მეცნიერება, მეცნიერული მეთოდი და ევოლუცია
56 Questions
1 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

რა არის ჰიპოთეზის შემოწმების ძირითადი მეთოდი, რომელიც მონაცემთა შეგროვებასა და ანალიზს მოიცავს?

  • სტატისტიკური მოდელირება
  • ინტუიციური მიდგომა
  • თეორიული მსჯელობა
  • ექსპერიმენტი (correct)

როგორია ექსპერიმენტის შედეგების როლი ჰიპოთეზის შეფასებისას?

  • ისინი მხოლოდ უარყოფენ ჰიპოთეზებს და არ გამოიყენება დასადასტურებლად.
  • ისინი ადასტურებენ ჰიპოთეზის სისწორეს, მაგრამ არ გამორიცხავენ სხვა შესაძლო ახსნებს.
  • ისინი ყოველთვის ამტკიცებენ ჰიპოთეზის ჭეშმარიტებას.
  • ისინი შეიძლება ამყარებდნენ ან უარყოფდნენ ჰიპოთეზას, მაგრამ არ ამტკიცებენ მის აბსოლუტურ ჭეშმარიტებას. (correct)

რა უნდა გაკეთდეს, თუ ექსპერიმენტის შედეგებმა უარყო ჰიპოთეზა?

  • უნდა გავაგრძელოთ იგივე ჰიპოთეზის დამტკიცება სხვა ექსპერიმენტებით.
  • უნდა გამოვაქვეყნოთ შედეგები მიუხედავად უარყოფითი დასკვნისა.
  • უნდა ჩამოვაყალიბოთ ახალი ჰიპოთეზა და შევამოწმოთ ის. (correct)
  • უნდა დავუშვათ, რომ ექსპერიმენტში მოხდა შეცდომა და ჩავატაროთ ხელახლა.

რატომ არის მნიშვნელოვანი ექსპერიმენტის შედეგების გამოქვეყნება და განხილვა?

<p>ეს საშუალებას იძლევა სხვა მეცნიერებმა გადაამოწმონ შედეგები და განავითარონ იდეები. (D)</p> Signup and view all the answers

რა არის პირველი ნაბიჯი ჰიპოთეზის შესამოწმებლად ექსპერიმენტის ჩატარებამდე?

<p>პროგნოზის ჩამოყალიბება მოსალოდნელი შედეგების შესახებ (A)</p> Signup and view all the answers

რა მნიშვნელობა აქვს მონაცემთა ანალიზს ექსპერიმენტში?

<p>მონაცემთა ანალიზი გვეხმარება, შევაფასოთ, უჭერს თუ არა მხარს შეგროვებული მონაცემები ჩვენს ჰიპოთეზას. (C)</p> Signup and view all the answers

რა არის ექსპერიმენტის მთავარი მიზანი ჰიპოთეზის შემოწმების პროცესში?

<p>ვარაუდის შესწავლა დაკვირვების ან სპეციალურად ორგანიზებული ცდების მეშვეობით. (C)</p> Signup and view all the answers

თუ ექსპერიმენტის შედეგები ეწინააღმდეგება საწყის ჰიპოთეზას, რა არის ყველაზე სწორი მოქმედება მეცნიერისთვის?

<p>გააანალიზოს შესაძლო შეცდომები ექსპერიმენტის მსვლელობისას და შეიმუშაოს ახალი ჰიპოთეზა. (D)</p> Signup and view all the answers

როგორია შედეგების როლი დასკვნების გამოტანის პროცესში?

<p>შედეგები საფუძველს უყრის დასკვნებს, რომლებიც უკავშირდება ჰიპოთეზებს ან ქმნის ახალს. (D)</p> Signup and view all the answers

რა არის ჰიპოთეზის როლი სამეცნიერო კვლევაში?

<p>ეს არის ვარაუდი, რომელიც საჭიროებს შემოწმებას ექსპერიმენტის საშუალებით. (B)</p> Signup and view all the answers

რომელი დებულებაა ყველაზე ზუსტი მეცნიერული თეორიის ვალიდურობის შესამოწმებლად?

