Podcast
Questions and Answers
Jakie są główne państwa posiadające dostęp do Morza Kaspijskiego po rozpadzie ZSRR?
Jakie są główne państwa posiadające dostęp do Morza Kaspijskiego po rozpadzie ZSRR?
Iran proponuje podział wód Morza Kaspijskiego w sposób, który jest sprawiedliwy.
Iran proponuje podział wód Morza Kaspijskiego w sposób, który jest sprawiedliwy.
True (A)
Ile miliardów ton ropy znajduje się w sektorze kazachskim Morza Kaspijskiego?
Ile miliardów ton ropy znajduje się w sektorze kazachskim Morza Kaspijskiego?
13.5
Azerbejdżan ma kluczowe znaczenie dla polityki __________ na Kaukazie i w Azji Centralnej.
Azerbejdżan ma kluczowe znaczenie dla polityki __________ na Kaukazie i w Azji Centralnej.
Signup and view all the answers
Dopasuj państwo do jego sektora ropy na Morzu Kaspijskim:
Dopasuj państwo do jego sektora ropy na Morzu Kaspijskim:
Signup and view all the answers
Jakie zasoby energetyczne odkryto na dnie Morza Kaspijskiego w latach 90. XX wieku?
Jakie zasoby energetyczne odkryto na dnie Morza Kaspijskiego w latach 90. XX wieku?
Signup and view all the answers
Państwa Kaukazu i Azji Centralnej dysponują autonomiczną infrastrukturą przesyłową dla swoich surowców energetycznych.
Państwa Kaukazu i Azji Centralnej dysponują autonomiczną infrastrukturą przesyłową dla swoich surowców energetycznych.
Signup and view all the answers
Jakie trzy grupy państw są zaangażowane w regionie Kaukazu i Azji Centralnej?
Jakie trzy grupy państw są zaangażowane w regionie Kaukazu i Azji Centralnej?
Signup and view all the answers
Wschodni kraj, który dąży do ograniczenia wpływów Rosji w sektorze energetycznym tego regionu, to ______.
Wschodni kraj, który dąży do ograniczenia wpływów Rosji w sektorze energetycznym tego regionu, to ______.
Signup and view all the answers
Dopasuj cele polityczne państw do odpowiednich krajów:
Dopasuj cele polityczne państw do odpowiednich krajów:
Signup and view all the answers
Który z poniższych krajów posiada bogate zasoby ropy naftowej i gazu ziemnego?
Który z poniższych krajów posiada bogate zasoby ropy naftowej i gazu ziemnego?
Signup and view all the answers
Odkrycie ogromnych rezerw surowców energetycznych w regionie było czynnikiem kształtującym politykę energetyczną w latach 90.
Odkrycie ogromnych rezerw surowców energetycznych w regionie było czynnikiem kształtującym politykę energetyczną w latach 90.
Signup and view all the answers
Jakie czynniki dominują w polityce energetycznej regionu Kaukazu i Azji Centralnej?
Jakie czynniki dominują w polityce energetycznej regionu Kaukazu i Azji Centralnej?
Signup and view all the answers
Ile zagranicznych firm wydobywczych działało w regionie do roku 2000?
Ile zagranicznych firm wydobywczych działało w regionie do roku 2000?
Signup and view all the answers
Rosja na początku lat 90 XX wieku miała opracowaną strategię energetyczną wobec regionu Morza Kaspijskiego.
Rosja na początku lat 90 XX wieku miała opracowaną strategię energetyczną wobec regionu Morza Kaspijskiego.
Signup and view all the answers
Jakie były dwa główne stanowiska Rosji wobec przyszłości kaspijskich złóż?
Jakie były dwa główne stanowiska Rosji wobec przyszłości kaspijskich złóż?
Signup and view all the answers
Rosja dążyła do utrzymania pozycji ___________ tranzytowego w stosunku do państw-producentów surowców energetycznych.
Rosja dążyła do utrzymania pozycji ___________ tranzytowego w stosunku do państw-producentów surowców energetycznych.
Signup and view all the answers
Dopasuj typ działań Rosji do odpowiednich opisów:
Dopasuj typ działań Rosji do odpowiednich opisów:
Signup and view all the answers
Jakie było główne źródło utrzymania regionu Kaukazu w przeszłości?
Jakie było główne źródło utrzymania regionu Kaukazu w przeszłości?
Signup and view all the answers
Do końca lat 90 polityka Rosji wobec regionu kaspijskiego skupiała się na wspieraniu zachodnich korporacji.
Do końca lat 90 polityka Rosji wobec regionu kaspijskiego skupiała się na wspieraniu zachodnich korporacji.
Signup and view all the answers
Nieuregulowany status Morza Kaspijskiego dotyczy pytania, czy jest to jezioro czy __________.
Nieuregulowany status Morza Kaspijskiego dotyczy pytania, czy jest to jezioro czy __________.
Signup and view all the answers
Study Notes
Kaukaz i Azja Centralna w polityce energetycznej Rosji
- W latach 90. XX wieku odkryto duże zasoby energetyczne na dnie Morza Kaspijskiego.
- Azja Centralna charakteryzuje się bogactwem ropy naftowej i gazu ziemnego.
- Kaukaz stanowi dogodny szlak przesyłu surowców energetycznych do Europy, omijając tradycyjne trasy.
Nowy porządek międzynarodowy po upadku ZSRR
- Rozpad ZSRR stworzył pole do walki o wpływy polityczne i gospodarcze między Rosją, Zachodem i Chinami.
- Nową Wielką Grę zainicjował rozpad ZSRR.
- Głównym przedmiotem sporu są surowce naturalne (ropa naftowa i gaz ziemny), a walkę utrudniają konflikty polityczne i kontrola nad trasami przesyłowymi.
- Surowce energetyczne są uznawane za drugi ważny czynnik wpływający na siłę państwa, po przestrzeni geograficznej. Kraje bogate w te zasoby często górują nad tymi, które ich nie posiadają.
Interesy państw w Kaukazie i Azji Centralnej
- Istnieją 3 grupy państw zaangażowanych w regionie, podzielonych ze względu na interesy polityczne i gospodarcze.
- Pierwsza grupa to państwa dysponujące zasobami surowców, ale nie posiadające pełni autonomicznej infrastruktury przesyłowej (np. Azerbejdżan, Kazachstan, Turkmenistan, Uzbekistan).
- Druga grupa to państwa o potencjale tranzytowym, lecz nie posiadające własnych surowców (np. Gruzja, Armenia).
- Trzecia grupa to państwa trzecie (np. USA, Rosja, Chiny, Turcja), dążące do korzystnego dla siebie wpływu na organizację tras przesyłowych.
Cele poszczególnych graczy w regionie
- Rosja: Utrzymywanie kontroli nad surowcami energetycznymi, aby rozszerzyć wpływy w regionie i na rynku energetycznym w Europie.
- USA: Ograniczenie wpływów Rosji w sektorze energetycznym.
- Chiny: Wzrost gospodarczy, popyt na energię i surowce energetyczne w państwach poradzieckich, generują wzrost zainteresowania Chinami.
Czynniki kształtujące politykę energetyczną
- Odkrycie ogromnych rezerw surowców energetycznych w latach 90.
- Dominacja czynników politycznych nad ekonomicznymi w decyzjach dotyczących inwestycji.
- Inwestycje w energetyczny sektor państw Kaukazu i Azji Centralnej należy analizować jako geopolityczną grę mocarstw.
Zasoby ropy naftowej i gazu ziemnego w basenie Morza Kaspijskiego
- Odkrycie dużych zasobów energetycznych na Kaukazie i na dnie Morza Kaspijskiego w latach 90. wzrosła liczba inwestorów zagranicznych.
- Liczba zagranicznych firm wydobywczych wzrosła do ponad 80 do roku 2000.
- Dokonywano korekt rezerw energetycznych regionu, które wielokrotnie okazały się mniejsze.
Stan infrastruktury energetycznej Kaukazu i Morza Kaspijskiego
- Infrastruktura wydobycia ropy i gazu jest słabo rozwinięta.
- Brak nacisku na rozbudowę przemysłu naftowego.
- Inwestycje w regionie skupiały się głównie na działalności rolniczej.
- Brak rozbudowanej sieci rurociągów w Azji Centralnej. Brak nacisku na infrastrukturę do tras przesyłowych. Infrastrukturę zorganizowano pod potrzeby rynku radzieckiego.
Polityka Rosji w Azji Centralnej i na Kaukazie – lata 90. XX wieku
- Początkowo Rosja skupiała się na problemach wewnętrznych. Brak strategii energetycznej wobec regionu.
- Słaba sytuacja gospodarcza i polityczna uniemożliwiała inwestycje w złoża kaspijskie. Głównym celem było uzyskanie kontroli nad procesem ich zagospodarowywania.
- W latach 90. polityka Rosji wobec regionu była niespójna.
- Istnieją dwa stanowiska: (1) blokowanie działań zachodnich korporacji oraz (2) wspieranie rosyjskich firm.
- Do końca lat 90. przeważała polityka powstrzymywania.
Polityka Rosji 2 rodzaje działań:
- W stosunku do państw-producentów surowców energetycznych Rosja dążyła do zachowania pozycji monopolowego tranzytu (Azerbejdżan, Kazachstan, Uzbekistan, Turkmenistan).
- W stosunku do państw uzależnionych od rosyjskich surowców (zwłaszcza gazu) Rosja utrwalała zależność za pomocą polityki cenowej i przejmowania przedsiębiorstw (Armenia, Kirgistan, Tadżykistan).
Status Morza Kaspijskiego
- Nieuregulowany status Morza Kaspijskiego (jezioro czy morze) przeszkadza w eksploatacji złóż i budowie rurociągów transskaspijskich.
- Po rozpadzie ZSRR status ten podzielono na 5 państw: Rosja, Iran, Kazachstan, Azerbejdżan i Turkmenistan.
- Iran dąży do sprawiedliwego podziału, azerskie, kazachskie i turkmeńskie państwa swoje kwoty uzależniają od długości linii brzegowych. Rosja wyznacza 15-milową strefę.
Spór o status Morza Kaspijskiego
- Udziały poszczególnych państw w Morzu Kaspijskim (sektory).
- Szczyt w Astrachaniu (2014) – wytyczanie 25-milowych stref ekonomicznych i 15-milowych stref terytorialnych.
Kluczowe znaczenie Azerbejdżanu
- Azerbejdżan ma kluczowe znaczenie dla polityki energetycznej na Kaukazie i w Azji Centralnej.
- Jego sytuacja przypomina ,,korek w butelce" zawierającej bogactwa Morza Kaspijskiego i Azji Centralnej.
- Kontrola nad Azerbejdżanem przez Moskwę ma duże znaczenie geopolityczne i gospodarcze dla Kaukazu.
- Potencjał Kaukazu wynika z faktu, że tereny są tranzytowymi szlakami surowców z Azji Centralnej.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Quiz dotyczący polityki energetycznej Rosji z perspektywy Kaukazu i Azji Centralnej. Zawiera informacje o zasobach energetycznych w regionie oraz o nowym porządku międzynarodowym po upadku ZSRR. Sprawdź swoją wiedzę na temat wpływów politycznych i gospodarczych w tym ważnym regionie.