Neurobiologie van Pijnsensitisatie
30 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is de functie van substance-P (SP) in het perifere zenuwstelsel?

  • Het zorgt voor een verlaging van de ontsteking.
  • Het vermindert pijngevoel.
  • Het stimuleert het lokale ontstekingsproces. (correct)
  • Het verhoogt de prikkeldrempel van zenuwen.

    • Centrale sensitisatie vindt plaats in de perifeer zenuwstelsel.

    False

    Noem de opvolgende stadia van pijnsensatie zoals beschreven in de perifere sensitisatie.

    primaire pijn, hyperalgesie, secundaire pijn, allodynie

    De _____ zorgt ervoor dat nociceptieve prikkels naar de thalamus worden vervoerd.

    <p>Aα- en C-vezels</p> Signup and view all the answers

    Koppel de functies van verschillende hersengebieden aan hun rol in pijnverwerking:

    <p>Limbisch systeem = Emotionele beoordeling Basale kernen = Emotionele motoriek Hypothalamus = Vegetatieve en hormonale reacties Prefrontale schors = Verstandelijke verwerking van pijn</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende stellingen over perifere sensitisatie is waar?

    <p>Het veroorzaakt hyperalgesie.</p> Signup and view all the answers

    Allodynie betekent dat niet-pijnlijke stimuli als pijnlijk worden ervaren.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Wat is de rol van interneuronen in de verwerking van nociceptieve signalen?

    <p>Interneuronen beïnvloeden de pijnprikkels en de pijngewaarwording.</p> Signup and view all the answers

    Welke hersenstructuur is verantwoordelijk voor het evalueren of een prikkel nodig is?

    <p>Prefrontale cortex</p> Signup and view all the answers

    Atrofie van hersencellen leidt tot een verhoging van de pijndrempel.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Wat verandert er in WRD-neuronen bij langdurige pijn?

    <p>Ze worden ook gevoelig voor tastprikkels.</p> Signup and view all the answers

    De stoffen die door de hypothalamus worden geproduceerd en helpen bij pijnverdoving worden genoemd: __________.

    <p>endorfine</p> Signup and view all the answers

    Match de volgende hersengebieden met hun functie:

    <p>Thalamus = Stimuleert de productie van endorfines Hersenstam = Reguleert pijnverwerking via DNIC Hypothalamus = Activeert stressrespons Pariaqueductale grijs (PAG) = Gevoelig voor endorfine</p> Signup and view all the answers

    Wat is een gevolg van de permanente activering in bepaalde hersengebieden bij chronische pijn?

    <p>Stimulatie van pijn</p> Signup and view all the answers

    De diffuse nocisch inhiberende controle (DNIC) zorgt ervoor dat pijnsignalen in het ruggenmerg worden versterkt.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Welke neurotransmitter wordt geproduceerd door interneuronen in de achterhoorn bij stimulatie van de DNIC?

    <p>Enkefaline</p> Signup and view all the answers

    Wat beschrijft de poorttheorie (gate control theory)?

    <p>Interneuronen kunnen pijnprikkels remmen.</p> Signup and view all the answers

    C-vezels zijn verantwoordelijk voor het doorgeven van fijne tastzin.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Wat gebeurt er wanneer tast en pijn tegelijkertijd het ruggenmerg bereiken?

    <p>Er wordt minder pijn gevoeld.</p> Signup and view all the answers

    De ______ zenuwbanen zijn verantwoordelijk voor de grove tastzin.

    <p>tractus spinothalamicus anterior</p> Signup and view all the answers

    Koppel de volgende zenuwbanen aan hun functie:

    <p>Paleospinothalamische baan = Emotioneel pijnverwerking Neospinothalamische baan = Snelle gewaarwording Tractus spinothalamicus anterior = Grove tast Tractus spinothalamicus lateralis = Pijnzin</p> Signup and view all the answers

    Wat is een gevolg van de 'wind up' reactie?

    <p>Prikkels worden steeds pijnlijker.</p> Signup and view all the answers

    De gnostische sensibiliteit is essentieel voor overleving.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Waar wordt informatie uit de C-vezels na herhaald overschakelen naartoe geleid?

    <p>Naar het limbische systeem en de thalamus.</p> Signup and view all the answers

    De ______ lichaamszones zijn verantwoordelijk voor vitale sensibiliteit.

    <p>voor- en zijkant</p> Signup and view all the answers

    Wat is de rol van de pijnneuromatrix?

    <p>Genetische en ervaringsgebaseerde beïnvloeding van pijnperceptie.</p> Signup and view all the answers

    Aα-vesels schakelen meerdere keren over in het ruggenmerg.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Wat gebeurt er in het limbische systeem bij pijnverwerking?

    <p>Het beoordeelt of de pijnprikkel gevaarlijk is.</p> Signup and view all the answers

    De primaire pijn wordt waargenomen via de ______ zenuwbanen.

    <p>neospinothalamicus</p> Signup and view all the answers

    Match de type vezels met hun functie:

    <p>Aα-vesels = Fijne tast en proprioceptie C-vezels = Pijn en grove tast Aβ-vesels = Snelle geleiding van sensibele prikkels Aδ-vesels = Snelle pijn geleiding</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Perifere sensitisatie

    • C-vezels geven substantie P (SP) af bij weefselschade, waardoor pijn zich verspreidt buiten het beschadigde gebied.
    • Axonreflex: SP stimuleert lokale ontsteking en geeft extra SP af, waardoor het ontstekingsgebied groter wordt.
    • SP verlaagt de prikkeldrempel van C-vezels en stimuleert actiepotentialen.
    • Dit leidt tot hyperalgesie (verhoogde pijngevoeligheid) en allodynie (pijn bij normaal niet-pijnlijke stimuli).
    • Primaire pijn -> hyperalgesie -> secundaire pijn -> allodynie

    Centrale sensitisatie

    • Nociceptieve prikkels (van Aβ- en C-vezels) worden naar de thalamus geleid.
    • Thalamus verdeelt prikkels naar de somatosensorische schors (precieze locatie en intensiteit) en andere hersengebieden voor emotionele verwerking.
    • Limbisch systeem: emotionele beoordeling.
    • Basale kernen: emotionele motoriek (zoals huilen).
    • Hypothalamus: vegetatieve en hormonale reacties (bijv. zweten, wegtrekken).
    • Prefrontale cortex: bewuste verwerking van pijn en aandacht.

    Nociceptieve signalen op ruggenmergniveau

    • Aα- en C-vezels hebben cellichamen in de spinale gangliën en treden via de achterwortels het ruggenmerg binnen.
    • Aα-vezels schakelen 1 keer in het ruggenmerg over; C-vezels meerdere keren.
    • Meerdere schakelingen bij C-vezels maken het signaal beïnvloedbaar.

    Poorttheorie (gate control theory)

    • Interneuronen in het ruggenmerg kunnen pijnprikkels naar de hersenen remmen.
    • Dikke tastvezels (Aα-vezels) zorgen voor extra inhibitie.
    • Tegelijkertijd aankomende tast en pijnprikkels verminderen pijn.

    Wind-up (versterking)

    • Interneuronen (Wide dynamic range WDR-neuronen) in het ruggenmerg maken herhaalde prikkels gevoeliger.
    • Deze reageren op sterke of snel achter elkaar komende pijnprikkels.
    • C-vezels versterken hun signalen en verspreiden pijn.
    • Prikkeldrempel verlaagd: sneller en meer pijn.

    Verschillende routes nociceptieve signalen in hersenen

    • Twee belangrijke baansystemen: gnostische sensibiliteit en vitale sensibiliteit.
    • Gnostische sensibiliteit: fijne tast, houdings- en bewegingszin (achterstrengbanen) naar cortex (cognitieve verwerking: weten).
    • Vitale sensibiliteit: pijnzin, temperatuurzin, grove tast (voorkant/zijkant ruggenmerg) naar limbisch systeem (emotioneel ervaren).
    • Paleospinothalamische baan: trage, langere signalen emotioneel systeem, moeilijk te remmen
    • Neospinothalamische baan: snelle, directe signalen naar somatosensorische schors (primaire pijn).

    Aα-vezels

    • Geleidt informatie naar thalamus dan hersenschors.
    • Precisere locatie en ernst van pijn waarneembaar (primaire pijn).
    • Activatie meerdere segmenten in ruggenmerg: terugtrekreflex.

    C-vezels

    • Informatie naar thalamus en andere hersengebieden. (emotionele hersenen limbisch systeem en hersenvaten)
    • Paleospinothalamische baan: informatie over secundaire pijn.
    • Signalen naar limbisch systeem voor beoordeling gevaar en reactie (bijv. aandacht).
    • Formatio reticularis (FR): centrale alarmering.
    • Propriospinale systeem: activatie meerdere ruggenmergsegmenten (vb. terugtrekreflex).

    Pijndemping

    • Opstijgende en afdalende banen van hersenen naar ruggenmerg beïnvloeden de pijnverwerking; de afdalende zijn pijndempend.
    • Thalamus stimuleert hypothalamus tot endorfine productie.
    • Endorfine remmen signalen naar thalamus en ruggenmerg.
    • Diffuse nocisch inhiberende controle (DNIC): remmen van signalen via neurotransmitters (zoals serotonine en enkefaline).

    Pijnneuromatrix

    • Netwerk van hersengebieden en banen voor pijnverwerking..
    • Geen vaste relatie tussen nociceptieve prikkel en pijnervaring.
    • Verwerking door hersengebieden bepaalt de ervaren pijn en gedrag.
    • Genetisch en door ervaringen beïnvloed.

    Langdurige pijn

    • Wide dynamic range (WDR) neuronen wijzigen structuur. Worden gevoelig voor normale stimuli (vb tast).
    • Wordt een aandoening op zich.

    Pijndempende systemen aanspreken

    • Hersengebieden, afdalende banen in de hersenstam naar ruggenmerg kunnen pijndempend werken.
    • Endorfine: pijndempend door binding aan receptoren.
    • Stressrespons: voorbereiding op gevaar.

    Veranderingen bij langdurige pijn

    • Wide dynamic range (WDR) neuronen wijzigen structuur daardoor meer gevoelig voor stimuli.
    • Nociceptieve prikkels kunnen weggaan, maar WDR neuronen reageren nog altijd op tastprikkels.
    • Chronische pijn wordt een aandoening op zich.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Description

    Dit quiz behandelt de mechanismen van perifere en centrale sensitisatie, met een focus op pijnrespons en emotionele verwerking. Leer hoe C-vezels en de thalamus bijdragen aan onze pijnervaring. Ontdek de rol van verschillende hersengebieden in pijnverwerking en -beoordeling.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser