Hormonen en Neurosecretie

Hormonen en Hun Functies

• Neurosecretische hormonen worden door zenuwcellen gevormd en via axonen naar de bloedbaan gestuurd.
• Belangrijke neurosecretische hormonen in vertebraten:
  • GHRH (groeihormoon-releasinghormoon)
  • CRH (corticotropin-releasinghormoon)
  • GnRH (gonadoliberin)
  • TRH (thyroidhormoon-releasinghormoon)
  • Pro-opiomelanocortin (afkomstig uit hypofyse)

Hypothalamus

• Releasing hormones (RH) activeren de secretie van adenohypofyse-hormonen.
• Inhibiting hormones onderdrukken de secretie van adenohypofyse-hormonen.
• NP-Y stimuleert voedselopname, terwijl Alpha-MSH deze vermindert.

Adenohypofyse

• Somatotropine (groeihormoon):
  • Bevorderlijk voor groei van lange beenderen, eiwitproductie en vetafbraak.
  • Stimuleert melkproductie bij runderen.
• Gonadotrope hormonen:
  • FSH (Follikel stimulerend hormoon): stimuleert ontwikkeling van Graafse follikels en spermatogenese.
  • LH (Luteïniserend hormoon): stimuleert ovulatie en ontwikkeling van het corpus luteum.
• Prolactine: stimuleert melkklierontwikkeling en lactatie; heeft meer dan 100 functies bij vertebraten.
• ACTH (Adrenocorticotroop hormoon): stimuleert glucocorticoïden afscheiding door bijnieren.
• TSH (thyroid stimulerend hormoon): stimuleert schildkliergroei en -secretie.
• Endorfines: natuurlijke pijnstillers die aan opiate receptoren binden.
• MSH (melanocyte-stimulating hormone): stimuleert pigmentverspreiding in bepaalde dieren.

Neurohypofyse

• ADH (antidiuretisch hormoon):
  • Verhoogt waterreabsorptie in de nieren en reguleert urineproductie.
• Oxytocine: stimuleert melkejectie en uteruscontracties; wordt ook wel het "knuffelhormoon" genoemd.

Schildklier

• Thyroxine: reguleert metabolisme en seksuele ontwikkeling.
  • Te veel thyroxine leidt tot de ziekte van Basedow; te weinig veroorzaakt cretinisme of myxoedeem.
• Calcitonine: voorkomt botafbraak en houdt calciumgehalte in bloed stabiel.

Bijschildklier

• Parathormoon: verhoogt calciumgehalte in bloed; antagonistisch aan calcitonine.
  • Te hoge of te lage niveaus kunnen leiden tot spierkrampen of botontkalking.

Thymus

• Thymosine: essentieel voor de ontwikkeling van T-lymfocyten in het immuunsysteem.

Hart

• ANF (Atrial Natriuretic Factor): verlaagt bloeddruk door natriumreabsorptie in nieren te onderdrukken.

Spijsverteringsstelsel

• Gastrine: stimuleert maagklieren tot HCl en pepsinogeen secretie.
• Secretine: stimuleert pancreas en dunne darm voor natriumbicarbonaat secretie.
• CCK (Cholecystokinine): stimuleert galblaas en vrijstelling van pancreasenzymen.
• Leptine: geproduceerd door vetweefsel, bevordert verzadigingsgevoel.

Pancreas

• Insuline: verlaagt bloedsuikerspiegel en reguleert glucoseopname.
• Glucagon: verhoogt bloedsuikerspiegel, werkt antagonistisch aan insuline.

Nieren

• Renine: reguleert water- en natriumabsorptie, verhoogt urineproductie.
• Erythropoëtine: stimuleert productie van rode bloedcellen in het beenmerg.

Bijnierschors

• Adrenaline: mobiliseert snel energie in stressituaties, versnelt hartslag en verhoogt bloedstroom naar spieren.
• Noradrenaline: is betrokken bij vasoconstrictie en beïnvloedt de bloedsuikerspiegel.
• Mineralocorticoïden: reguleren de natrium- en kaliumhuishouding.
• Glucocorticoïden: beïnvloeden metabolisme en stressreacties.

Gonaden

• Testosteron: bevorderlijk voor secundaire geslachtskenmerken en spermatogenese.
• Oestrogenen en Oestradiol: stimuleren vrouwelijke geslachtskenmerken en reproductieve functies.
• Progesteron: bereidt uterus voor op embryo-implantatie; voorkomt contracties tijdens de vroege zwangerschap.
• Relaxine: zorgt voor verslapping van ligamenten voor de bevalling.

In deze quiz onderzoeken we de rol van hormonen in het lichaam, met een focus op neurosecretische hormonen zoals GHRH, CRH en GnRH. Leer meer over hoe deze hormonen worden gevormd door zenuwcellen en hun functie in het reguleren van verschillende lichaamsprocessen. Test je kennis over deze essentiële biochemische stoffen.