Les 3: Cultuur en het beeld van David

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat betekent de term 'Renaissance'?

Nieuw begin van wetenschappelijk onderzoek

Einde van de klassieke kunst

Verval van middeleeuwse schilderkunst

Wedergeboorte van klassieke cultuur en kunst (correct)

Wat was een belangrijke eigenschap van de architectuur tijdens de Renaissance?

Donkere en sombere kleuren

Symmetrie en gebruik van zuilen (correct)

Complexe patronen in de gevels

Verticale structuren met veel versieringen

Wat was een belangrijk aspect van de schilderkunst in de Renaissance?

Vermijden van emotie in portretten

Toepassing van lijnperspectief (correct)

Gebruik van monochrome kleuren

Afwijking van anatomische proporties

Wat is de contra-post houding in de beeldhouwkunst?

Een natuurlijkere en dynamische houding met gewichtsverschuiving Signup and view all the answers

Waarom werd middeleeuwse kunst als minderwaardig beschouwd?

Omdat het niet aansluit bij klassieke normen Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met idealiseren in de Renaissance?

Het mooier en beter voorstellen van de werkelijkheid Signup and view all the answers

Welke techniek werd gebruikt om schaduw te creëren in de schilderkunst van de Renaissance?

Laag-op-laag techniek Signup and view all the answers

In welke periode bereikte de Renaissance haar hoogtepunt?

15e en 16e eeuw Signup and view all the answers

Wat was het belangrijkste kenmerk van het humanisme?

Mens en mogelijkheden centraal stellen Signup and view all the answers

Welk idee wordt geassocieerd met Nicolaas Copernicus?

Heliocentrisme Signup and view all the answers

Welke uitvinding droeg bij aan de verspreiding van kennis tijdens de renaissance?

De Gutenbergpers Signup and view all the answers

Wat was het gevolg van de conflicten die ontstonden door Copernicus' theorie?

Conflict met de Katholieke Kerk Signup and view all the answers

Wie wordt beschouwd als de 'Vader van het humanisme'?

Francesco Petrarca Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk effect van de boekdrukkunst?

Het verminderen van analfabetisme Signup and view all the answers

Welke van de volgende stellingen vertegenwoordigt een verandering in het mens- en wereldbeeld aan het einde van de middeleeuwen?

De waardering voor de mens en zijn mogelijkheden Signup and view all the answers

Wat onderscheidde Pico della Mirandola van andere denkers van zijn tijd?

Hij legde de nadruk op de mens, niet op God Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de contraposthouding?

Er is sprake van een standbeen en een speelbeen. Signup and view all the answers

In welke periode werd de contraposthouding voornamelijk gebruikt?

Renaissance. Signup and view all the answers

Waarom wordt de contraposthouding vaak als dynamisch ervaren?

Als gevolg van de stand van het gewicht en de positie van de ledematen. Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over de contraposthouding is onjuist?

Het houdt in dat beide benen gelijkelijk worden gebruikt. Signup and view all the answers

Welke kunstenaar is beroemd om het gebruik van de contraposthouding in zijn werken?

Michelangelo. Signup and view all the answers

Wat is een ander effect van de contraposthouding in beeldhouwkunst?

Het benadrukt de individualiteit van de menselijke vorm. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk kenmerk van de contraposthouding in de architectuur?

Het weerspiegelt beweging en spanning in de architectuur. Signup and view all the answers

Welke periode volgde typisch op de ontwikkeling van de contraposthouding?

Barokperiode. Signup and view all the answers

Welke indruk geeft de contraposthouding in kunst?

Het geeft een gevoel van leven en dynamiek. Signup and view all the answers

Hoe beïnvloedde de contraposthouding de klassieke beeldhouwkunst?

Het introduceerde een gevoel van beweging en leven. Signup and view all the answers

Study Notes

Les 3: Een nieuw mens - en wereldbeeld

De les behandelt de impact van culturele veranderingen op de samenleving.
De tijdspanne van de les is van pagina 45 tot 60.

David door Michelangelo

Het beeld stelt koning David voor, gemaakt door de Italiaanse kunstenaar Michelangelo Buonarroti.
Het beeld toont een ideaal menselijk lichaam, anatomisch correct en in een natuurlijke houding, zoals kunstenaars in de klassieke oudheid ook probeerden te realiseren.
Het beeld is 5,17 meter hoog en is gemaakt uit één blok marmer.
David houdt een werpslinger en een steen vast.
Het was oorspronkelijk bedoeld om op het dak van de kathedraal van Firenze te staan, maar is later op een openbare plek geplaatst.
In de middeleeuwen waren naakte beelden minder vaak voorkomend, maar Michelangelo werd beïnvloed door de klassieke oudheid.
Beelden uit de klassieke oudheid waren vaak naakt om het ideale menselijke lichaam te laten bewonderen.

Situering in de geschiedenis

De middeleeuwen: mensbeeld en wereldbeeld centraal stond de Kerk.
Einde middeleeuwen: er ontstonden nieuwe ideeën, zoals de terugkeer naar de klassieke oudheid.
Deze nieuwe ideeën brachten hervormingen binnen het christendom en wetenschappelijke vooruitgang met zich mee.
Een nieuwe kunststijl ontstond tijdens deze tijd.
Boekdrukkunst zorgde voor verspreiding van kennis.

Probleemstelling

Hoe verspreidde het nieuwe mens- en wereldbeeld zich vanuit Italië naar de rest van Europa?
Welke en hoe hebben de religieuze veranderingen in verschillende delen van Europa invloed gehad op de katholieke kerk en haar volgers?

HDV 1: Hoe veranderde het mensbeeld?

De bronnen uit de klassieke oudheid werden belangrijk.
Mensen en hun mogelijkheden stonden centraal.
Het Humanisme ontstond.

Bron 1: Francesco Petrarca

Italië; 1304 - 1374.
Dichter en denker.
Vader van het Humanisme.
Geschriften over mens en natuur, vanuit een klassieke invalshoek.
Vergelijk tussen de schoonheid en lichtheid van de Grieks-Romeinse cultuur met de Donkere Middeleeuwen.

Geocentrisme vs. Heliocentrisme

Geocentrisme is het idee dat de aarde het middelpunt van het heelal is.
Heliocentrisme is het idee dat de zon het middelpunt van het heelal is.
De veranderingen tussen deze twee denkbeelden veroorzaakten conflicten met de kerk.

Bron 3: Johannes Gutenberg

Edelsmid die verfijnde technieken gebruikte.
Losse metalen letters en stempels.
Gutenbergpers ontwikkeld (rond 1450).
De Gutenbergbijbel werd gedrukt (rond 1453).

Voordelen van de Gutenbergpers

De manier om gewone geschreven letters te kopiëren werd efficiënter.
Kopieëren van teksten ging sneller, goedkoper en zonder fouten.

Bron 4: Pico della Mirandola

Italië; 1463 - 1494 (31 jaar).
Belangrijke humanist uit de renaissance.
Mens staat centraal, niet God.
Geen onderscheid binnen de religie.
Pico della Mirandola werd vermoord.

HDV 2: Hoe beïnvloedde nieuw denken wetenschap en kunst?

In de vroegmoderne tijd werden zintuigen en verstand gebruikt om zaken te verklaren en kritisch te denken.
Renaissance als periode van heropleving.

Route 1: Het nieuwe denken in de wetenschap

Wetenschappers in opmars.
Geneeskunde, uitvindingen, biologie en astronomie.

Route 2: Het nieuwe denken in kunst

Heropleving van de klassieke kunst (renaissance).
Verspreiding van klassieke kunsten in de 15e en 16e eeuw.
Kunstenaars keerden terug naar de klassieke kunsten en werkten zich naar eigen opvattingen.
Middeleeuwse kunst werd gezien als minderwaardig en primitief.

De klassieke kunst

Beelden en bouwwerken uit de klassieke wereld, zoals de tempel van Artemis (Efeze) en het Laocoöngroep.

1. De bouwkunst

Kenmerken: symmetrie, zuilen, fries en fronton.
Basiselementen zijn geometrische vormen en duidelijke lijnen.
Voorbeeld: Santa Maria Novella, Firenze (1470).

2. De beeldhouwkunst

Renaissance beeldhouwkunst: anatomisch correct, detail, centraal staan van de mens, idealisme, contra-post houding.

3. De schilderkunst

Uitdagingen: diepte creëren in schilderwerken.
Lijnperspectief, landschappen op achtergrond, schaduw, beweging, persoonlijkheid in de figuren.

Woordverklaring

Renaissance: hergeboorte van de klassieke cultuur/kunst.
Idealiseren: iets mooier voorstellen dan de werkelijkheid.
Lijnperspectief: techniek om driedimensionale beelden op een plat vlak weer te geven.
Contraposthouding: houding waarin een standbeen en speelbeen het beeld dynamisch maken.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

In deze quiz verken je de impact van culturele veranderingen op de samenleving, met een focus op de representatie van het ideale menselijke lichaam in kunst. We verdiepen ons in Michelangelo's David en zijn rol in de klassieke en middeleeuwse kunst. Bereid je voor om jouw kennis over deze thema's te testen!