Podcast
Questions and Answers
Gutta meydana gelen enflamasyonun sebeplerinden biri nedir?
Gutta meydana gelen enflamasyonun sebeplerinden biri nedir?
Ürik asidin kanda artması sonucunda ortaya çıkan hastalığın adı nedir?
Ürik asidin kanda artması sonucunda ortaya çıkan hastalığın adı nedir?
Fenitoin hangi durumlarda kullanılmaz?
Fenitoin hangi durumlarda kullanılmaz?
Romatoid artrit ile karşılaştırıldığında gut artritinin ana nedenlerinden biri nedir?
Romatoid artrit ile karşılaştırıldığında gut artritinin ana nedenlerinden biri nedir?
Signup and view all the answers
Böbreklerde taş oluşumuna neden olan durum hangisidir?
Böbreklerde taş oluşumuna neden olan durum hangisidir?
Signup and view all the answers
Fenitoinin hangi uygulama yöntemi, status epileptikus tedavisinde tercih edilir?
Fenitoinin hangi uygulama yöntemi, status epileptikus tedavisinde tercih edilir?
Signup and view all the answers
Fenitoin hangi grupta yer almaz?
Fenitoin hangi grupta yer almaz?
Signup and view all the answers
Gut hastalığı hangi metabolizma ürünü ile ilişkilidir?
Gut hastalığı hangi metabolizma ürünü ile ilişkilidir?
Signup and view all the answers
Fenobarbitalin etkileri arasında hangisi bulunur?
Fenobarbitalin etkileri arasında hangisi bulunur?
Signup and view all the answers
Fenitoinin kullanımında hangi durum dikkate alınmalıdır?
Fenitoinin kullanımında hangi durum dikkate alınmalıdır?
Signup and view all the answers
Aşağıdaki ilaçlardan hangisi dibenzodiyazepinler grubuna aittir?
Aşağıdaki ilaçlardan hangisi dibenzodiyazepinler grubuna aittir?
Signup and view all the answers
Hangi grup ilaçlar, fenotiyazinlere cevap vermeyen hastalarda tercih edilmelidir?
Hangi grup ilaçlar, fenotiyazinlere cevap vermeyen hastalarda tercih edilmelidir?
Signup and view all the answers
Hangi ilaç, klasik tedaviye cevap vermeyen ağır şizofrenik hastaların tedavisinde kullanılır?
Hangi ilaç, klasik tedaviye cevap vermeyen ağır şizofrenik hastaların tedavisinde kullanılır?
Signup and view all the answers
Aşağıdaki ilaçlardan hangisi antihistaminik özelliğe de sahiptir?
Aşağıdaki ilaçlardan hangisi antihistaminik özelliğe de sahiptir?
Signup and view all the answers
Benzisoksazoller grubundan hangi ilaç en çok tercih edilir?
Benzisoksazoller grubundan hangi ilaç en çok tercih edilir?
Signup and view all the answers
Study Notes
Sentral Sinir Sistemi İlaçları
- Sinir sistemi, santral (merkezi) ve periferik (çevresel) sinir sistemi olarak ikiye ayrılır.
- Temelini sinir hücreleri (nöronlar), uzantıları (akson, dentritler), sinapslar ve nörotransmitterler oluşturur.
- Nöronlar uyarılabilme ve uyarıyı iletebilme özelliğine sahiptir.
- Santral sinir sistemi beyin ve omurilikten oluşur.
- Santral sinir sistemini etkileyen ilaçlar nöronlar arası iletiyi ve hücresel fonksiyonları etkiler.
- Bu ilaçlar anestezi, psikiyatri ve nöroloji gibi alanlarda hastalıkların etiyolojisi ve tedavisinde kullanılır.
Santral Sinir Sistemi İlaçlarının Etki Mekanizmaları
- Nörotransmitterlerin biyosentezini artırır veya azaltır.
- Nörotransmitterin metabolik parçalanmasını artırır veya azaltır.
- Presinaptik uçlarda nörotransmitterin geri alınmasını ve tekrar kullanımını değiştirir.
Moleküler Hedefler
- Nikotinik reseptör
- GABA reseptörü (GABA R)
- Glutamat reseptörü
- Serotonin reseptörü (5HT3)
- Adrenerjik reseptör
- Dopamin reseptörü
- Serotonin reseptörü
- Opioid reseptörü
- Muskarinik reseptör
- Serotonin transpotörleri (T)
- Nörotransmiter taşıyıcıları
Sedatif-Hipnotik Etkili İlaçlar
- Endişe, kaygı, korku, heyecan gibi psikolojik duygulanımları düzeltir.
- Sakinleştirme (sedasyon) etkisi gösterir.
- Yüksek dozlarda uyku sağlar (hipnoz).
- Bağımlılık yapıcı özellik gösterebilir.
- Özel reçeteyle kullanılmalıdır.
- Doz aşımında koma ve ölümlere yol açabilir.
Benzodiazepinler
- Anksiyete, depresyon ve şizofreni gibi hastalıklarda kullanılır.
- Kas spazmları, serebral palsi gibi hastalıkların tedavisinde kullanılır.
- Konvülsiyonların tedavisinde kullanılır, epilepsi tedavisinde de kullanılır.
- Uyku bozukluklarında kullanılır.
Benzodiazepinlerin Yan Etkileri
- Uyku hali, konfüzyon
- Hafıza ve öğrenme yeteneğinde bozulma
- Tolerans gelişimi (hassasiyet artışı)
- Uzun süreli ve yüksek dozda kullanılması durumunda psikolojik ve fiziksel bağımlılık gelişebilme
- Reflekslerde zayıflama
- Rebound uykusuzluğu (ilacın kesilmesiyle uyku düzeninin yeniden bozulması)
- İlacı ani kesme, yoksunluk belirtileri
- Doz aşımı durumunda Flumazenil kullanılır.
Barbitüratlar
- Hücre zarında sodyum ve potasyum taşınmasını etkileyerek uyarı iletimini bozar.
- Güvenlik aralığı dardır, yan etkileri fazladır.
- Anestezik olarak kullanılır (Tiyopental).
- Etki sürelerine göre sınıflandırılır: Uzun, orta ve kısa etkili.
Barbitüratların Yan Etkileri
- Uyku hali, mental ve fiziksel yavaşlama
- Yorgunluk hissi
- Anksiyete, tremor, huzursuzluk, bulantı, kusma, deliryum, kardiyak arrest
- Alerji, cilt döküntüleri
- Zehirlenme durumunda tedavi yöntemleri (hasta değerlendirme, solunum ve dolaşım desteği, mide lavajı, idrar alkalileştirme, diürez hızlandırma, hemodiyaliz)
Barbitürat Yapısında Olmayanlar
- Kloralhidrat, Paraldehid (uyku bozukluklarında)
- Etanol (anksiyoletik, sedatif)
- Antihistaminikler (hafif uykusuzluk durumlarında)
Diğer Sedatif ve Hipnotikler
- Zolpidem (sedatif ve hipnotik)
- Buspiron (sedatif)
- Hidroksizin (antiemetik, sedatif)
Antikonvülsanlar (Antiepileptikler)
- Epilepsi hastalığının tedavisinde kullanılır.
- Nöbetlerin ortaya çıkışını önler veya anormal elektriksel deşarjların yayılmasını engeller.
Parkinson Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
- Tremor, kas rijiditesi (sertliği), bradikinezi (hareket yavaşlığı), postürü ve yürüyüşü bozan ilerleyici nörolojik bir hastalıktır.
- Santral sinir sisteminde dopaminerjik etkinliğin azalmasıyla gelişir.
- Dopamin konsantrasyonunu artıran ilaçlar kullanılır (Levodopa, Bromokriptin).
Dopaminerjik Etkinliği Artıran İlaçlar
- Levodopa (L-Dopa): Dopamin yapım öncüsü
- Bromokriptin: Bitkisel kökenli
- Amantadin: Viral bir ilaç
- Selejilin: Monoamin oksidaz inhibitörü
Antikolinerjik İlaçlar
- Parkinson hastalığında asetilkolin artışına bağlı olarak artan parasempatomimetik aktiviteyi engeller.
- Triheksifenidil (Artane), Biperiden (Akineton)
Antihistaminikler
- Difenhidramin (Benadryl), Klorfenoksamin
Psikiyatrik Hastalıkların Tedavisinde Kullanılan İlaçlar → Anksiyolitik (Trankilizan) İlaçlar
- Anksiyete (korku, kaygı, endişe, telaş, gerginlik, kuruntu, uykusuzluk): fizyolojik bozukluk
- Başka psikolojik belirtiler (terleme, çarpıntı, tremor, iştahsızlık, taşikardi).
Benzodiazepinler
- Anksiyete tedavisinde kullanılır.
- Etki sürelerine göre gruplandırılır (uzun, orta, kısa etkili).
- Bağımlılık riskine karşı tolerans gelişmesi görülebilir.
Nöroleptikler
- Düşük dozlarda anksiyolitik etkileri vardır.
- Psikozların tedavisinde kullanılır.
Antipsikotik İlaçlar (Nöroleptikler)
- Şizofreni, mani ve deliryum tedavisinde kullanılır.
- Beyinde ve periferde dopamin reseptörlerini bloke eder.
- Bazı etkileri (kolinerjik, adrenerjik, histamin) vardır.
Antikolinerjik Etkiler
- Bulanık görme, ağız kuruluğu, konfüzyon, sedasyon
- Kabızlık
Antidepresan ve Antimanik İlaçlar
- Depresyon ve mani tedavisinde kullanılır.
- Nöron metabolizmasını etkiler.
Monoamin Oksidaz (MAO) İnhibitörleri
- Depresyon tedavisinde kullanılır.
- MAO enzimini inhibe eder, aminlerin yıkımını azaltır, beyindeki amin düzeyini artırır.
- Birçok yan etkisi vardır (örneğin, yiyeceklerle alınan tiramin metabolize edilemez).
Lityum Karbonat
- Mani depresif bozukluk tedavisinde kullanılır.
- Nöron metabolizmasını etkiler (sedatif ve narkotik etkisi yoktur).
- Nöropsikiyatrik yan etkileri (ataksi, tremor, konfüzyon, konvülsiyon) olabilir.
- Kronik intoksikasyonda tiroid bozukluğu yan etkileri olabilir.
Santral Sinir Sistemi Stimülanları
- Psikomotor stimülanlar Psikostimülanlar:Heyecan, öforiye neden olur ve yorgunluk hissini azaltarak motor aktiviteyi artırır. (Örneğin: Teofilin, teobromin, kafein)
- Psikomimetik stimülanlar (halüsinojenler): Algılama ve düşünme yetilerini bozar (Örneğin: LSD)
Metilksantinler
- Çay, kakao, kahve, çikolata vb. içeceklerde bulunur.
Amfetamin
- Beyinde dopamin salınımı artırır, sempatomimetik etkilere sahiptir.
- MAO enzimini bloke eder.
- İştah azalması, yorgunluk ve uykusuzluk, artmış hareketlilik gibi yan etkileri görülebilir.
Psikomimetik (Halüsinojen) İlaçlar
- Algılama düzeyini değiştirir.
- Rüya ve benzeri durumlar oluşturur.
Lizerjik Asit Dietilamid (LSD)
- Santral sinir sistemini uyarır, pupilla dilatasyonu ve vücut ısısında artışa sebep olan sempatik sinir sistemi uyarısı görülür.
- Fiziksel ve psişik bağımlılık oluşturur.
Tetrahidrokannabiol (THC)
- Marihuana'da bulunan alkoloiddir.
Fensiklidin
- Dopamin ve norepinefrinin nöronlara geri alımını engeller.
- Hipersalivasyon, bilinç kaybı, ağrıya duyarsızlık, analjezi gibi yan etkileri görülebilir.
- Yüksek dozlarda sersemlik, anestezi, koma görülebilir.
Madde Bağımlılığı
- İlaçların endikasyon dışı ve yetkisiz kişilerin tavsiyesiyle kullanılmasıyla oluşur.
- Psişik ve fiziksel bağımlılık
- Çapraz bağımlılık (bir ilacın neden olduğu yoksunluk sendromunu gidermek için başka bir ilacın kullanılması)
- Tolerans (ilacın etkisini artırmak amacıyla dozun artırılması)
Analjezik İlaçlar (Ağrı Kesiciler)
- Narkotik olanlar(morfin vb) ve narkotik olmayanlar (aspirin vb) şeklinde sınıflandırılır.
- Ağrının hissedilmesini önler ya da hissedilme derecesini azaltır.
Opioidler ve Opiyatlar
- Haşhaş bitkisinden elde edilen maddeler ve türevleri.
- Morfin benzeri etkiler gösterir, analjezik olarak kullanılır.
Morfin ve Benzerleri
- Ağrı eşiğini yükseltir, ağrı algılanmasını değiştirir.
- Sağlamak amaçlı kullanılabilir.
- Yan etkileri görülebilir (solunum depresyonu, kusma, hipotansiyon, alerjik reaksiyon, konstipasyon)
- Bağımlılık ve yoksunluk durumu meydana gelebilir.
- Belirli hastalık türlerinde kullanılması tavsiye edilir.
Lokal Anestezikler
- İlacın düşük konsantrasyonlarda sinir liflerinde impuls iletimi ile bozularak kısmen veya tamamen duyusal uyarı iletimi engellenir.
- Uyuşturucu ilaç olarak kullanılabilir.
- Yan etkileri arasında hipotansiyon, bradikardi, aritmi ve alerjik reaksiyonlar yer alır.
Nöromüsküler Blok Yapan İlaçlar
- Sinirsel uyarıların kaslara iletilmesini engeller.
- Kas gevşemesi sağlar.
Anestezinin Aşamaları
- Genel anestezi aşamaları: indüksiyon, idame ve derlenme aşamaları.
- Preanestezik ilaçlar ve çizgili kas gevşeticiler
- Anestezi amacıyla gerekli önlemler
Genel Anestezikler
- Birçok ilaç yalnız veya kombine uygulanır.
- Anestezi öncesi hazırlık (premedikasyon)
Gaz Anestezikleri (İnhalasyon Anestezikleri)
- Solunum yoluyla uygulanır.
- Alveollere geçip kana ve beyne ulaşır.
- Çeşitli etkileri ve yan etkileri görülebilir.
Halothan, Enfluran, İzofluran, Metoksifluran, Nitröz oksit, Sevofluran, Eter
- İnhalasyon anestezikleri örnekleri
Parenteral Genel Anestezikler
- İntravenöz yolla (damardan) uygulanır. (Örneğin Tiyopental, Benzodiazepinler(Diazepam, Midazolam))
- Hızlı etki başlangıcı sağlar .
- Çeşitli yan etkileri olabilir.
Dissosiyatif Anestezi
- Tam bilinç kaybı olmadan analjezi (ağrı duygusunu azaltma) sağlar. (Ketamin gibi ilaçlar).
- Hastanın çevreden tamamen kopuk olduğunu ortaya koyabilir.
- yan etkileri olabilir- çocuklarda belirgin
Diğer İlaçlar
- Asetaminofen, İbuprofen, Piroksikam vb (narkotik olmayan analjezikler)
Salisilatlar
- Analjezik, antipiretik, antienflamatuar etkileri vardır.
- Aspirinin yan etkileri ve kullanım endikasyonları
- Salisilat zehirlenmelerinde hızlı müdahale
- Salisilat zehirlenme bulguları ve tedavi yöntemleri (oral kömür verilmesi, idrarın alkalileştirilmesi)
Gut Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
- Pürin metabolizması sonucu ürik asit atışının artmasıyla gelişen kronik hastalıktır.
- Eklemde ve böbrekte çökme şeklinde görülen hasara sebebiyet verir.
- Gut tedavisinde kullanılan ilaçlar ( Probenesid, Sulfinpirazon, Kolşisin, Allopurinol).
Tütün Tipi Bağımlılık
- Nikotin, sağlığa zararlı madde
- Psişik ve fiziksel bağımlılık oluşturur
- Yüksek oranlı tütün tüketimi
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Bu sınav, gut hastalığına ve çeşitli ilaçların kullanımlarına dair temel bilgileri ölçmektedir. Fenitoin, fenobarbital, ve dibenzodiyazepinler gibi ilaçların etkileri üzerinde durulmaktadır. Ayrıca, böbrek taşları ve romatoid artrit ile ilgili önemli bilgiler yer almaktadır.