<p>თეორია უნდა იყოს ტესტირებადი, განმეორებადი და უარყოფადი. (C)</p> Signup and view all the answers

რომელი მიდგომა არის ყველაზე მეტად დამახასიათებელი მეცნიერული კვლევისთვის?

<p>მკვლევარი ცდილობს გამოავლინოს საკვლევი კითხვა და შემდეგ შეიმუშაოს საუკეთესო პასუხი. (D)</p> Signup and view all the answers

რა როლი აქვს ჰიპოთეზას მეცნიერულ კვლევაში?

<p>ჰიპოთეზა არის ახსნა, რომელიც ემყარება არსებულ ცოდნასა და დაკვირვებებს, და საჭიროებს შემოწმებას. (B)</p> Signup and view all the answers

რა არის ძირითადი განსხვავება მეცნიერულ და არამეცნიერულ ახსნას შორის?

<p>მეცნიერული ახსნა ეფუძნება ემპირიულ მტკიცებულებებს და საჭიროებს შემოწმებას, ხოლო არამეცნიერული - რწმენასა და ავტორიტეტს. (B)</p> Signup and view all the answers

როგორ უკავშირდება სამეცნიერო კვლევა ზებუნებრივი ძალების არსებობას?

<p>მეცნიერება არც ადასტურებს და არც უარყოფს ზებუნებრივი ძალების არსებობას, რადგან ეს სცილდება მისი კომპეტენციის ფარგლებს. (C)</p> Signup and view all the answers

რა მნიშვნელობა აქვს დაკვირვებას მეცნიერული ჰიპოთეზის ჩამოყალიბებისას?

<p>დაკვირვება არის ფაქტების შემჩნევა, რომლის საფუძველზეც ხდება არსებული ცოდნის ახსნა და ჰიპოთეზის ჩამოყალიბება. (C)</p> Signup and view all the answers

თუ ანთროპოლოგი აღმოაჩენს პრეისტორიულ სამარხებში ძვლების ხშირ მოტეხილობებს, რომელი ჰიპოთეზა იქნება ყველაზე მეტად დასაშვები?

<p>მოსახლეობას აწუხებდა კალციუმის ნაკლებობა, ასრულებდა სახიფათო სამუშაოებს ან ჰქონდა კონფლიქტი მეზობლებთან. (D)</p> Signup and view all the answers

რა არის სამი ძირითადი მახასიათებელი, რომელიც მეცნიერულ თეორიას უნდა ჰქონდეს?

<p>შემოწმებადობა, განმეორებადობა და გამტყუნებადობა. (A)</p> Signup and view all the answers

რატომ არის მნიშვნელოვანი, რომ მეცნიერული ჰიპოთეზა იყოს უარყოფადი?

<p>იმისთვის, რომ შესაძლებელი იყოს ჰიპოთეზის ემპირიული შემოწმება და დადასტურება ან უარყოფა. (D)</p> Signup and view all the answers

რომელი დებულება ასახავს საუკეთესოდ ჰიპოთეზის როლს მეცნიერულ კვლევაში, პრეისტორიული სამარხების მაგალითზე?

<p>ეს არის ახსნა, რომელიც საჭიროებს შემოწმებას და შეიძლება შეიცვალოს ახალი მტკიცებულებების აღმოჩენის შემდეგ. (C)</p> Signup and view all the answers

რატომ არის მნიშვნელოვანი ექსპერიმენტის შედეგების სამეცნიერო ჟურნალში გამოქვეყნება ან სამეცნიერო საზოგადოებისთვის სხვა სახით კომუნიკაცია?

<p>იმისთვის, რომ სხვა მკვლევარებმა შეძლონ ექსპერიმენტის განმეორება და შედეგების გადამოწმება. (C)</p> Signup and view all the answers

რომელი მახასიათებელი არ არის აუცილებელი მეცნიერული ჰიპოთეზისთვის ან თეორიისთვის, მოცემული ტექსტის მიხედვით?

