Les 3: Cultuur en het Beeld van David

Les 3: Een nieuw mens - en wereldbeeld

• De les behandelt de impact van culturele veranderingen op de samenleving, specifiek tussen pagina 45 en 60.

David beeld

• Het beeld stelt koning David uit de Bijbel voor.
• Het beeld is gemaakt door Michelangelo Buonarroti.
• Het beeld is een voorstelling van het ideaal menselijk lichaam, anatomisch correct en in een natuurlijke houding.
• Het beeld is 5,17 meter hoog en gemaakt van één blok marmer.
• David houdt een werpslinger en een steen in zijn handen.
• Hij staat op het punt de reus Goliath aan te vallen.

Waarom is hij naakt?

• Beelden uit de klassieke oudheid waren vaak naakt om het perfecte menselijk lichaam te laten zien.
• Het beeld was oorspronkelijk bedoeld als versiering van een gebouw.
• Later werd het op een plein geplaatst zodat iedereen er van dichtbij kon kijken.
• In de middeleeuwen waren naakte beelden minder gebruikelijk in christelijk Europa.

Situering in de geschiedenis

• De middeleeuwen hadden een centraal religieus wereldbeeld.
• Aan het einde van de middeleeuwen veranderden ideeën over mens en wereld, met teruggrijpen op de klassieke oudheid.
• Hervormingen binnen het christendom en wetenschappelijke vooruitgang speelden een rol in deze veranderingen.
• Nieuwe kunststijlen en de uitvinding van de boekdrukkunst droegen bij aan de verspreiding van kennis.

Probleemstelling

• De les bekijkt hoe het nieuwe mens-en wereldbeeld zich verspreidde over Europa.
• De les onderzoekt de invloed van religieuze veranderingen in verschillende delen van Europa op de Katholieke kerk.

HDV 1: Hoe veranderde het mens- en wereldbeeld?

• Er was een hernieuwde interesse in de bronnen van de klassieke oudheid.
• De mens en zijn mogelijkheden kwamen meer centraal te staan.

Francesco Petrarca (Bron 1)

• Francesco Petrarca, een Italiaanse dichter en denker uit 1304-1374, wordt gezien als vader van het humanisme.
• Petrarca schreef over mens en natuur vanuit een humanistisch oogpunt.
• Hij bekeek de schoonheid en de lichtheid van de Grieks-Romeinse cultuur in vergelijking met de middeleeuwen.

Geocentrisme vs Heliocentrisme (Bron 7)

• Geocentrisme was een idee dat de aarde het middelpunt van het heelal was.
• Heliocentrisme was een idee dat de zon het middelpunt van het heelal was.
• Dit had conflict met de kerk, die de geocentrische kijk verdedigde

Johannes Gutenberg

• Johannes Gutenberg, een edelsmid, verbeterde de boekdrukkunst.
• Hij ontwikkelde de Gutenbergpers in 1450, waardoor er snel heel veel exemplaren konden worden geproduceerd van religieuze geschriften en andere werken.
• Dit leidde tot een kennisrevolutie.

Nieuwe denken wetenschap & kunst

• Het nieuwe denken beïnvloedde de wetenschap en kunst.
• Wetenschappers gingen meer observeren en hun eigen conclusies trekken.
• Er waren nieuwe uitvindingen en vooruitgang op verschillende gebieden.
• De kunst keerde terug naar de klassieke kunststijlen.

Bron 4: Pico della Mirandola

• Pico della Mirandola (Italië, 1463-1494) was een belangrijke humanist in de Renaissance.
• Hij zag de mens als centraal, niet God.
• Hij gaf geen religieuze onderscheid.

R1 Het nieuwe denken in wetenschap

• Er is een toename aan wetenschappers op verschillende gebieden.
• Geneeskunde, biologie, sterrenkunde en uitvindingen waren belangrijke elementen.

R2 Het nieuwe denken in kunst

• De renaissance was een wedergeboorte van kunst.
• Er is een terugkeer naar de klassieke kunsten.
• Kunstenaars baseerden zich op oude werken.

De klassieke kunst

• Voorbeelden van klassieke kunst zijn: De tempel van Artemis (Efeze) en de Laocoöngroep (Rome).

De bouwkunst

• Symmetrie, zuilen, fries, fronton, benadrukte rechte lijnen en geometrische figuren zijn belangrijke kenmerken van de bouwkunst tijdens de Renaissance.
• Voorbeeld: Santa Maria Novella, Firenze (1470).

De beeldhouwkunst

• Anatomische correctie en details zijn belangrijk in de beeldhouwkunst tijdens de Renaissance.
• De mens is centraal, met idealistische aspecten.
• De techniek van contrapost is belangrijk.

De schilderkunst

• Lijnperspectieven, schaduwen en details werden belangrijk om diepte te geven aan schilderijen.
• Beweging en persoonlijkheid in schilderijen werden benadrukt.

Woordverklaring

• Renaissance is een wedergeboorte waarin de oudheid wordt herleefd, vooral de 15e en 16e eeuw.
• Idealiseren betekent dingen beter en mooier maken dan de werkelijkheid.
• Lijnperspectief is een techniek om driedimensionale beelden op een plat vlak weer te geven.
• Contraposthouding is een manier van staan.

Dit quiz behandelt de impact van culturele veranderingen op de samenleving met een focus op het beeld van koning David door Michelangelo. Leer over de betekenis van naaktheid in kunst en de invloed van de klassieke oudheid op de Renaissance kunst. Geschikt voor iedereen die geïnteresseerd is in kunstgeschiedenis en cultuur.