang mga ideya ay nakaayos mula sa pinakamababang antas ng pagsisikap patungo sa pinakamataas na antas na tagumpay).

Pagbaba ng tindi ng damdamin o ideya sa isang pahayag. Halimbawa: "Nanalo siya sa lotto, nag-celebrate, at umuwi nang masaya." (Nagbaba ang tindi ng damdamin mula sa pagkapanalo hanggang sa pag-uwi nang masaya).

Paggamit ng salitang 'hindi' para magpahiwatig ng pagsalungat, ngunit ang tunay na nais iparating ay ang kabaligtaran. Halimbawa: "Hindi naman mainit sa labas pero pawisan ka." (Ang tunay na nais iparating ay mainit sa labas).

Isang tanong na hindi naghihintay ng sagot, ngunit naglalayong maikintal sa isipan ng nakikinig ang isang ideya. Halimbawa: "Ano ang kahulugan ng buhay?" (Ang tanong ay hindi naghahanap ng sagot, ngunit naglalayong mag-isip tungkol sa kahulugan ng buhay).

Ang pangalang ginagamit ng isang manunulat sa halip ng kanyang tunay na pangalan.

Ang sagisag panulat ni Jesus Balmori, isang kilalang manunulat noong panahon ng Amerikano.

Ang tunay na pangalan ni Francisco Baltazar, isang kilalang makata na kilala sa kanyang obra maestra na Florante at Laura.

Ang sagisag panulat ni Asuncion Lopez Bantug, isang manunulat na nakilala sa kanyang mga akdang pampanitikan.

Ang tunay na pangalan ni Jose Ma. Basa, isang kilalang manunulat at propagandista noong panahon ng Espanyol.

Ang sagisag panulat ni Vitro Belarmino, isang beterano ng giyera na nagsulat ng mga akdang pampanitikan.

Sagisag panulat ni Felipe Calderon, isang manunulat na kilala sa kanyang mga akdang patula.

Ang sagisag panulat ni Florentino Collantes, isang manunulat na kilala sa kanyang mga akdang pampanitikan.