İnsan-Bilgisayar Etkileşimi Week-10
71 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

İnsanlar teknolojiyi kabul veya reddetme kararını hangi faktörlere göre verirler? (En az 3 faktör)

Faydalar ve maliyetler, kullanım kolaylığı, sosyal normlar, bireysel özellikler

Bilgi sistemleri etiği hangi üç temel unsurdan oluşur?

  • Mesleki, Tasarım, Deontolojik
  • Teknik, Mesleki, Sosyal (correct)
  • Fayda, Deontoloji, Sözleşmeli
  • Teknik, Şelale, Sosyal
  • Fayda (Utilitarian) Kuramı'na göre, en doğru eylem ___ sayıda insan için en fazla ___ yaratan eylemdir.

    en fazla, mutluluk

    Etik kuramlar hangi temel ilkeleri ve çerçeveleri sunar? (En az 2 ilke)

    <p>Fayda, Deontoloji, Sözleşmeli</p> Signup and view all the answers

    Smyth ve Pillsbury Co. davasında, Smyth neden işten çıkarıldı?

    <p>E-posta, şirket içinde şiddet içeren ifadeler içeriyordu.</p> Signup and view all the answers

    Weizenbaum, ELIZA'nın gerçek zeka veya bilince sahip olduğunu savunmuştur.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Therac-25 kazalarının temel nedenleri nelerdir?

    <p>Yazılım hataları, yetersiz test, tıbbi güvenlik eksikliği</p> Signup and view all the answers

    BT uzmanlarının işlerinde etik eğitimi almamasının önemli bir sorun olduğu çünkü ________.

    <p>etik dikkate alınmadığında olumsuz sonuçlar ortaya çıkabilir</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları hangi profesyoneller için kapsamlı bir rehberdir?

    <p>bilgi ve bilgisayar bilimleri alanlarında çalışan profesyoneller için</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları neyi teşvik etmeye ve korumaya yöneliktir?

    <p>etik karar vermeyi teşvik etmeye, kamuya olan sorumluluğu ve mesleki bütünlüğü korumaya ve bilgi teknolojilerinin sorumlu bir şekilde geliştirilmesine ve kullanılmasına yardımcı olmak için</p> Signup and view all the answers

    Mesleki çalışmaların yürütülmesinde etik karar alma için neyi amaçlar?

    <p>Genel ahlak kuralları, Belirli Mesleki Sorumluluklar, Örgütsel Liderlik Zorunlulukları</p> Signup and view all the answers

    İnsanlar teknolojiyi hangi nedenlerle kabul veya reddedebilirler?

    <p>Faydalar ve maliyetler, kullanım kolaylığı, sosyal normlar, bireysel özellikler</p> Signup and view all the answers

    Yeniliği kabul eden kategoriler hangileridir?

    <p>Yenilikçiler/Şampiyonlar</p> Signup and view all the answers

    S eğrisi, bir teknolojinin veya yeniliğin zaman içinde nasıl ________ gösteren bir grafiktir.

    <p>benimsendiği</p> Signup and view all the answers

    Etik, sadece karar verme ve davranışlarla ilgilidir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Bilgi Sistemleri etiğinin kaç temel unsurdan oluştuğu belirtilmiştir?

    <p>üç</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi Smyth ve Pillsbury Co. Davası'nda tartışılan konulardan biri değildir?

    <p>E-posta mahremiyeti</p> Signup and view all the answers

    Smyth, işten 'uygunsuz ve profesyonel olmayan yorumlar' nedeniyle çıkarılmıştır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Smyth'in e-postasında bulunan tehditkar ifadeler nedeniyle hangi gerekçeyle işten çıkarıldığı?

    <p>uygunsuz ve profesyonel olmayan yorumlar</p> Signup and view all the answers

    Therac-25 kazalarının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

    <p>Yazılım hataları</p> Signup and view all the answers

    BT uzmanları, bir kişinin bilgisayarını güncellerken dosyalarının içeriğini kontrol etme hakkına sahiptir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları kimler için kapsamlı bir rehberdir?

    <p>bilgi ve bilgisayar bilimleri alanlarında çalışan profesyoneller için</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları hangi alanda etik karar vermeyi teşvik etmeye tasarlanmıştır?

    <p>bilgi ve bilgisayar bilimleri alanlarında</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları neyi korumaya ve hangi teknolojilerin sorumlu bir şekilde geliştirilmesine yardımcı olmak için tasarlanmıştır?

    <p>kamu sorumluluğunu ve mesleki bütünlüğü korumaya ve bilgi teknolojilerinin sorumlu bir şekilde geliştirilmesine</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları hangi konular üzerinde odaklanır?

    <p>Hepsi</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları, hangi alanlarda çalışan profesyoneller için kapsamlı bir etik rehberdir?

    <p>Bilgi ve bilgisayar bilimleri alanlarında çalışan profesyoneller için</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları etik karar vermeyi teşvik etmez.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları hangi konuları koruma ve geliştirmeye yardımcı olmak için tasarlanmıştır?

    <p>Mesleki bütünlük</p> Signup and view all the answers

    İnsanlar teknolojiyi kabul veya reddetme kararı verirken hangi faktörleri göz önünde bulundururlar? (En az 3 faktör)

    <p>Faydalar ve maliyetler, kullanım kolaylığı, sosyal normlar, bireysel özellikler</p> Signup and view all the answers

    Bilgi Sistemleri etiği kaç temel unsurdan oluşur?

    <p>3</p> Signup and view all the answers

    Fayda (Utilitarian) Kuramı, en doğru eylemin en fazla sayıda insan için en fazla mutluluğu yaratan eylem olduğunu savunur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Hangi kuramın en doğru olduğu sorusunun kolay bir cevabı yoktur. Her birey kendi ______________ ve inançlarına göre karar vermelidir.

    <p>değerlerine</p> Signup and view all the answers

    Smyth ve Pillsbury Co.Davası'nda ne tür bir e-posta gönderdiği için işten çıkarıldı?

    <p>Ev bilgisayarından işyerindeki amirine özel bir e-posta gönderdi.</p> Signup and view all the answers

    Smyth'in e-postası, işyerindeki amirine gizli bir şekilde gönderilmişti.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Therac-25 kazalarının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

    <p>Yazılım hataları</p> Signup and view all the answers

    Bilgisayar teknisyeninin normalde dosyalarının içeriğini ___________ hakkı yoktur.

    <p>kontrol etme</p> Signup and view all the answers

    BT uzmanları ne tür eğitimi almamaktadır?

