Klimaatfactoren in de VS

Klimaatfactoren in de VS

• De breedteligging beïnvloedt het klimaat van de VS. Hogere breedte = kouder, lagere breedte = warmer.
• Wind uit de zee heeft een matigende invloed op de temperatuur.
  • Westkust: aanlandige wind zorgt voor een matigend effect, met zeeklimaat in het noorden (Seattle) en Middellandse Zeeklimaat in het zuiden (LA).
  • Zuidoosten: warme, vochtige wind van de Golf van Mexico zorgt voor warmte en veel regen, met een zeeklimaat.
  • Noordoosten: landklimaat met koude winters door aflandige wind uit het noorden en warme zomers door aflandige wind uit het zuiden.
• De noord-zuidligging van bergen beïnvloedt de temperatuur en neerslag.
  • Gebieden met bergen: koude wind uit het noorden en warme wind uit het zuiden, grote temperatuurverschillen tussen zomer en winter.
  • Gebieden zonder bergen: invloed van oceaanwinden uit het westen en oosten.
• Bergen hebben invloed op de neerslag.
  • Coast Ranges: loefzijde met stuwingsregen, lijzijde / regenschaduw met veel landbouw (Central Valley).
  • Great Basin: woestijn- en steppeklimaat vanwege regenschaduw van de Sierra Nevada en Cascade Range.
  • Great Plains en Centrale Laagvlakte: weinig invloed van de oceaan door de ligging tussen de Rocky Mountains en Appalachen.
  • Great Plains: hoogvlakte met prairiegrassen (steppe), wheatbelt (tarwegordel) en extensieve veeteelt.
  • Centrale laagvlakte: laagvlakte, minder droog, cornbelt (maisgordel).
• De Rocky Mountains zijn een jong gebergte met spitse bergtoppen en eeuwige sneeuw (> 4.000 m).
• De Appalachen zijn een oud gebergte met afgeronde bergtoppen (500 - 1.500 m).

Kaartvaardigheden

• Kaartlezen: locatiebepaling van plaatsen en verschijnselen.
• Kaartanalyse: het herkennen van patronen op een kaart, bijvoorbeeld bevolkingsdichtheid en klimaat.
• Het leggen van verbanden tussen verschijnselen op een kaart.

Breedteligging en temperatuur

• De breedteligging heeft invloed op de temperatuur: hoge breedte = koud, lage breedte = warm.
• Oorzaken:
  • Loodrechte zonnestralen verwarmen een kleiner oppervlak dan schuine zonnestralen.
  • Loodrechte zonnestralen hebben een kortere weg door de dampkring, wat resulteert in minder stofdeeltjes en wolken.

Temperatuur boven land en zee

• Land warmt sneller op dan zee, maar koelt ook sneller af.
• Zee heeft een matigend effect op de temperatuur: nooit heel koud, nooit heel heet.
• Landtemperatuur kan snel wisselen: kan heel warm en heel koud zijn.

Zeestromen

• Zeestromen ontstaan door langdurige wind uit één richting boven zee.
• Zeestromen transporteren warm water naar de polen en koud water naar de tropen.
• Zeestromen beïnvloeden de gemiddelde temperatuur boven land, bijvoorbeeld Hammerfest, Noorwegen.
• De Golfstroom is belangrijk voor de gemiddelde temperatuur in Europa.

Ligging van gebergten

• Gebergten fungeren als klimaatscheiding.
• Voorbeeld:
  • Temperatuurverschil Vancouver en Calgary (Rocky Mountains).
  • Temperatuurverschil Noorwegen en Zweden (Scandinavisch Hoogland).

Neerslagfactoren

• De dampkring bevat water in drie vormen: bevroren (ijs of sneeuw), vloeibaar (water) en gasvormig (waterdamp).
• Stijgende lucht koelt af, waardoor koude lucht minder waterdamp kan bevatten.
• Dit resulteert in neerslag.

Stuwingsregen

• Neerslag die ontstaat door stijgende lucht tegen een gebergte = stuwingsregen.
• Loefzijde: vochtige lucht stijgt op, koelt af, brengt veel neerslag.
• Lijzijde / regenschaduw: lucht daalt, warmt op en het wordt droog.

Droogte

• Dalende lucht warmt op, waardoor de bewolking oplost en het droog wordt.
• Droge gebieden:
  • Steppe: 250-500 mm neerslag per jaar.
  • Woestijn: < 250 mm neerslag per jaar.
• Veel woestijnen liggen net ten noorden en zuiden van de tropen door dalende lucht.

Klimaatsysteem van Köppen

• 5 klimaatzones van Köppen:
  • A: tropisch klimaat
  • B: droog klimaat
  • C: zeeklimaat (maritiem klimaat)
  • D: landklimaat (continentaal klimaat)
  • E: koud klimaat (poolklimaat of polair klimaat)
• A, C, D, E: gebaseerd op temperatuur.
• B: gebaseerd op neerslag.

Onderverdeling Köppen klimaten

• B-klimaat: extra hoofdletters:
  • BS (250-500 mm per jaar)
  • BW (< 250 mm per jaar)
• A, C, D-klimaten: extra kleine letters:
  • f: fehlt (= ontbreekt): droge tijd ontbreekt, neerslag in alle jaargetijden.
  • s: sommer (= zomer): droge tijd in de zomer.
  • w: winter (= winter): droge tijd in de winter.
• E-klimaat: extra hoofdletters:
  • F: (eeuwige) sneeuw in poolgebieden.

Grenzen tussen de Köppenklimaten

• Grenzen tussen klimaatzones zijn gekoppeld aan vegetatiezones:
  • zone A: tropische vegetatie (kokospalm)
  • zone B: woestijn- en steppevegetatie
  • zone C: loofbomen
  • zone D: naaldbomen
  • zone E: toendra’s / eeuwig ijs
• Kokospalmgrens: isotherm 18 ⁰C in de koudste maand = grens A-klimaat.
• Loofboomgrens: isotherm -3 ⁰C in de koudste maand = grens C- en D-klimaat.
• Boomgrens: isotherm +10 ⁰C in de warmste maand = grens D- en E-klimaat.