3-4. Konsumpcja i inwestycje. Model równowagi Keynesa. Budżet państwa i dług publiczny

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Co oznacza przeciętna skłonność do konsumpcji?

Część dochodu narodowego przeznaczona na oszczędności.

Część dochodu narodowego przeznaczona na konsumpcję. (correct)

Część przyrostu dochodu narodowego przeznaczona na oszczędności.

Część przyrostu dochodu narodowego przeznaczona na inwestycje.

Które z poniższych stwierdzeń jest poprawne dotyczące funkcji oszczędności?

Funkcja oszczędności ma przeciwny znak do funkcji konsumpcji. (correct)

Funkcja oszczędności jest niezależna od dochodu.

KSO jest stosunkiem oszczędności do dochodu narodowego.

Całkowite oszczędności są zawsze dodatnie.

Czym charakteryzuje się stan równowagi w prostym mnożnikowym modelu gospodarki?

Wydatki są mniejsze od dochodu narodowego.

Produkcja rośnie, a zatrudnienie maleje.

Planowane inwestycje są wyższe od planowanych oszczędności.

Nie ma nieplanowanego przyrostu zapasów. (correct)

Jakie są główne założenia prostego modelu gospodarki Keynesa?

Zasoby i technologia są stałe. Signup and view all the answers

Co to jest krańcowa skłonność do konsumpcji (KSK)?

Część przyrostu dochodu narodowego wydana na zwiększenie konsumpcji. Signup and view all the answers

Jakie jest znaczenie funkcji inwestycji w modelu gospodarki?

Jest w pełni autonomiczna, niezależna od dochodu. Signup and view all the answers

Co przedstawia wykres funkcji konsumpcji?

Zależność między konsumpcją a dochodem narodowym. Signup and view all the answers

Jakie są konsekwencje stanu równowagi w prostym mnożnikowym modelu gospodarki?

Planowane wydatki równe są faktycznemu produktowi. Signup and view all the answers

Który z poniższych czynników nie wpływa na wielkość konsumpcji?

Wysokość stóp procentowych Signup and view all the answers

Jakie znaczenie ma produkcja potencjalna w kontekście pełnego zatrudnienia?

Produkcja potencjalna to produkcja maksymalna przy pełnym zatrudnieniu. Signup and view all the answers

Który z poniższych czynników ma bezpośredni wpływ na rozmiary inwestycji?

Dostępność pożyczek Signup and view all the answers

Co wpływa na decyzje o oszczędzaniu w gospodarstwach domowych?

Pragnienie zaspokojenia przyszłych potrzeb Signup and view all the answers

Jakie są skutki wzrostu zagregowanego popytu w krótkim okresie?

Zwiększenie produkcji Signup and view all the answers

Który z poniższych dochodów ma największy wpływ na konsumpcję w długim okresie?

Dochód osiągany w ciągu całego życia Signup and view all the answers

Która grupa społeczno-ekonomiczna ma najwyższy przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny?

Pracujący na własny rachunek Signup and view all the answers

Co oznacza istnienie wolnych mocy wytwórczych?

Produkcja jest niższa niż potencjalna. Signup and view all the answers

Jaka jest planowana całkowita kwota dochodów budżetu państwa na 2025 rok?

632,6 mld zł Signup and view all the answers

Która z wymienionych podatków przyniesie największe dochody w 2025 roku?

Podatek od towarów i usług Signup and view all the answers

Jaka jest stawka podatku dochodowego od osób fizycznych dla osób prowadzących działalność gospodarczą?

19% Signup and view all the answers

Jakie było wykonanie dochodów z podatku akcyzowego w 2023 roku?

84,8 mld zł Signup and view all the answers

Jakie jest planowane przeciętne wynagrodzenie brutto w 2025 roku?

8 673 zł Signup and view all the answers

Jaka jest planowana stawka podatku akcyzowego na wyroby tytoniowe w 2025 roku?

27,5 mld zł Signup and view all the answers

Jaka jest średnia stopa referencyjna NBP na rok 2025?

5,38% Signup and view all the answers

W jakiej wysokości wyniosą dochody z podatków niepodatkowych w 2025 roku?

57,9 mld zł Signup and view all the answers

Co przedstawia punkt E w prostym mnożnikowym modelu gospodarki?

Punkt równowagi między inwestycjami a oszczędnościami. Signup and view all the answers

Jakie działanie następuje w wyniku wzrostu inwestycji w prostym mnożnikowym modelu?

