Podcast
Questions and Answers
Hoe wordt God volgens Aristoteles beschreven?
Hoe wordt God volgens Aristoteles beschreven?
Als de 'onbewogen beweger', die alles in beweging zet maar zelf niet bewogen wordt.
Wat is het 'zichzelf denkende denken' volgens Aristoteles?
Wat is het 'zichzelf denkende denken' volgens Aristoteles?
Het is Aristoteles' opvatting van God als zuivere gedachte en de hoogste vorm van zijn.
Hoe verschilde het Aristotelische wereldbeeld van het christelijke?
Hoe verschilde het Aristotelische wereldbeeld van het christelijke?
In het Aristotelische wereldbeeld is God niet de schepper, maar het streefdoel van alle beweging, terwijl in het christendom God de schepper is.
Welke rol ging wiskunde spelen in de moderne wetenschap?
Welke rol ging wiskunde spelen in de moderne wetenschap?
Waarom zijn experimenten belangrijk in de moderne wetenschap?
Waarom zijn experimenten belangrijk in de moderne wetenschap?
Volgens Max Weber, wat is de betekenis van 'modernisering'?
Volgens Max Weber, wat is de betekenis van 'modernisering'?
Hoe hielpen nieuwe meetinstrumenten de moderne wetenschap?
Hoe hielpen nieuwe meetinstrumenten de moderne wetenschap?
Wat zijn de twee vormen van rationalisering die Weber onderscheidde?
Wat zijn de twee vormen van rationalisering die Weber onderscheidde?
Wat is een belangrijk verschil tussen het middeleeuwse en moderne weten?
Wat is een belangrijk verschil tussen het middeleeuwse en moderne weten?
Wat was de positie van de theologie in de middeleeuwse kennishiërarchie?
Wat was de positie van de theologie in de middeleeuwse kennishiërarchie?
Geef een voorbeeld van iemand die handelt vanuit waarderationaliteit.
Geef een voorbeeld van iemand die handelt vanuit waarderationaliteit.
Wat is volgens Weber het typische voorbeeld van doelrationaliteit?
Wat is volgens Weber het typische voorbeeld van doelrationaliteit?
Welke elementen zijn centraal bij doelrationeel handelen?
Welke elementen zijn centraal bij doelrationeel handelen?
Welke vorm van rationaliteit heeft volgens Weber de overhand in de moderne maatschappij?
Welke vorm van rationaliteit heeft volgens Weber de overhand in de moderne maatschappij?
Hoe beïnvloedt doelrationaliteit de keuzes van individuen volgens Weber?
Hoe beïnvloedt doelrationaliteit de keuzes van individuen volgens Weber?
Wat is volgens Weber het lot van waarderationaliteit in de moderne maatschappij?
Wat is volgens Weber het lot van waarderationaliteit in de moderne maatschappij?
Waarom wordt de aardbeving in Lissabon gezien als een markering tussen premoderniteit en moderniteit?
Waarom wordt de aardbeving in Lissabon gezien als een markering tussen premoderniteit en moderniteit?
Hoe verschilt de premoderne kijk op natuurrampen van de moderne kijk?
Hoe verschilt de premoderne kijk op natuurrampen van de moderne kijk?
Welke disciplines scheidden zich aanvankelijk af van de filosofie?
Welke disciplines scheidden zich aanvankelijk af van de filosofie?
Welke nieuwe ideeën ontstonden tijdens de modernisering vanaf de 16e eeuw?
Welke nieuwe ideeën ontstonden tijdens de modernisering vanaf de 16e eeuw?
Waarom is Newtons werk, 'Principia Mathematica', noemenswaardig in de context van de scheiding van wetenschap en filosofie?
Waarom is Newtons werk, 'Principia Mathematica', noemenswaardig in de context van de scheiding van wetenschap en filosofie?
Geef een voorbeeld van een boek dat kenmerkend is voor de moderne tijd en leg uit waarom.
Geef een voorbeeld van een boek dat kenmerkend is voor de moderne tijd en leg uit waarom.
Wat was het voornaamste doel van de kennis in de antieke filosofie in tegenstelling tot de moderne wetenschap?
Wat was het voornaamste doel van de kennis in de antieke filosofie in tegenstelling tot de moderne wetenschap?
Wat is de centrale verschuiving in het denken tijdens de modernisering met betrekking tot het individu?
Wat is de centrale verschuiving in het denken tijdens de modernisering met betrekking tot het individu?
Welke rol spelen technologische vooruitgang en wetenschappelijke redenering in de moderne samenleving?
Welke rol spelen technologische vooruitgang en wetenschappelijke redenering in de moderne samenleving?
Hoe verschilt de moderne benadering van kennis van de antieke benadering?
Hoe verschilt de moderne benadering van kennis van de antieke benadering?
Noem enkele voorbeelden van maatschappelijke veranderingen die voortkwamen uit nieuwe ideeën over vrijheid en gelijkheid.
Noem enkele voorbeelden van maatschappelijke veranderingen die voortkwamen uit nieuwe ideeën over vrijheid en gelijkheid.
