Mga Paglalakbay ni Rizal

Narito ang mga study notes mula sa teksto tungkol sa buhay at mga paglalakbay ni Rizal:

Unang Paglalakbay sa Ibang Bansa

• Mayo 3, 1882, si Rizal ay umalis patungong Espanya upang palawakin ang kaalaman at ihanda ang sarili sa pagpapalaya sa mga Pilipino.
• Dumaan siya sa Singapore, Point Galle, Kanal Suez, Naples, at Marseilles.
• Hunyo 16, 1882, dumating siya sa Barcelona.
• Isinulat ni Rizal ang Amor Patrio para sa Diariong Tagalog.
• Nakaranas si Rizal ng lungkot dahil sa pagsiklab ng kolera sa Pilipinas.
• Sumali siya sa Acacia Lodge sa Madrid at naging Master Mason sa Lohiya Solidaridad.
• Sinulat niya ang tulang "A Consuelo" para kay Consuelo Ortiga y Perez.
• Di nagtagal ang relasyon nila dahil may kasintahan si Rizal na si Leonor Rivera at ayaw niyang saktan si Eduardo de Lete.

Pangalawang Pagpunta sa Europa (1885-1886)

• Napahanga si Rizal sa Champs-Élysées, Opera House, at Arc de Triomphe sa Paris noong 1883.
• Nanirahan siya ng apat na buwan sa Paris at nagtrabaho sa klinika ni Dr. Louis de Wecker (1885-1886).
• Lumawak ang kanyang kaalaman sa agham at medisina.

Paglalakbay sa Alemanya (1886-1887)

• Pebrero 3, 1886, dumating siya sa Heidelberg, Alemanya.
• Nagtrabaho sa ospital ng Unibersidad ng Heidelberg sa ilalim ni Dr. Otto Becker sa Leipzig.
• Nakilala niya si Friedrich Ratzel.
• Si Rizal ay naging kasapi ng Anthropological Society, Ethnological Society, at Geographical Society sa Berlin.
• Inilimbag niya ang nobelang Noli Me Tangere noong 1887.

Paglilibot sa Europa kasama si Maximo Viola

• Mayo 11, 1887, sinimulan ang paglilibot sa Europa kasama si Maximo Viola, Dresden, Prague, at Vienna.
• Nakipagkita siya kay Dr. Adolph Meyer sa Switzerland.
• Nanatili siya ng 15 araw sa Geneva.
• Hunyo 27, 1887, dumating si Rizal sa Rome.
• Hunyo 29, binisita niya ang Vatican.

Unang Pag-uwi sa Pilipinas

• Umuwi siya para operahan ang mata ng kanyang ina at maglingkod sa mga Pilipino.
• Para alamin kung paano nakaapekto ang kanyang mga sulat sa mga Pilipino at Espanyol.
• Nagtanong din siya tungkol kay Leonor Rivera.
• Hulyo 3, 1887, sumakay siya sa barkong Djemnah papuntang Maynila.
• Hulyo 30, pagdating sa Saigon, lumipat siya sa barkong Haiphong.
• Agosto 5, 1887, dumaong ang Haiphong sa Maynila,
• Agosto 8, bumalik si Rizal sa Calamba.
• Nagbukas siya ng klinika, at ang kanyang ina ang unang pasyente, kilala siya bilang "Doktor Uliman".
• Kumita siya ng P900 sa unang buwan at nagbukas ng himnasyo.
• Pebrero 1888, kumita siya ng P5,000.

Epekto ng Noli Me Tangere

• Nakatanggap si Rizal ng liham mula kay Gobernador Heneral Emilio Terrero.
• Ipinatawag siya sa Malacañang dahil sinabi sa gobernador na ang Noli ay nagtataglay ng subersibong ideya.
• Sinalubong siya sa Ateneo ng masayang sina Padre Francisco de Paula Sanchez, Padre Jose Bech, at Padre Federico.
• Inatasan ni Gobernador Heneral Terrero si Don Jose Taviel de Andrade upang protektahan si Rizal.
• Ipinadala ni Arsobispo Pedro Payo ang sipi ng Noli kay Padre Rektor Gregorio Echavarria ng UST.
• Ang komite na bumuo nito ay binubuo ng Dominikong propesor.
• Ayon sa komite: erehetikal, walang paggalang sa relihiyon, di-makabayan, at subersibo.
• Ipinadala ang nobela sa Permanenteng Komisyon ng Sesura na pinamunuan ni Padre Salvador Font at sinabing nagtataglay ito ng ideyang subersibo.
• Inirekomenda na pigilan ang "importasyon, reproduksiyon, at sirkulasyon" nito.
• Si Padre Jose Rodriguez ay naglathala rin ng Cuestiones de Sumo Interes laban sa nobela.
• Kabilang sa mga tumuligsa sina Heneral Jose de Salamanca, Fernando Vida, at Vicente Barrantes.
• Inilathala nila ang artikulo sa La Espana Moderna.
• Tagapagtanggol sina: Mariano Ponce, Graciano Lopez Jaena, Dr. Antonio Ma. Regidor, Marcelo H. Del Pilar at Padre Francisco Paula Sanchez.
• Isinulat ni Rev. Vicente Garcia sa sagisag na Justo Desidero Magalang ang pagtatanggol na nailathala sa Singapore.

Mga Trahedya sa Buhay ni Rizal

• Pagkamatay ng kapatid na si Olimpia.
• Pagkalat ng balitang espiya siya ng Alemanya.
• Hindi niya nakita si Leonor Rivera sa Dagupan.
• Pinayuhan siya ng pamilya at ni Gobernador Heneral Terrero na mangibang-bayan.

Ikalawang Pag-alis ni Rizal sa Pilipinas

• Pebrero 1888, muling umalis si Rizal sa Pilipinas bilang manggagamot at manunulat.
• Pebrero 3, 1888, sumakay sa barkong Zafiro patungong Hongkong.
• Dumaan sa Dagat Tsina (Amoy).
• Pebrero 8, narating ang Hongkong.
• Tumuloy sa Hotel Victoria kasama sina Maria Basa, Balbino Mauricio, at Manuel Yriarte.
• Pebrero 16, sinulat ni Rizal kay Blumentritt na ang Hongkong ay "maliit ngunit napakalinis na lungsod na may iba't ibang lahi."
• Pebrero 22, umalis patungong Japan gamit ang barkong Oceanic.
• Pebrero 28, narating ang Yokohama at tumuloy sa Hotel Grande.
• Sumunod na araw, tumungo sa Tokyo at tumuloy sa Hotel Tokyo.
• Binisita ni Juan Perez Caballero.
• Nakilala si O-Sei-San.
• Pinag-aralan ang pamahalaan at kultura ng Japan.
• Di niya nagustuhan ang transportasyong rickshaw.
• Abril 13, 1888, umalis mula Japan sakay ng barkong Belgic patungong Estados Unidos.
• Nakilala si Techto Suehiro.
• Abril 28, 1888, dumating sa Belgic sa San Francisco ngunit hindi pinayagang bumaba dahil sa kolera.
• Mayo 4, 1888, pinayagang bumaba at tumuloy sa Hotel Palace.
• Nagsimula siyang maglakbay sa mga estado ng Amerika at natapos ang paglalakbay Mayo 13-16.

Limang Impresyon ni Rizal sa Amerika

• Material na kaunlaran.
• Enerhiya at pagpupursigi ng mga Amerikano.
• Likas na kagandahan.
• Mataas na antas ng pamumuhay.
• Oportunidad para sa mahihirap na migrante.
• Ang di pantay na pagtrato sa ibang lahi.
• Mayo 1888 - Marso 1889, nanirahan si Rizal sa London.

Mga Dahilan ng Paglipat sa London

• Para pagbutihin ang kaalaman sa Ingles.
• Anotahan ang Sucesos de las Islas Filipinas ni Morga.
• Tumira kay Dr. Ma. Regidor bago lumipat sa paupahang bahay ng mga Beckett.
• Noong 1889, inanoatahan niya ang Sucesos para patunayan na may kultura na ang Pilipino bago pa dumating ang Espanyol.
• Itinatag ang Asosacion La Solidaridad noong Disyembre 31, 1888, at si Jose Rizal ang Pangulo.
• Iba pang opisyal: Galiciano Apacible, Graciano Lopez Jaena, Manuel Santa Maria, Mariano Ponce, Jose Ma. Panganiban.
• Pebrero 15, 1889, itinatag ni Graciano Lopez Jaena ang La Solidaridad sa Barcelona.
• Unang artikulo ni Rizal ay Los Agricultores Filipinos.
• Sinulat niya ang polyetang La Vision del Fray Rodriguez sa ilalim ng sagisag Dimasalang.
• Isinulat niya ang Liham sa mga Dalaga ng Malolos.s
• Nakilala niya si Gertrude Beckett.

Rizal sa Madrid at mga Kasawian

• Natalo ang kaso laban sa mga Dominiko.
• Hulyo 20, 1890, sinulatan ni Rizal si M.H. Del Pilar para kumuha ng abogado.
• Ikinasal si Leonor Rivera sa isang Ingles na inhinyero.
• Muntik nang magpatayan sina Antonio Luna at Rizal.
• Hinamon niya sa duwelo si Wenceslao Retana.
• Nagkaroon ng di pagkakaunawaan si Rizal at Del Pilar, kaya't nagkahiwalay ang mga Rizalista at Pirarista.
• Sa huling araw, nakiusap si Mariano Ponce na iboto si Rizal.
• Tumuloy siya sa Belgica kung saan inilatha ang El Filibusterismo noong Setyembre 18, 1891.

Ikalawang Pag-uwi at Pagpapatapon sa Dapitan ni Rizal

• Nobyembre 20, 1891, dumating siya sa Hongkong at nagpatayo ng klinika.
• Nagkita muli ang kanyang pamilya: Donya Teodora, Don Francisco, Paciano, Lucia, Josefa, Trinidad, at Silvestre Ubaldo.
• Bumuo si Rizal ng proyekto ng kolonisasyon ng Borneo.
• Nagtrabaho sa "Ang mga Karapatan Nang Tao," "A la Nacion Española." at "Proyekto ng Kolonisasyon ng British North Borneo."
• Mayo 1892, nagdesisyon si Rizal na bumalik sa Maynila.
• Ipinaliwanag ang kanyang proyekto sa Borneo kay Gobernador Heneral Despujol.
• Para itatag ang La Liga Filipina sa Maynila
• Patunayan na mali ang bintang ni Eduardo de Lete.

Pagbabalik sa Pilipinas at ang Pagpapatapon

• Hunyo 26, 1892, bumalik siya sa Maynila kasama si Lucia.
• Nakipag-usap kay Gobernador Heneral Eulogio Despujol.
• Binisita rin si Narcisa, Saturnina, at mga kaibigan sa Bulacan, Pampanga at Tarlac.
• Hunyo 28, bumalik si Rizal sa Maynila at batid na sinusubaybayan siya ng espiya ng pamahalaang Espanya.
• Hulyo 3, 1892, itinatag ang La Liga Filipina sa bahay ni Doroteo Ongjunco sa Tondo.

Mga Layunin ng La Liga Filipina

• Pagtutulungan.
• Pag-unlad ng kalakalan at agrikultura.
• Pagpapalaganap ng edukasyon.
• Pagkakaisa ng buong kapuluan.
• Hulyo 6, 1892, ipinatapon si Rizal sa Dapitan.
• Kaya't nahati ang samahan sa dalawa: ang Cuerpo de Compromisarios at Katipunan

Pagkakadakip kay Rizal

• Hulyo 6, pumunta siya sa Malacañang upang makipag-usap kay Gob. Heneral Despujol. at ipinakita ang "Pobres Frailes". Inaresto si Rizal at dinala sa Fuerza Santiago, at inilathala and pagkakadakip kay Rizal at ipinatapon sa katimugan

Rizal sa Dapitan

• Hulyo 17, 1892, dumating si Rizal sa Dapitan.
• Hulyo 31, 1896, nanatili siya sa Dapitan ng apat na taon at nanirahan sa bahay ni Kapitan Ricardo Carnicero.
• Si Kapitan Ricardo Carnicero ay naging kaibigan ni Rizal.
• Si Rizal ay binigyan ng kalayaan na magpunta sa kahit saan sa Dapitan kung minsan sa isang linggo.
• Ang kanyang mga unang hakbang na ginawa sa Dapitan ay: pagtatayo ng isang paaralan (La Escuela de los Amigos) para sa mga lalaking kabataan.
• Nagturo siya ng kasaysayan, heograpiya, paggawa ng mapa, matematika, geometry, agham, biology, at pisika, pati na rin mga sports tulad ng iskrima at fauna.
• Nagsanay siya bilang isang ophthalmologist sa Europa.
• Sa Dapitan, maraming pasyente ang kanyang pinagaling para sa mga sakit sa mata at nagbigay siya ng serbisyong medikal at nagtayo ng isang maliit na ospital (Casitas Ospitales).
• Nag-aral ng malaria, programa sa sistema mga pa-ilaw, pamamaraan nang pagsasaka, pagbubuo ni Mahal na Birheng kapilya at Plno para sa lungsod ng Dapitan.
• Nagpagawa siya ng bahay malapit sa dalampasigan mula sa kanyang panalo sa Lotto.
• Nakilala niya si Josephine Bracken noong Pebrero 1895.
• Si Andres Bonifacio ng Katipunan ay nagsimula ng isang rebolusyon.
• Ipinadala si Dr. Pio Valenzuela upang makita si Rizal.
• Hindi sumang-ayon si Rizal kay Bonifacio.