Wzrost zagregowanego popytu. Signup and view all the answers

Jak oblicza się mnożnik inwestycyjny (m)?

m = 1/(1 - KSK) Signup and view all the answers

Jakie skutki wywołuje paradoks zapobiegliwości?

Obniżenie dochodu przy zwiększonej chęci do oszczędzania. Signup and view all the answers

Co oznacza zasada jawności w kontekście budżetu państwa?

Jawność debaty budżetowej i sprawozdań. Signup and view all the answers

Jakie są zasady budżetowe dotyczące budżetu państwa?

Zasada zupełności, jedności i realności. Signup and view all the answers

Jak przedstawia się sytuacja, gdy KSK i KSO równają się 1?

Brak mnożnika inwestycyjnego. Signup and view all the answers

Jakie konsekwencje dla budżetu państwa może mieć niedobór jawności?

Obniżenie efektywności wydatków. Signup and view all the answers

Study Notes

Model równowagi Keynesa (prosty mnożnikowy model gospodarki)

Obejmuje konsumpcję i inwestycje w gospodarce.
Model analizuje krótkotrwały okres gospodarczy.
Stałość cen i płac jest założeniem modelu.
Istniejące niewykorzystane zasoby są głównym założeniem modelu.

Sytuacja gospodarstw domowych w Polsce w roku 2023

Dane przedstawiono w formie tabelarycznej, pokazującej dochody i wydatki dla różnych grup społeczno-ekonomicznych.
Zawarte są informacje o przeciętnych miesięcznych dochodach i wydatkach na osobę.
Przykładowe grupy to: pracujący na własny rachunek, pracownicy, emeryci, rolnicy i renciści.
Dane pochodzą z GUS (31.05.2024 r.).

Czynniki wpływające na wielkość konsumpcji

Bieżący dochód rozporządzalny (dyspozycyjny).
Dochód stały (permanentny), czyli dochód osiągany w długim okresie.
Dochód osiągany w ciągu całego życia.
Majątek.
Dostępność i koszty pożyczek (stopa procentowa).
Ważne do zrozumienia jest, że dochody wahają się z czasem; ludzie dążą do stabilnej konsumpcji, bazując na długoterminowym dochodzie.

Czynniki wpływające na rozmiary inwestycji

Wielkość popytu na dobra wytwarzane przez dobra inwestycyjne.
Wysokość stóp procentowych.
Wysokość podatków.
Oczekiwania przedsiębiorstw, np. dotyczące sytuacji gospodarczej i politycznej.

Czynniki wpływające na rozmiary oszczędności

Dochód.
Pragnienie zaspokojenia przyszłych potrzeb (oszczędzanie dla przyszłych zakupów).
Ilość i różnorodność form oszczędzania.
Wysokość stopy procentowej.

Produkcja potencjalna a faktyczna

Produkcja potencjalna osiąga pełne zatrudnienie.
Niewykorzystane zasoby wytwórcze wskazują, że faktyczna produkcja jest niższa od potencjalnej.

Krótki okres

Zagregowany popyt (AD) w krótkim okresie determinuje wielkość produkcji.
Niektóre koszty pozostają stałe (np. wynagrodzenia, czynsze) w krótkim okresie.
Przedsiębiorstwa zwiększają produkcję wraz ze wzrostem popytu.

Założenia prostego modelu gospodarki (Keynesa)

Stałość cen i płac.
Istnienie niewykorzystanych zasobów.
Analiza krótkotrwałego okresu.
Zasoby i technologia są dane (nie podlegają zmianom).

Konsumpcja

Przeciętna skłonność do konsumpcji (C/Y) - część dochodu narodowego przeznaczona na konsumpcję.
Krańcowa skłonność do konsumpcji (MPC/KSK) - część przyrostu dochodu narodowego przeznaczona na zwiększenie konsumpcji (zmiana C / zmiana Y).

Funkcja konsumpcji

Liniowa funkcja konsumpcji.
C = CA + (KSK)•Y (konsumpcja = konsumpcja autonomiczna + krańcowa skłonność do konsumpcji * dochód).
CA - konsumpcja autonomiczna (niezależna od dochodu).

Oszczędności

Przeciętna skłonność do oszczędzania (S/Y) - część dochodu narodowego przeznaczona na oszczędności.
Krańcowa skłonność do oszczędzania (MPS/KSO) - część przyrostu dochodu narodowego przeznaczona na zwiększenie oszczędności (zmiana S / zmiana Y).
S = -CA + (KSO)•Y (oszczędności = ujemna konsumpcja autonomiczna + krańcowa skłonność do oszczędzania * dochód).

Funkcja inwestycji

Inwestycje w prostym modelu mnożnikowym są autonomiczne (niezależne od dochodu).

Przy stanie równowagi

Produkcja i zatrudnienie pozostają bez zmian.
Planowane łączne wydatki (AD) = faktycznemu produktowi (Y).
Planowane inwestycje = planowanym oszczędnościom.

Stan równowagi w prostym mnożnikowym modelu gospodarki

AD = C + I ( łączne wydatki = konsumpcja + inwestycje)

Skutki wzrostu inwestycji w prostym modelu mnożnikowym

Wzrost inwestycji powoduje wzrost zagregowanego popytu (AD).
Wzrost AD przekłada się na wzrost produkcji (Y).

Mnożnik inwestycyjny (m)

Pokazuje, o ile wzrośnie dochód (narodowy), gdy inwestycje wzrosną o jednostkę.
m = 1/(1-KSK) lub m = 1/KSO, gdzie KSK + KSO = 1.
Zmiana w dochodzie = zmiana inwestycji x mnożnik inwestycyjny ( ΔY = ΔI • m)

Paradoks zapobiegliwości

Dążenie do zwiększenia oszczędności przy każdym poziomie dochodu zmniejsza dochód (produkt) a nie zwiększa oszczędności.

Budżet państwa

Opisane są dochody, wydatki i planowany deficyt budżetu państwa wraz ze źródłami jego pokrycia.
Zawarta jest łączna kwota dochodów, wydatków i wynik budżetu.

Zasada jawności

Jawność debaty budżetowej.
Jawność sprawozdania z wykonania budżetu.
Informuje się o wydatkach i dochodach finansów publicznych za okresy miesięczne.

Zasady budżetowe

Zasada zupełności: uwzględnianie wszystkich dochodów i wydatków w budżecie państwa.
Zasada jedności: wszystkie dochody i wydatki państwa powinny być uwzględnione w jednym planie (budżecie).
Zasada realności: precyzyjne planowanie pozycji budżetowych.

Założenia do projektu budżetu na rok 2025

Zawarte są dane na rok 2024 i prognozy na rok 2025.
Informacje dotyczące: procesów realnych, PKB, eksportu, importu, popytu krajowego, spożycia, nakładów brutto na środki trwałe.
Wyszczególnione są dane na temat wzrostu cen, wynagrodzeń, zatrudnienia, stopy bezrobocia, kursów walut oraz stopy referencyjnej NBP.

Dochody budżetu państwa

Dane dotyczące dochodów budżetu państwa na rok 2025, podzielone na: dochody ogółem, dochody podatkowe i dochody niepodatkowe.

Podatek akcyzowy

Dane o wysokości wpływów z podatku akcyzowego w 2023 roku.
Przedstawione są szczegółowe danep o podatku akcyzowym na paliwo silnikowe, wyroby tytoniowe, wyroby alkoholowe i samochody osobowe.

Podatek od towarów i usług (VAT)

Podatek od towarów i usług charakteryzuje się stawkami: 23%, 8%, 5%, oraz 0% stawkami.
Stawka 0% dotyczy m.in. eksportu.
Podatek został wprowadzony w 1993 r.

Podatek dochodowy od osób fizycznych

Opisane są stawki podatku dochodowego od osób fizycznych w systemie skali progresywnej (12-32%).
Dostępny jest również podatek liniowy (stały, czyli 19%).
Podano również informacje o wcześniejszych (historycznych) stawkach podatku.

Podatek dochodowy od osób prawnych

Podatek o charakterze proporcjonalnym (liniowym) z 19% stawką (m.in. dla małych i nowych podmiotów).
Wcześniejsze stawki (do 1996 roku) były wyższe (40%

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Quiz dotyczący modelu równowagi Keynesa, który uwzględnia konsumpcję i inwestycje w gospodarce. Skupia się na analizie krótkoterminowej, przyjmując stałość cen i płac oraz istnienie niewykorzystanych zasobów. Dodatkowo porusza kwestie sytuacji gospodarstw domowych w Polsce w 2023 roku oraz czynników wpływających na konsumpcję.