<p>სიზუსტე (C)</p> Signup and view all the answers

რას გულისხმობს მეცნიერული ჰიპოთეზის შემოწმებადობა?

<p>ექსპერიმენტული გზით შემოწმების შესაძლებლობას. (C)</p> Signup and view all the answers

რა არის მეცნიერებაში „თავმდაბლობის“ გამოვლინება?

<p>არარსებულ ფაქტებზე დაფუძნებული დასკვნებისგან თავშეკავება და ფრაზის „არ ვიცით“ გამოყენება. (C)</p> Signup and view all the answers

რატომ არის მნიშვნელოვანი, რომ ცდა ზედმიწევნით უჩვენებდეს გამოთქმული აზრის სისწორეს?

<p>რათა უზრუნველვყოთ დასკვნების ლოგიკურობა და ვალიდურობა. (A)</p> Signup and view all the answers

რა უნდა გააკეთოს მეცნიერმა, თუ ექსპერიმენტის შედეგები საეჭვოა?

<p>თავი შეიკავოს დასკვნებისგან ან გააგრძელოს კვლევა უფრო ზუსტი შედეგების მისაღებად. (B)</p> Signup and view all the answers

რატომ არის ფრაზა „არ ვიცით“ მნიშვნელოვანი მეცნიერებისთვის?

<p>რადგან ის ასახავს მეცნიერების მუდმივ ძიებას და ახალი ცოდნის შეძენის სურვილს, თავიდან აცილებს მცდარ დასკვნებს. (A)</p> Signup and view all the answers

როგორ უკავშირდება ერთმანეთს მეცნიერული მეთოდი და სამეცნიერო საზოგადოებისთვის შედეგების კომუნიკაცია?

<p>შედეგების კომუნიკაცია მეცნიერული მეთოდის განუყოფელი ნაწილია, რადგან ის უზრუნველყოფს კვლევის გამჭვირვალობას და სხვა მეცნიერების მიერ გადამოწმების შესაძლებლობას. (C)</p> Signup and view all the answers

რა პრინციპებს უნდა ეფუძნებოდეს მეცნიერის მსჯელობა და დასკვნები?

<p>ობიექტურ ფაქტებსა და ცდის შედეგების ლოგიკურ ანალიზს. (D)</p> Signup and view all the answers

როგორ უნდა მოიქცეს მეცნიერი, რომ თავიდან აიცილოს მსმენელის ან მკითხველის შეცდომაში შეყვანა?

<p>თავი შეიკავოს გადაჭარბებული და დაუსაბუთებელი დასკვნებისგან. (A)</p> Signup and view all the answers

რომელი მახასიათებელი გამოარჩევს მეცნიერებას, როგორც შემეცნების გზას?

<p>თვით-კორექტირების უნარი და ფიზიკურ მტკიცებულებებზე დაყრდნობა. (A)</p> Signup and view all the answers

რა არის ცოდნის სისტემის განმარტება ტექსტის მიხედვით?

<p>შემეცნების გზა, რომელსაც იზიარებს ადამიანთა ჯგუფი და იყენებს მოვლენების ახსნისა და პროგნოზირებისთვის. (B)</p> Signup and view all the answers

რით განსხვავდება რწმენა მეცნიერული შემეცნებისგან?

<p>რწმენა არ საჭიროებს ტესტირებას და ვალიდაციას, ხოლო მეცნიერება მოითხოვს. (C)</p> Signup and view all the answers

რა მნიშვნელობა აქვს ღია კომუნიკაციას მეცნიერებაში?

<p>ის ქმნის შემოწმებისა და ბალანსის სისტემას, რაც უზრუნველყოფს სანდო ახსნების მიღებას დროთა განმავლობაში. (D)</p> Signup and view all the answers

როგორ უკავშირდება ბიოლოგიური ანთროპოლოგია მეცნიერებას?

<p>ბიოლოგიური ანთროპოლოგია იყენებს სამეცნიერო გზებს ადამიანისა და მისი წარმოშობის შესახებ ცოდნის შესაქმნელად. (D)</p> Signup and view all the answers

რა არის მეცნიერული მეთოდის არსი ადამიანის წარმოშობის შესწავლისას?

<p>სამეცნიერო მეთოდი გულისხმობს მკაცრი ტესტირებისა და გადამოწმების გზით ფიზიკურ სამყაროზე დაკვირვებას. (A)</p> Signup and view all the answers

რა როლი აქვს კონკურენტული ჰიპოთეზების წამოყენებას მეცნიერებაში?

<p>ისინი ხელს უწყობენ უფრო სიღრმისეული კვლევების ჩატარებას და არსებული ახსნების გადახედვას. (C)</p> Signup and view all the answers

რა არის მეცნიერული ცოდნის თვითკორექტირების მექანიზმის არსი?

<p>მეცნიერული ცოდნა მუდმივად ვითარდება ახალი მტკიცებულებების აღმოჩენის შედეგად და უარს ამბობს მოძველებულ თეორიებზე. (D)</p> Signup and view all the answers

რა არის ვალიდაცია სამეცნიერო კონტექსტში?

<p>თეორიის ან ჰიპოთეზის სისწორის დადასტურება ემპირიული მტკიცებულებებით. (D)</p> Signup and view all the answers

რა არის ტექსტში ნახსენები შემეცნების ძირითადი გზები?

<p>მეცნიერება, რწმენა და ანთროპოლოგია. (C)</p> Signup and view all the answers

რომელი დებულებაა ყველაზე ზუსტი სამეცნიერო თეორიის ბუნების შესახებ, ზემოთ მოცემული ტექსტის მიხედვით?

<p>სამეცნიერო თეორიები არის ფართოდ მიღებული და დადასტურებული ახსნა ბუნებრივი სამყაროს შესახებ, რომლებიც შეიძლება შეიცვალოს ახალი მტკიცებულებების აღმოჩენის შემთხვევაში. (B)</p> Signup and view all the answers

როგორ უკავშირდება ევოლუციის თეორია სახეობების წარმოშობის საკითხს?

<p>ევოლუციის თეორია ხსნის, თუ როგორ წარმოიშვნენ სახეობები დროთა განმავლობაში ბუნებრივი პროცესების შედეგად. (C)</p> Signup and view all the answers

რა იყო ევოლუციის შესახებ დარვინამდელი შეხედულებების მთავარი ნაკლი?

<p>ისინი არ ეფუძნებოდნენ დაკვირვებებსა და ექსპერიმენტებს. (C)</p> Signup and view all the answers

რის ახსნას ისახავდა მიზნად ევოლუციის თეორია დარვინამდე?

<p>ყველა ცოცხალი ორგანიზმის ცვლილებებისა და წარმოშობის (C)</p> Signup and view all the answers

რა როლი ითამაშა ჩარლზ დარვინმა ევოლუციის თეორიის განვითარებაში?

<p>დარვინმა შეიმუშავა ევოლუციის პირველი მეცნიერულად დასაბუთებული თეორია, რომელიც დღემდე ფართოდაა მიღებული. (B)</p> Signup and view all the answers

როგორ უკავშირდება ევოლუცია ცოცხალი ორგანიზმების ადაპტაციას?

<p>ევოლუცია არის მექანიზმი, რომლის საშუალებითაც ორგანიზმები ეგუებიან გარემო პირობებს დროთა განმავლობაში. (D)</p> Signup and view all the answers

რა მნიშვნელობა აქვს ევოლუციის თეორიის ცოდნას ბიოლოგიური კვლევებისთვის?

<p>ევოლუციის თეორია არის საფუძველი მრავალი ბიოლოგიური პროცესის გასაგებად, როგორიცაა ანტიბიოტიკების მიმართ რეზისტენტობა. (D)</p> Signup and view all the answers

რომელი დებულება ასახავს ყველაზე ზუსტად ევოლუციის თეორიის როლს მეცნიერებაში?

<p>ევოლუციის თეორია არის ცოცხალი სამყაროს შესახებ ცოდნის ორგანიზებისა და განვითარების ინსტრუმენტი, რომელიც მუდმივად ვითარდება ახალი მონაცემების საფუძველზე. (A)</p> Signup and view all the answers

კარლ ლინეს მიერ შემოღებული ბინომური ნომენკლატურა გულისხმობს:

<p>თითოეული სახეობისთვის ორნაწილიანი სახელის მინიჭებას, გვარისა და სახეობის აღმნიშვნელად. (B)</p> Signup and view all the answers

ტაქსონომიის, როგორც სამეცნიერო დისციპლინის ფუძემდებლად კარლ ლინეს აღიარების მთავარი მიზეზი არის:

<p>მან დაიწყო ცოცხალი ორგანიზმების დაჯგუფება-კლასიფიკაცია და შემოიღო ბინომური ნომენკლატურა. (C)</p> Signup and view all the answers

რა იყო კარლ ლინეს თავდაპირველი შეხედულება სახეობების წარმოშობასთან დაკავშირებით?

<p>მას სჯეროდა, რომ სახეობები უცვლელნი არიან და ღვთიური გეგმის მიხედვით შეიქმნენ. (B)</p> Signup and view all the answers

რომელი დებულება შეესაბამება ტაქსონომიის ძირითად პრინციპს?

<p>ტაქსონომია არის ორგანიზმების კლასიფიკაცია მარტივი კატეგორიიდან რთულისკენ. (B)</p> Signup and view all the answers

რა მნიშვნელობა აქვს ბინომურ ნომენკლატურას ბიოლოგიური კვლევებისთვის?

<p>ის უზრუნველყოფს თითოეული ორგანიზმის ზუსტ, უნივერსალურ იდენტიფიკაციას, რაც აადვილებს კომუნიკაციასა და კვლევას. (D)</p> Signup and view all the answers

როგორ უკავშირდება კარლ ლინეს მოღვაწეობა ბიოლოგიური მრავალფეროვნების შესწავლას?

<p>ლინეს მიერ შემოღებული სისტემა ხელს უწყობს სახეობების იდენტიფიცირებასა და კატალოგიზაციას, რაც ფუნდამენტურია ბიომრავალფეროვნების შესასწავლად და დასაცავად. (C)</p> Signup and view all the answers

თუ აღმოაჩინეთ ახალი სახეობა, რა ნაბიჯებს გადადგამდით კარლ ლინეს ტაქსონომიური პრინციპების გამოყენებით?

<p>მივანიჭებდი მას ორნაწილიან სახელს (ბინომურ ნომენკლატურას), რომელიც აღწერს მის უნიკალურ მახასიათებლებს და განვათავსებდი შესაბამის ტაქსონომიურ ჯგუფში. (C)</p> Signup and view all the answers

როგორ შეიძლება თანამედროვე ბიოლოგიამ გამოიყენოს კარლ ლინეს მიერ შექმნილი ტაქსონომიური სისტემა?

<p>დღეს ტაქსონომიური სისტემა ინტეგრირებულია მოლეკულურ ბიოლოგიასთან და გენეტიკურ კვლევებთან, რათა მოხდეს სახეობების უფრო ზუსტი კლასიფიცირება და მათი ევოლუციური კავშირების დადგენა. (B)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

მეცნიერების კომპეტენცია

მეცნიერება არ ადასტურებს ან ეწინააღმდეგება ზებუნებრივი ძალების არსებობას.

ოთხი მახასიათებელი

მეცნიერულ თეორიაში უნდა იყოს შემოწმებადი, განმეორებადი და გამტყუნებადი.

საკვლევი შეკითხვა

მეცნიერთა მიზანია გამოავლინონ და იპოვონ საუკეთესო პასუხი.

პრეისტორიული სამარხები

მათი გათხრევით შესაძლებელია ადამიანების დაკრძალვის ფაქტების აღმოჩენა.

Signup and view all the flashcards

ანთროპოლოგიური შეკითხვა

რატომ აღინიშნებოდა ძვლის მოტეხილობა კონკრეტულ პოპულაციაში?

Signup and view all the flashcards

ჰიპოთეზა

მეცნიერებაში ჰიპოთეზა არის არსებული ცოდნის საფუძველზე გამოთქმული ვარაუდი.

