Osteoloji Giriş

Osteoloji (Kemik Bilimi) Giriş

• Kemikleri inceleyen anatomi dalıdır.
• Kemik bilimi = Sümük bilimi'dir.
• Canlıların yapısını inceleyen bilim dalına anatomi denir.
• İnsan anatomisi: İnsan vücudunun normal şekil ve yapısı ile organlar arasındaki ilişkileri inceleyen bilim dalıdır.
• Anatomist: Anatomi ile ilgilenen kişiye denir.
• Vücudumuzun normal yapısını bilmeden hastalıkların teşhis edilmesi zordur.
• Normal bir insanın yapısının, hekimler tarafından bilinmesi gerekir.

Anatomi Dalları

• Anatomi, içinde bulunduğu ve eskiden yakın ilişkisi olan birkaç dala ayrılır.
• Sistematik Anatomi: Canlıların hücrelerden, dokulardan ve sistemlerden meydana geldiğini açıklar.
• İnsan vücudu, hareket, dolaşım, sindirim, solunum, ürogenital, endokrin ve sinir sistemleri gibi sistemler tarafından yönetilir.
• Sistematik anatomi, bu sistemleri ayrı ayrı inceleyen anatomi dalıdır.

Anatomik Duruş (Situs)

• Normal anatomide, organ ve oluşumların normal şekil ve komşuluklarının anatomik duruş pozisyonunda incelenmesi anlatılır.

Kemiği Durumuna Koyma

• Anatomik duruşta duran kişideki kemiği duruma getirmeyi anlatır.
• Anatomik duruştaki insan vücudunda, kemiklerin doğru konumda ve yönlendirilmiş olarak gösterilmesi.

Kürek Kemiği (Scapula) Anatomik Duruşu

• Kürek kemiğinin çeşitli bölümlerinin adı ve konumu, anatomik duruşta gösterilir.

Kemiklerin Anatomik Yönleri ve Düzlemleri

• İnsan vücudunda anatomik yönleri ve düzlem gösterimleri (Örnek: Kranial, Medial, Lateral, Anterior, Posterior, Distal, Proximal)
• Üst/alt, ön/arka, sağ/sol vb. gibi yönleri gösterilir.
• Vücutta referans alınan konumların açıklanması ve gösterilmesi

Hareket Sistemi

• Canlıların bir yerden başka bir yere taşınmasını sağlayan sisteme hareket sistemi denir.
• Hareketin gerçekleşmesi için üç anatomik yapının birlikte çalışması gerekir; bunlar: Osteoloji, Arthroloji, Myoloji
• Osteoloji (Kemik Bilimi): Kemikleri inceleyen bilim dalıdır.
• Arthroloji (Eklemler): Eklemleri inceleyen bilim dalıdır.
• Myoloji (Kaslar): Kasları inceleyen bilim dalıdır.

Kemiklerin Bileşenleri

• Kemikler organik ve inorganik maddelerden oluşur.
• Kemiğin sertliğini sağlayan organik tuzlar ve organik maddeler, kemiğin beslenmesi ve iyileşmesindeki role değinilir.
• Kalsiyum fosfat, kalsiyum karbonat, kalsiyum florür ve magnezyum fosfat, kemiğin inorganik bileşenleri arasında yer alır.
• Kemiğin oranları: %60 inorganik, %30-40 organik madde.

Kemiklerin Kemikleşme Yolları

• Intramembranöz: Doğrudan mezenşimden kemikleşme
• İntrakartilaginöz: Mezenşimden önce bir kıkırdak oluşması ve sonra kemiğe dönüşmesi.

Kemiklerin Yapısı

• Kemikler substantia compacta (kompakt kemik), substantia spongiosa (spongiyöz kemik) ve kemik iliği gibi kısımlardan oluşur.
• Kemiklerde, osteositler, osteoblastlar ve osteoklastlar bulunur.

Kemiklerde Beslenme

• Foramen nutricium, kemik içerisindeki besleyici damarların geçtiği deliklere verilen addır.

Kemiğin Görevleri

• Destek, koruma, hareket
• Mineral deposu olarak işlev görür, kan hücrelerinin üretilmesini sağlar.

Kemik Türleri

• Uzun kemikler (örneğin, kol ve bacak kemikleri): Uzunlukları kalınlıklarından daha fazladır.
• Kısa kemikler (örneğin, el ve ayak bileği kemikleri): Uzunluk, genişlik ve kalınlıkları benzerdir.
• Yassı kemikler (örneğin, kafatası kemikleri): Geniş yüzeyleri olan kemiklerdir.
• Düzensiz kemikler (örneğin, omurlar): Farklı şekilli kemiklerdir.
• Sesamoid kemikler (örneğin, diz kapağı): Tendonlar üzerinde bulunan küçük kemiklerdir.
• Havalı kemikler (örneğin, bazı kafatası kemikleri): İçinde hava boşlukları olan kemiklerdir.

Kemik Hastalıkları

• Osteoporoz (kemik erimesi): Kemik metabolizmasındaki bir bozukluktan kaynaklanır.
• Osteosarkom: Kötü huylu bir kemik tümörüdür.
• Raşitizm: C vitamini eksikliğinden kaynaklanır.
• Kemik iltihabı (akut ve kronik)
• Kemik kırığı: Kemiğin kırılması

Kemiğin Kırılması ve İyileşmesi

• Kırılan parçalar arasında oluşan doku, kırığın iyileşmesini sağlar.
• Bu dokular kemiğin tekrar birleşmesini ve tamir edilmesini içerir.