Iqtisodiy munosabatlar va nazariya

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Ямонтанинг пойдеворини ташкил этувчи асосий элементлар нимани ташкил этади?

Сiyosiy структуратлар

Ижтимоий нормалар

Ихтисодий муносабатлар (correct)

Табиат ресурслари

Кандай фән уларнинг амал қилуши хонун ва хонуниятларини чухур ўрганишда муҳим роль ўйнайди?

Норматив ҳуқуқий актлар

Философия

Ихтисодиёт назарияси (correct)

Ижтимоий фанлар

Инсоннинг маънавияти унинг қандай фаолиятининг мазмун-мохиятини намоён этади?

Моддий эҳтиёжлари

Философик эҳтиёжлари

Сiyosiy эҳтиёжлари

Маънавий эҳтиёжлари (correct)

Иктисодиёт назариясининг шаклланиши қайси даврга бориб ta'sir etgan?

Кадимги замонлар Signup and view all the answers

Баркамол шахсни шакллантиришда нималар муҳим мутаносибликни тугри баҳолаш учун зарур?

Маънавият, эҳтиёжлар ва манфаатлар Signup and view all the answers

Ибн Холдуннинг қайси асарида товарнинг икки хил хусусияти таърифланган?

Китоб-ул-ибар Signup and view all the answers

Ким ўз асарларида ижодий меъёрлар ўрнида меъёрларни таърифлаган?

Абу Али Ибн Сино Signup and view all the answers

Фарқли ички ижтимоий манфаатларнинг ўзаро муштараклиги nimaga bog'liq?

Ихтисодий муносабатлар ва қонунларга Signup and view all the answers

Ким инсонга хос орзу-интиклашларни руёбга чиқариш ҳақида гапирган?

Каримов И.А. Signup and view all the answers

Алишер Навоийнинг маҳсулотларга оид асарлари қайсилар?

Вахфия ва Махбуб-ул-кулуб Signup and view all the answers

Миср, Хитой ва Хявдистон олимлари қайси фаннинг шаклланишида иштирок этган?

Иктисодиёт назарияси Signup and view all the answers

Шахснинг ихтисодий билим ва маданиятшга оид фазилатлар қайсимас роль о'йнайди?

Амалий та'лим Signup and view all the answers

Шахснинг маънавият me'ёрлари орқали мушоҳада этиш нималар учун зарур?

Моддий эҳтиёжлар ва манфаатлар Signup and view all the answers

Иқтисодиётда товарларни айирбошлаш жараёнида қандай асосий тушунча ўрганилади?

Меҳнатни тенглаштириш Signup and view all the answers

Кимнинг асарларида ижодий меҳнатнинг аҳамияти таърифланган?

Ибн Холдун Signup and view all the answers

Ихтисодиёт назариясининг методологик функциялари адалатли тарзда нимани амалга оширади?

Иқтисодий билим ва маданиятни шакллантириш Signup and view all the answers

Араб мутафаккири Ибн Холдун қайси асарда товарларнинг хусусиятларини ажратган?

Китоб-ул-ибар Signup and view all the answers

Ихтисодиёт назарияси иқтисодий тизим ҳақида нималарни ургатади?

Тузилмалар ва функциялар Signup and view all the answers

Кадимги замон олимларидан қайси бири иқтисодий билимларни ривожлантиришда муҳим роль ўйнаган?

Ибн Холдун Signup and view all the answers

Ихтисодиёт назариясининг методологик вазифаси қандай?

Бошқа ижтимоий фанлар учун услубий асос бўлиш Signup and view all the answers

Ихтисодиёт назариясини чуқур ўрганиш нима учун муҳим?

Ривожланишни ва иқтисодий жараёнларни тўғри тушуниш учун Signup and view all the answers

Пекиндаги бозор иқтисодиёти нимага этибор беради?

Иқтисодий хиёфасининг ислоҳотлари таҳлили Signup and view all the answers

Олий ўқув юртларида қандай муаммолар бор?

Ўқув материаллари етишмаслиги Signup and view all the answers

Кадрлар тайёрлаш миллий дастури қандай бўлиши керак?

Мамлакатнинг талабларига жавоб берувчи бўлиши Signup and view all the answers

Ихтисодиёт назариясини ўрганишдаги мураккабликлар нимада?

Иқтисодий жараёнларнинг доимий ўзгариши Signup and view all the answers

Президент И.А. Каримов айтиб ўтган вазифалар нимага бағишланган?

Иқтисодни ривожланишининг фундаментал асосларига Signup and view all the answers

Таълимда ислоҳотларни амалга ошириш учун нималар катта аҳамиятга эга?

Адабиётлар етарлилиги Signup and view all the answers

Халқ иқтисодиёти учун қандай адабиётлар керак?

Мамлакат иқтисодиётини ривожлантиришга ёрдам берувчи Signup and view all the answers

Кимлар ихтисодиёт назариясини ўрганиш билан шуғулланади?

Раҳбар ходимлар ва мутахассислар Signup and view all the answers

Идгисодий ресурсларнинг қандай турлари мавжуд?

Табиий, ишчи кучи, капитал, тадбиркорлик кобилияти Signup and view all the answers

Ишлаб чиқариш имкониятлари нима учун чекланган бўлади?

Чекланган иктисодий ресурслардан унумли фойдаланиш керак Signup and view all the answers

Ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатишнинг оптимал вариантларини танлаш нима учун муҳим?

Ресурсларни намунали фойдаланиш Signup and view all the answers

Капитал ресурслари нима сифатида фойдаланилади?

Фойда олиш мақсадида ишлатилади Signup and view all the answers

Ишчи кучи ресурслари нимага асосланади?

Кишиларнинг адлий ва жисмоний қобилиятлари Signup and view all the answers

Янги технологияларни жорий қилиш нега ўсимлик беради?

Ресурслар унумдорлигининг ошишига Signup and view all the answers

Иктисодий ресурсларни самарали фойдаланиш қандай усулларни талаб этади?

Иқтисодий билимларга эга бўлиш Signup and view all the answers

Табиий ресурслар қай даражада бўлади?

Иқтисодий ривожланишнинг асоси Signup and view all the answers

Эхтиёжларни қондириш ўсишини чеклаш учун қандай заминлар бор?

Ресурсларни самарали фойдаланиш масаласи Signup and view all the answers

Иктисодий ресурслар билан бевосита қайси ресурслар иштирок этмайди?

Услубий ресурслар Signup and view all the answers

Узбекистонда бозор ихгисодиётига ўтиш даврида асосий қандай муаммолар учрайди?

Доимий ривожланишнинг йўқлиги Signup and view all the answers

Дарслик тайёрлашда қандай илмий усуллардан фойдаланилган?

Тарихийлик ва мантиқийлик Signup and view all the answers

Китобда қайси асосий иқтисодий тушунчалар таърифланган?

Сарф ва эҳтиёж Signup and view all the answers

Дарсликда такрорлаш ва мунозара учун қандай материаллар тақдим этилган?

Асосий такрорлаш саволлари Signup and view all the answers

Узбекистон Республикаси Олий ва урта махсус таълим вазирлиги қайси даврда машҳур китобларни нашр қилган?

2000 йил Signup and view all the answers

Дастурдаги мавзуларнинг охирида қандай хулосаларга эга?

Муаммоларни ечиш стратегийалари Signup and view all the answers

Дарсликда қандай асбоблар ишлатилиб, иқтисодий тушунчаларни тўғри тушунишга ёрдам беради?

Масалалар ва мисоллар Signup and view all the answers

Бо́зор ихгисодиётининг белгилари нимадан иборат?

Иқтисодий тизимнинг функциялари Signup and view all the answers

Дарсликда қамраб олинган вазиятлар қандай ёндашув бўйича таҳлил қилинган?

Икки томонлама таҳлил усули Signup and view all the answers

Китобларда олиб борилган муҳокамалар қайси ёндашув асосида ҳосил қилинган?

Мулоҳаза ва фикр келишуви Signup and view all the answers

Классик мактабнинг ютуқлари қандай?

Иқтисодиётни илмий методлар билан тадқиқ қилиш. Signup and view all the answers

А.Смит ва Д.Рикардо кимларнинг гоясини исботлади?

Меркантилистларнинг. Signup and view all the answers

Классик мактаб иқтисод бўйича qanday алоқаларни тадқиқ қилди?

Ишлаб чиқариш, тақсимлаш, алмашиш ва истеъмол. Signup and view all the answers

Иктисодий механизмни танқид қилган ким?

Сен-Симон Signup and view all the answers

Кимларнинг назарияси ижтимоий-иктисодий форматсияларни аниқлаб берди?

Марксизм. Signup and view all the answers

Нима ишлаб чиқариш, тақсимлаш, алмашиш ва истеъмол ўртасидаги алоқаларни тадқиқ этади?

Классик мактаб. Signup and view all the answers

Инглиз классиклари иқтисодий жараёнларни қандай тадқиқ қилдилар?

Жараёнларнинг мўъйяси ва сабаб-оқибат алоқалари билан. Signup and view all the answers

Капитализм иқтисодини танқид қилишга қандай тизим яратилди?

Социал механизм. Signup and view all the answers

Маржинализм тушунчаси қайси янги таълимотни ифодалайди?

