Podcast
Questions and Answers
Mendel’in I. Yasası, dominant bir özellik için kalıtsal karakterlerin ayrışımı için hangi oranı gösterir?
Mendel’in I. Yasası, dominant bir özellik için kalıtsal karakterlerin ayrışımı için hangi oranı gösterir?
Mendel’in II. Yasası, dominant bir özellik için hangi dağılımı gösterir?
Mendel’in II. Yasası, dominant bir özellik için hangi dağılımı gösterir?
Katallellik (Çoklu allellik) aşağıdakilerden hangisini ifade eder?
Katallellik (Çoklu allellik) aşağıdakilerden hangisini ifade eder?
Pleiotropi aşağıdakilerden hangisini ifade eder?
Pleiotropi aşağıdakilerden hangisini ifade eder?
Signup and view all the answers
Epistasis, bir lokustaki genin ikinci bir lokustaki genin ifadesini nasıl etkilediğini açıklar?
Epistasis, bir lokustaki genin ikinci bir lokustaki genin ifadesini nasıl etkilediğini açıklar?
Signup and view all the answers
Kodominantlık (Eş Baskınlık) aşağıdakilerden hangisini ifade eder?
Kodominantlık (Eş Baskınlık) aşağıdakilerden hangisini ifade eder?
Signup and view all the answers
Öldürücülük (Letalite), bazı allellerin homozigot durumda bulunduğu zaman, organizmanın ölümüne yol açması durumudur.
Öldürücülük (Letalite), bazı allellerin homozigot durumda bulunduğu zaman, organizmanın ölümüne yol açması durumudur.
Signup and view all the answers
Genomik imprinting, genetik materyalin anneden veya babadan kalıtılmış olmasına bağlı olarak farklı ekspresyonudur.
Genomik imprinting, genetik materyalin anneden veya babadan kalıtılmış olmasına bağlı olarak farklı ekspresyonudur.
Signup and view all the answers
Uniparental dizomi (UPD), homolog kromozom çiftinin her ikisinin de bir ebeveynden gelmesi ve diğer ebeveynden gelmemesi şeklinde anormal bir durumdur.
Uniparental dizomi (UPD), homolog kromozom çiftinin her ikisinin de bir ebeveynden gelmesi ve diğer ebeveynden gelmemesi şeklinde anormal bir durumdur.
Signup and view all the answers
Mozaizm, bir bireyin vücudunda iki veya daha fazla genetik olarak farklı hücre popülasyonunun bulunması durumudur.
Mozaizm, bir bireyin vücudunda iki veya daha fazla genetik olarak farklı hücre popülasyonunun bulunması durumudur.
Signup and view all the answers
Kimerizm, farklı iki zigottan kaynaklanan iki veya daha fazla genetik olarak farklı genotip sahibi olma durumudur.
Kimerizm, farklı iki zigottan kaynaklanan iki veya daha fazla genetik olarak farklı genotip sahibi olma durumudur.
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi bir multifaktöriyel hastalık örneğidir?
Aşağıdakilerden hangisi bir multifaktöriyel hastalık örneğidir?
Signup and view all the answers
İnsanlarda kan grubu sistemleri nasıl kalıtılır?
İnsanlarda kan grubu sistemleri nasıl kalıtılır?
Signup and view all the answers
Rh sistemi, insanlarda antijen tayinini nasıl etkiler?
Rh sistemi, insanlarda antijen tayinini nasıl etkiler?
Signup and view all the answers
Epigenetik, DNA dizisinde herhangi bir değişiklik olmadan DNA'nın fonksiyonel modifikasyonunu nasıl tanımlar?
Epigenetik, DNA dizisinde herhangi bir değişiklik olmadan DNA'nın fonksiyonel modifikasyonunu nasıl tanımlar?
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi, insanlarda bulunan bir multifaktöriyel özelliktir?
Aşağıdakilerden hangisi, insanlarda bulunan bir multifaktöriyel özelliktir?
Signup and view all the answers
Aşağıdaki hastalıklardan hangisi, genetik bir hastalık olarak kabul edilmez?
Aşağıdaki hastalıklardan hangisi, genetik bir hastalık olarak kabul edilmez?
Signup and view all the answers
Akrabalık derecesi, bireyler arasında paylaşılan genlerin yüzdesini nasıl etkiler?
Akrabalık derecesi, bireyler arasında paylaşılan genlerin yüzdesini nasıl etkiler?
Signup and view all the answers
Study Notes
Non-Mendelyen Kalıtım Genel Bilgiler
- Mendel yasalarından sapmalar, kalıtsal özelliklerin farklı şekilde aktarılmasını tanımlar.
- Birden fazla genin etkileşimi ile oluşan özellikler, Mendel yasalarına uymaz.
- Kalıtsal hastalıkların ve özelliklerin aktarımı, baskınlık, resesiflik, eş baskınlık, eksik baskınlık, bağımsız dağılım ve çaprazlamalarla incelenir.
Allel Gen Etkileşimleri
- Tam baskınlık: Bir allelin diğerini tamamen bastırdığı durum, heterozigotlarda baskın allelin fenotipinde görülür.
- Eksik baskınlık: Her iki allelin de etkisini gösterdiği, heterozigotlarda ara bir fenotip oluşur
- Kodominantlık: Heterozigotlarda her iki allelin de eşit düzeyde etkisi gözlenir, yani her iki allelin etkisi birlikte görülür.
- Over dominantlık: Heterozigotlarda her iki allelde de eşit oranda görülür ancak homozigotlara göre daha güçlü bir fenotipik etki meydana gelir.
- Pleiotropi: Tek bir genin birden fazla farklı fenotipik özelliği etkilemesi durumudur.
- Penetrans: Bir genin fenotipik etki gösterme olasılığı.
- Ekspresivite: Bir genin fenotipik etki gösterme derecesi, farklı bireylerde farklı şiddette görünebilir.
Allel Olmayan Genetik Etkileşimler (Epistazis)
- Epistazis: Bir genin etkisinin, başka bir genin etkisini baskılaması ya da değiştirme durumu.
- Epistatik gen: Etkiyen gen, hipostatik geni etkiler.
- Hipostatik gen: Olan veya gösterilen etki tarafından baskılanan veya değiştirilen gen.
- Birden fazla genin bir karakteri etkileyebileceğini gösterir.
Kodominantlık (Eş Baskınlık)
- Her iki allelin de fenotipte, eşit ve birlikte görüldüğü durum.
- İnsanlarda M-N kan grubu sistemi, kodominantlığın en bilinen örneklerinden biridir.
- İnsanlarda A-B-O kan grubu sistemi de kodominantlığa örnek oluşturur.
- Orak hücreli anemi hastalığı da kodominantlığa örnek olarak verilir.
Öldürücülük (Letalite)
- Bir allelin homozigot durumda bulunduğunda organizmanın ölümüne yol açması durumudur.
- Zigotik öldürücü etkiler, bireyin gelişiminin ilk evrelerinde görülür.
- Yarı öldürücü alleller, bireyin gelişmesine bir süre izin vermek, sonrasında öldürücü etkilerini gösterebilir.
Katallellik (Çok Allellik)
- Aynı gen için üç veya daha fazla allelin bir popülasyonun üyelerinde bulunma durumu.
- İnsanlarda ABO kan grupları, çok allellik gösteren en bilinen bir örnektir.
Pleiotropi
- Tek bir genin birden fazla özelliği etkilemesi
Genomik İmprinting
- Bir genin, anneden veya babadan miras alındığına bağlı olarak farklı şekilde ifade edilmesi.
- Paternal ve maternal allellerin farklı şekilde çalışması, bazı hastalıkların ortaya çıkışına sebep olabilir.
Uniparental Dizomi (UPD)
- Bir bireyin, bir homolog kromozomal çiftini tek bir ebeveynden miras almasıdır; diğer ebeveynin hiç veya kısımda alleli yoktur.
- Mayoz bölünmede hatalar sonucu meydana gelebilir, bazı hastalıklarda risk faktörü olabilir.
- UPD bazı genetik hastalıkların ortaya çıkışından sorumlu olabilir
Mozaizm
- Vücutta, farklı genetik yapıya sahip hücrelerin birleşiminden oluşan durumdur.
- Somatik mozaizm: Vücuttaki farklı dokularda farklı genetik yapıdaki hücrelerin bir arada bulunmasıdır.
- Germinal mozaizm: Gametlerde farklı genetik yapıdaki hücrelerin bulunmasıdır ve bu, gelecek nesillere de aktarılabilir.
Kimerizm
- Genetik olarak farklı iki veya daha fazla zigottan oluşan bir bireyler, bazen farklı iki veya daha fazla birey gibi görünür.
Epigenetik
- Genetik materyalin dizisinde değişiklik olmadan, gen ifadesinde değişikliklere neden olan mekanizmalardır.
- DNA metilasyonu ve histon modifikasyonu, epigenetik düzenlemelerin önemli örnekleridir.
Multifaktöriyel Kalıtım
- Birden fazla gen ve çevresel faktörün etkileşimiyle ortaya çıkan hastalıklar
- Çoklu genlerin etkisi, çevresel faktörler ve etkileşim,
- Çoklu genlerin etkileşimi, ortaya çıkan genetik tablo
Kaynaklar
- Verilen metinlerde listelenmiş kaynaklar.
Genler Arasındaki Etkileşimler
- Heterozigotlar durumunda iki allelin farklı etkileşimleri, oluşan fenotip
- Mendel yasalarından farklı kalıtım kalıpları, fenotip
Tam Dominantlık
- Bir allelin diğerini tamamen bastırdığı ve heterozigot formda yalnızca baskın fenotipin görüldüğü durum.
Tam Olmayan (Kısmi) Dominantlık
- Allellerin etkileşiminin, heterozigotlarda ara bir fenotip oluşturduğu durum.
Farklı Hayvanlarda Kodominantlık Ornekleri
- Örnek durumlar ve dağılımları
Farklı Hayvanlarda Katallellik Örnekleri
- Örnek durumlar ve dağılımları
İnsanlarda Kan Grubu Sistemleri (ABO)
- ABO kan grubu sisteminin genetik temelinin açıklanması, farklı kan gruplarına ait alleller, ve fenotipler.
- Çeşitli kan gruplarına ait özellikleri, ve tanımları.
- ABO kan sisteminin önemli yönleri.
- H antijeni etkisi
Diğer Kan Grubu Sistemleri (MN ve Rh)
- MN ve Rh kan gruplarının açıklanması.
Risk Faktörleri
- Şüpheli durumlarda kullanılan risk faktör tanımları
Öldürücü Etkileri Olan Alleller
- Öldürücü etkileri olan allelllerin dominant veya resesif olabilirliği
Antisipasyon: hastalığın kuşak ilerledikçe daha şiddetli ve daha erken yaşta görülmeye başlaması. Trinükleotid yani üçlü tekrar hastalıklarında görülen bir özellik.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Bu quiz, Mendel yasalarının ötesinde kalıtım mekanizmalarını ve allel gen etkileşimlerini keşfetmenizi sağlayacak. Kalıtsal hastalıklar, baskınlık türleri, eksik baskınlık ve pleiotropi gibi konular üzerinde durulacaktır. Genetik bilgilere dair kapsamlı bir anlayış elde etmek için ideal bir kaynaktır.
