Literatuur van het Modernisme

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is een belangrijk kenmerk van het Modernisme in de literatuur?

  • Een focus op realistische beschrijvingen van het dagelijks leven
  • Een nadruk op de innerlijke wereld van de personages (correct)
  • Een streven naar een objectieve weergave van de werkelijkheid
  • Een terugkeer naar traditionele verhaalstructuren

Wat is een belangrijk verschil tussen Nescio en de meeste andere schrijvers van zijn tijd?

  • Nescio schreef over een realistischere werkelijkheid dan andere schrijvers.
  • Nescio schreef in een meer gestructureerde stijl dan andere schrijvers.
  • Nescio gebruikte een meer toegankelijke taal dan andere schrijvers. (correct)
  • Nescio schreef over meer maatschappelijke thema's dan andere schrijvers.

Wat is een belangrijk kenmerk van het 'Stream of consciousness' in de literatuur?

  • Het vertelt een verhaal chronologisch, zonder flashbacks.
  • Het presenteert gedachten en gevoelens in een associatieve en fragmentarische vorm. (correct)
  • Het gebruikt alleen concrete beschrijvingen, zonder metaforen.
  • Het geeft een objectieve weergave van de gebeurtenissen in een verhaal.

Welke stroming uit de historische avant-garde richtte zich op de alledaagse wereld en de beschrijving van de alledaagse werkelijkheid?

<p>Nieuwe Zakelijkheid (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van Paul van Ostaijen's werk?

<p>Het gebruik van vrije verzen en opvallende typografie (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke factor die de ontwikkeling van het Modernisme in de literatuur beïnvloedde?

<p>De industrialisatie en verstedelijking. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de neoromantiek?

<p>Een afkeer van de moderne wereld (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende auteurs wordt beschouwd als een groot voorbeeld voor de Nederlandse schrijvers Gerard Reve en Willem Frederik Hermans?

<p>Nescio (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de betekenis van de titel 'Bedreigde stad' van Paul van Ostaijen?

<p>Deze titel verwijst naar de dreiging van de oorlog voor de stad Antwerpen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk verschil tussen de historische avant-garde en het Modernisme?

<p>De historische avant-garde was radicaler dan het Modernisme. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de primaire oorzaak van de teleurstelling die tot de opkomst van ontluisterende literatuur na WOII leidde?

<p>De verwachting van optimistische verhalen over wederopbouw werd niet waargemaakt. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende kenmerken zijn kenmerkend voor de naoorlogse literatuur?

<p>Desillusie, angst en wanhoop. (C)</p> Signup and view all the answers

Waarop legden de naoorlogse schrijvers in hun werk een bijzondere nadruk?

<p>De lichamelijke behoeften en verlangens van de mens. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende elementen vormden een belangrijk thema in literatuur over Nederlands-Indië?

<p>De terugblik op de Indische jeugd, gepaard met heimwee en schuldgevoelens. (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom werd de term ‘oorlogsmisdaden’ in de eerste jaren na de oorlog niet gebruikt om criminele daden van Nederlanders in Nederlands-Indië te beschrijven?

<p>De daden werden gezien als incidenten, niet als systematisch geweld. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende kenmerken worden vaak aan Willem Frederik Hermans toegeschreven?

<p>Cynisch, kritisch en controversieel. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke overeenkomst tussen de ideeën van Hermans en het existentialisme?

<p>Het besef van de absurditeit van het bestaan en de vrijheid van keuze, maar ook de angst voor de verantwoordelijkheid die daarmee gepaard gaat. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een typisch kenmerk van Hermans' werk?

<p>De beschrijving van personages die ten onder gaan aan de zinloze chaos van het leven. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke techniek van het surrealisme wordt omschreven als 'zo snel mogelijk opschrijven wat in gedachten opkomt'?

<p>Écriture automatique (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende kenmerken hoort NIET bij de Nieuwe Zakelijkheid?

<p>Expressieve en emotionele taal (C)</p> Signup and view all the answers

Welk tijdschrift was nauw verbonden met de Nieuwe Zakelijkheid?

<p>Forum (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de rol van de Koude Oorlog in de Nederlandse samenleving na 1945?

<p>Het versterkte de banden met de Verenigde Staten. (D)</p> Signup and view all the answers

Welk gevolg had de dekolonisatie van Nederlands-Indië op de Nederlandse literatuur?

<p>Een toenemende kritiek op de Nederlandse koloniale geschiedenis. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende elementen speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van de welvaartsstaat in Nederland in de jaren '50?

<p>Alle bovenstaande antwoorden. (C)</p> Signup and view all the answers

Welk van de volgende onderwerpen behoorde NIET tot de belangrijkste thema's van het existentialisme?

<p>De onvrijheid van het individue in een totalitaire staat. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende auteurs werden geassocieerd met de geëngageerde literatuur?

<p>Gerard Reve &amp; Willem Frederik Hermans (D)</p> Signup and view all the answers

Welke term beschrijft de stijl van poëzie die dicht bij gesproken taal ligt?

<p>Parlando-poëzie (B)</p> Signup and view all the answers

Welke stroming in de literatuur werd beïnvloed door de Franse auteurs Sartre en Camus?

<p>Existentialisme (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was het belangrijkste verschil tussen de Nieuwe Zakelijkheid en het existentialisme?

<p>De Nieuwe Zakelijkheid was meer maatschappijkritisch, het existentialisme meer individueel gericht. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was het doel van het tijdschrift 'Forum'?

<p>Om het nationaalsocialisme te bestrijden. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende auteurs wordt geassocieerd met de 'Roman Noir'?

<p>Willem Frederik Hermans (D)</p> Signup and view all the answers

Welke trend ontstond in de literatuur na het existentialisme?

<p>Meer aandacht voor de vorm en stijl van literaire werken. (B)</p> Signup and view all the answers

Waarvoor staat de term 'literaire canon'?

<p>Een verzameling van de beste literaire werken uit een bepaalde periode. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende kenmerken zijn niet kenmerkend voor het expressionisme?

<p>Het gericht zijn op rationaliteit en logica (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste kenmerk van 'Readymades' in de kunst?

<p>Het gebruik van alledaagse objecten als kunstwerken (C)</p> Signup and view all the answers

Welke bewering is correct over de term 'Etiketliteratuur'?

<p>Het is een subgenre dat de teksten op etiketten gebruikt als basismateriaal (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende auteurs behoort niet tot de belangrijke schrijvers van het expressionisme?

<p>Willem Elsschot (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende stellingen beschrijft het beste de rol van Dadaïsme in de kunst?

<p>Dadaïsme was een vorm van protest tegen de absurditeit van de werkelijkheid, gekenmerkt door anti-kunst. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was de reden voor het bombardement op Rotterdam in 1940?

<p>De Duitsers wilden de bevolking van Rotterdam intimideren. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende ontwikkelingen vond niet plaats in de periode 1910-1940?

<p>Afname van de politieke onrust (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de moderne roman die beschreven wordt in het tekstfragment?

<p>De roman bespreekt vaak de twijfels en onzekerheden van de hoofdpersoon in een chaotische wereld. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met de term 'stream-of-consciousness-techniek'?

<p>Een techniek waarbij de innerlijke gedachten en gevoelens van de hoofdpersoon worden beschreven zoals die in zijn/haar hoofd opkomen. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende opties is geen kenmerk van het modernisme in het proza?

<p>Een duidelijke afbakening tussen goed en kwaad. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke aspecten van de moderne wereld worden genoemd als oorzaak voor de twijfel en onzekerheid van personages in de moderne roman?

<p>De politieke onrust, economische crises en de onzekerheid van de toekomst. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt er met 'damesproza' bedoeld?

<p>Een literaire stijl die zich kenmerkt door een vrouwelijke perspectief en nadruk op emotionele belevingen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk kenmerk van de manier waarop oorlog gevoerd werd tijdens de Eerste Wereldoorlog?

<p>De opkomst van nieuwe chemische wapens en loopgravenoorlogvoering. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende kenmerken beschrijven de periode van de Fin de Siècle het beste?

<p>Een periode van verwarring en onzekerheid, gekenmerkt door twijfel over de bestaande orde. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was niet een kenmerk van de 'Belle Epoque'?

<p>Politieke onrust (A)</p> Signup and view all the answers

Welke term beschrijft het best de reactie van mensen op de onzekerheden van de Fin de Siècle?

<p>Escapisme (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende gebeurtenissen markeerde het einde van de 'Belle Epoque'?

<p>De Eerste Wereldoorlog (A)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak over de verwarring in de periode van de Fin de Siècle is juist?

<p>De verwarring werd veroorzaakt door de snelle ontwikkelingen in transport en communicatie. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende factoren heeft geen invloed gehad op de verwarring in de periode 1910-1940 zoals beschreven in de tekst?

<p>De snelle verspreiding van communistische ideologieën (C)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde de grote welvaart tijdens de 'Belle Epoque' in de verwarring van de mensen in de Fin de Siècle?

<p>De welvaart leidde tot een gevoel van onzekerheid, omdat het succes niet langer gegarandeerd was. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de meest geschikte interpretatie van de zin: 'De wereld van mensen werd veel groter'?

<p>De technologische vooruitgang creëerde een nieuwe, complexere wereld. (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Middeleeuwen

Periode van 500 tot 1500 gekenmerkt door rijm, geloof en mondelinge overlevering.

Renaissance

Periode van 1500 tot 1700 met klassieke invloeden, reisverhalen, en liefdesgedichten.

Verlichting

18e eeuw, waarbij verstand langzaam hoger aangeschreven wordt dan geloof.

Romantiek

19e eeuw gekenmerkt door gevoel, pessimisme en originaliteit in kunst en literatuur.

Signup and view all the flashcards

Fin de Siècle

Einde 19e eeuw, overgangsperiode van sociale en wetenschappelijke veranderingen.

Signup and view all the flashcards

Escapisme

Vlucht uit de realiteit door middel van luxe en overdaad in de Fin de Siècle.

Signup and view all the flashcards

Politieke onrust 1910-1940

Roerige periode met ontwikkelingen die leidden tot WOI en economische crisis.

Signup and view all the flashcards

Verwarring door vooruitgang

Toegenomen verwarring door ontwikkeling van transport en communicatie tijdens de vroege 20e eeuw.

Signup and view all the flashcards

Modernisme

Verzamelnaam voor vernieuwingsbewegingen in literatuur en kunst van 1910-1940.

Signup and view all the flashcards

Stream of consciousness

Techniek waarbij associatieve, fragmentarische gedachtestromen van personages worden weergegeven.

Signup and view all the flashcards

Nescio

Pseudoniem van Jan Hendrik Frederik Grönloh, schrijver van 'Titaantjes'.

Signup and view all the flashcards

Paul van Ostaijen

Nederlandse dichter die 'Bedreigde stad' schreef over de bezetting van Antwerpen.

Signup and view all the flashcards

Willem Elsschot

Pseudoniem van Alfons de Ridder, schreef 'Kaas' over een Antwerpse kantoorbediende.

Signup and view all the flashcards

Historische avant-garde

Radicale tak van modernisme gericht op vernieuwende literatuur.

Signup and view all the flashcards

Expressionisme

Literair en artistiek movement dat subjectieve ervaring boven objectieve weergave plaatst.

Signup and view all the flashcards

Nieuwe Zakelijkheid

Een stroming vanaf de jaren '30 gericht op nuchtere en praktische realiteit in literatuur.

Signup and view all the flashcards

Interbellum

Periode tussen de Eerste en Tweede Wereldoorlog, gekenmerkt door cultuurpessimisme.

Signup and view all the flashcards

Neoromantiek

Afkeer van moderniteit en vlucht in idealen, vaak als reactie op realisme.

Signup and view all the flashcards

Eerste Wereldoorlog

Oorlog tussen 1914-1918 waarbij Nederland neutraal bleef.

Signup and view all the flashcards

Crisis van 1929

Beurskrach in Wall Street leidde tot werkloosheid en armoede.

Signup and view all the flashcards

Jordaanoproer

Protesten in Amsterdam door slechte levensomstandigheden, leidend tot geweld.

Signup and view all the flashcards

Tweede Wereldoorlog

Oorlog van 1940-1945, Nederland werd bezet door Duitsland.

Signup and view all the flashcards

Modernisme in het proza

Literatuurstroming gekenmerkt door chaos, twijfelende hoofdpersoon en pessimisme.

Signup and view all the flashcards

Politieke onrust

Periode van instabiliteit door democratisering en economische crises.

Signup and view all the flashcards

Individuele keuzes in literatuur

Hoofdpersoon aarzelt bij beslissingen, meer nadenken dan handelen.

Signup and view all the flashcards

Visuele poëzie

Poëzie die naast woorden ook visuele elementen gebruikt.

Signup and view all the flashcards

Dadaïsme

Kunststroming die kunst in vraag stelt en antikunst promoot.

Signup and view all the flashcards

Readymades

Kunstwerken gemaakt van alledaagse voorwerpen, uit verheven sfeer getrokken.

Signup and view all the flashcards

Etiketliteratuur

Literatuur die teksten ontleent aan etiketten en reclame, vaak absurd.

Signup and view all the flashcards

Jonge dichters

Beweging van Vijftig; verzet tegen conservatisme in de literatuur.

Signup and view all the flashcards

Naar ontluisterende literatuur

Literatuur die teleurstelling bij de naoorlogse generatie weergeeft.

Signup and view all the flashcards

Kenmerken naoorlogse schrijvers

Desillusie, angst, wanhoop en cynische personages zonder idealen.

Signup and view all the flashcards

Nederlands Indië in literatuur

Terugblik op de Indische jeugd met gevoelens van heimwee en schuld.

Signup and view all the flashcards

Willem Frederik Hermans

Gehelgen als 'Kwelgeest van de Nederlandse letteren'; cynisch en kritisch.

Signup and view all the flashcards

Existentialisme

Opvatting dat de mens slachtoffer is van omstandigheden en chaos.

Signup and view all the flashcards

De donkere kamer van Damokles

Roman geschreven door Hermans in 1958, tijdsgeest WOII.

Signup and view all the flashcards

Gerard Reve

Provocerende schrijver die vaak in opspraak is geraakt, vooral om zijn seksualiteit.

Signup and view all the flashcards

Surrealisme

Een kunststroming die de onderbewustzijn en dromen benadrukt, en de echte werkelijkheid ontkent.

Signup and view all the flashcards

Écriture automatique

Techniek waarbij je snel opschrijft wat er in je gedachten opkomt, zonder nadenken.

Signup and view all the flashcards

Cadavre exquis

Een zin of kunstwerk samengesteld door meerdere personen, zonder dat zij elkaar zien.

Signup and view all the flashcards

Parlando-poëzie

Poëzie die dicht bij de gesproken taal staat en zonder rijm is geschreven.

Signup and view all the flashcards

Forum (tijdschrift)

Tijdschrift dat Nieuwe Zakelijkheid promootte en maatschappijkritische onderwerpen behandelde.

Signup and view all the flashcards

Geëngageerde literatuur

Literatuur die zich bezighoudt met maatschappelijke problemen en protest uitdrukt.

Signup and view all the flashcards

Roman Noir

Een genre dat eenzaamheid en chaos in het leven van de protagonist beschrijft.

Signup and view all the flashcards

Absurdistische literatuur

Literatuur die onverklaarbare en absurde situaties presenteert.

Signup and view all the flashcards

Ik-tijdperk

Periode waarin individuen meer naar zichzelf kijken en minder naar de maatschappij.

Signup and view all the flashcards

Literaire canon

Een lijst van boeken die als klassiek en cultureel belangrijk worden gezien voor een taalgebied.

Signup and view all the flashcards

Koude Oorlog

Periode van politieke spanning tussen Oost- en Westblok na de Tweede Wereldoorlog.

Signup and view all the flashcards

Dekolonisatie

Het proces waarbij koloniën onafhankelijk worden van hun Europese heersers na de Tweede Wereldoorlog.

Signup and view all the flashcards

American Dream

De cultuur van welvaart en kansen die na de Tweede Wereldoorlog in Nederland werd waargenomen.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Vroeger (Nederlandse literatuurgeschiedenis)

  • Middeleeuwen (500-1500): Rhyme, faith, oral tradition were prominent.
  • Renaissance en Barok (1500-1700): Classical styles emerged alongside travel narratives, love poems, and plays.
  • Verlichting (18e eeuw): Reason, moralistic messages, and epistolary novels (letters) characterized the period.
  • Romantiek (19e eeuw): Emotions, pessimism, and originality characterized the period.
  • Realisme (19e eeuw): Focus on reality, society, and the origin of the novel emerged.

Fin de Siècle (Late 19e eeuw)

  • Overgangsperiode: Existing order versus scientific advancements created uncertainty and a flight from reality. Examples include faith versus Darwin's theories.
  • La Belle Époque ('The Beautiful Era'): A period of prosperity, invention (airplane, radio, film), and political calm. It was followed by World War I and the end of this "beautiful era".
  • Escapism: A retreat—often into luxury—as a response to the anxieties of the era.
  • Social Shifts: Key changes impacting society during this transition.

Politieke achtergrond (1910-1940)

  • Turbulent Period: The 19th-century developments continued into the 20th century. Political unrest provided the background to World War I.
  • Economic Crisis: An added source of tension and instability.
  • World War I and looming World War II impact: Generated anxieties and doubt.

Geschiedenis (1900-1945)

  • Technological Advancements: Innovations, like ships and warfare, were significant characteristics of the period.
  • First World War (1914-1918): World War I introduced new ways of fighting—trenches and chemical weapons—and changed perceptions.
  • Economic Crisis (1929): The 1929 stock market crash and the subsequent economic depression brought about great suffering.
  • Second World War (1940-1945): The invasion of the Netherlands and the war's impact led to great conflict and upheaval.

Verdieping: moderne wereld (1900-1945)

  • Modernism in Prose: Themes of chaos and a complex world, alongside main characters who questioned the given values, marked the time.
  • Psychological insights: Psychological depth and introspection were central to literary works.
  • Modernism: The development and characteristics of the literary movement.

Literatuur (1910-1940)

  • Modernism: A challenging response to society that emphasized subjective reality, questioning, individuality (vs. older ideas).
  • Stream of consciousness: A writing technique focused on the flow of thoughts and feelings.
  • Avant-garde: A radical group challenging established artistic norms in diverse ways, which included Expressionism, Dadaism, and Surrealism.

Nieuwe Zakelijkheid

  • Reaction to Expressionism: Rejection of emotional extremes and a focus on a more straightforward style and realistic portrayals of the world.
  • Characteristics: Emphasized a style that was sober, straightforward, and unassuming—reflecting the experiences of the time.
  • Focus on Social Issues: A focus on societal problems during the period.

Existentialism

  • World view: Rejection of pre-existing frameworks and an embracing of individual responsibility in a meaningless world.
  • Individualism: The idea that individuals determine their own meaning and morality.
  • Roman Noir: Depicting a lonely individual within a confused world.
  • Absurdity: The idea that life can be illogical and irrational.

Literatuur na WOII

  • Post-War societal shifts: Changed social and economic landscapes influenced literature.
  • Notable writers: Key figures in the literature during this era.
  • Focus: The focus of writers, dealing with war's impact, societal issues, and perspectives.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser