Inkomen en Sociale Zekerheid Quiz

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is de equivalente inkomen berekening voor een koppel met één kind als ze €2000 verdienen?

  • €1800
  • €1111,1 (correct)
  • €1300
  • €1500

Welke schaal wordt vaak gebruikt om gezinsinkomens te vertalen naar equivalent inkomen?

  • OECD schaal (correct)
  • EU schaal
  • Global schaal
  • Nationale schaal

Wat is de functie van de functionele verdeling van inkomen?

  • Verdeling over leeftijdsgroepen
  • Verdeling naar inkomensniveaus
  • Verdeling over sociale klassen (correct)
  • Verdeling op basis van geslacht

Wat vertelt de term inkomensongelijkheid ons?

<p>Of de ongelijkheid gelijk is gebleven of toegenomen (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is één van de uitdagingen in de sociale zekerheid met betrekking tot herverdeling?

<p>Veroudering van de bevolking (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste doel van de sociale zekerheid?

<p>Inkomenstransfers van mensen zonder tegenslag naar mensen met tegenslag (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom kunnen private verzekeringsmarkten niet volledig voorzien in sociale zekerheid?

<p>Er is een collectieve component en asymmetrische informatie (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende aspecten is GEEN probleem dat kan optreden in private verzekeringsmarkten?

<p>Volledige transparantie in premies (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende sectoren heeft de hoogste uitgaven binnen de sociale zekerheid?

<p>Pensioen (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van het progressieve belastingsysteem?

<p>Rijkere mensen dragen proportioneel meer bij (C)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft het draagkrachtprincipe in de context van belastingheffing?

<p>Mensen met hogere inkomens dragen een relatief zwaarder belastingdeel. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is het effect van progressieve belastingen op inkomensongelijkheid?

<p>Het vermindert de ongelijkheid na belasting. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak beschrijft het principe van horizontale gelijkheid het beste?

<p>Belastingplichtigen in gelijke omstandigheden worden gelijk behandeld. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt de Lorenz-curve in bij het analyseren van inkomensverdeling?

<p>Een curve die het percentage van de bevolking weergeeft tegen het percentage van de totale inkomens. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een gevolg van de variatie in belastingvrije sommen?

<p>Gezinnen met kinderen krijgen automatisch hogere belastingvoordelen dan alleenstaanden. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de Gini-coëfficiënt een maat voor?

<p>De ongelijkheid van primaire en beschikbare inkomens (B)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft de gemiddelde aanslagvoet?

<p>Het belastingtarief dat gemiddeld op het volledige inkomen wordt betaald (C)</p> Signup and view all the answers

Welke belastingvorm is gepersonaliseerd en vereist een aangifte?

<p>Directe belastingen (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van indirecte belastingen?

<p>Ze zijn meestal al in de prijs van een transactie vervat. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste belasting in België?

<p>Personenbelasting (A)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt de belastingvrije som in?

<p>Het inkomen waarover geen enkele belasting betaald hoeft te worden (B)</p> Signup and view all the answers

Wat onderscheidt een progressieve belasting?

<p>De gemiddelde voet neemt toe met stijgend inkomen (C)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met de effectieve marginale aanslagvoet?

<p>Hoeveel belasting er wordt betaald op bijkomende inkomsten (C)</p> Signup and view all the answers

Welk van de volgende elementen kan de effectieve marginale aanslagvoet beïnvloeden?

<p>De belastingvrije som (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een onderscheidend kenmerk van parafiscale ontvangsten?

<p>Ze zijn vrijwillig en hebben een tegenprestatie. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van moreel risico in het Belgische ziekteverzekeringssysteem?

<p>Verminderde motivatie van artsen (A), Overconsumptie door patiënten (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende factoren is NIET genoemd als een probleem voor de betaalbaarheid van de ziektekosten?

<p>Hogere premies (A)</p> Signup and view all the answers

Wat betekent het in de context van pensioenen als het systeem werkt op basis van repartitie?

<p>Werkenden financieren de pensioenen van gepensioneerden (C)</p> Signup and view all the answers

Welke optie is een mogelijke oplossing voor het betaalbaarheidsprobleem van pensioenen?

<p>De uitkering verlagen (A)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met de 'efficiency-equity trade-off'?

<p>Afweging tussen economische groei en herverdeling (C)</p> Signup and view all the answers

Wat kan een gevolg zijn van hogere inkomstenbelastingen volgens het 'lekkende emmer'-concept?

<p>Afname van het netto-inkomen van werkenden (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een mogelijke negatieve impact van hogere werkloosheidsuitkeringen?

<p>Lagere participatie op de arbeidsmarkt (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is het doel van een pensioenregeling?

<p>Het verzekeren van inkomen na het arbeidsleven (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is de definitie van de decielen in de context van inkomensverdeling?

<p>Verdeel alle gezinnen volgens (stijgend) inkomen in 10 gelijke delen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat geeft de Gini-coëfficiënt aan?

<p>De mate van ongelijkheid in inkomensverdeling. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke oorzaak van toenemende ongelijkheid volgens de besproken inhoud?

<p>Dalende belastingtarieven voor de rijken. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft het concept van de Lorenz-curve?

<p>Een manier om de inkomensverdeling visueel weer te geven. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de perfecte inkomensgelijkheid in een Lorenz-curve?

<p>Alle inkomens zijn gelijk verdeeld over de bevolking. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat heeft de 'olifantencurve' in inkomensgroei geïllustreerd?

<p>Inkomensgroei was ongelijk voor verschillende percentielen van de wereldinkomensverdeling. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat betekent het wanneer iemand onder de armoedelijn leeft?

<p>Ze hebben onvoldoende inkomen voor een menswaardig bestaan. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een verandering in de inkomensverdeling die ongelijkheid kan verergeren?

<p>Een afname van belastingdruk voor de hogere inkomens. (B)</p> Signup and view all the answers

Waar duidt een Gini-coëfficiënt van 0 aan?

<p>Volledige gelijkheid. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn kwartielen?

<p>Verdelingen in 4 gelijke delen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke groep heeft doorgaans de grootste informatie over inkomen en ongelijkheid?

<p>Overheidsinstellingen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat zou men kunnen zeggen over de wereldwijde armoede van 1990 tot 2015?

<p>De percentage van werelds bevolking onder de armoedegrens is gedaald. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat vertegenwoordigt de verticale as in een Lorenz-curve?

<p>Het cumulatieve inkomen van de totale bevolking. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een sociodemografische verandering die ongelijkheid kan beïnvloeden?

<p>Toename van alleenstaanden in de samenleving. (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Functionele inkomensverdeling

De verdeling van inkomen tussen verschillende sociale klassen die zijn gekoppeld aan de productiefactoren arbeid en kapitaal.

Personele inkomensverdeling

De verdeling van inkomen tussen individuen of huishoudens in een samenleving.

Equivalentieschaal

Het aanpassen van het gezinsinkomen om rekening te houden met de grootte en samenstelling van het gezin, waardoor een vergelijking mogelijk wordt tussen verschillende huishoudens.

Equivalent inkomen

Het inkomen van een huishouden dat is gecorrigeerd met behulp van een equivalentieschaal. Dit geeft een beter beeld van de koopkracht van het gezin.

Signup and view all the flashcards

OESO-schaal

De OESO-schaal is een equivalentieschaal die wordt gebruikt om het inkomen van verschillende gezinnen te vergelijken.

Signup and view all the flashcards

Verticale herverdeling

Het principe dat personen met een hogere draagkracht (meestal hogere inkomens) een hoger aandeel van hun inkomen aan belastingen moeten betalen.

Signup and view all the flashcards

Progressiviteit van belastingen

Het principe dat belastingen progressief worden opgelegd, wat betekent dat de gemiddelde aanslagvoet (aandeel van het inkomen dat aan belastingen wordt betaald) toeneemt naarmate het inkomen hoger wordt.

Signup and view all the flashcards

Lorenz-curve

Een grafiek die de verdeling van inkomens in een samenleving weergeeft. De Lorenz-curve toont het aandeel van het totaal inkomen dat wordt verdiend door een bepaald percentage van de bevolking.

Signup and view all the flashcards

Horizontale gelijkheid

Het principe dat gelijk gepositioneerde personen in gelijke omstandigheden (zelfs met verschillende inkomens) gelijk behandeld moeten worden door het belastingstelsel.

Signup and view all the flashcards

Belastingvrije som

Het aanpassen van de belastingvrije som om rekening te houden met de gezinssamenstelling (bv. alleenstaanden vs. gezinnen).

Signup and view all the flashcards

Progressief belastingsysteem

Een belastingsysteem waarbij mensen met een hoger inkomen een groter percentage van hun inkomen aan belasting betalen.

Signup and view all the flashcards

Sociale zekerheid

Het tweede belangrijke systeem voor herverdeling in een samenleving, waarbij inkomen wordt overgedragen van mensen zonder tegenslag naar mensen met tegenslag.

Signup and view all the flashcards

Collectieve component bij sociale zekerheid

Een situatie waarbij de premies die mensen betalen voor een verzekering niet voldoende zijn om alle claims te dekken, vooral wanneer veel mensen tegelijk een claim indienen.

Signup and view all the flashcards

Averechtse selectie in de sociale zekerheid

Een situatie waarbij mensen met ‘lage’ en ‘hoge’ risico’s private informatie hebben over hun risico, waardoor de premie voor een verzekering niet correct kan worden ingeschat.

Signup and view all the flashcards

Moreel risico in de sociale zekerheid

Een situation waarbij mensen hun gedrag aanpassen nadat ze een verzekering hebben afgesloten, waardoor het risico op claims toeneemt.

Signup and view all the flashcards

Wat is de Gini-coëfficiënt?

De Gini-coëfficiënt is een maatstaf die de ongelijkheid in inkomensverschillen weergeeft. Een Gini-coëfficiënt van 0 betekent perfecte gelijkheid, terwijl een coëfficiënt van 1 maximale ongelijkheid aangeeft.

Signup and view all the flashcards

Wat is primair inkomen?

Primair inkomen is het inkomen dat men verdient door middel van arbeid, kapitaal of andere productiefactoren, voordat belastingen en sociale zekerheid in rekening worden gebracht.

Signup and view all the flashcards

Wat is beschikbaar inkomen?

Beschikbaar inkomen is het inkomen dat iemand kan besteden na aftrek van belastingen en sociale zekerheid. Dit is het inkomen dat overblijft voor uitgaven.

Signup and view all the flashcards

Wat is herverdeling?

Herverdeling is het proces waarbij de overheid inkomsten herverdeelt via belastingen en sociale zekerheid om inkomensverschillen te verkleinen.

Signup and view all the flashcards

Wat zijn directe belastingen?

Directe belastingen worden rechtstreeks betaald door de belastingplichtige aan de overheid, bijvoorbeeld in de vorm van inkomstenbelasting. De belastingschuld is direct duidelijk.

Signup and view all the flashcards

Wat zijn indirecte belastingen?

Indirecte belastingen zijn belastingen die worden geheven op goederen en diensten, bijvoorbeeld BTW of accijnzen. Deze belastingen zijn vaak al in de prijs van de producten inbegrepen.

Signup and view all the flashcards

Wat is de gemiddelde aanslagvoet?

De gemiddelde aanslagvoet is het gemiddelde belastingtarief over het totale inkomen. Het geeft aan welk percentage van het inkomen gemiddeld aan belastingen wordt betaald.

Signup and view all the flashcards

Wat is de marginale aanslagvoet?

De marginale aanslagvoet is het belastingtarief dat moet worden betaald op een bijkomende euro inkomen. Het geeft aan hoeveel extra belasting iemand moet betalen als het inkomen met 1 euro stijgt.

Signup and view all the flashcards

Wat is de belastingsvrije som?

De belastingsvrije som is een vastgesteld bedrag dat iedereen mag verdienen zonder belasting te betalen. Dit bedrag varieert per gezinstype.

Signup and view all the flashcards

Wat zijn aftrekposten?

Aftrekposten zijn uitgaven die je mag aftrekken van je belastbaar inkomen, waardoor je minder belasting betaalt. Aftrekposten zijn vaak gerelateerd aan bepaalde uitgaven, zoals studieschulden of hypotheekrente.

Signup and view all the flashcards

Terugbetalingssysteem in de ziekteverzekering

Een verzekeringsmodel waarbij verzekerden (de patiënt) een deel van de kosten van hun medische behandeling dragen.

Signup and view all the flashcards

Moreel risico in de ziekteverzekering

De neiging om meer medische zorg te consumeren wanneer je volledig verzekerd bent, omdat je zelf geen kosten draagt.

Signup and view all the flashcards

Repartitie pensioensysteem

Pensioenmodel waarbij de huidige werkenden de pensioenen van de gepensioneerden financieren.

Signup and view all the flashcards

Kapitalisatie pensioensysteem

Pensioenmodel waarbij individuen hun pensioen sparen tijdens hun werkzame leven.

Signup and view all the flashcards

Ontmoedigingseffect van herverdeling

De negatieve effecten van het herverdelen van inkomen, waardoor de totale omvang van de economische taart kleiner wordt.

Signup and view all the flashcards

Efficiency-equity trade-off

De afweging tussen efficiëntie (grootte van de economische taart) en gelijkheid (verdeling van de taart).

Signup and view all the flashcards

Effectieve marginale tarieven en arbeidsaanbod

De situatie waarbij de werkenden meer belasting betalen en minder te besteden hebben, waardoor hun motivatie om te werken afneemt.

