مباحث کلی زیست شناسی سال دهم

مباحث کلی زیست شناسی سال دهم

• زیست شناسی سال دهم، پایه ای برای درک مفاهیم پیچیده تر در سطوح بالاتر است. مفاهیم اساسی و بنیادی موجودات زنده را آموزش می دهد.
• این دوره شامل شناخت ساختار و عملکرد سلول، مفهوم تنوع زیستی، و فرایندهای حیاتی مانند تغذیه، تنفس، دفع و تولید مثل در موجودات زنده است.

ساختار و عملکرد سلول

• سلول واحد بنیادی حیات است.
• دو نوع اصلی سلول وجود دارد: پروکاریوتی و یوکاریوتی.
• سلول های پروکاریوتی (مانند باکتری ها و آرکی باکتری ها) فاقد هسته تعریف شده و اندامک های غشایی هستند.
• سلول های یوکاریوتی (مانند گیاهان، جانوران، قارچ ها و پروتیستا) دارای هسته مشخص و اندامک های غشایی مانند میتوکندری و کلروپلاست هستند.
• اندامک ها نقش های اختصاصی در فعالیت های سلولی دارند.
• تنفس سلولی در میتوکندری انجام می شود.

تنوع زیستی

• تنوع زیستی به تنوع موجودات زنده در سطوح مختلف، از ژن تا اکوسیستم ها اشاره دارد.
• گونه ها براساس ویژگی ها و خصوصیات ژنتیکی شان در طبقه بندی علمی سازماندهی می شوند.
• تنوع زیستی کلیدی برای تعادل و پایداری اکوسیستم هاست.
• عوامل تهدید کننده تنوع زیستی شامل از بین رفتن زیستگاه ها، آلودگی ها و تغییرات اقلیمی است.

تغذیه در موجودات زنده

• فرایند تغذیه، منبع مواد غذایی برای تولید انرژی و مواد لازم برای رشد و ترمیم بافت ها است.
• انواع تغذیه شامل خودکاری، انگلی و از هم خوردن مواد آلی دیگر موجودات است.
• تغذیه اتوتروفیک از نور خورشید (فتوسنتز در گیاهان) یا مواد شیمیایی استفاده می کند.
• تغذیه هتروتروفیک با مصرف موجودات زنده دیگر (جانوران) صورت می گیرد.

تنفس در موجودات زنده

• تنفس فرایند دریافت اکسیژن و آزادسازی دی اکسید کربن برای تولید انرژی است.
• تنفس هوازی از اکسیژن برای تولید انرژی استفاده می کند.
• تنفس بی هوازی بدون اکسیژن صورت می گیرد و انرژی کمتری تولید می کند.
• انواع تنفس در موجودات مختلف (گیاهان، جانوران، باکتری ها) متنوع است.

دفع در موجودات زنده

• دفع، فرایند حذف مواد زاید متابولیسم از بدن موجودات زنده است.
• انواع دفع شامل دفع از طریق کلیه ها در جانوران و دفع از طریق برگ و ریشه در گیاهان است.
• دفع مواد زاید برای سلامت و بقای موجودات زنده ضروری است.

تولید مثل

• تولید مثل فرایندی برای ایجاد نسل بعدی موجودات زنده است.
• دو نوع اصلی تولید مثل شامل تولید مثل جنسی و غیرجنسی است.
• در تولید مثل جنسی، دو والد مشارکت می کنند.
• در تولید مثل غیرجنسی، فقط یک والد مشارکت می کند.

طبقه بندی علمی

• طبقه بندی علمی روشی برای سازماندهی موجودات زنده بر اساس شباهت ویژگی‌ها و خصوصیات است.
• طبقه‌بندی علمی سطوح مختلفی از گونه تا قلمرو دارد.
• درک طبقه بندی علمی برای فهمیدن روابط تکاملی و تنوع زیستی ضروری است.

ارتباطات بین موجودات زنده و محیط

• موجودات زنده با محیطشان در تعامل هستند.
• محیط شامل عوامل زنده و غیر زنده است.
• موجودات زنده و محیط بر هم تاثیر می گذارند و این تعاملات برای بقای آنها مهم هستند.

چرخه های ماده

• مواد مختلف (کربن، نیتروژن و آب) در چرخه های مدوری در طبیعت دخیل هستند.
• چرخه مواد بین بخش های زنده و غیرزنده اکوسیستم برای تعادل و پایداری حیات ضروری است.