Lý luận về Nhà nước và Pháp luật

Là mô hình chính phủ mà quyền lực tập trung vào Tổng thống, Tổng thống bổ nhiệm các thành viên chính phủ và chịu trách nhiệm trước Tổng thống.

Là mô hình chính phủ mà quyền lực được chia sẻ giữa Tổng thống và Nghị viện, Nghị viện bầu ra Thủ tướng, Chính phủ chịu trách nhiệm trước Nghị viện.

Là mô hình chính phủ kết hợp những đặc trưng của cộng hòa Tổng thống và cộng hòa đại nghị.

Là cách thức tổ chức và phân bố quyền lực nhà nước theo lãnh thổ, cũng như mối quan hệ giữa các chủ thể của lãnh thổ đó của quyền lực nhà nước.

Cách thức tổ chức, trình tự thành lập các cơ quan cao nhất của quyền lực Nhà nước, mối quan hệ giữa các cơ quan này với nhau và với nhân dân.

Chính thể quân chủ và chính thể cộng hòa.

Quyền lực tối cao tập trung toàn bộ hay một phần vào tay người đứng đầu Nhà nước (vua/hoàng đế) và được chuyển giao theo nguyên tắc “cha truyền con nối”.

Quân chủ tuyệt đối, quân chủ lập hiến / hạn chế.

Vua có quyền lực tối cao và không bị giới hạn.

Quyền lực của vua bị giới hạn bởi một cơ quan lập pháp hoặc bởi Hiến pháp.

Người đứng đầu Nhà nước (vua) nắm trọn quyền lực Nhà nước.Toàn bộ quyền lực tối cao lập pháp, hành pháp, tư pháp đều nằm trong tay nhà vua.

Quyền lực của vua bị hạn chế bởi một Nghị viện hoặc bởi Hiến pháp.

Học thuyết cho rằng Nhà nước được sáng tạo bởi Thượng đế, Thượng đế trao cho Nhà nước quyền lực tối thượng, siêu nhiên để bảo vệ trật tự xã hội.

Phân ngành của Học thuyết Thần Quyền cho rằng Thượng đế trao quyền thống trị cho một ông vua, người dân phải tuân phục tuyệt đối nhà vua - đại diện cho quyền lực vĩnh hằng của Thượng đế.

Phân ngành của Học thuyết Thần Quyền cho rằng Thượng đế trao quyền cho Giáo hội, Giáo hoàng giữ quyền thống trị tinh thần, còn quyền thống trị thế tục được trao cho vua.

Phân ngành của Học thuyết Thần Quyền thừa nhận vai trò của nhân dân trong tổ chức quyền lực Nhà nước, nhưng vẫn cho rằng nguồn gốc Nhà nước đến từ Thượng đế.

Học thuyết cho rằng Nhà nước giống như một gia đình mở rộng, quyền lực Nhà nước giống như quyền lực gia trưởng.

Học thuyết xuất hiện vào thời kỳ suy tàn của chế độ phong kiến, cho rằng Nhà nước ra đời dựa trên sự thỏa thuận của các thành viên xã hội.

Học thuyết cho rằng Nhà nước ra đời do việc sử dụng bạo lực của một thị tộc đối với thị tộc khác, thị tộc chiến thắng thiết lập Nhà nước để thống trị thị tộc thua cuộc.

Học thuyết cho rằng Nhà nước được hình thành từ sự hợp nhất của nhiều gia đình, hoặc từ sự hợp nhất của nhiều dòng họ.

Học thuyết cho rằng Nhà nước được hình thành từ sự hợp nhất của các cộng đồng làng xã.

Học thuyết cho rằng Nhà nước được hình thành từ sự tích lũy tài sản và quyền lực của một nhóm người.

Phương pháp nghiên cứu đòi hỏi nhà nghiên cứu phải tách rời các khái niệm, hiện tượng khỏi thực tế, phân tích, nghiên cứu chúng một cách độc lập và có hệ thống.

Phương pháp phân tích - tổng hợp được sử dụng để nghiên cứu, phân tích các hiện tượng Nhà nước, pháp luật thành các yếu tố cơ bản, sau đó tổng hợp lại để đưa ra kết luận.

Phương pháp nghiên cứu giúp nhà nghiên cứu nhìn nhận các hiện tượng Nhà nước, pháp luật trong mối quan hệ tương hỗ, phụ thuộc lẫn nhau.

Phương pháp nghiên cứu các hiện tượng Nhà nước, pháp luật trong mối quan hệ với xã hội, nhằm tìm hiểu nguyên nhân, động cơ của việc ra đời và phát triển của pháp luật.

Phương pháp sử dụng số liệu thống kê để phân tích, đánh giá các hiện tượng Nhà nước, pháp luật một cách khách quan, khoa học.

Phương pháp nghiên cứu, so sánh các hệ thống pháp luật, cơ cấu Nhà nước của các quốc gia, dân tộc để rút ra những bài học kinh nghiệm.