Бозор иқтисодиёти. Signup and view all the answers

Хусусий мулкни каттик танқид қилувчилар кимлар?

Социал утопистлар. Signup and view all the answers

Study Notes

Iqtisodiy munosabatlar va iqtisodiyot nazariyasi

Jamiyatning poydevori — iqtisodiy munosabatlar
Iqtisodiy munosabatlarning rivojlanishi jamiyatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishiga ta'sir qiladi
Iqtisodiyot nazariyasi fanining vazifasi — iqtisodiy bilimlarni va madaniyatni shakllantirish, nazariy bilimlarni amaliyotga tatbiq qilish
Inson ma'naviyati — ehtiyojlar va manfaatlarni belgilovchi va himoya qilish yo'llarini ko'rsatuvchi omil
Insonning ma'naviyati, ehtiyojlari va manfaatlari o'rtasidagi muvozanat — barkamol shaxsni shakllantirishda muhim ahamiyatga ega
Yuksak ma'naviyatli shaxsning xususiyatlari — iqtisodiy bilimlar va madaniyat bilan bog'liq
Mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyoti — iqtisodiy munosabatlar va qonunlarni bilish va ularga ongli munosabatda bo'lishga bog'liq
Iqtisodiyot nazariyasi fanining ahamiyati — iqtisodiy tizimdagi tushunchalarni, qonun-qoidalarni o'rgatish orqali insonning iqtisodiy jihatdan bilimli, o'ylab ko'rib fikrlash qobiliyatiga ega bo'lishini ta'minlash
Iqtisodiyot nazariyasi fanining metodologik vazifasi — boshqa ijtimoiy va soha fanlari uchun uslubiy asos bo'lib xizmat qilish
Iqtisodiyot nazariyasini chuqur o'rganish — boshqa iqtisodiy fanlarni o'zlashtirish va rivojlantirishning kaliti
Bozor iqtisodiyotidagi muammolarni hal qilish — iqtisodiy adabiyotlar, qo'llanmalar va darsliklarning etishmasligi muammosi
Iqtisodiy taraqqiyot va jamiyat a'zolarining farovonligi — iqtisodiy munosabatlar va qonunlarni bilish va ularga ongli munosabatda bo'lishga bog'liq
Tadbirkorlik qobiliyati — ishlab chiqarish va xizmat ko'rsatish jarayonlarini tashkil etish va boshqarish qobiliyati

Iqtisodiy resurslar

Tashkilotlarga boʻlinadi:
- Tabiiy resurslar (yer, yer osti boyliklari, suv, oʻrmonlar va biologik resurslar)
- Mehnat resurslari (odamlarning intellektual va jismoniy qobiliyatlari)
- Kapital (foyda olish uchun ishlatiladigan binolar, mashinalar, asbob-uskunalar, inshootlar, moddiy resurslar, tayyor mahsulotlar, pul mablag'lari va boshqalar)
- Tadbirkorlik qobiliyati (ishlab chiqarish va xizmat koʻrsatish jarayonlarini tashkil etish va boshqarish qobiliyati)
Iqtisodiy resurslar — ishlab chiqarish omillari, ularga ishlab chiqarishda bevosita qatnashadigan ishchi kuchidan tashqari barcha moddiy resurslar, tovarlar va pul mablag'lari ham kiradi
Iqtisodiy resurslarning cheklanganligi — ehtiyojlarni qondirish imkoniyatlarini ham cheklab qoʻyadi
Iqtisodiy resurslardan unumli foydalanish — ishlab chiqarish va ehtiyojlarni qondirish darajasini oshirish uchun muhim
Resurslar samaradorligini oshirish yoʻllari — fanga asoslangan ishlab chiqarish va xizmatlarni takomillashtirish, yangi texnologiyalarni joriy qilish

Iqtisodiyat nazariyasining rivojlanishi

Iqtisodiyot nazariyasi fanining tarixiy rivojlanishi
Antik davr, oʻrta asrlar, zamonaviy davr iqtisodchilarining ishlari
Iqtisodiyot nazariyasining rivojlanishidagi muhim shaxslar (masalan, A.Smit, D.Ricardo)
Iqtisodiyot nazariyasi fanining asosiy tushunchalari va metodlarini o'rganish
Iqtisodiy tizimlarning rivojlanish bosqichlari va tarixiy tahlili
Ijtimoiy-iqtisodiy formaciyalar haqidagi ta'limot.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Iqtisodiy munosabatlar jamiyat poydevorini tashkil etadi. Ushbu test iqtisodiy nazariyaning ahamiyati, inson ehtiyojlari va manfaatlarini o'rganishga qaratilgan. Iqtisodiy bilimlar va madaniyatni shakllantirish jarayoni haqida ma'lumot beradi.