Latar Belakang Pemerintahan Tempatan Sarawak & Sabah

Questions and Answers

Apa yang menjadi asas kepada sistem Ketua Bebas di Sabah?

Sokongan Sultan Brunei

Rundingan dengan pemerintah tempatan

Kemandirian individu (correct)

Pengaruh kuasa luar

Siapakah salah satu Ketua Bebas yang berkuasa di daerah Marudu?

Pengiran Lajim

Datu Kerunding

Sultan Sulu

Syarif Osman (correct)

Apa yang tidak diiktiraf oleh Ketua Bebas dalam pentadbiran mereka?

Kepentingan ekonomi

Kuasa pemerintah luar (correct)

Hak rakyat

Undang-undang setempat

Apa faktor yang menyumbang kepada kemakmuran masyarakat di Sabah dan Sarawak?

Sistem pemerintahan yang teratur Signup and view all the answers

Apakah jenis undang-undang yang dimiliki oleh Ketua Bebas?

Undang-undang tersendiri Signup and view all the answers

Mengapa rakyat perlu berwaspada terhadap anasir luar?

Mereka mungkin mencabar sistem pemerintahan Signup and view all the answers

Siapakah Sultan yang mentadbir wilayah Sarawak dengan hasrat mengawal kegiatan perdagangan di sana?

Sultan Omar Ali Saifuddin II Signup and view all the answers

Apakah tindakan Datu Patinggi Ali terhadap Pengiran Indera Mahkota?

Melawan dan berusaha membebaskan Sarawak Signup and view all the answers

Siapakah yang dihantar oleh Sultan Brunei untuk menyelesaikan masalah di Sarawak?

Pengiran Raja Muda Hashim Signup and view all the answers

Apakah usaha yang dilakukan oleh Pengiran Raja Muda Hashim terhadap Datu Patinggi Ali?

Memujuk tetapi gagal Signup and view all the answers

Mengapakah Datu Patinggi Ali menentang Pengiran Indera Mahkota?

Cukai yang tinggi dan kerahan tenaga Signup and view all the answers

Siapakah pemimpin utama dalam sistem kesukaan di Sabah yang menyelesaikan pertikaian?

Orang Tua Signup and view all the answers

Apa peranan Tukang-tukang Adat dalam masyarakat di Sabah?

Memastikan upacara adat dilaksanakan dengan betul Signup and view all the answers

Siapakah yang meluaskan kuasa di Sarawak dan menguasai kekayaannya?

James Brooke Signup and view all the answers

Apa yang menjadi pengaruh utama dalam sistem pentadbiran di Sarawak?

Kesultanan Brunei Signup and view all the answers

Apa yang menjadi fokus utama masyarakat Melayu di Lidah Tanah?

Perdagangan Signup and view all the answers

Apakah alasan James Brooke menggunakan untuk meluaskan kuasanya?

Perpecahan Politik Signup and view all the answers

Siapakah yang menjadi wakil Sultan Brunei di kawasan Sungai Sarawak?

Datu Temenggung Signup and view all the answers

Apakah faktor yang menarik perhatian James Brooke untuk mengambil alih Sarawak?

Kekayaan Sumber Alam Signup and view all the answers

Siapakah yang memerintah Sarawak tanpa campur tangan Sultan Brunei?

Datu Merpati Jepang Signup and view all the answers

Apakah gelaran yang diberikan oleh Kesultanan Brunei kepada pemimpin Iban dan pemimpin tempatan?

Orang Kaya Signup and view all the answers

Apa tanggungjawab Majlis Kampung dalam sistem kesukaan di Sabah?

Mengurus adat dan kehidupan seharian Signup and view all the answers

Apakah yang menjadi asas kuasa Sultan Brunei di Sabah?

Kepemilikan tanah Signup and view all the answers

Siapakah yang dihantar oleh Sultan Brunei ke Sungai Sarawak untuk menguasai ekonomi?

Pengiran Indera Mahkota Signup and view all the answers

Mengapa kawasan Sungai Sarawak dianggap strategik?

Kawal Kegiatan Perdagangan Signup and view all the answers

Apa nama kerajaan yang terletak di sekitar Sungai Sarawak?

Kerajaan Sawaku Signup and view all the answers

Apa yang dimaksudkan dengan pemimpin matto'a dalam masyarakat Bajau?

Pelindung adat dan kepentingan anak buah Signup and view all the answers

Apakah struktur utama dalam sistem pentadbiran di Sarawak?

Sungai Kerajaan, Sungai Tulin, dan Sungai Kuripan Signup and view all the answers

Siapakah yang menjadi wakil Sultan Brunei di Sabah?

Datu Pengiran Signup and view all the answers

Apa yang menjadi tanggungjawab datus di Sabah?

Mengurus kawasan tanah milik sultan Signup and view all the answers

Apakah sistem adminstrasi yang diperkenalkan apabila pengaruh Sultan Brunei dan Sulu lemah?

Sistem ketua bebas Signup and view all the answers

Siapakah yang memegang gelaran Datu Temenggung dalam Kedatuan Sarawak?

Datu Merpati Jepang Signup and view all the answers

Apa yang menjadi faktor utama dalam kuasa datus di Sabah?

Jumlah hamba Signup and view all the answers

Apakah tujuan utama James Brooke dalam misi beliau di Sarawak?

Mendapatkan kedaulatan Sarawak. Signup and view all the answers

Siapakah yang memberikan sokongan kepada James Brooke dalam misinya?

Pihak British. Signup and view all the answers

Siapakah yang dikenali sebagai ketua dalam komuniti Iban?

Tuai Rumah Signup and view all the answers

Apa yang dilakukan Datu Patinggi Ali dalam menghadapi penjajahan Brunei?

Menawarkan bantuan kepada James Brooke. Signup and view all the answers

Apakah sistem yang mengutamakan kepatuhan terhadap undang-undang adat dalam komunitas di Sabah?

Sistem Clan Signup and view all the answers

Apakah salah satu strategi yang digunakan oleh James Brooke semasa mendapatkan kedaulatan Sarawak?

Rundingan. Signup and view all the answers

Apakah tanggungjawab utama seorang ketua kampung atau Orang Tua?

Menyelesaikan pertikaian Signup and view all the answers

Siapakah yang diharapkan untuk menyerahkan Sarawak kepada James Brooke?

Pengiran Raja Muda Maskóm. Signup and view all the answers

Siapakah ketua di kalangan masyarakat Bidayuh?

Tua Kapung Signup and view all the answers

Dalam sistem klan di Sarawak, siapakah yang dipilih sebagai pemimpin?

Berdasarkan kualiti peribadi Signup and view all the answers

Apakah langkah yang diambil oleh James Brooke terhadap Perang di Sarawak?

Mengatur pertemuan dengan pembesar tempatan. Signup and view all the answers

Apakah nama ketua dalam komuniti Kenyah?

Kelunan Maren Signup and view all the answers

Apakah istilah untuk ketua kampung dalam komuniti Sabah?

Orang Tua Signup and view all the answers

Berapa banyak kumpulan etnik yang terdapat di Sarawak setelah dialih bahasa?

27 etnik Signup and view all the answers

Apakah strategi utama yang digunakan oleh James Brooke untuk mendapatkan Sarawak?

Rundingan Signup and view all the answers

Siapakah yang diugut oleh James Brooke untuk mendapatkan Sarawak?

Pengiran Raja Muda Hashim Signup and view all the answers

Apakah tindakan pertama yang diambil oleh James Brooke ketika berunding?

Mengugut Pengiran Raja Muda Hashim Signup and view all the answers

Mengapa James Brooke pergi ke Brunei?

Untuk mengesahkan penyerahan Sarawak Signup and view all the answers

Berapa kali James Brooke melakukan ugutan terhadap Pengiran Raja Muda Hashim?

Dua kali Signup and view all the answers

Apakah hasil dari rundingan pertama antara James Brooke dan Pengiran Raja Muda Hashim?

Tawaran diulang dua kali Signup and view all the answers

Apakah tindakan yang diambil oleh James Brooke untuk mengukuhkan kuasanya di Sarawak?

Menghancurkan kubu-kubu Iban dengan bantuan tentera British. Signup and view all the answers

Apakah yang dianggap oleh James Brooke sebagai punca pemberontakan di kalangan penduduk tempatan?

Aktiviti lanun. Signup and view all the answers

Siapa yang memberikan bantuan kepada James Brooke dalam menentang lanun di Sarawak?

HMS Dido dari Angkatan Laut British. Signup and view all the answers

Apa yang diperoleh James Brooke dari segmen masyarakat tempatan?

Sokongan dari beberapa segmen masyarakat seperti Iban dan Melayu. Signup and view all the answers

Apakah peranan HMS Dido dalam usaha James Brooke?

Menghancurkan kegiatan lanun. Signup and view all the answers

Apakah jenis tindakan yang diambil oleh James Brooke terhadap pemberontakan di Sarawak?

Menyatakan mereka sebagai lanun untuk menguatkuasakan kuasa. Signup and view all the answers

Siapakah yang membuat perjanjian dengan James Brooke pada tahun 1841?

Pengiran Raja Muda Hashim Signup and view all the answers

Apakah yang diiktiraf oleh Sultan Brunei terhadap James Brooke dalam perjanjian 1842?

Raja Putih Sarawak Signup and view all the answers

Apakah cukai tahunan yang ditetapkan oleh James Brooke kepada Sultan Brunei?

2,500 Dolar Sepanyol Signup and view all the answers

Apakah peran kapal HMS Dido dalam usaha James Brooke?

Memerangi ancaman lanun Signup and view all the answers

Apa yang perlu dihormati oleh James Brooke menurut perjanjian 1841?

Undang-undang dan adat Melayu Signup and view all the answers

Apakah akibat yang muncul akibat kedua-dua perjanjian tersebut?