Naniwala si Rizal na hindi pa handa ang samahan:

1. hindi pa handa ang taumbayan
2. kailangan pang mangalap ng pondo at armas.

Ang Paglilitis kay Rizal

• Noong 1896, pinayagan si Rizal na pumunta sa Cuba upang maging doktor sa hukbong Espanyol.
• Hulyo 31, 1896, umalis siya sakay ng barkong España. Di dumaong sa Luzon lumipat si Rizal sa barkong Castilla
• Nanatili siya doon mula Agosto 6 hanggang Setyembre 2, 1896.
• Agosto 19, 1896, natuklasan ni Padre Mariano Gil ang plano ng Katipunan.
• Ang "Sigaw ng Balintawak" ay naganap noong Agosto 26, 1896, sa Pampanga,Nueva Ecija, Tarlac,Bulacan, Maynila, Laguna, Cavite at Batangas
• Nakatanggap si Rizal ng liham, na nag-aalis sa kanya sa pagkakasangkot sa rebolusyon.
• Setyembre 2, 1896, sumulat si Rizal sa kanyang ina bago ilipat sa barkong Isla de Panay patungo Barcelona.
• Setyembre 7, Dumating sila sa Singapore, na tinagubilinan siya ni Don Pedro Roxas.

Pag-aresto kay Rizal

• Umalis sa barkong Isla de Panay sa Singapore noong Setyembre 8.
• Setyembre 25 nang mapansin ni Rizal ang maraming tauhang Espanyol.
• Setyembre 27 nang marinig niya ang telegrama mula sa Maynila, patungkol kina Francisco Roxas, Genato, at Osorio.
• Setyembre 28, sinabihan si Rizal na arestuhin.
• Setyembre 30, si Kapitan Alemany ay nag-anunsyo na si Rizal ay opisyal nang inaresto.
• Oktubre 3, dumating sa Barcelona si Isla de Panay.
• Oktubre 4, lumipat si Eulogio Despujol.
• Oktubre 6, dinala sa Montjuich Castle.
• Muling sumakay si Rizal para sa Maynila noong Oktubre 6 gabi.
• Oktubre 8, nagbubulungan ang mga pahayagan sa Madrid tungkol kay Rizal
• Nobyembre 3 na Dumating si Colon.
• Nobyembre 20, unang imbestigasyon kay Col. Francisco Olive.
• Ikapito nagpadala si Koronel Olive nang imbestigahan sa Albay.
• Pinalitan ni Don Nicolas Dela Peña.
• Kinuha ni Luis Taviel de Andrade si Rizal.
• Si Rizal ,ay pinagbintangan nang Sedisyon, Rebelyon sa pakikipagsabuwatan sa Disyembre 7.

Isinulat ni Rizal sa bilangguan ang Manipesto, kung saan:

1 Paghiling sa mga Pilipino na itigil na ang madugong pakikipaglaban. 2 Pagtutol sa Rebolusyon.

• Hindi naipadala sa Disyembre 26.

Mga tao sa Hukuman ng pandigma

• Ten. Jose Togores Kol Pangulo

• Kapt. Ricardo Muñoz Arias

• Kapt. Manuel Reguera, Kapt, Santiago Izquierdo Osorio, Kapt, Braulio,Rodriguez Nuñez, Kapt, Manuel Diaz Escribano KAPT Fermin Perez Rodriguez.

• Binuksan at isinara ang Dominguez Alcocer na humihiling ng kamatayan, sinabi niya sa mga hukom.

• Si Rizal ay kumunsulta sa kanila at hindi nakipagsulatan.

• hindi naaprubahan ang Konstitusyon upang makipagkaibigan sa pamamagitan ng pakikipagkaibigan

Ang hatol kay Rizal para kay Heneral Polanieja para sa hatol

• Disyembre 29 ng tanghali ay inilipat si Rizal nang basahin noong Decemeber 29 at natapos at isinara nang walang alkohol
• Inilipat niya ang kanyang huling liham
• Ang kaganapang ito sa Villaclara sa Marso 10 ng umaga at nagmula sa ganap na komisyon sa alkohol
• Ipinasa si Josephine ni Josephine Bracken sa ilalim ng komisyon
• Hindi nila pinalampas ang Bagumbayan noong 6:30 at binaybay sa pamamagitan ng tagapagtanggol na si De Andrade at Villaclara Ang mga pangungusap ni Rizal ay kumain ng ganap na ganap ang utos at pinunit Sa Espanya na matagumpay na inilibing si Rizal .