Kompjuterët dhe Teknologjia e Integruar

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Cili kompjuter shënoi paraqitjen e konceptit të mini-kompjuterëve?

IBM System/360

D E C PDP-8 (correct)

Intel 4004

Fairchild

Çfarë karakterizojnë qarqet e integruara në krahasim me pjesën e diskrete?

Më të mëdha dhe me performancë më të ulët

Të shtrenjta dhe të rënda për t'u bërë

Të lira dhe të lehta për t'u bërë

Më të vogla dhe me performancë më të mirë (correct)

Cila nga këto pjesë strukturore është përgjegjëse për komunikimin midis CPU-së, memories kryesore dhe I/O-së?

Memoria kryesore

Hyrje/Dalja (I/O)

Procesori (CPU)

Ndërlidhja e sistemit (correct)

Në cilin vit u shpik qarku i integruar?

1958 (A) Signup and view all the answers

Cila nga këto është karakteristika e tranzistorëve në krahasim me llampat me vakum?

Më të vegjël, më të lirë dhe konsumojnë më pak energji (D) Signup and view all the answers

Cili ishte aspekti kryesor që bëri që memoria gjysmëpërçuese të dominonte mbi memorien e bërthamës në vitin 1974?

Çmimi për bit u ul nën çmimin e memories së bërthamës (B) Signup and view all the answers

Për çfarë qëllimi u ndërtua kompjuteri i parë digjital në botë, ENIAC?

Për llogaritje balistike për armët e reja (D) Signup and view all the answers

Cili nga këto nuk është një nga kontributet kryesore të gjeneratës së dytë të kompjuterave?

Përdorimi i dritave LED për shfaqjen e informacionit (B) Signup and view all the answers

Çfarë ka ndodhur me dendësinë e elementve në çipat e procesorit gjatë viteve?

Ka rritur (D) Signup and view all the answers

Cilët ishin dy shpikësit kryesorë të ENIAC?

John Mauchly dhe John Eckert (B) Signup and view all the answers

Cili ishte procesori i parë i përgjithshëm?

8080 (B) Signup and view all the answers

Cili nga këto ishte një nga përdorimet e para të ENIAC pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore?

Për studimin e fizibilitetit të bombës me hidrogjen (A) Signup and view all the answers

Cili nga këto është një shembull i teknologjisë së integrimit në madhësi të madhe?

LSI (D) Signup and view all the answers

Çfarë ndodhi në vitin 1970 në lidhje me memorien?

Kompania Fairchild prodhoi memoriet e para me kondensatorë (B) Signup and view all the answers

Cila nga këto është një nga karakteristikat kryesore të kompjuterave të gjeneratës së dytë në krahasim me gjeneratën e parë?

Konsumi më i ulët i energjisë (A) Signup and view all the answers

Çfarë ndryshimi kryesor sjellin gjeneratat e reja të memorieve gjysmëpërçuese?

Zvogëlojnë kohën për qasje (B) Signup and view all the answers

Si ndikon madhësia e transistorëve në performancën e procesorit?

Transistorët më të vegjël rezultojnë në një procesor më të shpejtë. (A) Signup and view all the answers

Cila nga këto është teknologjia që lejon krijimin e transistorëve të vegjël?

Fotolitografia (D) Signup and view all the answers

Cilat janë dy gjigantët kryesorë të prodhimit të mikroprocesorëve qendror?

Intel dhe AMD (B) Signup and view all the answers

Cila teknikë ju lejon që 'të ndani me kusht' përpunimin e aplikacionit në pjesë të ndryshme për performancë më të mirë?

Multithreading (C) Signup and view all the answers

Si ndikon multithreading në performancën e aplikacioneve të vjetra?

Mund të shkaktojë një rënie të performancës. (B) Signup and view all the answers

Cila nga teknikat më poshtë është përdorur për të rritur shpejtësinë e mikroprocesorit duke zvogëluar kohën e përhapjes së sinjaleve?

Pipelining (B) Signup and view all the answers

Cila nga teknikat e mëposhtme supozon se cilat instruksione ose degë do të ekzekutohen në hapin e ardhshëm, duke rritur shpejtësinë e procesorit?

Parashikimi i degëzimit (C) Signup and view all the answers

Cila nga teknikat e mëposhtme përdor analizën logjike për të optimizuar rradhën e ekzekutimit të instruksioneve?

Analiza e rrjedhës së të dhënave (B) Signup and view all the answers

Cila nga teknikat e mëposhtme ekzekuton instruksione para se ato të jenë të sigurta për t'u ekzekutuar, duke përdorur parashikimin e degëzimit dhe analizën e rrjedhës së të dhënave?