James Brooke mendapatkan kuasa sebagai pemerintah Sarawak Signup and view all the answers

Study Notes

Latar Belakang Pemerintahan Tempatan di Sarawak dan Sabah

Komuniti tempatan di Sarawak dan Sabah telah membentuk sistem pemerintahan yang berkesan sebelum kedatangan kuasa asing.
Sistem ini membawa stabiliti dan kemakmuran serta menjadi panduan dalam pembangunan ekonomi dan sosial.
Terdapat beberapa kerajaan Melayu di Sarawak seperti Sawaku, Kalaka, Samadong, dan Melano.

Sistem Kerajaan Tempatan

Sarawak dan Sabah mempunyai sistem kerajaan tempatan yang sama dan berbeza, dipengaruhi oleh perkembangan sejarah sosio-politik.
Setiap kumpulan etnik mempunyai ketua kampung dengan nama berbeza mengikut dialek.

Sistem Klan

Sistem klan di Sarawak dan Sabah diikuti oleh komuniti pribumi, berpegang pada undang-undang adat.
Terdapat 27 etnik di Sarawak dan 34 di Sabah.

Sistem Klan di Sarawak

Iban, Bidayuh, Kenyah, Kelabit, dan Kayan mengamalkan sistem klan.
Ketua dalam komuniti Iban dikenali sebagai Tuai Rumah, menekankan kepatuhan kepada undang-undang adat.
Bidayuh mempunyai Tua Kapung, Kenyah mempunyai Peran Lepo, dan Kayan mempunyai Kelunan Maren.
Melanau menamakan ketua mereka sebagai Menteri.

Sistem Klan di Sabah

Adat menjadi alat kawalan sosiopolitik yang berkesan.
Ketua kampung di Sabah dikenali sebagai Orang Tua.
Terdapat juga Majlis Kampung dan Tukang-tukang Adat yang membantu dalam pengurusan kehidupan masyarakat.
Masyarakat Bajau di pantai timur mempunyai ketua dikenali sebagai matto'a.

Sistem Pentadbiran Tempatan

Kesultanan Brunei mempunyai pengaruh yang ketara di Sarawak dan Sabah, di mana Sabah juga dipengaruhi oleh Kesultanan Sulu.

Sistem Pentadbiran di Sarawak

Pentadbiran dibahagikan kepada tiga sungai: Sungai Kerajaan, Sungai Tulin, dan Sungai Kuripan.
Kawasan Sungai Sarawak ditadbir oleh wakil Sultan Brunei seperti Datu Patinggi, Datu Bandar, dan Datu Temenggung.
Kawasan pedalaman dipimpin oleh Orang Kaya (O.K.) yang diberikan gelaran oleh Kesultanan Brunei.

Sistem Kedatuan di Sarawak

Sistem Kedatuan merupakan sistem pemerintahan Melayu tradisional yang berpusat di Sungai Sarawak, mengikut pengaruh Kesultanan Brunei.
Datu Merpati Jepang mengurus pemerintahan tanpa campur tangan Sultan Brunei.

Sistem Pentadbiran di Sabah

Pantai barat Sabah dikendalikan oleh Kesultanan Brunei, manakala pantai timur oleh Kesultanan Sulu.
Datu yang mentadbir kawasan merupakan wakil sultan dengan kuasa berasaskan bilangan pengikut serta keupayaan membayar cukai.

Peluasan Kuasa Dinasti Brooke di Sarawak

James Brooke meluaskan kuasanya ke Sarawak dengan memanfaatkan kekayaan seperti sagu dan emas serta ketidakstabilan politik.
Kesultanan Brunei kehilangan pengaruh akibat tindakan Brooke yang menjadikan Sarawak sebagai wilayahnya.

Individu Terlibat dalam Politik Sarawak

Sultan Omar Ali Saifuddin II merupakan Sultan Brunei yang berusaha mengawal kegiatan perdagangan.
Pengiran Raja Muda Hashim dihantar oleh Sultan Brunei untuk menyelesaikan masalah tetapi gagal.
James Brooke mencari peluang untuk menguasai Sarawak melalui bantuan British.
Datu Patinggi Ali memimpin penentangan terhadap pentadbiran Brunei.

Strategi James Brooke untuk Mendapatkan Kuasa

Rundingan: James Brooke berunding dengan Pengiran Raja Muda Hashim untuk menyerahkan Sarawak.
Ugutan: Brooke mengugut Pengiran Raja Muda Hashim dan Sultan Brunei untuk memaksa penyerahan.
Perjanjian:
- Perjanjian 1841 dan 1842 antara Brooke dan pemimpin Brunei menentukan kuasa Brooke sambil menghormati adat Melayu.
Ketenteraan: Support dari angkatan laut British untuk melawan ancaman lanun.

Penstrukturan Kuasa James Brooke

Mendukung ketua tentera British untuk menangani pemberontakan lokal di Sarawak.
Mencari sokongan dari kalangan komunitas lokal, termasuk penduduk Melayu dan Iban.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Quiz ini membincangkan sistem pemerintahan tempatan yang wujud di Sarawak dan Sabah sebelum kedatangan kuasa asing. Ia meneroka sistem kerajaan tempatan, ketua kampung, serta sistem klan yang masih diamalkan oleh komuniti pribumi di kawasan tersebut. Pelajari tentang kepelbagaian etnik dan undang-undang adat yang membentuk masyarakat tempatan.