Signup and view all the flashcards

სამუშაო ჰიპოთეზები

ჰიპოთეზები, რომლებიც განიხილება კვლევის პროცესში.

Signup and view all the flashcards

გარდაცვალების მიზეზები

დაკრძალულთა შორის შეიძლება არსებობდეს განსაზღვრული ფაქტორების გამო.

Signup and view all the flashcards

წარმომადგენლობითი ფაქტები

მეცხოველეობის შედეგად შეგროვილი ფაქტები, რომელთა ახსნის სურვილია.

Signup and view all the flashcards

კვლევა

მეცნიერების პროცესია, რომელიც სავსეა შეკითხვებითა და პასუხებით.

Signup and view all the flashcards

ექსპერიმენტი

პროცესია, რომელიც გამოიყენება ჰიპოთეზის გასამოწმებლად data-ს შეგროვებით.

Signup and view all the flashcards

მონაცემების ანალიზი

ჯგუფური ინფორმაციის შესწავლა ექსპერიმენტის შემდეგ, რათა გაგვირკვიოთ, წარმოადგენს თუ არა შედეგები ჰიპოთეზის მხარდაჭერას.

Signup and view all the flashcards

გავრცელებული შედეგები

ექსპერიმენტის შედეგები, რომლებიც მისტაციას ჰიპოთეზას ან უარყოფენ მას.

Signup and view all the flashcards

ჰიპოთეზის მხარდაჭერა

როდესაც ექსპერიმენტის შედეგები ადასტურებს ჰიპოთეზაზე დასმულ ვარაუდს.

Signup and view all the flashcards

ჰიპოთეზის უარყოფა

როდესაც ექსპერიმენტის შედეგები ნაკლებად მგრძნობს ჰიპოთეზას, რაც ნიშნავს, რომ ეს მართალი არ არის.

Signup and view all the flashcards

დასკვნები

ექსპერიმენტის შედეგის საფუძველზე მიღებული განცხადებები.

Signup and view all the flashcards

მშვენიერი მონაცემები

პროცესში გაწვდილი ტესტირების მიერ შერჩეული ინფორმაციის კოლექცია.

Signup and view all the flashcards

ჰიპოთეზების კავშირი

პროექციის პროცესში, როცა ექსპერიმენტის შედეგები უკვე არსებული ჰიპოთეზების გვერდით აშკარად ჩანს.

Signup and view all the flashcards

ახალი ჰიპოთეზა

ექსპერიმენტის შედეგების საფუძველზე შემუშავებული ახალი ვარაუდი, რომელიც ეფუძნება ანალიზს.

Signup and view all the flashcards

კომუნიკაციის პროცესი

ეს პროცესები მოიცავს კონკურენტული ჰიპოთეზების გამოწვევასა და შედეგების გადამოწმებას.

Signup and view all the flashcards

ცოდნის სისტემა

მენიუ, რომელსაც ჯგუფი იყენებს ფენომენების ახსნისა და პროგნოზირებისათვის.

Signup and view all the flashcards

მეცნიერების და რელიგიის განსხვავება

მეცნიერება მოითხოვს მტკიცებულებებს, რელიგია კი რწმენას.

Signup and view all the flashcards

სამეცნიერო ცოდნა

თვით-კორექტირებადია, ცვალებადია და ფიზიკურ მტკიცებულებას ეყრდნობა.

Signup and view all the flashcards

რელიგიური რწმენა

არ მოითხოვს ტესტირებასა და ვალიდაციას.

Signup and view all the flashcards

ბიოლოგიური ანთროპოლოგია

ადამიანისა და მისი წარმოშობის ცოდნის შესაქმნელად სამეცნიერო გზებს იყენებს.

Signup and view all the flashcards

სამეცნიერო მეთოდი

შემდგომი დაკვირვებით მიღებული შედეგების უწყვეტი პროცესი.

Signup and view all the flashcards

მტკიცებულებები

აჯობებაა იმგვარი ფაქტების, რომლებსაც სამეცნიერო კვლევა ეყრდნობა.