    <p>Etik eğitimi</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları neyi amaçlamaktadır?

    <p>Etik karar vermeyi teşvik etmeyi, kamuya olan sorumluluğu korumayı ve mesleki bütünlüğü sağlamayı</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları hangi mesleki alanlar için kapsamlı bir rehberdir?

    <p>Bilgi ve bilgisayar bilimleri alanlarında çalışan profesyoneller için</p> Signup and view all the answers

    İnsanlar, bir teknolojinin kabul veya reddetme kararı verirken hangi faktörleri dikkate alırlar?

    <p>Faydalar ve maliyetler, kullanım kolaylığı, sosyal normlar, bireysel özellikler</p> Signup and view all the answers

    Bilgi sistemleri etiği kaç temel unsurdan oluşur?

    <p>3</p> Signup and view all the answers

    Deontoloji teorisi, her zaman evrensel ahlaki kurallara uymayı önemser.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Fayda (Utilitarian) Kuramı'na göre, en doğru eylem, en fazla sayıda insan için en fazla _______ yaratan eylemdir.

    <p>mutluluk</p> Signup and view all the answers

    Fikri mülkiyet hakları mı, yoksa eğitim erişimi mi daha önemlidir?

    <p>Eğitim erişimi</p> Signup and view all the answers

    Smyth ve Pillsbury Co. Davasında Smyth'in işten çıkarılmasının nedeni nedir?

    <p>E-postasında amirine yönelik şiddet içeren ve tehditkar ifadeler kullanması.</p> Signup and view all the answers

    E-postaların gizli olduğuna dair şirket politikası, Smyth'in e-postasını herhangi bir sorumluluktan muaf tutmaktadır.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Smyth ve Pillsbury Co. Davasında ele geçirilen e-posta nereden gönderilmiştir?

    <p>Ev bilgisayarından</p> Signup and view all the answers

    Therac-25 kazalarının temel nedenlerinden biri yazılım hataları ve yetersiz ___ testidir.

    <p>donanım</p> Signup and view all the answers

    Etkileyen Nedenler ve Sorumluları Eşleştir:

    <p>Yazılım hataları ve yetersiz test = Therac-25 Fikri mülkiyet hakları ve eğitim erişimi = Tartışma Etik eğitimi eksikliği = BT Uzmanları</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları hangi alanlar için kapsamlı bir etik rehberdir?

    <p>bilgi ve bilgisayar bilimleri alanlarında çalışan profesyoneller</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları neyi teşvik etmeye tasarlanmıştır?

    <p>Etik karar vermeyi</p> Signup and view all the answers

    İnsanlar teknolojiyi kabul veya reddedebilecekleri hangi faktörlere göre değerlendirirler?

    <p>Faydalar ve maliyetler, kullanım kolaylığı, sosyal normlar, bireysel özellikler</p> Signup and view all the answers

    Bilgi sistemleri etiği kaç temel unsurdan oluşur?

    <p>3</p> Signup and view all the answers

    Deontoloji Teorisi'ne göre, bazı eylemler her zaman doğru, bazıları ise her zaman yanlıştır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Hangi etik kuramın belirli bir eylemi evrensel ahlaki kurallara uymak için gerekliliğini vurgular?

    <p>Deontoloji Teorisi</p> Signup and view all the answers

    Smyth ve Pillsbury Co. davasında, hangi durum üzerinde odaklanılmıştır?

    <p>E-posta mahremiyeti</p> Signup and view all the answers

    Smyth, ev bilgisayarından işyerindeki amirine özel bir e-posta göndermiştir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Therac-25 kazalarının temel nedenleri nelerdir?

    <p>Yazılım hataları, yetersiz test ve tıbbi güvenlik eksikliği</p> Signup and view all the answers

    Elektronik takip davasında çalışanların e-posta gizliliği hakkında hangi hakları korumalıdır?

    <p>işten çıkarılmamak</p> Signup and view all the answers

    E-posta davaları ve yasal/etik sonuçları eşleştirin:

    <p>Smyth ve Pillsbury Co. Davası = E-posta mahremiyeti ve işten çıkarılma Bourke ve Nissan Motor Corp. Davası = Mülk hakları ve gizlilik beklentisi Harvard Dekanı Pornografi Olayı = Yasal ve etik sorgulanabilirlik</p> Signup and view all the answers

    Bilgi sistemleri etiği hangi unsurlardan oluşur?

    <p>Hepsi</p> Signup and view all the answers

    Etik kuramların temel amacı nedir?

    <p>Ahlaki kararlar vermemize rehberlik etmek</p> Signup and view all the answers

    Fayda (Utilitarian) Kuramı, en doğru eylemin evrensel ahlaki kurallara uymak olduğunu savunur.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Çevik yaklaşımın diğer bir deyişle, _______ fontlarla yazılmış sol taraftaki unsurlar sağ taraftakilerden daha önemlidir.

    <p>büyük</p> Signup and view all the answers

    Smyth ve Pillsbury Co.Davası'nda ne gibi tartışma noktaları vardır?

    <p>Tümü</p> Signup and view all the answers

    Smyth'in e-postasının içeriği profesyonel ve uygun nitelikteydi.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Smyth ve Pillsbury Co.Davası'nda Smyth neden işten çıkarıldı?

    <p>uygunsuz ve profesyonel olmayan yorumlar</p> Signup and view all the answers

    Therac-25 kazalarında hastalara yanlışlıkla aşırı doz _______ verilmesi nedeniyle 5 ölüm gerçekleşti.

    <p>radyasyon</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları hangi alanlardaki profesyoneller için kapsamlı bir etik rehberdir?

    <p>bilgi ve bilgisayar bilimleri alanlarında çalışan profesyoneller</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları hangi konularda yardımcı olmak için tasarlanmıştır?

    <p>Tüm bu seçenekler</p> Signup and view all the answers

    ACM Etik Kuralları, etik karar alma için bir temel oluşturmayı amaçlayan hangi kuralları içermektedir?

    <p>Genel ahlak kuralları, Belirli Mesleki Sorumluluklar, Örgütsel Liderlik Zorunlulukları</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Here are the study notes:

    İnsan-Bilgisayar Etkileşimi

    • Dr. Öğr. Üyesi Hüseyin Parmaksız'ın İnsan-Bilgisayar Etkileşimi ders notları
    • IBE Sosyal ve Organizasyonel Boyutu
      • Çevrenizdekilere cep telefonu satın alma kararını nasıl verdiklerini sorunuz
      • Sosyal çevrelerinin bu karar üzerindeki etkisini analiz ediniz
    • İş yerinizde kullanılan yazılımların seçiminde çalışanların karar sürecine katılımı nedir?

    Teknoloji Kabulü

    • STST - Socio Teknik Sistem Teorisi
      • İnsanların teknolojiyi birçok nedenden dolayı kabul veya reddetme kararını verir
      • 5 neden:
        • Faydalar ve Maliyetler
        • Kullanım Kolaylığı
        • Sosyal Normlar
        • Bireysel Özellikler
    • Organizasyonel Bağlam Neden Önemlidir?
      • Organizasyonel kültür, liderlik, hiyerarşi ve iş süreçleri gibi faktörler, çalışanların yeni teknolojileri benimseme ve kullanma şeklini etkileyebilir

    Rasyonel Sistemler Açısı

    • İnsanlar, uyulması gereken kuralları bulunan sistemler içinde kendilerine resmen tanımlanmış işlerini yapan, emirlere uyan ve işbirliğine açık kişiler olarak tanımlanır
    • Bilgisayar sistemleri, genel olarak tutarlı ve insanlar tarafından gerçekleştirilen görevler için yeterli olarak tasvir edilmektedir

    Bilişim Sistemleri Projelerinin Analizleri

    • Sadece % 16,2'si zamanında ve bütçe dahilinde tamamlandı
    • % 52,7'si gecikti, bütçeyi aştı
    • % 31.1 tamamlanma önce iptal edildi
    • Neden?:
      • Politik meseleler
      • Eksik gereksinimler
      • Kullanıcı katılımının olmaması
      • Kaynak eksikliği
      • Gerçekçi olmayan beklentiler

    Yenilik Yayınımı (YY)

    • Yayılım: "bir yeniliğin belirli bir kanal vasıtasıyla zaman içinde bir sosyal sistem üyeleri arasında iletildiği süreç"
    • Üç ana konu:
      • Yayılma oranları
      • Yayılma kalıpları
      • Uyumun zaman içinde değişimi
    • Rogers’ın teknolojiye 5 uyum özelliği:
      • Göreceli avantaj
      • Uygunluk
      • Kullanım kolaylığı
      • Denenebilirlik
      • Sonuçların gözlemlenebilirliği

    Sistem Geliştirmede Ürün ve Süreç Paradigması

    • Ürün-yönlü bakış açısı:
      • Bir ürün olarak yazılım, kendi başına varlık gösterir, bir programlar kümesini ve ilişkili dokümanları içerir
      • Ürünün kullanımı sabit ve iyi anlaşılabilir; yazılım gereksinimlerinin önceden belirlenmesi sağlanır
    • Süreç-yönlü yaklaşım:
      • Yazılımı, insanın öğrenmesi, işi ve iletişimi bağlamında ele alır
      • Yazılımın kullanımı değişen ihtiyaçların değişen dünyasında gerçekleşir ve yazılım başkalarını kısıtlarken belirli eylemleri mümkün kılar

    Etik

    • Etik ne demektir?
      • "Etik" - Yunanca "ethos" kelimesinden türetilmiştir. Bir kişinin hayata yönelimini ifade eder
      • Etik, karar vermemiz veya davranmamız için temel olarak kullandığımız standartlar, değerler ve ahlak ilkelerini kapsar
      • Etik doğru ve yanlış ile ilgilidir
    • Bilgi Sistemleri (BS) ve Etik
      • BS etiği üç temel unsurdan oluşur:
        • Teknik etik
        • Mesleki etik
        • Sosyal etik

    Yapay Zeka

    • Joseph Weizenbaum, 1984 yılında "Bilgisayarlar ve İnsan Aklı: ELIZA'dan Düşünceye" adlı kitabında, yapay zeka (YZ) konusundaki endişelerini dile getirdi

    • Weizenbaum'un eleştirileri YZ alanında önemli bir etkiye sahip olmuştur

    • Yapay zeka eleştirileri:

      • YZ sistemleri gerçek zekaya sahip değildir ve insan dilinin gerçek anlamını anlayamazlar
      • YZ'nin insan zekasını taklit etmeye odaklanması tehlikelidir ve insanları makineleri insan olarak görmelerine yol açabilir
      • YZ'nin insan zekasını aşmaya ve dünyayı yeni ve yenilikçi şekillerde anlamaya odaklanması gerekir### Bilgisayar Uzmanının Sorumluluğu
    • Bilgisayar uzmanının görevi, teknik sorunları çözmek ve sistemlerin güvenliğini sağlamaktır, dosya içeriğini incelemek değildir.

    • Bir BT uzmanı, bir kişinin bilgisayarını güncellerken normalde dosyalarının içeriğini kontrol etme hakkına sahip değildir.

    Therac-25 Olayı

    • Therac-25, kanser tedavisinde kullanılan bir tıbbi hızlandırıcıydı.
    • Haziran 1985 ile Ocak 1987 arasında 6 olayda, hastalara yanlışlıkla aşırı doz radyasyon verilmesi nedeniyle 5 ölüm gerçekleşti.
    • Therac-25 kazaları, tıbbi hızlandırıcıların 35 yıllık tarihinde en kötü radyasyon kazaları dizisi olarak nitelendirildi.

    Kazaların Nedenleri

    • Yazılım hataları: Therac-25'in kontrol yazılımında birden fazla hata vardı.
    • Yetersiz test: Therac-25'in yazılımı ve donanımı yeterince test edilmemişti.
    • Güvenlik eksikliği: Therac-25'te, aşırı doz radyasyona karşı hastaları korumak için yeterli güvenlik önlemleri bulunmamaktaydı.

    Sorumlular

    • Kanada Atom Enerjisi Komisyonu (AECL) ve AECL Therac-25'i üreten şirket olan MDS Nordion sorumlu tutuldu.

    Sonuçlar

    • Therac-25 kazaları, tıbbi cihazların güvenliğinin önemini ve tıbbi cihazların tasarımında, testinde ve düzenlenmesinde kullanılan prosedürlerin iyileştirilmesi ihtiyacını vurguladı.
    • Bu kazalar sonucunda, tıbbi cihazların güvenliğini sağlamak için daha katı düzenlemeler ve standartlar getirildi.

    Etik Eğitimi

    • Doktorların ve psikologların işlerinde etik eğitimi ayrılmaz bir parçası olduğu halde, BT uzmanları hiç etik eğitimi almıyor.

    ACM – Etik Kuralları

    • ACM Etik Kuralları, bilgi ve bilgisayar bilimleri alanlarında çalışan profesyoneller için kapsamlı bir etik rehberdir.
    • Bu kurallar, etik karar vermeyi teşvik etmeye, kamuya olan sorumluluğu ve mesleki bütünlüğü korumaya ve bilgi teknolojilerinin sorumlu bir şekilde geliştirilmesine ve kullanılmasına yardımcı olmak için tasarlanmıştır.

    Here are the study notes in Turkish:

    İnsan-Bilgisayar İletişiminde Sosyal Boyut

    • Sosyal çevre insanların teknoloji kabulünü etkileyebilir
    • Çevrelerce alınan kararlar, teknoloji kullanımına karar vermede etkilidir

    Teknolojilerin Kabul EDİLMESİ ve Reddedilmesi

    • STST teorisi: teknoloji kabulünü etkileyen faktörler:
      • Faydalar ve Maliyetler
      • Kullanım Kolaylığı
      • Sosyal Normlar
      • Bireysel Özellikler
    • Organizasyonel bağlam da teknoloji kabulünü etkileyebilir:
      • Organizasyonel kültür
      • Liderlik
      • Hiyerarşi
      • İş süreçleri

    Rasyonel Sistemler Açısı

    • İnsanlar, uydu kuralları bulunan sistemler içi kendilerine resmen tanımlanmış işlerini yapan, emirlere uyan ve işbirliğine açık kişiler olarak tanımlanır
    • Bilgisayar sistemleri, genel olarak tutarlı ve insanlar tarafından gerçekleştirilen görevler için yeterli olarak tasvir edilir

    Bilişim Sistemleri Projelerinin Analizleri

    • Sadece %16,2'si zamanında ve bütçe dahilinde tamamlandı
    • %52,7'si gecikti, bütçeyi aştı
    • %31,1 tamamlanma önce iptal edildi
    • Nedenleri:
      • Politik meseleler
      • Eksik gereksinimler
      • Kullanıcı katılımının olmaması
      • Kaynak eksikliği
      • Gerçekçi olmayan beklentiler

    Yeniliğin Yayılımı (YY)

    • Yayılım: "bir yeniliğin belirli bir kanal vasıtasıyla zaman içinde bir sosyal sistem üyeleri arasında iletildiği süreç"
    • Üç ana konu:
      • Yayılma oranları
      • Yayılma kalıpları
      • Uyumun zaman içinde değişimi

    Yenilik Kabul Modeli (Davis, 1989)

    • Bu aracı kullanmak işimde performansımı arttırır (AF)
    • Bu aracı faydalı buldum (AF)
    • Bu aracı işimde kullanmaya niyetim var (DDN)

    Tasarım Süreci

    • Şelale Yöntemi (Waterfall)
    • Helezonik Model (Spiral)
    • Kullanıcı Merkezli Yaklaşım

    Sistem Geliştirmede Ürün ve Süreç Paradigması (Floyd, 1987)

    • Ürün-yönlü bakış açısı: Bir ürün olarak yazılım, kendi başına varlık gösterir, bir programlar kümesini ve ilişkili dokümanları içerir
    • Süreç-yönlü yaklaşım: Yazılımı, insanın öğrenmesi, işi ve iletişimi bağlamında ele alır

    Etik

    • Etik ne demektir?: "Etik" - Yunanca "ethos" kelimesinden türetilmiştir. Bir kişinin hayata yönelimini ifade eder
    • Etik, karar vermemiz veya davranışımız için temel olarak kullandığımız standartlar, değerler ve ahlak ilkelerini kapsar
    • Etik doğru ve yanlış ile ilgilidir

    Bilgi Sistemleri (BS) ve Etik

    • Teknik etik: Geliştirme sürecinin her aşamasında teknik açıdan yetkin bir iş yapmak
    • Mesleki etik: Teknik kararları yönlendiren bir dizi ahlaki değer
    • Sosyal etik: Çevre içindeki bireyin, bireylerin, grupların ve organizasyonların etkileşimi

    Elektronik Takip

    • Smyth ve Pillsbury Co. Davası Özeti (1994)
    • Tartışma Noktaları:
      • E-postanın özelliği
      • Şirket politikası
      • E-postanın içeriği

    Organizasyonda e-posta Mahremiyeti

    • Bourke ve Nissan Motor Corp. Davası
    • İki yazılım uzmanının amirlerinin cinsel ifadeleri içeren kişisel e-posta yazışmalarını okumasından sonra işten ayrılmak zorunda bırakıldı.

    Yapay Zeka (YZ)

    • Weizenbaum (1984)
    • Yapay Zeka sistemleri gerçek zekaya sahip değildir ve insan dilinin gerçek anlamını anlayamazlar.
    • Yapay Zeka'nin insan zekasını taklit etmeye odaklanması tehlikelidir ve insanları makineleri insan olarak görmelerine yol açabilir.
    • Yapay Zeka'nin insan zekasını aşmaya ve dünyayı yeni ve yenilikçi şekillerde anlamaya odaklanması gerekir.

    Let me know if you need any further assistance!### Bilgi Güvenliği ve Etik

    • Bilgisayar güncellemek için istihdam edilen BT uzmanının, dosyaların içeriğini kontrol etme hakkı yoktur ve böyle bir erişim, gizlilik ihlali ve yasal yaptırımlara yol açabilir.
    • BT uzmanının görevi, teknik sorunları çözmek ve sistemlerin güvenliğini sağlamaktır, dosya içeriğini incelemek değildir.

    Therac-25 Olayı

    • Therac-25, kanser tedavisinde kullanılan bir tıbbi hızlandırıcıydı ve 1985-1987 yılları arasında 6 olayda, hastalara yanlışlıkla aşırı doz radyasyon verilmesi nedeniyle 5 ölüm gerçekleşti.
    • Bu olaylar, tıbbi hızlandırıcıların 35 yıllık tarihinde en kötü radyasyon kazaları dizisi olarak nitelendirildi.

    Kazaların Nedenleri

    • Yazılım hataları: Therac-25'in kontrol yazılımında birden fazla hata vardı.
    • Yetersiz test: Therac-25'in yazılımı ve donanımı yeterince test edilmemişti.
    • Güvenlik eksikliği: Therac-25'te, aşırı doz radyasyona karşı hastaları korumak için yeterli güvenlik önlemleri bulunmamaktaydı.

    Sorumlular

    • Kanada Atom Enerjisi Komisyonu (AECL) ve MDS Nordion şirketleri sorumluluk kabul etti.

    Sonuçlar

    • Therac-25 kazaları, tıbbi cihazların güvenliğinin önemini ve tıbbi cihazların tasarımında, testinde ve düzenlenmesinde kullanılan prosedürlerin iyileştirilmesi ihtiyacını vurguladı.
    • Bu kazalar sonucunda, tıbbi cihazların güvenliğini sağlamak için daha katı düzenlemeler ve standartlar getirildi.

    Etik Eğitimi

    • Doktorların ve psikologların işlerinde etik eğitimi ayrılmaz bir parça olduğu halde, BT uzmanları hiç etik eğitimi almıyor.

    ACM – Etik Kuralları

    • ACM Etik Kuralları, bilgi ve bilgisayar bilimleri alanlarında çalışan profesyoneller için kapsamlı bir etik rehberdir.
    • Bu kurallar, etik karar vermeyi teşvik etmeye, kamuya olan sorumluluğu ve mesleki bütünlüğü korumaya ve bilgi teknolojilerinin sorumlu bir şekilde geliştirilmesine ve kullanılmasına yardımcı olmak için tasarlanmıştır.

    Here are the study notes in Turkish:

    İnsan-Bilgisayar İletişiminde Sosyal Boyut

    • Sosyal çevre insanların teknoloji kabulünü etkileyebilir
    • Çevrelerce alınan kararlar, teknoloji kullanımına karar vermede etkilidir

    Teknolojilerin Kabul EDİLMESİ ve Reddedilmesi

    • STST teorisi: teknoloji kabulünü etkileyen faktörler:
      • Faydalar ve Maliyetler
      • Kullanım Kolaylığı
      • Sosyal Normlar
      • Bireysel Özellikler
    • Organizasyonel bağlam da teknoloji kabulünü etkileyebilir:
      • Organizasyonel kültür
      • Liderlik
      • Hiyerarşi
      • İş süreçleri

    Rasyonel Sistemler Açısı

    • İnsanlar, uydu kuralları bulunan sistemler içi kendilerine resmen tanımlanmış işlerini yapan, emirlere uyan ve işbirliğine açık kişiler olarak tanımlanır
    • Bilgisayar sistemleri, genel olarak tutarlı ve insanlar tarafından gerçekleştirilen görevler için yeterli olarak tasvir edilir

    Bilişim Sistemleri Projelerinin Analizleri

    • Sadece %16,2'si zamanında ve bütçe dahilinde tamamlandı
    • %52,7'si gecikti, bütçeyi aştı
    • %31,1 tamamlanma önce iptal edildi
    • Nedenleri:
      • Politik meseleler
      • Eksik gereksinimler
      • Kullanıcı katılımının olmaması
      • Kaynak eksikliği
      • Gerçekçi olmayan beklentiler

    Yeniliğin Yayılımı (YY)

    • Yayılım: "bir yeniliğin belirli bir kanal vasıtasıyla zaman içinde bir sosyal sistem üyeleri arasında iletildiği süreç"
    • Üç ana konu:
      • Yayılma oranları
      • Yayılma kalıpları
      • Uyumun zaman içinde değişimi

    Yenilik Kabul Modeli (Davis, 1989)

    • Bu aracı kullanmak işimde performansımı arttırır (AF)
    • Bu aracı faydalı buldum (AF)
    • Bu aracı işimde kullanmaya niyetim var (DDN)

    Tasarım Süreci

    • Şelale Yöntemi (Waterfall)
    • Helezonik Model (Spiral)
    • Kullanıcı Merkezli Yaklaşım

    Sistem Geliştirmede Ürün ve Süreç Paradigması (Floyd, 1987)

    • Ürün-yönlü bakış açısı: Bir ürün olarak yazılım, kendi başına varlık gösterir, bir programlar kümesini ve ilişkili dokümanları içerir
    • Süreç-yönlü yaklaşım: Yazılımı, insanın öğrenmesi, işi ve iletişimi bağlamında ele alır

    Etik

    • Etik ne demektir?: "Etik" - Yunanca "ethos" kelimesinden türetilmiştir. Bir kişinin hayata yönelimini ifade eder
    • Etik, karar vermemiz veya davranışımız için temel olarak kullandığımız standartlar, değerler ve ahlak ilkelerini kapsar
    • Etik doğru ve yanlış ile ilgilidir

    Bilgi Sistemleri (BS) ve Etik

    • Teknik etik: Geliştirme sürecinin her aşamasında teknik açıdan yetkin bir iş yapmak
    • Mesleki etik: Teknik kararları yönlendiren bir dizi ahlaki değer
    • Sosyal etik: Çevre içindeki bireyin, bireylerin, grupların ve organizasyonların etkileşimi

    Elektronik Takip

    • Smyth ve Pillsbury Co. Davası Özeti (1994)
    • Tartışma Noktaları:
      • E-postanın özelliği
      • Şirket politikası
      • E-postanın içeriği

    Organizasyonda e-posta Mahremiyeti

    • Bourke ve Nissan Motor Corp. Davası
    • İki yazılım uzmanının amirlerinin cinsel ifadeleri içeren kişisel e-posta yazışmalarını okumasından sonra işten ayrılmak zorunda bırakıldı.

    Yapay Zeka (YZ)

    • Weizenbaum (1984)
    • Yapay Zeka sistemleri gerçek zekaya sahip değildir ve insan dilinin gerçek anlamını anlayamazlar.
    • Yapay Zeka'nin insan zekasını taklit etmeye odaklanması tehlikelidir ve insanları makineleri insan olarak görmelerine yol açabilir.
    • Yapay Zeka'nin insan zekasını aşmaya ve dünyayı yeni ve yenilikçi şekillerde anlamaya odaklanması gerekir.

    Let me know if you need any further assistance!### Bilgi Güvenliği ve Etik

    • Bilgisayar güncellemek için istihdam edilen BT uzmanının, dosyaların içeriğini kontrol etme hakkı yoktur ve böyle bir erişim, gizlilik ihlali ve yasal yaptırımlara yol açabilir.
    • BT uzmanının görevi, teknik sorunları çözmek ve sistemlerin güvenliğini sağlamaktır, dosya içeriğini incelemek değildir.

    Therac-25 Olayı

    • Therac-25, kanser tedavisinde kullanılan bir tıbbi hızlandırıcıydı ve 1985-1987 yılları arasında 6 olayda, hastalara yanlışlıkla aşırı doz radyasyon verilmesi nedeniyle 5 ölüm gerçekleşti.
    • Bu olaylar, tıbbi hızlandırıcıların 35 yıllık tarihinde en kötü radyasyon kazaları dizisi olarak nitelendirildi.

    Kazaların Nedenleri

    • Yazılım hataları: Therac-25'in kontrol yazılımında birden fazla hata vardı.
    • Yetersiz test: Therac-25'in yazılımı ve donanımı yeterince test edilmemişti.
    • Güvenlik eksikliği: Therac-25'te, aşırı doz radyasyona karşı hastaları korumak için yeterli güvenlik önlemleri bulunmamaktaydı.

    Sorumlular

    • Kanada Atom Enerjisi Komisyonu (AECL) ve MDS Nordion şirketleri sorumluluk kabul etti.

    Sonuçlar

    • Therac-25 kazaları, tıbbi cihazların güvenliğinin önemini ve tıbbi cihazların tasarımında, testinde ve düzenlenmesinde kullanılan prosedürlerin iyileştirilmesi ihtiyacını vurguladı.
    • Bu kazalar sonucunda, tıbbi cihazların güvenliğini sağlamak için daha katı düzenlemeler ve standartlar getirildi.

    Etik Eğitimi

    • Doktorların ve psikologların işlerinde etik eğitimi ayrılmaz bir parça olduğu halde, BT uzmanları hiç etik eğitimi almıyor.

    ACM – Etik Kuralları

    • ACM Etik Kuralları, bilgi ve bilgisayar bilimleri alanlarında çalışan profesyoneller için kapsamlı bir etik rehberdir.
    • Bu kurallar, etik karar vermeyi teşvik etmeye, kamuya olan sorumluluğu ve mesleki bütünlüğü korumaya ve bilgi teknolojilerinin sorumlu bir şekilde geliştirilmesine ve kullanılmasına yardımcı olmak için tasarlanmıştır.

    Here are the study notes in Turkish:

    İnsan-Bilgisayar İletişiminde Sosyal Boyut

    • Sosyal çevre insanların teknoloji kabulünü etkileyebilir
    • Çevrelerce alınan kararlar, teknoloji kullanımına karar vermede etkilidir

    Teknolojilerin Kabul EDİLMESİ ve Reddedilmesi

    • STST teorisi: teknoloji kabulünü etkileyen faktörler:
      • Faydalar ve Maliyetler
      • Kullanım Kolaylığı
      • Sosyal Normlar
      • Bireysel Özellikler
    • Organizasyonel bağlam da teknoloji kabulünü etkileyebilir:
      • Organizasyonel kültür
      • Liderlik
      • Hiyerarşi
      • İş süreçleri

    Rasyonel Sistemler Açısı

    • İnsanlar, uydu kuralları bulunan sistemler içi kendilerine resmen tanımlanmış işlerini yapan, emirlere uyan ve işbirliğine açık kişiler olarak tanımlanır
    • Bilgisayar sistemleri, genel olarak tutarlı ve insanlar tarafından gerçekleştirilen görevler için yeterli olarak tasvir edilir

    Bilişim Sistemleri Projelerinin Analizleri

    • Sadece %16,2'si zamanında ve bütçe dahilinde tamamlandı
    • %52,7'si gecikti, bütçeyi aştı
    • %31,1 tamamlanma önce iptal edildi
    • Nedenleri:
      • Politik meseleler
      • Eksik gereksinimler
      • Kullanıcı katılımının olmaması
      • Kaynak eksikliği
      • Gerçekçi olmayan beklentiler

    Yeniliğin Yayılımı (YY)

    • Yayılım: "bir yeniliğin belirli bir kanal vasıtasıyla zaman içinde bir sosyal sistem üyeleri arasında iletildiği süreç"
    • Üç ana konu:
      • Yayılma oranları
      • Yayılma kalıpları
      • Uyumun zaman içinde değişimi

    Yenilik Kabul Modeli (Davis, 1989)

    • Bu aracı kullanmak işimde performansımı arttırır (AF)
    • Bu aracı faydalı buldum (AF)
    • Bu aracı işimde kullanmaya niyetim var (DDN)

    Tasarım Süreci

    • Şelale Yöntemi (Waterfall)
    • Helezonik Model (Spiral)
    • Kullanıcı Merkezli Yaklaşım

    Sistem Geliştirmede Ürün ve Süreç Paradigması (Floyd, 1987)

    • Ürün-yönlü bakış açısı: Bir ürün olarak yazılım, kendi başına varlık gösterir, bir programlar kümesini ve ilişkili dokümanları içerir
    • Süreç-yönlü yaklaşım: Yazılımı, insanın öğrenmesi, işi ve iletişimi bağlamında ele alır

    Etik

    • Etik ne demektir?: "Etik" - Yunanca "ethos" kelimesinden türetilmiştir. Bir kişinin hayata yönelimini ifade eder
    • Etik, karar vermemiz veya davranışımız için temel olarak kullandığımız standartlar, değerler ve ahlak ilkelerini kapsar
    • Etik doğru ve yanlış ile ilgilidir

    Bilgi Sistemleri (BS) ve Etik

    • Teknik etik: Geliştirme sürecinin her aşamasında teknik açıdan yetkin bir iş yapmak
    • Mesleki etik: Teknik kararları yönlendiren bir dizi ahlaki değer
    • Sosyal etik: Çevre içindeki bireyin, bireylerin, grupların ve organizasyonların etkileşimi

    Elektronik Takip

    • Smyth ve Pillsbury Co. Davası Özeti (1994)
    • Tartışma Noktaları:
      • E-postanın özelliği
      • Şirket politikası
      • E-postanın içeriği

    Organizasyonda e-posta Mahremiyeti

    • Bourke ve Nissan Motor Corp. Davası
    • İki yazılım uzmanının amirlerinin cinsel ifadeleri içeren kişisel e-posta yazışmalarını okumasından sonra işten ayrılmak zorunda bırakıldı.

    Yapay Zeka (YZ)

    • Weizenbaum (1984)
    • Yapay Zeka sistemleri gerçek zekaya sahip değildir ve insan dilinin gerçek anlamını anlayamazlar.
    • Yapay Zeka'nin insan zekasını taklit etmeye odaklanması tehlikelidir ve insanları makineleri insan olarak görmelerine yol açabilir.
    • Yapay Zeka'nin insan zekasını aşmaya ve dünyayı yeni ve yenilikçi şekillerde anlamaya odaklanması gerekir.

    Let me know if you need any further assistance!### Bilgi Güvenliği ve Etik

    • Bilgisayar güncellemek için istihdam edilen BT uzmanının, dosyaların içeriğini kontrol etme hakkı yoktur ve böyle bir erişim, gizlilik ihlali ve yasal yaptırımlara yol açabilir.
    • BT uzmanının görevi, teknik sorunları çözmek ve sistemlerin güvenliğini sağlamaktır, dosya içeriğini incelemek değildir.

