Нәруыздардың құрылымы және қасиеттері

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Нәруыздардың екінші, үшінші, төртінші реттік құрылымдарының бұзылуын не деп атайды?

Модификация

Синтез

Денатурация (correct)

Гидролиз

Нәруыздардың қандай қасиеті олардың аминқышқылдарына дейін ыдырауын қамтамасыз етеді?

Сілтілік гидролиз (correct)

Термикалық тұрақтылық

Концентрация

Күйдіру

Нәруыздардың қайсысы биохимиялық процестерді реттеуші қызмет атқарады?

Сұйық майлар

Солюбельді заттар

Сахарозалар

Табиғи өршіткілер (correct)

Адам организміне нәруыз қайдан түседі?

Тамақпен Signup and view all the answers

Нәруыздардың үшқыш заттарға айналуы қандай жағдайда болады?

Қатты қыздырғанда Signup and view all the answers

Сүтте, етте, жұмыртқада кездесетін заттар қандай құрамда?

Нәруыздар Signup and view all the answers

Адамға тәулігіне қанша калория тағам жеу керек?

1500-2000 ккал Signup and view all the answers

Техникада қолданылатын нәруыздарға не жатады?

Табиғи жібек Signup and view all the answers

Нәруыздың бірінші реттік құрылымы ненің негізінде қалыптасады?

Аминқышқылдарының кезектесуі Signup and view all the answers

Екінші реттік құрылымның қалыптасуында қандай байланыстар маңызды рөл атқарады?

Молекулаішілік сутектік байланыстар Signup and view all the answers

Үшінші реттік құрылымда нәруыз молекуласының пішіні қандай?

Түйін образды Signup and view all the answers

Төртінші реттік құрылымды қалыптастыру үшін не керек?

Гемоглобин секілді бірнеше полипептидтік тізбектер Signup and view all the answers

Биурет реакциясы кезінде қандай түс пайда болады?

Күлгін Signup and view all the answers

Ксантопротеин реакциясының нәтижесінде қандай түске боялады?

Сары Signup and view all the answers

Цистеин реакциясының нәтижесінде не түзілетінін анықтаңыз.

Қара тұнба Signup and view all the answers

Нәруыз молекуласының биологиялық белсенділігі кімнің құрылымына байланысты?

Үшінші реттік құрылым Signup and view all the answers

Нәруыздың төртінші реттік құрылымы не екенін белгілеңіз.

Икемді полипептидтік тізбектердің ассоциациясы Signup and view all the answers

Нәруыздардың түсті реакцияларының бірі екенін таңдаңыз.

Ксантопротеин реакциясы Signup and view all the answers

Study Notes

Нәруыздардың құрылымы және қасиеттері

Нәруыздардың құрылымы күрделі, бірінші, екінші, үшінші және төртінші реттік құрылымдарға бөлінеді.
Бірінші реттік құрылым - полипептидтік тізбектегі аминқышқылдарының реттілігі.
Екінші реттік құрылым - полипептидтік тізбектің оралма тәрізді конформациясы.
Үшінші реттік құрылым - полипептидтік тізбектің кеңістіктегі үш өлшемді пішіні.
Төртінші реттік құрылым - бірнеше полипептидтік тізбектердің ассоциациялануынан пайда болады.
Нәруыздардың үшіншілік құрылымы оның биологиялық белсенділігін анықтайды.
Барлық нәруыздарда төртінші реттік құрылым болмайды.

Нәруыздарға түсті реакциялар

Нәруыздарға натрий гидроксиді және мыс (ІІ) сульфаты қосқанда ашық күлгін түс – Биурет реакциясы.
Концентрлі азот қышқылымен әрекеттескенде сары түске боялу – Ксантопротеин реакциясы.
Қорғасын (II) ацетаты мен натрий гидроксидін қосқанда қара тұнба түзілу – Цистеин реакциясы.

Нәруыз денатурациясы

Ауыр металдардың тұздары, концентрлі қышқылдар мен сілтілер, қыздыру, ультракүлгін және γ-сәулелер нәруыздың екінші, үшінші және төртінші реттік құрылымдарын бұзады, ал бірінші реттік құрылым сақталады.
Бұл құбылыс нәруыз денатурациясы деп аталады (мысалы, жұмыртқаны қайнатқанда).
Қатты қыздырғанда нәруыз молекуласы өзгеріске ұшырап, үшқыш заттар түзеді.

Нәруыздардың функциясы

Нәруыздар тірі организмдердің әртүрлі функцияларын қамтамасыз етеді.
Ферменттер биохимиялық процестерді реттейді.
Кейбір нәруыздар тамақтың химиялық энергиясын механикалық энергияға айналдырады.
Адам организмі нәруыздарды аминқышқылдарына дейін ыдыратады.
Адамға қажетті аминқышқылдарының көбі нәруыз құрамына кіреді (сүт, ет, жұмыртқа, балықта).
Кейбір нәруыздар техникада қолданылады (мақта, жүн).

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Бұл тест нәруыздардың құрылымы мен қасиеттеріне арналған. Нәруыздар бірінші, екінші, үшінші және төртінші реттік құрылымдарға бөлінеді, әрбір құрылымның өзіне тән қасиеттері бар. Сонымен қатар, нәруыздарға арналған түсті реакциялар мен денатурация процесі туралы ақпарат беріледі.