Signup and view all the flashcards

კონკურენტული ჰიპოთეზები

ჰიპოთეზები, რომლებსაც ერთმანეთს უწვდიან და გადამოწმებას საჭიროებენ.

Signup and view all the flashcards

ფიზიკური სამყაროს დაკვირვება

სამეცნიერო კვლევების საფუძველზე მიღებული ცნობის შინაარსის დასადასტურებლად.

Signup and view all the flashcards

კარლ ლინე

შვედი მეცნიერი, რომელმაც საფუძველი ჩაუყარა ტაქსონომიას.

Signup and view all the flashcards

ბინომური ნომენკლატურა

სახეობების დასახელების სისტემა, რომელიც შედგება ორი ნაწილისგან.

Signup and view all the flashcards

ტაქსონომია

ამ ველში ობიექტების კლასიფიკაციის თეორია.

Signup and view all the flashcards

სახეობების უცვლელობის სჯერა

ის აზრი, რომ სახეობები შედგენილნი არიან უცვლელად.

Signup and view all the flashcards

კლასიფიკაციის პრინციპები

ჩვენი მეშვეობით ობიექტების კლასიფიცირების მეთოდები.

Signup and view all the flashcards

ცოცხალი ორგანიზმების კლასიფიკაცია

ორგანიზმების დაჯგუფების პროცესი, რომლის საფუძველზეც გამოვლენენ სახეობები.

Signup and view all the flashcards

სახეობების დასახელება

სახელების მიცემა ნაწილზე, რაც სახეობის მახასიათებელია.

Signup and view all the flashcards

ზოგადი ჯიში

ტომის ან ჯგუფის სახეობა, რომელიც ჯგუფური გაწვდილისგან გამომდინარეობს.

Signup and view all the flashcards

ევოლუციის თეორია

თეორია, რომელიც განმარტავს სახეობათა განვითარების პროცესს.

Signup and view all the flashcards

დარვინამდელი შეხედულებები

იდეები, რომლებიც ევოლუციის შესახებ არსებობს დარვინის წინასწარ.

Signup and view all the flashcards

ბუნებრივი არჩევანი

პროცესი, რომლითაც უკეთესი განვითარების მახასიათებლები გადადიან მომავალ თაობებში.

Signup and view all the flashcards

სახეობათა განვითარება

მასშტაბური ცვლილებების პროცესები, რაც ბუნებრივად ხდება დროთა განმავლობაში.

Signup and view all the flashcards

წარმოშობა

საჭირო ინფორმაციასთან დაკავშირებული პროცესი, რომელიც ახსნის შექმნას ემსახურება.

Signup and view all the flashcards

სიტყვა "ევოლუცია"

ანუ პროცესების გადახედვა და სწრაფად შესწავლის შესაძლებლობა.

Signup and view all the flashcards

დარვინის წვლილი

ბუნებრივი სამყაროს შეცდომების და მათი განვითარებადი კონტროლი.

Signup and view all the flashcards

ბუნების ურთიერთობის პროცესი

ბუნება, რომელსაც აქვს თავისივე იდეები და განვითარება.

Signup and view all the flashcards

შემოწმებადობა

წინადადება უნდა იყოს ცდის შედეგად შემოწმებადი.

Signup and view all the flashcards

გამნეორებლობა

ნაწილი, რომელიც შეგიძლიათ განმეორდოს სხვათაშორის მკვლევრებთან.

Signup and view all the flashcards

გამტყუნებადობა

ჰიპოთეზას უნდა შეუძლია, რომ უქმდებოდეს საპირისპირო ფაქტები.

Signup and view all the flashcards

მეცნიერებით მიღებული დასკვნები

მეცნიერთა დასკვნები უნდა იყოს ცდის შედეგების საფუძველზე.

Signup and view all the flashcards

დადასტურება

მეცნიერების დასკვნები უნდა მხარდაჭერილ იქნას ხალხურ პრუზაზე.

Signup and view all the flashcards

ფრაზა „არ ვიცით“

ამ ფრაზის გაწვდომა მეცნიერებაში არ არის ცუდი.

Signup and view all the flashcards

არასასირცხვილო

მეცნიერები არ იქნებიან გაწვდილი ამის გამო, რომ რამე არ იციან.

Signup and view all the flashcards

ავტორის ინდივიდუალურობა

მეცნიერებაში ინდივიდუალურობის ფრაზებს აქვს მნიშვნელობა.

Signup and view all the flashcards

ეპისტემოლოგიური მიდგომა

მეცნიერება მთავრობს, როგორც ცდის უკანასკნელი სიმართლე.

Signup and view all the flashcards

სამეცნიერო საზოგადოება

გამოქვექება უნდა იყოს სამეცნიერო საზოგადოებისთვის ხელმისაწვდომი.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

მეცნიერება, მეცნიერული მეთოდი და დარვინამდელი მოაზროვნეები

  • მეცნიერება ადამიანის ბუნებრივი ცნობისმოყვარეობის შედეგია, რომელიც იკვლევს ფიზიკურ და ბუნებრივ სამყაროს და მათ ურთიერთმოქმედებას.
  • მეცნიერული თეორია უნდა იყოს შემოწმებადი, განმეორებადი და გამტყუნებადი.
  • მეცნიერება ეყრდნობა ემპირიულ მტკიცებულებებს.
  • სამეცნიერო საზოგადოება მეცნიერების განუყოფელი ნაწილია.
  • მეცნიერული კვლევა ორიენტირებულია ბუნებრივ მოვლენებსა და პროცესებზე, ზებუნებრივს კი არ იკვლევს.
  • ჰიპოთეზა უნდა დამტკიცდეს ცდებით ან უარყოფილ იქნეს.
  • მეცნიერული თეორიები აერთიანებს მრავალ ფაქტს და მათგან გამომდინარე ლოგიკურ დასკვნებს.

მეცნიერული მეთოდის საფეხურები

  • დაკვირვებები და კითხვების დასმა
  • კვლევა და მონაცემთა შეგროვება.
  • ჰიპოთეზის ჩამოყალიბება
  • პროგნოზის ჩამოყალიბება
  • ექსპერიმენტის ჩატარება
  • მონაცემთა ანალიზი
  • დასკვნების გამოტანა და გამოქვეყნება

დარვინამდელი იდეები ევოლუციის შესახებ

  • ევოლუციის თეორია ჩარლზ დარვინის ნაშრომიდან არის, თუმცა დარვინამდელმა მეცნიერებმა, ფილოსოფოსებმა და ბუნებისმეტყველებმა ის აგრძელეს.
  • ძველ ბერძნებმა ჯერ კიდევ გამოთქვეს იდეა, რომ სახეობები შეიძლება შეიცვალონ.
  • პლატონის და არისტოტელეს იდეები ევოლუციაზე ბევრს ემყარებოდა ფილოსოფიურ და არა მეცნიერულ მეთოდებზე.
  • 17-18 საუკუნეებში, საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა წინსვლამ და ახალი აღმოჩენების გამო, დიდი გადაცემა მოხდა ევოლუციის თეორიის შეხედულების გამოქვეყნებაზე.
  • კუვიეს და ლინეს მუშაობა წინ უსწრებდა დარვინის ევოლუციის თეორიის გამოქვეყნებას.
  • ლამარკი პირველი იყო ევოლუციურ თეორიის ჩამოყალიბებაში. მისი თეორია იყენებდა "რბილ მემკვიდრეობითობას" (თანამედროვე გაგებით სწორი არ არის)

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

ეს მასალა მიმოიხილავს მეცნიერების საფუძვლებს, მეცნიერულ მეთოდს და ევოლუციის დარვინამდელ იდეებს. განხილულია დაკვირვებები, კითხვების დასმა, ჰიპოთეზების ჩამოყალიბება და ექსპერიმენტების მნიშვნელობა. აქცენტი კეთდება ემპირიულ მტკიცებულებებზე და ბუნებრივი მოვლენების კვლევაზე.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser