Neuropsychologia vs Psychiatry pytanka gólne bardziej 1 wykład

Neuropsychologia - Wprowadzenie

• Neuropsychologia bada relacje między mózgiem, zachowaniem i procesami poznawczymi.
• Kluczowe jest doświadczenie praktyczne, a nie tylko wiedza teoretyczna.
• Ukończenie studiów podyplomowych nie automatycznie czyni kogoś neuropsychologiem, niezbędna jest praktyka.
• Psychologia poznawcza i rozwojowa są podstawowe dla zrozumienia neuropsychologii.
• Efektywne uczenie się wymaga stopniowego i rozłożonego w czasie, powtarzanego przeglądania materiałow, łączenia nowej wiedzy z istniejącą.
• Pamięć modyfikuje się za każdym przypomnieniem.
• Tytuł neuropsychologa wymaga ukończenia studiów podyplomowych i zdania egzaminu.
• Neuropsychologia łączy w sobie psychologię, neurologię, psychiatrię, neurobiologię i kognitywistykę.
• Praktyka jest niezbędna do opanowania umiejętności klinicznych.
• Regularny przegląd materiałów wzmacnia zapamiętywanie.

Zakres Neuropsychologii i Uszkodzenia Mózgu

• Neuropsychologia bada relacje między mózgiem a zachowaniem, włączając aspekty poznawcze i niepoznawcze.
• Funkcje poznawcze objęte neuropsychologią: pamięć, uwaga, język, funkcje wykonawcze, percepcja, emocje, zachowanie.
• Badanie nie obejmuje tylko funkcji poznawczych, ale także oceny emocjonalnego i społecznego funkcjonowania.
• Do badania emocjonalności wykorzystuje się testy jak CISS, STAI, CIS i EPQ, oraz MMPI.
• Neuropsycholodzy pracują w szpitalach, klinikach, ośrodkach badawczych i środowiskach akademickich.
• Neuropsychologia ma korzenie w starożytności i teoriach o mózgu, Hipokratesa.
• Rehabilitacja poszkodowanych obejmuje procesy poznawcze, emocjonalne, społeczne, a także procesy starzenia się mózgu.
• Neuropsychologia łączy wiedzę z psychologii, neurologii, psychiatrii, neurobiologii i kognitywistyki.

Rodzaje Uszkodzeń Mózgu i Stan Ostry vs. Przewlekły

• Główne rodzaje urazów mózgu to wstrząśnienie mózgu, stłuczenie mózgu i zranienie mózgu, a także udar niedokrwienny, krwotoczny, i TIA.
• Stan ostry wymaga natychmiastowej interwencji.
• Konsekwencje stłuczenia i zranienia mózgu to trwałe deficyty neuropsychologiczne, np. niedowłady, zaburzenia mowy i otępienie.
• Wstrząśnienie mózgu nie powoduje trwałej zmiany strukturalnej.
• Objawy wstrząśnienia mózgu: bóle głowy, mdłości, wymioty, utrata przytomności, drgawki, nadwrażliwość na światło i dźwięk, a także zaburzenia równowagi i widzenia oraz męczliwość.
• Amnezja wsteczna to zapominanie zdarzeń sprzed traumatycznego wydarzenia, a amnezja następcza to zapominanie zdarzeń po urazie.
• Urazy coup i contre-coup są wynikiem uderzenia głowy. Coup występuje w miejscu uderzenia, a contre-coup po przeciwnej stronie.

Udar Mózgu i Choroba Alzheimera

• Udar niedokrwienny jest najczęstszym typem udaru mózgu.
• Typowe objawy udaru: nagłe zawroty głowy, zaburzenia mowy, osłabienie prawej strony ciała.
• Choroba Alzheimera to przewlekła choroba postępująca.
• W diagnozie podejrzenia choroby Alzheimer potrzebne jest badanie neurologiczne, testy neuropsychologiczne oraz rezonans magnetyczny (MRI).
• Konsekwencje: problemy z pamięcią krótkotrwałą, dezorientacja, trudność w zapamiętywaniu.
• Leczenie Alzheimer: leki stabilizujące funkcje poznawcze, wsparcie dla rodziny i interwencja terapeutyczna.
• Demencja to inaczej otępienie.
• Pacjent z padaczką o nieustalonej etiologii wymaga leczenia farmakologicznego, edukacji, interwencji terapeutycznej, wsparcia psychologicznego oraz adaptacji zawodowej.

Uwaga do przykładów i Urazy Mózgu (TBI)

• Każdy przypadek jest unikalny, a przykłady służą jako narzędzie edukacyjne, nie wytyczne.
• Kluczowa jest indywidualna ocena pacjenta.
• TBI oznacza Urazowe Uszkodzenie Mózgu.
• TBI jest najczęstszą przyczyną uszkodzenia mózgu u dzieci i młodych dorosłych.
• Emerytowani sportowcy piłki nożnej mają wyższe ryzyko demencji.

Wstrząśnienie Mózgu i Urazy Coup i Contre-Coup

• Wstrząśnienie mózgu to przemijające zaburzenia fizjologiczno-chemiczne mózgu spowodowane urazem głowy.
• Utrata przytomności nie jest wymagana do rozpoznania wstrząśnienia mózgu.
• Objawy (somatyczne z wstrząśnienia mózgu): bóle głowy, mdłości, wymioty, drgawki, bóle szyi, nadwrażliwość, zaburzenia równowagi, rozmycie widzenia, męczliwość.
• Objawy poznawcze: zamglenia umysłowe, zaburzenia koncentracji, spowolnienie, powtarzanie, zaburzenia pamięci.
• Amnezja wsteczna: zapominanie zdarzeń przed urazem.
• Amnezja następcza: zapominanie zdarzeń po urazie.
• Objawy emocjonalne: drażliwość, obniżony nastrój, nietrzymanie afektu.
• Standardowe badania obrazowe zazwyczaj nie wykazują zmian.
• Objawy mogą pojawić się godzin po urazie.

Konsekwencje Metaboliczne TBI, Diagnoza Różnicowa w Neurologii

• Uszkodzenie mózgu to złożony proces, obejmujący uszkodzenia metaboliczne, a nie tylko strukturalne.
• Zaburzone procesy: metaboliczne, fizykochemiczne, energetyczne, funkcjonowanie komórek, obumieranie komórek.
• Zmiany strukturalne: obrzęk, uszkodzenia astrocytarne, zmiany kwotoczne, degradacja aksonalna.
• Urazy przerywają sieci kojarzeniowe.
• Uszkodzenia mechaniczne to ostry stan wymagający natychmiastowej interwencji.
• Diagnoza neuropsychologiczna po urazie jest przeprowadzana po ustąpieniu ostrego stanu.
• Przewlekłe stany: zatrucia, nieprawidłowy metabolizm, incydenty naczyniowe.
• W przypadku napadów padaczkowych pilność interwencji medycznej jest wysoka.
• Przewlekłe stany to np. choroby neurodegeneracyjne.

Udar Móźgu (Przykład Kliniczny Stanu Ostrego) i Choroba Alzheimera (Przykład)

• Udar mózgu wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.
• Leczenie udaru mózgu: wezwanie pogotowia, diagnostyka (CT/MRI), podanie rT-PA.
• Konsekwencje udaru mózgu: afazja, upośledzenie koncentracji, problemy z pamięcią.
• Intensywna terapia logopedyczna to początkowe leczenie.
• Długoterminowe rokowania udaru: możliwa poprawa, ale konieczna terapia i adaptacja do nowego stylu życia.
• Choroba Alzheimera wymaga wczesnej interwencji, ale nie jest to stan ostrego zagrożenia życia.
• Diagnostyka to ocena neurologiczna, testy neuropsychologiczne oraz badanie obrazowe.
• Leczenie Alzheimer: leki stabilizujące funkcje poznawcze, wsparcie dla rodziny i interwencja terapeutyczna.
• Długoterminowe rokowania: postępujące pogorszenie.

Padaczka (Przykład) i Uwagi Końcowe

• Napady padaczkowe są epizodyczne.
• Diagnostyka to badanie EEG, MRI.
• Leczenie: leki przeciwpadaczkowe, edukacja, terapia.
• Konsekwencje: problemy z koncentracją, zmęczenie, lęk.
• Terapia: ćwiczenia kognitywne, wsparcie.
• Długoterminowe rokowania: kontrola napadów, adaptacja.
• Każdy przypadek jest wyjątkowy, a nie można uogólniać na podstawie pojedynczych przykładów.
• Zalecane źródła: atlas e-anatomia, radiopaedia.
• Regularne pomiary ciśnienia krwi są ważne dla zdrowia nawet u młodych osób.
• Podwyższone ciśnienie krwi wiąże się z problemami poznawczymi.

Udar Krwotoczny - Specyficzne Pytania

• Stan początkowy pacjenta z udarem krwotocznym: nieprzytomny i nie reagujący.
• Objawy dodatkowe: znaczne obniżenie reakcji źrenic na światło.
• Badanie obrazowe: tomografia komputerowa (TK) lub rezonans magnetyczny (MRI).
• Wyniki badania obrazowego: pęknięty tętniak tętnicy łączącej przedniej.
• Leczenie: hospitalizacja, obserwacja, monitorowanie, potencjalne chirurgiczne usunięcie tętniaka - kraniotomia lub embolizacja.
• Tempo rozwoju objawów: szybkie (w ciągu minut).
• Różnorodne konsekwencje neuropsychologiczne ze względu na lokalizację uszkodzenia mózgu.
• Rokowanie: możliwa poprawa dzięki terapii i adaptacji.
• Lokalizacja uszkodzenia ma znaczenie dla objawów neuropsychologicznych.