Wat is het centrale idee achter Darwins evolutietheorie dat ingaat tegen een teleologisch verklaringsmodel?
Wat is het centrale idee achter Darwins evolutietheorie dat ingaat tegen een teleologisch verklaringsmodel?
Waarom was Aristoteles' natuurbegrip een obstakel voor nieuwe wetenschappelijke doorbraken?
Waarom was Aristoteles' natuurbegrip een obstakel voor nieuwe wetenschappelijke doorbraken?
Hoe veranderden de opvattingen over economie tijdens de modernisering?
Hoe veranderden de opvattingen over economie tijdens de modernisering?
Wat is de essentie van de mechanisering van het wereldbeeld die volgde op het verlaten van Aristoteles' model?
Wat is de essentie van de mechanisering van het wereldbeeld die volgde op het verlaten van Aristoteles' model?
Hoe beïnvloedde de opkomst van nieuwe wetenschappen de rol van de filosofie?
Hoe beïnvloedde de opkomst van nieuwe wetenschappen de rol van de filosofie?
Wat is de belangrijkste kenmerken van de levenshouding van Don Juan?
Wat is de belangrijkste kenmerken van de levenshouding van Don Juan?
Hoe verschilt de esthetische houding van de ethische houding?
Hoe verschilt de esthetische houding van de ethische houding?
Waarom is het leven van de estheet als Don Juan uiteindelijk onbevredigend?
Waarom is het leven van de estheet als Don Juan uiteindelijk onbevredigend?
Wat is de rol van uiterlijkheden in het leven van de estheet?
Wat is de rol van uiterlijkheden in het leven van de estheet?
Hoe kan de estheet zijn behoefte aan betekenis vermijden?
Hoe kan de estheet zijn behoefte aan betekenis vermijden?
Wat betekent het voor een individu om de ethische wet te gaan volgen?
Wat betekent het voor een individu om de ethische wet te gaan volgen?
Wat is de implicatie van de passieve houding van Don Juan voor zijn relaties?
Wat is de implicatie van de passieve houding van Don Juan voor zijn relaties?
Welke rijke ervaringen zoeken individuen meestal in de esthetische fase?
Welke rijke ervaringen zoeken individuen meestal in de esthetische fase?
Wat gebeurt er met het menselijk leven wanneer men zich volledig laat leiden door 'das Man'?
Wat gebeurt er met het menselijk leven wanneer men zich volledig laat leiden door 'das Man'?
Waarom is de werking van de publieke opinie een voorbeeld van 'das Man'?
Waarom is de werking van de publieke opinie een voorbeeld van 'das Man'?
Hoe kan existentiële angst ontstaan volgens de tekst?
Hoe kan existentiële angst ontstaan volgens de tekst?
Wat is het specifieke kenmerk van angst volgens Heidegger?
Wat is het specifieke kenmerk van angst volgens Heidegger?
Wat ervaart men vaak bij de dood van een persoon in de omgeving?
Wat ervaart men vaak bij de dood van een persoon in de omgeving?
Wat omvat het concept 'Sein zum Tode' volgens Heidegger?
Wat omvat het concept 'Sein zum Tode' volgens Heidegger?
Hoe draagt het besef van de eindigheid van het leven bij aan diepgang en intensiteit?
Hoe draagt het besef van de eindigheid van het leven bij aan diepgang en intensiteit?
Waarom is de comfortabele middelmatigheid van het 'men' problematisch?
Waarom is de comfortabele middelmatigheid van het 'men' problematisch?
Flashcards
Aardbeving Lissabon
Aardbeving Lissabon
Een aardbeving die de overgang naar moderniteit symboliseerde.
Premoderniteit
Premoderniteit
Periode waarin natuurlijke rampen religieuze maar geen wetenschappelijke verklaringen kregen.
Moderniteit
Moderniteit
Periode waar wetenschappelijk denken en individuele verantwoordelijkheid centraal staan.
Het individu
Het individu
Signup and view all the flashcards
Nieuwe ideeën
Nieuwe ideeën
Signup and view all the flashcards
Heliocentrisme
Heliocentrisme
Signup and view all the flashcards
Kapitalisme
Kapitalisme
Signup and view all the flashcards
Contracttheorie
Contracttheorie
Signup and view all the flashcards
Modernisering
Modernisering
Signup and view all the flashcards
Rationalisering
Rationalisering
Signup and view all the flashcards
Waarderationaliteit
Waarderationaliteit
Signup and view all the flashcards
Doelrationaliteit
Doelrationaliteit
Signup and view all the flashcards
Efficiëntiedenken
Efficiëntiedenken
Signup and view all the flashcards
Arbeidsdeling
Arbeidsdeling
Signup and view all the flashcards
Bureaucratie
Bureaucratie
Signup and view all the flashcards
Instrumentele overwegingen
Instrumentele overwegingen
Signup and view all the flashcards
Esthetische houding
Esthetische houding
Signup and view all the flashcards
Don Juan
Don Juan
Signup and view all the flashcards
Immediates gevoel
Immediates gevoel
Signup and view all the flashcards
Afhankelijkheid van het toevallige
Afhankelijkheid van het toevallige
Signup and view all the flashcards
Uiterlijkheden
Uiterlijkheden
Signup and view all the flashcards
Eenzaamheid
Eenzaamheid
Signup and view all the flashcards
Ethische stadium
Ethische stadium
Signup and view all the flashcards
Verandering in levenswijze
Verandering in levenswijze
Signup and view all the flashcards
Onbewogen beweger
Onbewogen beweger
Signup and view all the flashcards
Zuivere gedachte
Zuivere gedachte
Signup and view all the flashcards
Synthese van Aristoteles en Christendom
Synthese van Aristoteles en Christendom
Signup and view all the flashcards
Moderne wetenschap
Moderne wetenschap
Signup and view all the flashcards
Wiskundige rol in wetenschap
Wiskundige rol in wetenschap
Signup and view all the flashcards
Empirische toetsing
Empirische toetsing
Signup and view all the flashcards
Autonome kennisgebieden
Autonome kennisgebieden
Signup and view all the flashcards
Hiërarchie van kennis
Hiërarchie van kennis
Signup and view all the flashcards
Das Man
Das Man
Signup and view all the flashcards
Inauthenticiteit
Inauthenticiteit
Signup and view all the flashcards
Middelmatigheid
Middelmatigheid
Signup and view all the flashcards
Existentiële angst
Existentiële angst
Signup and view all the flashcards
Sein zum Tode
Sein zum Tode
Signup and view all the flashcards
Authenticiteit
Authenticiteit
Signup and view all the flashcards
Dood als zinvol leven
Dood als zinvol leven
Signup and view all the flashcards
Moeilijke vragen
Moeilijke vragen
Signup and view all the flashcards
Separatie van wetenschappen
Separatie van wetenschappen
Signup and view all the flashcards
Philosophiae Naturalis Principia Mathematica
Philosophiae Naturalis Principia Mathematica
Signup and view all the flashcards
Adam Smith
Adam Smith
Signup and view all the flashcards
Toegepaste kennis
Toegepaste kennis
Signup and view all the flashcards
Mechanisering van het wereldbeeld
Mechanisering van het wereldbeeld
Signup and view all the flashcards
Teleologisch verklaringsmodel
Teleologisch verklaringsmodel
Signup and view all the flashcards
Evolutietheorie van Darwin
Evolutietheorie van Darwin
Signup and view all the flashcards
Deugdethiek
Deugdethiek
Signup and view all the flashcards
Study Notes
Ingenieur en Maatschappij 1A (2575)
- Cursus gegeven door prof. dr. Matthias Lievens
- Academiejaar 2022-2023
Inhoud
-
Deel 1: Leven in de moderne tijd
- Inleiding: Discussie over de aardbeving van Lissabon in 1755 en de rol van religie in die context. Uitleg over de verschuiving van een premodern naar een modern wereldbeeld.
- Van een premodern naar een modern wereldbeeld:
- Het individu komt centraal te staan.
- Een nieuw wereldbeeld en wetenschapsmodel: teloorgang van het Aristotelische wereldbeeld.
- De moderne ervaring van het absurde: de uitdaging van de moderniteit.
- Moderniteit en vervreemding:
- Karl Marx, vervreemding door arbeid in het kapitalisme.
- Max Weber, doel-middel denken en rationalisering.
- Moderniteit en de zoektocht naar het authentieke leven:
- Søren Kierkegaard, drie stadia van de levensweg: esthetisch, ethisch, en religieus.
- Martin Heidegger, ‘Sein zum Tode', existentiële angst en dood.
-
Deel 2: Het probleem van de kennis
- David Hume, scepticisme, causaliteit, en probleem met inductie.
- Karl Popper, falsificatie, en demarcatieprobleem.
-
Deel 3: Hoe moeten we handelen?
- Inleiding: ethiek en technologie.
- Utilitarisme: 'the greatest happiness for the greatest number', kritiek op utilitarisme.
- John Stuart Mill.
- Kants deontologie:
- Inleiding en vertrekpunt: zedelijkheid.
- Vertrekpunt: zedelijk bewustzijn.
- De goede wil.
- Plicht: hypothetische en categorische imperatieven
- Deugdethiek:
- Inleiding en deugd.
- Aristoteles
- Een buitenbeetje: Nietzsche
- Alasdair MacIntyre.
-
Deel 4: Samenleving en techniek. Over de rol van ingenieurs in de maatschappij
- Inleiding
- Vooruitgangsoptimisme: het positivisme en de 'industriële samenleving'
- Techniekpessimisme
- Martin Heidegger.
- Jacques Ellul: autonomie technologie.
- Constructivistische en kritische theorieën van de techniek:
- De sociale constructie van technologie.
- Reflexief en participatief ontwerpen
- Rechtvaardigheid: John Rawls, de oorspronkelijke positie, en de sluier van onwetendheid.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.