Klaviatura və Periferiya Qurğuları

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Hansı düymə növbəti abzasa keçmək üçün istifadə olunur?

Tab (correct)

Esc

Enter

Shift

Periferiya qurğuları hansı məqsədlə istifadə olunur?

Kompyuterin enerji istehsalını artırmaq üçün

Kompyuterin imkanlarını genişləndirmək üçün (correct)

Məlumatların qorunması üçün

Məlumatların saxlamaq üçün

Caps Lock düyməsi hansı funksiyanı yerinə yetirir?

Kursoru sətrin əvvəlinə keçirmək

Faylı ləğv etmək

Yazılan mətni silmək

Böyük hərf rejimini qoşur (correct)

Hansı düymə, seçilmiş mətni ləğv etmək üçün istifadə olunur?

Del Signup and view all the answers

Aşağıdakilerdən hansı giriş qurğusu deyil?

Televizor Signup and view all the answers

Hansı düymə, fəaliyyətdən imtina etmək üçün istifadə olunur?

Esc Signup and view all the answers

Mausun hansı hissəsi kursorun ekrandakı göstəricisini idarə edir?

İdarəedicisi Signup and view all the answers

Hərf-rəqəm klavişləri hansı hissədə yerləşir?

Klaviaturanın orta hissəsində Signup and view all the answers

Hansı düymə kursoru sətrin sonuna keçirir?

End Signup and view all the answers

Klaviaturanın hansı qoşulma üsulu standartdır?

USB Signup and view all the answers

Klaviaturanın funksional klavişləri hansı sırada yerləşir?

Yuxarı sırada Signup and view all the answers

Kursorun idarəolunması üçün hansı klavişlər istifadə olunur?

Home, End, PgUp, PgDn Signup and view all the answers

Mausun sağ düyməsini bir dəfə klik etdikdə hansı əməliyyat həyata keçirilir?

Seçim edilir Signup and view all the answers

Yardımçı rəqəm klaviaturası əsasən hansı məqsəd üçün istifadə olunur?

Hesablama zamanı Signup and view all the answers

Hansı düymə, ekranın təsvirini mübadilə buferinə göndərir?

Print Screen Signup and view all the answers

Çıxış qurğuları nə edir?

Məlumatları kompyuterdən xaric edir Signup and view all the answers

Skanerin əsas funksiyası nədir?

Kağız üzərindəki informasiyanı oxuyub kompyuterə daxil etmək Signup and view all the answers

Skanerin aktiv imkanları nə ilə təyin olunur?

Dpi (dot per inch) ilə Signup and view all the answers

Qrafik planşetin seyrəklik qabiliyyəti necə ifadə olunur?

Lpi (line per inch) ilə Signup and view all the answers

Mikrofonun əsas rolu hansıdır?

Səsi elektrik siqnallarına çevirmək Signup and view all the answers

TV-Tünerin iş prinsipi nədən ibarətdir?

Televiziya verilişlərini qəbul edib monitorda göstərmək Signup and view all the answers

Nə üçün görüntü skaneri ilə kseroks arasında fərq vardır?

Görüntü skaneri qrafik fayla çevirir Signup and view all the answers

Ştrix-kod skanerləri nəyə xidmət edir?

Mallara vurulmuş ştrix cizgilərini oxumağa Signup and view all the answers

Veb kamera hansı məqsədlə istifadə olunur?

Video informasiyanı kompyuterə daxil etmək Signup and view all the answers

Monitorlar hansı məqsədlə istifadə olunur?

Mətn və qrafik informasiyanı əks etdirmək Signup and view all the answers

Rəngli görüntü hansı üç əsas rəngin qarışığından alınır?

Qırmızı, yaşıl, göy Signup and view all the answers

Monitorun hansı parametri görüntü keyfiyyətini müəyyən edir?

Ppi parametri Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hansı monitor tiplərindən biri deyil?

Diaqonal Signup and view all the answers

Monitorların ekran ölçüsü hansı şəkildə ölçülür?