Signup and view all the flashcards

Effectieve marginale tarieven en arbeidsmarktparticipatie

De negatieve impact van hoge werkloosheidsuitkeringen, waardoor mensen minder gemotiveerd zijn om te werken.

Signup and view all the flashcards

Histogram

Een grafiek die de verdeling van inkomens toont door het aantal gezinnen in verschillende inkomensgroepen te visualiseren.

Signup and view all the flashcards

Decielverdeling

Een grafiek die de verdeling van inkomens toont door het percentage van de bevolking met een bepaald inkomen te visualiseren.

Signup and view all the flashcards

Gini-index

Een maatstaf voor inkomensongelijkheid. Deze index is gebaseerd op de Lorenz-curve. Hoe groter de Gini-index, hoe meer inkomensongelijkheid.

Signup and view all the flashcards

Verklaringen voor ongelijkheid

De veranderingen in ongelijkheid kunnen worden verklaard door veranderingen in primaire inkomensverdeling, veranderingen in herverdeling door de overheid en sociodemografische veranderingen.

Signup and view all the flashcards

Growth incidence curve

Een grafiek die toont hoe de inkomensgroei over de jaren verdeeld is over verschillende inkomensgroepen. De grafiek laat zien wie er meer profiteert van economische groei.

Signup and view all the flashcards

Olifantencurve

Een curve dat de inkomensgroei van verschillende delen van de wereldbevolking tijdens globalisering (1988-2011) laat zien. De curve toont een ongelijke verdeling van de groei, met voordelen voor China en India, maar verliezen voor de allerarmsten en lagere middenklasse in Westerse landen.

Signup and view all the flashcards

Armoede

Een situatie waarbij mensen niet over voldoende inkomen beschikken om in hun basisbehoeften te voorzien. Dit kan leiden tot een ongezonde levensstijl en beperken sociale participatie.

Signup and view all the flashcards

Armoedelijn

De grens waar onder mensen als arm worden beschouwd. De armoedelijn kan veranderen in functie van verschillende factoren zoals sociale normen en het kostenpeil.

Signup and view all the flashcards

Ongelijkheid

Een situatie waarbij individuen niet over dezelfde kansen beschikken om succesvol te zijn in het leven. Dit kan leiden tot ongelijkheid en onrechtvaardigheid.

Signup and view all the flashcards

Onrechtvaardigheid

Een situatie waarbij mensen oneerlijk behandeld worden, waardoor ze ongelijkheid ervaren. Dit kan leiden tot sociale en emotionele problemen.

Signup and view all the flashcards

Herverdeling

Het verschil tussen het beschikbare inkomen van mensen na herverdeling (belastingen en uitkeringen) en het inkomen voor herverdeling (loon, vermogen).

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Economie I (BESPO1173- BESPO1173A) - Verdeling en Herverdeling

  • Markten kunnen falen vanwege marktmacht, publieke goederen, externe effecten en asymmetrische informatie.
  • Efficiëntie is niet gelijk aan rechtvaardigheid. Zelfs zonder marktbeperkingen, kan de marktuitkomst niet altijd rechtvaardig zijn.

Verdeling van Inkomens

  • De verdeling van inkomens omvat de ontwikkeling van primaire inkomens tot welvaart.
  • Een schema van primaire inkomsten naar welvaart is gegeven (diagram).

Inkomensongelijkheid

  • De presentatie onderzoekt of de inkomensongelijkheid toegenomen is.

Herverdeling: Belastingen

  • Herverdeling wordt gedefinieerd via belastingen.

Herverdeling: Uitdagingen in Sociale Zekerheid

  • Sociale zekerheid is een uitdaging.

Functionele en Personele Verdeling van Inkomen

  • Analyse van ongelijkheid is verdeeld in twee aspecten
  • Functionele verdeling: verdeling van inkomen over sociale klassen, gelinkt met productiefactoren zoals arbeid en kapitaal.
  • Personele verdeling: personen of gezinnen, als uitgangspunt i.p.v sociale klassen van productiefactoren.

Personele Verdeling (België, 2018)

  • Studie beschikbaar inkomen van gezinnen: inkomen na belastingen en transfers.
  • Gemiddeld gezinsinkomen bedroeg 4.159 euro per maand in 2018.
  • Histogram, decielverdeling, Lorenz-curve en Gini-index worden gebruikt om inkomensongelijkheid te meten.
  • Een histogram van beschikbaar gezinsinkomen in België in 2018 is gegeven.
  • Decielverdeling van beschikbaar gezinsinkomen in België in 2018 is gegeven.
  • Lorenz-curve voor België en de VS in 2018 is gegeven.
  • Gini-coëfficiënt geeft een numerieke maatstaf voor inkomensongelijkheid. Het varieert van 0 (perfecte gelijkheid) tot 1 (perfecte ongelijkheid).

Verklaringen voor Veranderingen in Ongelijkheid

  • Factoren die welvaartsverdeling ongelijker kunnen maken, zoals de veranderingen in de primaire inkomensverdeling, minder herverdeling door de overheid en sociodemografische veranderingen.

Wereldongelijkheid (1820-2013)

  • Grafiek van de wereldwijde inkomensongelijkheid, toenemend sinds 1820, gevisualiseerd met behulp van een olifantencurve voor de periode 1988-2011.
  • Een wereldwijde trend van toenemende ongelijkheid.

Evolutie Ongelijkheid

  • Trends over de tijd in de Westerse wereld en in China en Afrika.
  • Onderzoek van Branko Milanovic (Wereldbank) is gedaan op de stijging door de industrialisatie in Westerse landen.

Armoede

  • Armoede is gedefinieerd als onvoldoende inkomen voor een menswaardig bestaan.
  • Bekendste armoedelijn is de Wereldbank-armoedelijn, eerst USD 1/dag, nu USD 1,9/dag.
  • Een aanzienlijke afname van extreme armoede wereldwijd is waargenomen tussen 1990 en 2015 (van 37% naar 13%).

Evolutie Extreem Armoede

  • Grafiek toont de evolutie van het aantal mensen in extreme armoede over tijd, voor verschillende regio's van de wereld.

Ongelijkheid <> Onrechtvaardigheid

  • Ongelijkheid impliceert niet onrechtvaardigheid, maar onrechtvaardigheid impliceert wel ongelijkheid.

Herverdeling: Belastingen en Sociale Zekerheid

  • Herverdeling via Belastingen.
  • Indirecte belastingen (bijvoorbeeld BTW, accijnzen).
  • Directe belastingen (inkomstenbelastingen).
  • Uitgaven van de Belgische overheid in 2019.
  • Gemiddelde en marginale belastingen.

Statutaire Versus Effectieve Aanslagvoeten

  • Statutaire aanslagvoeten = wettelijke vastgelegde aanslagvoeten.
  • Effectieve aanslagvoeten = reële/daadwerkelijke aanslagvoeten, rekening houdend met belastingverminderingen.
  • Voorbeelden van belastbaar inkomen.

De Effectieve Marginale Aanslagvoet

  • Vergelijk alleenstaanden die werken en werkloos zijn.

Eerste Kernprincipe: Verticale Herverdeling

  • Schouders dragen proportioneel hun lasten.
  • Principe van verticale herverdeling.

Tweede Kernprincipe: Horizontale gelijkheid

  • Belastingplichtigen in gelijke omstandigheden moeten gelijk behandeld worden en leiden tot horizontale gelijkheid.

Sociale Zekerheid

  • Progressief belastingsysteem.
  • Sociale zekerheid als herverdelingssysteem.

Waarom SZ niet door private markt?

  • Kollectieve component, asymmetrische informatie, marktfalen ...

Verzekering als basisprincipe

  • Premie betalen om impact van onzekerheid te verminderen.
  • Solidariteit tussen mensen met verschillende risico's en inkomens.

Verzekering en Solidariteit (Sociale zekerheid)

  • Risico-solidariteit.
  • Inkomenssolidariteit.

Werkloosheid

  • Structurele en langdurige werkloosheid sinds oliecrisis.
  • Moreel-risico problematisch.
  • Grootste uitdaging, de prikkels aan werklozen om werk te zoeken.

Ziekteverzekering

  • Belgie heeft een terugbetalingssysteem.
  • Moreel risico tot overconsumptie van zorg door patiënten en artsen.
  • Ziekteverzekering en betaalbaarheid.

Pensioenen

  • Actieve loopbaan verzekeren, tegen 'lang leven'.
  • Kapitalisatiemethode, (funding), maar gevoelig voor conjunctuur.
  • Repartitiemethode (pay-as-you-go).

Alles heeft een prijs

  • Beleidskeuze met implicaties voor de omvang van de nationale taart.
  • Ontmoedigingseffect van herverdeling/verzekering (= "lekkende emmer").

Progressiviteit Belastingen en Sociale Bijdragen

  • Gemiddelde belastingvoeten voor sociale bijdragen en persoonlijke belastingen worden uitgelegd.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser