Ouderenpsychiatrie Samenvatting

De ouderenpsychiatrie bestudeert psychiatrische stoornissen die op oudere leeftijd ontstaan, ongeacht de leeftijd van begin of oorzaak.

Normaal verouderingsproces van de hersenen.

Cognitieve functies zoals geheugen en denken kunnen veranderen met de leeftijd.

Naast een psychiatrische beoordeling is een lichamelijk onderzoek altijd noodzakelijk bij een oudere patiënt met gedragsverandering of psychiatrische klachten.

Ouderen ervaren vaak meerdere aandoeningen tegelijk, zowel somatisch als psychisch.

Somatische aandoeningen kunnen psychiatrische symptomen veroorzaken.

Hersenveroudering is complex en verschilt per persoon. De verschillende effecten van veroudering dienen in de diagnostiek te worden meegenomen.

Interventies zoals dosering van medicijnen moeten worden aangepast aan de specifieke behoeften van de oudere patiënt.

De dosering van medicijnen moet individueel worden aangepast aan de ernst van de stoornis en de kwetsbaarheid van de patiënt.

Psychofarmaca kunnen interacties hebben met andere geneesmiddelen, wat de dosering en keuze van medicatie beïnvloedt.

Elektroconvulsieve Therapie (ECT) kan een effectieve behandelingsoptie zijn bij ernstige depressie bij ouderen, vooral als medicatie slecht wordt verdragen.

Psychotherapieën zoals gedragstherapie, cognitieve therapie en interpersoonlijke therapie zijn effectief voor ouderen, maar vereisen aanpassing in tempo en duur.

Voor ouderen bestaan er gespecialiseerde voorzieningen in de geestelijke gezondheidszorg.

Er zijn aparte programma's en voorzieningen voor ouderen met neurocognitieve stoornissen en voor ouderen met andere psychiatrische stoornissen.

Multidisciplinaire teams in de ouderenpsychiatrie omvatten vaak geriaters, neuropsychologen en ergotherapeuten.

Substitutie van klinische behandelplaatsen in de psychiatrie naar verzorgings- en verpleeghuizen leidt tot meer oudere patiënten met psychiatrische problemen in deze settings.

De veranderingsprocessen in het organisme die de kans op overleving verminderen en de fysiologische capaciteit tot autoregulatie, reparatie en adaptatie aan eisen uit de omgeving doen afnemen.

De versmalling van de gyri, verbreding van de sulci en vergroting van de ventrikels in de hersenen, die geleidelijk optreedt vanaf het 30e levensjaar.

De intrinsieke veroudering, waarschijnlijk grotendeels genetisch bepaald, die de levensduur van de cellen reguleert.

De optelsom van omgevingsinvloeden die effect hebben op de levensduur, zoals voeding, blootstelling aan toxische stoffen, werkbelasting of trauma.

Afname van het cytoplasmavolume en celkern van neuronen, verminderde dendrietendichtheid en interneuronale verbindingen bij veroudering.

Amyloïdplaques en hyperintense afwijkingen in de witte stof van de hersenen, die gerelateerd zijn aan ischemische veranderingen en vaak voorkomen bij ouderen.

De toenemende lekkage van serumeiwitten door de bloed-hersenbarrière bij veroudering, mogelijk in verband met ischemische veranderingen.

De afname van dopaminerge activiteit in de substantia nigra vanaf het 40e levensjaar, die rond het 65e jaar tot 35% is verminderd.

De afname van noradrenerge activiteit in de hersenstam en de locus coeruleus bij veroudering.

De duidelijke vermindering van de cerebrale cholinerge activiteit bij oudere ouderen, zelfs met intacte cognitie.

Vermindering van de reactiesnelheid en het actieve gebruik van informatie in het werkgeheugen, wat vooral invloed heeft op complexe plannings- en overzichtstaken.

De geheugenfuncties gaan niet duidelijk achteruit bij veroudering, maar ouderen gebruiken andere strategieën om informatie vast te leggen.

Ouderen blijken in complexe situaties met moeilijke beslissingen problemen beter op te lossen dan jongeren.

De invloed van veroudering op de emotionele, persoonlijkheids- en copingvaardigheden van een individu.

Een belangrijk instrument om de medische geschiedenis van een oudere te begrijpen, vooral wanneer er sprake is van cognitieve problemen of gedragsverandering.

Een belangrijke gebeurtenis in het leven van de oudere, zoals verlies van een partner, werk of gezondheid.

Het effect van veroudering op de hersenfunctie, waaronder geheugenverlies, denken en problemen met dagelijkse activiteiten.

Het verzamelen van informatie over de fysieke gezondheid van de oudere, inclusief medische geschiedenis, huidige medicijnen en eerdere onderzoeken.

Tests die helpen bij het beoordelen van de mentale toestand van de oudere, zoals het beoordelen van geheugen en concentratie.

Beelden van de hersenen gemaakt met behulp van technologie, zoals CT-scans of MRI's, om afwijkingen op te sporen.

Een veelvoorkomende psychiatrische aandoening bij ouderen, die kan leiden tot verwardheid, desoriëntatie en geheugenproblemen.

Een ernstige aandoening die het geheugen en andere cognitieve functies aantast, waardoor mensen hun onafhankelijkheid verliezen.

De aanpassing van medicijnen voor ouderen, rekening houdend met de veranderingen in het lichaam tijdens de veroudering.

De studie van psychiatrische aandoeningen die specifiek zijn aan ouderen.

Psychiatrische aandoeningen die voor het eerst op oudere leeftijd ontstaan.

De aanwezigheid van meerdere ziekten of aandoeningen tegelijk, zowel lichamelijk als geestelijk.

De impact van somatische ziekten op de mentale gezondheid.

De complexiteit van de hersenen en de verschillende manieren waarop deze verouderen.

Vloeiende intelligentie is de cognitieve verwerkingssnelheid, de snelheid waarmee we informatie kunnen verwerken en problemen kunnen oplossen.

Gekristalliseerde intelligentie is de kennis en ervaring die we in de loop van ons leven hebben opgedaan.

Bij normale veroudering neemt vloeiende intelligentie af, maar gekristalliseerde intelligentie neemt toe. Dit betekent dat we wellicht trager worden, maar wel meer kennis en ervaring hebben.

De persoonlijkheid van mensen verandert niet drastisch tijdens het ouder worden. De meeste mensen blijven ongeveer hetzelfde.

Ouderen worden vaker introvert en meer vast in hun gewoontes dan jongere mensen.

Ouderen gebruiken vaker passieve copingmechanismen, zoals accepteren of afstand nemen van een probleem.

Jongeren gebruiken vaker actieve copingstrategieën, zoals plannen maken om een probleem aan te pakken.

Ouderen hebben vaker een externe locus of control, wat betekent dat ze denken dat ze minder controle hebben over hun leven en meer afhankelijk zijn van externe factoren zoals geluk.

Sommige ouderen kijken terug op hun leven en evalueren hun ervaringen. Dit proces kan helpen hun identiteit te versterken en betere omgang met stress te vinden.

De manier waarop ouderen functioneren in de maatschappij wordt beïnvloed door veranderingen zoals de gezondheid en het verlies van betaald werk.

Sommige ouderen ervaren het wegvallen van betaald werk als vrijheid, terwijl anderen het als een afwijzing of verlies van nut zien.

Het sociale netwerk van ouderen wordt vaak kleiner en eenzaamheid is een risico, vooral voor oudere ouderen.

Het verlies van een partner kan ouderen kwetsbaar maken voor psychische problemen zoals depressie en angst.

Het doel van diagnostiek bij ouderen is hetzelfde als bij jongeren, maar met extra aandacht voor de specifieke kenmerken van veroudering.

Een cognitief screeningsinstrument zoals de MMSE kan nuttig zijn om cognitieve problemen bij ouderen te detecteren.