    Therac-25 Olayı

    • Therac-25, kanser tedavisinde kullanılan bir tıbbi hızlandırıcıydı ve 1985-1987 yılları arasında 6 olayda, hastalara yanlışlıkla aşırı doz radyasyon verilmesi nedeniyle 5 ölüm gerçekleşti.
    • Bu olaylar, tıbbi hızlandırıcıların 35 yıllık tarihinde en kötü radyasyon kazaları dizisi olarak nitelendirildi.

    Kazaların Nedenleri

    • Yazılım hataları: Therac-25'in kontrol yazılımında birden fazla hata vardı.
    • Yetersiz test: Therac-25'in yazılımı ve donanımı yeterince test edilmemişti.
    • Güvenlik eksikliği: Therac-25'te, aşırı doz radyasyona karşı hastaları korumak için yeterli güvenlik önlemleri bulunmamaktaydı.

    Sorumlular

    • Kanada Atom Enerjisi Komisyonu (AECL) ve MDS Nordion şirketleri sorumluluk kabul etti.

    Sonuçlar

    • Therac-25 kazaları, tıbbi cihazların güvenliğinin önemini ve tıbbi cihazların tasarımında, testinde ve düzenlenmesinde kullanılan prosedürlerin iyileştirilmesi ihtiyacını vurguladı.
    • Bu kazalar sonucunda, tıbbi cihazların güvenliğini sağlamak için daha katı düzenlemeler ve standartlar getirildi.

    Etik Eğitimi

    • Doktorların ve psikologların işlerinde etik eğitimi ayrılmaz bir parça olduğu halde, BT uzmanları hiç etik eğitimi almıyor.

    ACM – Etik Kuralları

    • ACM Etik Kuralları, bilgi ve bilgisayar bilimleri alanlarında çalışan profesyoneller için kapsamlı bir etik rehberdir.
    • Bu kurallar, etik karar vermeyi teşvik etmeye, kamuya olan sorumluluğu ve mesleki bütünlüğü korumaya ve bilgi teknolojilerinin sorumlu bir şekilde geliştirilmesine ve kullanılmasına yardımcı olmak için tasarlanmıştır.

    İnsan-Bilgisayar Etkileşimi

    • Çevrenizdekilere cep telefonu satın alma kararını nasıl verdiklerini sorunuz.
    • Sosyal çevrelerinin bu karar üzerindeki etkisini analiz ediniz.
    • İş yerinizde kullanılan yazılımların seçiminde çalışanların karar sürecine katılımı nedir?

    Teknoloji Kabul Teorisi

    • STST (Socio Teknik Sistem Teorisi) insan davranışlarının ve sosyal faktörlerin teknolojinin kabulünü nasıl etkilediğini açıklayan bir teoridir.
    • Teknolojiyi kabul veya reddetme nedenleri:
      • Faydalar ve Maliyetler
      • Kullanım Kolaylığı
      • Sosyal Normlar
      • Bireysel Özellikler

    Yenilik Yayılımı

    • Yenilik yayılımı, bir yeniliğin belirli bir kanal vasıtasıyla zaman içinde bir sosyal sistem üyeleri arasında iletildiği süreçtir.
    • Üç ana konu:
      • Yayılma oranları
      • Yayılma kalıpları
      • Uyumun zaman içinde değişimi
    • Rogers'ın teknolojiye 5 uyum özelliği:
      • Göreceli avantaj
      • Uygunluk
      • Kullanım kolaylığı
      • Denenebilirlik
      • Sonuçların gözlemlenebilirliği

    Sistem Geliştirmede Ürün ve Süreç Paradigması

    • Ürün-yönlü bakış açısı: Bir ürün olarak yazılım, kendi başına varlık gösterir, bir programlar kümesini ve ilişkili dokümanları içerir.
    • Süreç-yönlü yaklaşım: Yazılımı, insanın öğrenmesi, işi ve iletişimi bağlamında ele alır.

    Etik

    • Etik, karar vermemiz veya davranışımız için temel olarak kullandığımız standartlar, değerler ve ahlak ilkelerini kapsar.
    • Üç ana etik kuramı:
      • Fayda (Utilitarian) Kuramı
      • Deontoloji Teorisi
      • Sözleşmeli Kuramlar

    Dijital Bölünme mi Etik mi?

    • Dijital bölünme durumunun etik ve yasal boyutları hakkında farklı bakış açıları vardır.
    • İki görüş:
      • Fikri mülkiyet hakları savunucusu (Deontolojik Bakış Açısı)
      • Eğitim erişimi savunucusu (Faydacı Bakış Açısı)

    Elektronik Takip

    • E-posta gizliliği hakkında şirket politikaları ve çalışanların hakları arasında denge kurulmalıdır.
    • İki örnek olay:
      • Smyth ve Pillsbury Co. Davası
      • Bourke ve Nissan Motor Corp. Davası

    Yapay Zeka

    • Yapay zeka (YZ) sistemleri gerçek zekaya sahip değildir ve insan dilinin gerçek anlamını anlayamazlar.

    • Weizenbaum'un eleştirileri:

      • YZ sistemleri gerçek zekaya sahip değildir.
      • YZ'nin insan zekasını taklit etmeye odaklanması tehlikelidir.
      • YZ'nin insan zekasını aşmaya ve dünyayı yeni ve yenilikçi şekillerde anlamaya odaklanması gerekir.### Dekanın Konumu ve Sorumluluğu
    • Üniversiteye ait bilgisayarı güncelleyen bir BT uzmanının dosyalara erişimi, gizlilik ihlali ve yasal yaptırımlara yol açabilir.

    • BT uzmanının görevi, teknik sorunları çözmek ve sistemlerin güvenliğini sağlamaktır, dosya içeriğini incelemek değildir.

    Sağlık Bilişiminden bir Olay: Therac-25

    • Therac-25, kanser tedavisinde kullanılan bir tıbbi hızlandırıcıydı.
    • 1985-1987 arasında 6 olayda, hastalara yanlışlıkla aşırı doz radyasyon verilmesi nedeniyle 5 ölüm gerçekleşti.
    • Kazaların temel nedenleri şunlardır: yazılım hataları, yetersiz test, güvenlik eksikliği.
    • Sorumlular: Kanada Atom Enerjisi Komisyonu (AECL) ve MDS Nordion.

    Sonuçlar

    • Therac-25 kazaları, tıbbi cihazların güvenliğinin önemini ve tıbbi cihazların tasarımında, testinde ve düzenlenmesinde kullanılan prosedürlerin iyileştirilmesi ihtiyacını vurguladı.
    • Bu kazalar sonucunda, tıbbi cihazların güvenliğini sağlamak için daha katı düzenlemeler ve standartlar getirildi.

    Etik Eğitimi

    • Doktorların ve psikologların işlerinde etik eğitimi ayrılmaz bir parça olduğu halde, BT uzmanları hiç etik eğitimi almıyor.

    ACM – Etik Kuralları

    • ACM Etik Kuralları, bilgi ve bilgisayar bilimleri alanlarında çalışan profesyoneller için kapsamlı bir etik rehberdir.
    • Bu kurallar, etik karar vermeyi teşvik etmeye, kamuya olan sorumluluğu ve mesleki bütünlüğü korumaya ve bilgi teknolojilerinin sorumlu bir şekilde geliştirilmesine ve kullanılmasına yardımcı olmak için tasarlanmıştır.

    İnsan-Bilgisayar Etkileşimi

    • Çevrenizdekilere cep telefonu satın alma kararını nasıl verdiklerini sorunuz.
    • Sosyal çevrelerinin bu karar üzerindeki etkisini analiz ediniz.
    • İş yerinizde kullanılan yazılımların seçiminde çalışanların karar sürecine katılımı nedir?

    Teknoloji Kabul Teorisi

    • STST (Socio Teknik Sistem Teorisi) insan davranışlarının ve sosyal faktörlerin teknolojinin kabulünü nasıl etkilediğini açıklayan bir teoridir.
    • Teknolojiyi kabul veya reddetme nedenleri:
      • Faydalar ve Maliyetler
      • Kullanım Kolaylığı
      • Sosyal Normlar
      • Bireysel Özellikler

    Yenilik Yayılımı

    • Yenilik yayılımı, bir yeniliğin belirli bir kanal vasıtasıyla zaman içinde bir sosyal sistem üyeleri arasında iletildiği süreçtir.
    • Üç ana konu:
      • Yayılma oranları
      • Yayılma kalıpları
      • Uyumun zaman içinde değişimi
    • Rogers'ın teknolojiye 5 uyum özelliği:
      • Göreceli avantaj
      • Uygunluk
      • Kullanım kolaylığı
      • Denenebilirlik
      • Sonuçların gözlemlenebilirliği

    Sistem Geliştirmede Ürün ve Süreç Paradigması

    • Ürün-yönlü bakış açısı: Bir ürün olarak yazılım, kendi başına varlık gösterir, bir programlar kümesini ve ilişkili dokümanları içerir.
    • Süreç-yönlü yaklaşım: Yazılımı, insanın öğrenmesi, işi ve iletişimi bağlamında ele alır.

    Etik

    • Etik, karar vermemiz veya davranışımız için temel olarak kullandığımız standartlar, değerler ve ahlak ilkelerini kapsar.
    • Üç ana etik kuramı:
      • Fayda (Utilitarian) Kuramı
      • Deontoloji Teorisi
      • Sözleşmeli Kuramlar

    Dijital Bölünme mi Etik mi?

    • Dijital bölünme durumunun etik ve yasal boyutları hakkında farklı bakış açıları vardır.
    • İki görüş:
      • Fikri mülkiyet hakları savunucusu (Deontolojik Bakış Açısı)
      • Eğitim erişimi savunucusu (Faydacı Bakış Açısı)

    Elektronik Takip

    • E-posta gizliliği hakkında şirket politikaları ve çalışanların hakları arasında denge kurulmalıdır.
    • İki örnek olay:
      • Smyth ve Pillsbury Co. Davası
      • Bourke ve Nissan Motor Corp. Davası

    Yapay Zeka

    • Yapay zeka (YZ) sistemleri gerçek zekaya sahip değildir ve insan dilinin gerçek anlamını anlayamazlar.

    • Weizenbaum'un eleştirileri:

      • YZ sistemleri gerçek zekaya sahip değildir.
      • YZ'nin insan zekasını taklit etmeye odaklanması tehlikelidir.
      • YZ'nin insan zekasını aşmaya ve dünyayı yeni ve yenilikçi şekillerde anlamaya odaklanması gerekir.### Dekanın Konumu ve Sorumluluğu
    • Üniversiteye ait bilgisayarı güncelleyen bir BT uzmanının dosyalara erişimi, gizlilik ihlali ve yasal yaptırımlara yol açabilir.

    • BT uzmanının görevi, teknik sorunları çözmek ve sistemlerin güvenliğini sağlamaktır, dosya içeriğini incelemek değildir.

    Sağlık Bilişiminden bir Olay: Therac-25

    • Therac-25, kanser tedavisinde kullanılan bir tıbbi hızlandırıcıydı.
    • 1985-1987 arasında 6 olayda, hastalara yanlışlıkla aşırı doz radyasyon verilmesi nedeniyle 5 ölüm gerçekleşti.
    • Kazaların temel nedenleri şunlardır: yazılım hataları, yetersiz test, güvenlik eksikliği.
    • Sorumlular: Kanada Atom Enerjisi Komisyonu (AECL) ve MDS Nordion.

    Sonuçlar

    • Therac-25 kazaları, tıbbi cihazların güvenliğinin önemini ve tıbbi cihazların tasarımında, testinde ve düzenlenmesinde kullanılan prosedürlerin iyileştirilmesi ihtiyacını vurguladı.
    • Bu kazalar sonucunda, tıbbi cihazların güvenliğini sağlamak için daha katı düzenlemeler ve standartlar getirildi.

    Etik Eğitimi

    • Doktorların ve psikologların işlerinde etik eğitimi ayrılmaz bir parça olduğu halde, BT uzmanları hiç etik eğitimi almıyor.

    ACM – Etik Kuralları

    • ACM Etik Kuralları, bilgi ve bilgisayar bilimleri alanlarında çalışan profesyoneller için kapsamlı bir etik rehberdir.
    • Bu kurallar, etik karar vermeyi teşvik etmeye, kamuya olan sorumluluğu ve mesleki bütünlüğü korumaya ve bilgi teknolojilerinin sorumlu bir şekilde geliştirilmesine ve kullanılmasına yardımcı olmak için tasarlanmıştır.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    HCI_week10.pdf

    Description

    İnsan-bilgisayar etkileşimi alanında sosyal ve organizasyonel boyutu inceleyen bu quiz, çevrenizdekilerin cep telefonu satın alma kararını nasıl verdiklerini sorgulamaktadır.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser