Kolonyalismo at Imperyalismo sa Timog Silangang Asya

Kolonyalismo at Imperyalismo sa Timog Silangang Asya

• Ang mga aralin ay tumatalakay sa kolonyalismo at imperyalismo sa iba't ibang bansa ng Timog Silangang Asya.
• Layunin ng aralin na matukoy ang mga pamamaraan at patakaran ng kolonyalismo sa rehiyon.
• Susuriin din ang iba't ibang mga paraan ng pagtugon sa pagsasamantala.

Kasanayang Pampagkatuto

• Ang mga mag-aaral ay inaasahang makapag-analisa ng mga paraan at patakaran sa pangkapuluan at pangkontinenteng Timog Silangang Asya.
• Kailangan ding matukoy ng mga mag-aaral ang iba't ibang pagtugon sa kolonyal na pamamahala sa mga bansa. Kabilang dito ang pag-alsa, ang pag-angkin ng teritoryo, at ang pagbagay.

Indonesia: Kolonya ng Dutch (Netherlands)

• Ang Dutch East India Company ang pangunahing organisasyon sa likod ng kolonisasyon ng Indonesia noong ika-17 siglo.
• Sinanay ang sistema ng pagtatanim para sa mga agrikultural na produkto katulad ng pampalasa at kape.
• Ang mga produktong ito ay ipinagbibili sa mga pamilihan sa Europa.
• Kalaunan, direktang pinamunuan ng pamahalaang Dutch ang Indonesia.
• Ipinatupad ang ethical policy noong 1901, na naglalayon na pagbutihin ang sitwasyon ng lokal na mamamayan. Gayunpaman, ito ay ginamit bilang paraan para palawakin ang kontrol ng Dutch.
• Nagkaroon ng mga kilusang nasyonalista na naglayong makamit ang kasarinlan.

Tugon ng Indonesia

• Lumitaw ang mga nasyonalistikong kilusan gaya ng Budi Utomo at Sarekat Islam.
• Noong 1940s, ang Indonesian National Party under Sukarno ang nanguna sa pakikibaka para sa kasarinlan.
• Nakamit ang kasarinlan noong 1949.

Malaysia: Kolonya ng British (Great Britain)

• Ang British ang gumamit ng indirect rule na nagpapanatili ng mga sultan ng Malay bilang simbolo para sa lokal na awtoridad, ngunit sila ang may hawak ng mga mahahalagang desisyon.
• Ilipat ng mga British ang mga Tsino at Indian sa Malaysia upang magtrabaho sa mga plantasyon at minahan.
• Naging magkahiwalay ang mga lahing naninirahan sa Malaysia ayon sa trabaho at tirahan.
• Pinatupad nila ang divide-and-rule policy para hiwalayin ang mga Malay, Tsino, at Indian sa ekonomiya, edukasyon, at tirahan.

Tugon ng Malaysia

• Nabuo ang Malay Nationalist Party at iba pang mga kilusan na nagnanais ng kasarinlan.
• Noong 1946, ang United Malays National Organization ay tumutol sa ipinanukalang Malay Union na ginawa ng Great Britain.
• Nakamit ang kasarinlan noong 1957.

Cambodia: Kolonya ng French (France)

• Isinama ang Cambodia sa French Indochina noong 1887.
• Ang pamahalaang Pranses ang nakasentro sa pagpapalawak ng kulturang Pranses at pagkontrol ng ekonomiya.
• Direktang pamamahala sa pamamagitan ng mga gobernador na Pranses.
• Hindi gaanong pinaunlad ang imprastruktura at edukasyon sa Cambodia, ngunit naging sentro ng kalakalan at relihiyon ang Cambodia dahil sa mga makasaysayang pook tulad ng Angkor Wat.

Tugon ng Cambodia

• Naging malawakan ang mga kilusang makabayan noong 1940s sa ilalim ng Partido Demokratiko.
• Nagbigay ng inspirasyon ang mga Vietnamese at ibang bansa sa Indochina na tumutol sa Pransya.
• Nakamit ang kasarinlan noong 1953 sa ilalim ni Hari Norodom Sihanouk.

Myanmar (dating Burma): Kolonya ng British (Great Britain)

• Matapos ang Anglo-Burmese Wars, idinagdag ang Burma sa British India noong 1886.
• Direktang pinamahalaan ang Burma bilang bahagi ng British India.
• Pinalitan ang tradisyunal na pamahalaan at sinanay ang mga lokal para sa mababang posisyon.
• Ipinakilala ang edukasyon at kanluraning sistema ng pamamahala ng Britain. Nagresulta ito sa pagkawala ng kapangyarihan ng lokal na mga pinuno at paghihiwalay base sa etniko.

Tugon ng Myanmar

• Nagkaroon ng malakas na kilusan ng mga nasyonalista sa Burma.
• Nagkaisa ang mga Burmes at nakamit ang kalayaan noong 1948.

Vietnam: Kolonya ng French (France)

• Ang Vietnam ay pinasok ng France noong 1884 at naging bahagi ng French Indochina.
• Direktang pamamahala ng France.
• Sinusubukang gawing kanluranin ang kultura at edukasyon ng Vietnam.
• Limitado ang edukasyon sa mga mababang posisyon sa pamahalaan.

Tugon ng Vietnam

• Naging inspirasyon ang Vietnam ng mga kilusan sa ibang bahagi ng mundo.
• Nagtatag si Ho Chi Minh ng kilusang nasyonalista na nakipaglaban sa Pransya.
• Nakamit ang kasarinlan noong 1954.
• Ang Vietnam ay nahati sa Hilaga at Timog, na humantong sa digmaan.
• Nagkaisa ang Vietnam noong 1975.

Sa quiz na ito, tatalakayin ang mga prinsipyo ng kolonyalismo at imperyalismo sa Timog Silangang Asya. Layunin nitong suriin ang mga pamamaraan at patakaran ng mga kolonya sa rehiyon, kasama na ang mga pagtugon ng mga mamamayan dito. Susuriin din ang kasaysayan ng Indonesia sa ilalim ng Dutch na kolonya.