Diaqonal üzrə Signup and view all the answers

Hansı monitor tipi daha yüngül və yığcam sayılır?

Maye-kristallı (LCD) Signup and view all the answers

Monitorun seyrəklik qabiliyyəti nəyi təyin edir?

Nöqtələrin sayı Signup and view all the answers

Monitorun görüntü keyfiyyəti nə ilə düz mütənasibdir?

Piksellərin ölçüsü ilə Signup and view all the answers

Yalnız hansı seçənəklər doğrudur?

Kredit kartlarının arxasında olan kodlaşdırılmış informasiya maqnetik skanerlər ilə oxunur. Signup and view all the answers

Sensor monitor ilə bağlı hansı məlumat yanlışdır?

Sensor monitor yalnız stasionar kompüterlərdə istifadə olunur. Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hansı məlumat yanlışdır?

İkilik say sisteminin rəqəmi danışma adı ilə tanınır. Signup and view all the answers

Aşağıdakı ifadələrdən hansı doğrudur?

Siçanın təkərciyini fırlatdıqda ekranda göstərici yerini dəyişir. Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hansı giriş qurğusudur?

Klaviatura Signup and view all the answers

Study Notes

Periferiya Qurğuları

Kompüterlərimizin imkanlarını genişləndirmək üçün istifadə etdiyimiz qurğulara periferiya qurğuları deyilir.
Periferiya qurğuları xüsusi portlarla kompüterə qoşulur.
Periferiya qurğuları təyinatına görə üç yerə ayrılır: giriş qurğuları, çıxış qurğuları və giriş-çıxış qurğuları.

Giriş Qurğuları

Giriş qurğuları informasiyanı kompüterə daxil edən qurğulardır.
Giriş qurğuları arasında klaviatura, siçan, skaner, qrafik planşet, mikrofon, TV-tüner və veb kamera daxildir.

Klaviatura

Kompüterin əsas daxiletmə qurğusudur.
Mətn, ədədi informasiya, komandalar və verilənləri kompüterə daxil etmək üçün istifadə olunur.
Klaviaturada funksiya, hərf-rəqəm, kursorun idarə olunması, yardımlı rəqəm və xidməti klavişlər qrupları var.
Standart PC klaviaturasında 104 klaviş olur.
Klaviaturanın sistem blokuna iki cür qoşulma üsulu var: USB və PS/2 portları ilə.

Funksiya Klavişləri

Klaviaturanın yuxarı hissəsində yerləşir.
F1-dən F12-yə qədər nömrələnmişdir.
Funksiyaları proqram və ya iş rejimindən asılı olaraq dəyişə bilir.

Hərf-Rəqəm Klavişləri

Klaviaturanın orta hissəsində yerləşir.
Hərflər, rəqəmlər və digər simvolların daxil edilməsi üçün nəzərdə tutulub.

Kursorun İdarə Olunması Klavişləri

Kursorun hərəkət etdirilməsi üçün istifadə olunur.
Home, End, PgUp və PgDn klavişləri də bu qrupa daxildir.

Yardımçı Rəqəm Klaviaturası

Kalkulyatorun klavişləri kimi görünür.
Klaviaturanın sağında yerləşir.
Hesablama zamanı istifadə olunur.

Xidməti Klavişlər

Enter, Esc, Tab, Shift, Ctrl, Alt, Caps Lock, Insert, Delete, Backspace.
Hər birinin özünə xas funksiyası vardır.

Siçan (Maus)

Hərəkəti siqnala çevirən mexaniki manipulyatordur.
Kompüterə idarə edici əmrləri daxil etmək üçün istifadə olunur.
Ekrandakı göstəricisi kursor adlanır.
Sol düymə, sağ düymə və təkərciyə malikdir.
Sol düymənin kliklənməsi, ikiqat kliklənməsi, sağ düymənin kliklənməsi, sol düymə basılı vəziyyətdə sürüşmə (Drag and Drop) və sağ düymə basılı vəziyyətdə sürüşmə kimi əməliyyatlar var.

Skaner

Kağız üzərindəki informasiyanın oxunub kompyuterə daxil edilməsini təmin edir.
Fotoşəkil, rəsm, əl yazısı, qəzet, jurnal v.s. surətlərinin kompüterdə təkrar istifadə edilməsinə imkan verir.
Skanerin imkanları bir dyümə düşən nöqtələrin sayı ilə (dpi – dot per inch) təyin olunur.
Təsviri qrafik formatda kompüterə daxil edir.
Yaranan təsvir rastr qrafik təsvir olur.
Görüntü skanerləri, ştrixkod skanerləri və maqnetik skanerlər mövcuddur.

Qrafiki Planşet (Digitayzer)

Qələm ilə planşet üzərində yaradılan fiquru kompyuterə daxil edir.
İşçi sahənin ölçüsü və seyrəklik qabiliyyəti ilə xarakterizə olunur.
Ayrı-ayrı xətlərdən istifadə edildiyi üçün seyrəklik qabiliyyəti bir dyümə düşən xətlərlə (lpi – line per inch) ifadə olunur.

Mikrofon

Səsin elektrik siqnallarına çevrilməsini təmin edən giriş qurğusudur.
Səs kartı ilə əlaqəli işləyir.

TV-Tüner

Müxtəlif formatlı televezion verilişlərini qəbul edib, monitorda göstərilməsini təmin edir.

Veb Kamera

Video informasiyanı kompyuterə daxil edən giriş qurğusudur.
Video kart ilə əlaqəli işləyir.

Çıxış Qurğuları

Çıxış qurğuları informasiyanı kompüterdən xaricedən qurğular.
Çıxış qurğuları arasında monitor, printer, plotter, akustik sistemlər (kalonkalar) və proyektor daxildir.

Monitor

Mətn və qrafik informasiyanı əks etdirmək üçün nəzərdə tutulub.
Ağ-qara və rəngli olur.
Rəngli görüntü qırmızı, yaşıl və göy rənglərin qarışığından alınır.
Ekran piksel adlanan nöqtələr yığınından ibarət olur.
Ekranın üfüqi və şaquli istiqamətlərdə nöqtələrin sayı ekranın çözümlülüyünü müəyyən edir.
Monitorların ekranlarının ölçüləri 15, 17, 19 və 21 düym olur.
Yığcamlığı və yüngüllüyünə görə LCD-monitorlar daha populyardır.
İlk monitorlar isə elektron-şüa borulu monitorlar idi.
Monitorların görüntü keyfiyyəti ppi (pixel per inch) parametri ilə təyin olunur.

Monitorun Tipləri

Elektron Şüa Borulu (CRT)
Maye-Kristallı (LCD) və LED
Plazma Ekranlı

Monitorun Parametrləri

Piksellərin ölçüsü
Seyrəklik qabiliyyəti (videorejim)

Printer

Kompyuterdə yaradılan informasiyanı kağız üzərinə çıxarmaq üçün istifadə olunur.

Plotter

Rəsm və diaqramları kağız üzərinə çıxarmaq üçün istifadə olunur.

Akustik Sistemlər (Kalonkalar)

Səsləri çıxarmaq üçün istifadə olunur.

Proyektor

Kompyuter ekranındakı informasiyanı böyük ekrana proyeksiya etmək üçün istifadə olunur.

Sensor Monitor

Toxunuşa həssas hazırlanmışdır.
Klaviatura və mausa ehtiyac qalmır.

Fax

İnformasiyanı həm qəbul edən, həm də ötürən qurğudur.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Bu test klaviaturanın düymələrinin funksiyalarını və periferiya qurğularının istifadəsini əhatə edir. Müxtəlif suallar vasitəsilə siz klaviatura düymələrinin və periferiya qurğularının necə işlədiyini öyrənəcəksiniz.