Ekzekutimi spekulativ (B) Signup and view all the answers

Cili nga faktorët e mëposhtëm nuk është një faktor i rëndësishëm për të rritur shpejtësinë e harduerit të procesorit?

Zvogëlimi i madhësisë së portave logjike (A) Signup and view all the answers

Cili nga faktorët e mëposhtëm është një efekt i rritjes së shpejtësisë së harduerit të procesorit?

Rritja e vëllimit të të dhënave të përpunuara (B) Signup and view all the answers

Cila nga teknikat e mëposhtme nuk është një teknikë për të përmirësuar shpejtësinë e procesorit?

Zvogëlimi i madhësisë së portave logjike (D) Signup and view all the answers

Cila nga teknikat e mëposhtme është përdorur për të rritur shpejtësinë e procesorit duke optimizuar rradhën e ekzekutimit të instruksioneve

Analiza e rrjedhës së të dhënave (C) Signup and view all the answers

Cila nga këto është një nga avantazhet e arkitekturës RISC?

RISC ka një qasje të thjeshtë në dizajn, duke e bërë atë më të lehtë për t'u krijuar dhe për t'u prodhuar. (C) Signup and view all the answers

Cili model i parë i procesorit Intel përdori një kesh (cache) ose queue?

8086 (B) Signup and view all the answers

Cila nga këto karakteristika nuk është e vërtetë për modelin 80386 të procesorit Intel?

Ishte procesori i parë i Intel që përdori arkitekturën x86. (A) Signup and view all the answers

Cili nga këto modele të procesorit Intel u përdor për herë të parë në një kompjuter personal IBM?

8088 (C) Signup and view all the answers

Cili nga këto modele të procesorit Intel e ka përkrahur për herë të parë multitasking, duke lejuar kryerjen e shumë punëve në të "njëjtën kohë"?

80386 (B) Signup and view all the answers

Cili nga këto modele të procesorit Intel është konsideruar si makinë 8-bit me rrugën e të dhënave (data path) 8-bit deri te memoria?

8080 (B) Signup and view all the answers

Cila nga këto është një nga avantazhet e përdorimit të një procesori Superscalar që u prezantua në procesorin Pentium?

Superscalar mund të ekzekutojë disa instruksione në të njëjtën kohë, duke rritur performancën. (D) Signup and view all the answers

Cili nga këto modele të procesorit Intel ka përfshirë teknologji më të sofistikuar të keshit dhe pipelining të instruksioneve?

80486 (C) Signup and view all the answers

Cili nga këto modele të procesorit Intel ka një përmirësim të teknologjisë së keshit?

Pentium Pro (A) Signup and view all the answers

Cili nga këto modele të procesorit Intel u prezantua për herë të parë me teknologjinë e pipelining-ut?

80486 (A) Signup and view all the answers

Study Notes

Lënda: Arkitektura dhe Organizimi Kompjuterik

Lënda trajton evolucionin dhe performancën e kompjuterëve, strukturën e procesorit, përbërësit dhe qëllimin e tyre.
Ligjërues i lëndës është Dr. Sc. Lavdim Beqiri.
Adresa e tij e emailit është [email protected].

Struktura e Kompjuterit

Kompjuteri përbëhet nga katër pjesë kryesore strukturore
Procesori (CPU): Kontrollon funksionimin e kompjuterit dhe përpunimin e të dhënave.
Memoria kryesore: Ruajtë të dhënat.
Hyrje/Dalje (I/O): Transporton të dhënat midis hyrjes dhe daljes.
Ndërlidhja e sistemit: Siguron komunikimin midis CPU, memories kryesore dhe I/O.

Gjenerata e Parë: Llampat me Vakum

ENIAC (Electronic Numerical Integrator And Computer) ishte kompjuteri digjital i parë në botë i përdorur për qëllime të përgjithshme.
Dizajnuar dhe ndërtuar në Universitetin e Pensilvanisë.
Filloi në 1943 dhe u kompletua në 1946 nga John Mauchly dhe John Eckert.
Përdoret për studimin e fizibilitetit të bombës me hidrogjen.
U përdor deri në 1955.

Gjenerata e Dytë: Tranzistorët

Tranzistorët janë pajisje gjysmëpërçuese që zëvendësuan llampat me vakum.
Shpikur në Bell Labs në 1947.
Ofrojnë shpejtësi, madhësi të vogël dhe konsum më të ulët të energjisë se llampat me vakum.
Kompjuterët me tranzistorë u bënë të disponueshëm në fund të viteve 1950.

Gjenerata e Tretë: Qarqet e Integruara

Shpikja e qarkut të integruar shënoi një ngritje të madhe në fuqitë e kompjuterit.
Qarqet e integruara (ICs) përmbajnë disa komponenta diskrete në një qark të vetëm.
Procesi i prodhimit të qarqeve të integruara është më i shtrenjtë dhe i vështirë, por mundësoi një rritje në fuqitë e kompjuterit.
IBM System/360 dhe DEC PDP-8 ishin dy nga sistemet më të rëndësishme që u bënë të disponueshme në atë kohë.

Gjeneratat e Mëvonshme: Mikroprocesorët me Memori Gjysmëpërçuese

LSI, VLSI dhe ULSI janë teknologji të integrim gjysmëpërçuese.
Ato karakterizohen nga një rritje e madhe në numrin e komponentëve në një qark të integruar.

Mikroprocesorët

Dendësia e elementeve në çipat e procesorit vazhdon të rritet.
Me më shumë elemente të vendosur në çip, kjo i bën procesorët më efikas.
Në vitin 1971 Intel zhvilloi procesorin 4004, çipi i parë që përmbante të gjitha pjesët e një CPU-je në një çip të vetëm.
Në vitin 1972 Intel zhvilloi procesorin 8008, mikroprocesorin e parë 8-bit.
Në vitin 1974 Intel zhvilloi procesorin 8080, mikroprocesorin e parë me përdorim të përgjithshëm.

Shpejtësia e Mikroprocesorit

Pipelining, parashikimi i degëzimit, analiza e rrjedhës së të dhënave dhe ekzekutimi spekulativ janë teknikat brenda procesorëve modernë që e rrisin shpejtësinë.
Shpenzimi i rrymës rritet me rritjen e dendësisë së logjikës dhe shpejtësisë së taktit.
Shpërndarja e nxehtësisë është një problem i rëndësishëm në rritjen e procesorëve.

Multicore (Shumë Bërthama)

Përdorimi i shumë procesorëve në të njëjtin çip është një strategji e rëndësishme për rritjen e performancës së procesorëve.
Me dy procesorë kesh të mëdhenj, performanca rritet shumë për shkak të memorive kesh.

Arkitektura x86

Arkitektura x86 është një ISA për procesorët kompjuterikë.
Zhvilluar nga Intel.

Memoria Gjysmëpërçuese

Në vitin 1970, kompania Fairchild prodhoi memoriet e para me kondensatorë.
Memoria gjysmëpërçuese bën që çmimi i një biti të memories të bie nën çmimin e një biti në kujtesën bërthamë.

Sistemet Embedded

Sistemet Embedded janë kombinim i harduerit, softuerit dhe pjesëve mekanike të krijuara për një funksion të veçantë.
Ato përdoren në produkte të ndryshme në shtëpi si në makina, ato përdoren në prodhime komplekse për shumë produkte të tjera.

Puna dhe Funksioni i CPU

CPU, i njohur si procesori qendror, është "truri" i kompjuterit.
Kryen të gjitha operacionet e përpunimit.
Dërgon instrukcione për t'u përpunuar brenda kompjuterit.
Me përpunim të shpejtë të të dhënave

CPU - Pjesët Kryesore Strukturore

Njësia kontrolluese (Control Unit) drejton funksionin e tërë kompjuterit.
Njësia aritmetike dhe logjike (ALU) kryen operacionet aritmetike dhe logjike.
Regjistrat ruajnë të dhëna brenda CPU.
Ndërlidhja e sistemeve siguron komunikimin mes komponimeve.

Kartela Grafike në procesor

Disa modele procesorësh përmbajnë një kartë grafike të integruar në procesor, duke kursyer nevojën për një kartë grafike të veçantë.

Spp cpu - lidhës (fole)

Spp cpu është lidhësi për të lidhur procesorin në motherboard.
Motherboard është platforma kryesore ku lidhen pjesët e tjera të kompjuterit.

CPU dhe RAM

RAM është memoria e përkohshme e kompjuterit, CPU-ja lexon informatat nga RAM nëpër BUS.
Pasi që CPU lexon informatat nga RAM, të dhenat i kthehen prap në RAM.

Të tjera

Gjeneratat e procesorëve kanë zbatuar përmirësime për shpejtësi, organizimin dhe arkitekturën.
Disa nga këto përmirësime janë rritja e vëllimit të qarqeve të integruara, shkurtimi i kohës së përhapjes së sinjaleve, rritja e madhësisë dhe shpejtësisë së memorive të keshit.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Ky kuiz shqyrton zhvillimin e kompjuterëve, karakteristikat e qarqeve të integruara dhe avancimet e teknologjisë që ndikuan në historinë e kompjuterit. Pyetjet përfshijnë shpikjen e kompjuterëve të parë, evoluimin e memorieve dhe rollet e komponentëve të ndryshëm si CPU dhe I/O. Testoni njohuritë tuaja mbi historinë e teknologjisë së informacionit!