Phương pháp nghiên cứu giúp xác định vấn đề, đặt ra câu hỏi nghiên cứu một cách rõ ràng, chính xác để tạo điều kiện thuận lợi cho việc tìm kiếm lời giải.

Thuyết cho rằng Nhà nước được hình thành dựa trên sự thỏa thuận giữa các cá nhân tự do và độc lập để bảo vệ lợi ích chung.

Thuyết cho rằng Nhà nước được hình thành do sự thống trị của giai cấp thống trị, nhằm bảo vệ lợi ích của họ.

Thuyết cho rằng Nhà nước được hình thành dựa trên quá trình phát triển tự nhiên của xã hội, do nhu cầu của con người trong việc duy trì trật tự xã hội.

Lý luận Nhà nước và Pháp luật là khoa học pháp lí cơ sở, nghiên cứu những vấn đề chung nhất, cơ bản nhất của Nhà nước & pháp luật, thể hiện xu hướng phát triển vì các quyền, tự do, phát triển toàn diện của con người và sự phát triển bền vững của xã hội.

Đối tượng nghiên cứu của Lý luận Nhà nước và Pháp luật bao gồm những vấn đề cơ bản nhất của Nhà nước & pháp luật, như bản chất, vai trò, giá trị, hình thức, chức năng của bộ máy Nhà nước, pháp luật, và các vấn đề liên quan.

Phương pháp của khoa học là tổng thể các cách thức, phương tiện, nguyên tắc, quy tắc được sử dụng để nhận thức đối tượng nghiên cứu của khoa học đó.

Phương pháp luận là lý luận, học thuyết về các phương pháp, cách thức được áp dụng trong phạm vi nghiên cứu khoa học.

Phương pháp luận của Lý luận Nhà nước và Pháp luật được thể hiện trên 3 nghĩa cụ thể: là khoa học về các phương pháp nghiên cứu, nhận thức Nhà nước và pháp luật; là hệ thống các nguyên tắc chung nhất, các phương pháp tiếp cận cơ bản; là tổng hợp các phương tiện kĩ thuật được sử dụng trong nghiên cứu các vấn đề cơ bản về Nhà nước và pháp luật.

Nội dung phương pháp luận của Lý luận Nhà nước và Pháp luật bao gồm các nguyên lý, nguyên tắc cơ bản của triết học duy vật lịch sử, duy vật biện chứng và các quan điểm triết học xã hội, chính trị, văn hóa khác.

Trước đây, đối tượng nghiên cứu của Lý luận Nhà nước và Pháp luật được nhận thức một cách hạn hẹp. Tuy nhiên, do sự vận động, phát triển không ngừng của Nhà nước và pháp luật, đối tượng nghiên cứu cần thường xuyên được bổ sung, phát triển và có cách tiếp cận mới.

Lý luận Nhà nước và Pháp luật có vai trò quan trọng trong việc định hướng và tạo nền tảng cho các ngành khoa học pháp lí khác.

Lý luận Nhà nước và Pháp luật giúp chúng ta hiểu rõ bản chất, chức năng và vai trò của Nhà nước và pháp luật trong đời sống xã hội.

Lý luận Nhà nước và Pháp luật là một bộ phận quan trọng của khoa học pháp lý, đóng góp vào việc hình thành và phát triển hệ thống pháp luật của đất nước.

Quyền lực Nhà nước được áp dụng cho toàn bộ xã hội, có tính chất chính trị - công cộng, và thực hiện các chức năng chung của xã hội để đáp ứng nhu cầu của mọi người. Được thực thi bởi một cơ quan chuyên trách có thẩm quyền quản lý và cưỡng chế theo pháp luật.

Nhà nước có thẩm quyền quyết định cách thức thu thuế và cách tổ chức dân cư theo các khu vực hành chính.

Quyền lực Nhà nước phải tuân theo luật pháp và được công nhận là hợp pháp.

Quyền lực của Nhà nước được thực hiện trên toàn bộ lãnh thổ quốc gia, không phân biệt vị trí, giới tính, huyết thống hay nghề nghiệp của người dân.

Chủ quyền quốc gia là quyền tối cao của Nhà nước đối với nội bộ và quan hệ quốc tế.

Nhà nước là cơ quan duy nhất có quyền tạo ra luật pháp và đảm bảo việc thực hiện chúng.

Nhà nước có quyền thu các loại thuế bắt buộc để tài trợ cho hoạt động của chính phủ và phúc lợi xã hội.

Mọi cá nhân và tổ chức trên lãnh thổ quốc gia phải tuân theo luật pháp của Nhà nước.

Nhà nước đại diện cho toàn bộ người dân trong các giao dịch và quan hệ quốc tế.

Người dân sống trên lãnh thổ của Nhà nước có quyền lợi và nghĩa vụ đối với nhà nước, được bảo vệ bởi hiến pháp và luật pháp.