Hoofdstuk 10: Leiderschap

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is het belangrijkste verschil tussen een leider en een manager volgens de gegeven informatie?

  • Een leider is gericht op het aansturen en motiveren, terwijl een manager zich bezighoudt met plannen, organiseren, leidinggeven en controleren. (correct)
  • Een manager formuleert doelstellingen, terwijl een leider ze uitvoert.
  • Een manager lost conflicten op, terwijl een leider de benodigde activiteiten coördineert.
  • Een leider plant, terwijl een manager controleert.

Welke activiteit is volgens Fayol specifiek een onderdeel van 'leiderschap' binnen het managementproces?

  • Het formuleren van doelstellingen en strategieën.
  • Het controleren van activiteiten om te verzekeren dat alles volgens plan verloopt.
  • Het aansturen en motiveren van de deelnemende partijen. (correct)
  • Het vaststellen van wat er moet worden gedaan.

Welke van de volgende taken wordt door een manager uitgevoerd, maar niet noodzakelijk door een leider volgens de gegeven tekst?

  • Het motiveren van teamleden.
  • Het aansturen van activiteiten.
  • Het ontwikkelen van plannen. (correct)
  • Het oplossen van conflicten.

Wat is de primaire focus van een manager bij de taak 'controleren'?

<p>Het verzekeren dat alle activiteiten volgens plan verlopen. (A)</p> Signup and view all the answers

Als een manager 'organiseert', wat doet hij/zij dan in de context van het managementproces?

<p>Bepalen wie wat moet doen en hoe. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende taken wordt over het algemeen geassocieerd met een leider in plaats van een manager?

<p>Het creëren van een toekomstvisie. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de kern van het leiderschapsproces volgens de gegeven definitie?

<p>Het beïnvloeden van een groep om vrijwillig doelen te bereiken. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak weerspiegelt het best de relatie tussen 'formele positie' en 'leiderschap'?

<p>Een leider kan invloed uitoefenen onafhankelijk van een formele positie. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met de uitspraak: “People join companies, but leave managers”?

<p>Mensen stoppen vaak bij een bedrijf vanwege slechte managers. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is, volgens de tekst, een belangrijk kenmerk van het domein van leiderschap?

<p>Er is gebrek aan overeenstemming over wat effectief leiderschap is. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende opties beschrijft het beste de rol van de leider bij 'groepsgewijs advies inwinnen'?

<p>De leider presenteert een probleem aan de groep, luistert naar hun voorstellen, en neemt vervolgens een besluit. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van 'ondersteunen' als vorm van participerend leidinggeven?

<p>De leider definieert het probleem en de grenzen waarbinnen een beslissing genomen moet worden, in een ondersteunende rol. (D)</p> Signup and view all the answers

Wanneer is het delegeren van beslissingen een geschikte vorm van participerend leidinggeven?

<p>Wanneer de groep binnen de voorgeschreven grenzen in staat is om zelfstandig een besluit te nemen. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke factor speelt geen rol bij de keuze voor een bepaalde vorm van participerend leidinggeven?

<p>De kleur van de vergaderruimte. (D)</p> Signup and view all the answers

De diagram toont 'Participerend leidinggeven' met een aantal factoren. Wat is hier het verband tussen 'Leider', 'Volgers' en 'ondersteuning'?

<p>De leider bepaalt het niveau van ondersteuning aan de volgers. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk uitgangspunt van het pad-doelmodel met betrekking tot leiders?

<p>Leiders moeten vooral flexibel zijn en zich kunnen aanpassen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen beschrijft het beste de relatie tussen transformationeel en transactioneel leiderschap?

<p>Transformationeel leiderschap bouwt voort op transactioneel leiderschap. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke leiderschapsbenadering benadrukt het belang van het aanpassen aan veranderende omstandigheden en het tonen van creativiteit?

<p>Een leiderschapsbenadering die gericht is op het flexibel en veerkrachtig omgaan met veranderingen. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke aspecten worden in de tekst genoemd als kenmerken van een goede leider?

<p>Intelligentie, eerlijkheid, gedrevenheid, flexibiliteit en waardering tonen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is geen essentieel kenmerk van een transformationele leider?

<p>Het toezien en belonen van medewerkers voor het behalen van doelen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is het primaire doel van een leider volgens het pad-doel model?

<p>Het duidelijk maken en vergemakkelijken van het pad naar het doel voor werknemers. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke leiderschapsstijl is het meest geschikt volgens het pad-doel model wanneer taken dubbelzinnig zijn en werknemers een externe locus of control hebben?

<p>Richtinggevende leiderschapsstijl. (C)</p> Signup and view all the answers

Wanneer is een ondersteunende leiderschapsstijl het meest effectief volgens het pad-doel model?

<p>Bij gestructureerde taken en in een gestructureerde omgeving. (B)</p> Signup and view all the answers

Wanneer is een participatieve leiderschapsstijl aan te raden volgens het pad-doel model?

<p>Wanneer werknemers een interne locus of control hebben. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke implicatie heeft het pad-doel model met betrekking tot doelstellingen?

<p>Doelstellingen moeten duidelijk worden gecommuniceerd en besproken met de werknemers. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een essentieel element in het pad-doel model om ‘goed leiderschap’ te creëren?

<p>Het wegnemen van obstakels die de prestaties negatief beïnvloeden. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van beloning volgens het pad-doel model?

<p>Beloningen moeten betekenisvol zijn en gerelateerd aan het behalen van vooraf bepaalde doelstellingen. (C)</p> Signup and view all the answers

Hoe beïnvloedt de omgeving de keuze van de leiderschapsstijl volgens het pad-doel model?

<p>De omgeving is een belangrijke factor en beïnvloedt welke leiderschapsstijl het meest geschikt is. (B)</p> Signup and view all the answers

In welke situatie is het meest aangewezen om een beslissende leiderschapsstijl te gebruiken?

<p>Wanneer er een laag belang is van het besluit en een lage mate van betrokkenheid. (D)</p> Signup and view all the answers

Wanneer is 'groepsgewijs advies inwinnen' een passende leiderschapsaanpak volgens de gegeven voorbeelden?

<p>Bij een hoog belang van het besluit en hoge betrokkenheid, hoge expertise van de leider, maar lage waarschijnlijkheid van inzet en lage ondersteuning door de groep. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is het meest kenmerkende aspect van het pad-doelmodel van leiderschap?

<p>Het stelt dat een leider de ondergeschikten moet ondersteunen bij het bereiken van hun doelen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke leiderschapsstijl wordt aanbevolen wanneer een team bekwaam is, maar de expertise van de leider laag is met een laag belang van het besluit en een hoge mate van betrokkenheid?

<p>Delegeren (B)</p> Signup and view all the answers

Volgens de 'expectancy theory', waar is motivatie het resultaat van?

<p>De som van de verwachting, instrumentaliteit en valentie. (B)</p> Signup and view all the answers

In welke situatie is ‘ondersteunen’ een passende leiderschapsaanpak?

<p>Wanneer er een laag belang van het besluit is, hoge betrokkenheid, lage waarschijnlijkheid van inzet en lage bekwaamheid van het team. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van de leider volgens het pad-doel model?

<p>Het ondersteunen van ondergeschikten bij het behalen van hun doelen en de organisatiedoelen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een gevolg als de kans toeneemt dat prestaties in gewenste beloningen resulteren, volgens de expectancy theory?

<p>De inzet en prestatiemotivatie nemen toe. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke leiderschapsaanpak is het minst geschikt bij een hoog belang van het besluit en een hoge mate van betrokkenheid, maar een lage waarschijnlijkheid van inzet?

<p>Beslissen (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de relatie tussen individuele doelen en organisatiedoelen binnen het pad-doelmodel?

<p>Er moet sturing en ondersteuning zijn zodat individuele doelen overeenkomen met de organisatiedoelen. (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Groepsgewijs advies inwinnen

De leider stelt het probleem voor aan de groep, luistert naar hun input en neemt de uiteindelijke beslissing.

Ondersteunen

De leider definieert het probleem, stelt grenzen voor de beslissing en biedt ondersteuning aan de groep.

Delegeren

De leider geeft de beslissingsmacht aan de groep binnen bepaalde grenzen.

Participerend leidinggeven

In dit model heeft de leider verschillende manieren om beslissingen te nemen, van individuele beslissingen tot groepsgewijs advies inwinnen.

Signup and view all the flashcards

Factoren die de stijl beïnvloeden

De keuze voor een bepaalde stijl hangt af van factoren als het belang van de beslissing, de expertise van de leider, de betrokkenheid van de groep en de complexiteit van de taak.

Signup and view all the flashcards

Wat is leiderschap?

Leiderschap is het proces van beïnvloeden en inspireren van mensen om gezamenlijk doelen te bereiken.

Signup and view all the flashcards

Leider versus manager

Een leider heeft een visie en inspireert mensen om deze te realiseren, terwijl een manager zich focust op het effectief en efficiënt managen van processen en resources.

Signup and view all the flashcards

Fayol: Leidinggeven

Volgens Fayol is leidinggeven slechts één van de taken die een manager moet uitvoeren, naast plannen, organiseren, controleren en coördineren.

Signup and view all the flashcards

Plannen

Het proces van definiëren van doelen, strategieën ontwikkelen en plannen maken om deze te bereiken.

Signup and view all the flashcards

Organiseren

Het proces van het vaststellen wat er moet worden gedaan, hoe het moet worden gedaan en wie het moet doen.

Signup and view all the flashcards

Wie is een leider?

Een leider beïnvloedt anderen en heeft managementbevoegdheden. Dit houdt in dat ze anderen kunnen overtuigen en sturen om doelen te bereiken.

Signup and view all the flashcards

Wat is het verschil tussen een manager en een leider?

Managers implementeren de strategieën en visies die door leiders worden vastgesteld. Ze zijn verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken binnen een organisatie, zoals het opzetten van systemen, het beheren van projecten en het oplossen van problemen.

Signup and view all the flashcards

Waarom is er geen eenduidige definitie van leiderschap?

Leiderschap is een complex onderwerp met verschillende perspectieven. Er is geen eenduidige definitie van wat effectief leiderschap is. Het is belangrijk om te erkennen dat er verschillende stijlen van leiderschap zijn, die effectief kunnen zijn in verschillende contexten.

Signup and view all the flashcards

Waarom zijn leiders belangrijk voor een organisatie?

Leiders zijn cruciaal voor het succes van een organisatie. Ze zorgen ervoor dat de visie en strategie van de organisatie worden uitgevoerd en dat medewerkers gemotiveerd blijven om hun best te doen.

Signup and view all the flashcards

Participerend leidinggeven: Beslissen

Deze leiderschapsstijl is geschikt wanneer een besluit een hoge mate van betrokkenheid van de volgers vereist én de leider veel deskundigheid heeft.

Signup and view all the flashcards

Participerend leidinggeven: Beslissen

Deze leiderschapsstijl is geschikt wanneer een besluit van laag belang is voor de volgers en een lage mate van betrokkenheid vereist.

Signup and view all the flashcards

Participerend leidinggeven: Groepsgewijs advies inwinnen

Deze leiderschapsstijl is geschikt in situaties waarbij een besluit van hoog belang is voor de volgers en een hoge betrokkenheid vereist, maar de leider minder deskundig is of de groep geen steun geeft.

Signup and view all the flashcards

Participerend leidinggeven: Delegeren

Deze leiderschapsstijl is geschikt wanneer het besluit van laag belang is, maar de volgers wel betrokken willen zijn en de leider minder deskundig is, maar het team wel bekwaam.

Signup and view all the flashcards

Participerend leidinggeven: Ondersteunen

Deze leiderschapsstijl is geschikt wanneer het besluit van laag belang is, maar de volgers betrokken willen zijn en zowel de leider als de volgers minder bekwaam zijn.

Signup and view all the flashcards

Pad-doel model

Het pad-doel model is een leiderschapstheorie die stelt dat de leider de volgers moet ondersteunen bij het bereiken van hun doelen.

Signup and view all the flashcards

Pad-doel model

Het pad-doel model benadrukt dat de leider de doelen van de volgers moet afstemmen op de doelen van de afdeling of organisatie.

Signup and view all the flashcards

Expectancy theory

De expectancy theory stelt dat motivatie ontstaat wanneer volgers geloven dat inzet leidt tot betere prestaties, en dat deze prestaties leiden tot gewenste beloningen.

Signup and view all the flashcards

Motivatie en prestatiemotivatie

Inzet en prestatiemotivatie nemen toe als de kans toeneemt dat prestaties leiden tot gewenste beloningen.

Signup and view all the flashcards

Pad-doel model en contingency

Het pad-doel model verbindt contingency leiderschap aan motivatie en verwachtingen van de volgers.

Signup and view all the flashcards

Richtinggevende leider

Een richtinggevende leider geeft duidelijk aan wat van werknemers wordt verwacht, plant de taken en geeft specifieke instructies voor de uitvoering.

Signup and view all the flashcards

Ondersteunende leider

Een ondersteunende leider is vriendelijk, attent op de behoeften van werknemers en creëert een positieve werkomgeving.

Signup and view all the flashcards

Participerende leider

Een participerende leider raadpleegt werknemers en gebruikt hun suggesties om besluiten te nemen.

Signup and view all the flashcards

Prestatiegerichte leider

Een prestatiegerichte leider stelt uitdagende doelen en verwacht dat werknemers op een hoog niveau presteren.

Signup and view all the flashcards

Interpretatie van de omgeving

De manier waarop de omgeving en de leiderschapsgedrag worden geïnterpreteerd heeft invloed op de effectiviteit van het leiderschap.

Signup and view all the flashcards

Bepalen van de juiste leiderschapsstijl

Het pad-doel model stelt vast welke leiderschapsstijl nodig is om de resultaten te optimaliseren.

Signup and view all the flashcards

Evidentie voor het model

Het pad-doel model is gebaseerd op de gedachte dat leiders een rol spelen in het compenseren van tekortkomingen van werknemers.

Signup and view all the flashcards

Flexibele leiderschapstijlen

Leiderschapstijlen zijn niet vast en hangen af van factoren als de situatie, het team en de doelstellingen.

Signup and view all the flashcards

Teamgerichte leiderschapsstijl

Leiders die hun team centraal stellen en samenwerking stimuleren, presteren vaak beter.

Signup and view all the flashcards

Transformationeel leiderschap

Transformationeel leiderschap inspireert medewerkers om hun potentieel te benutten en zich te ontwikkelen.

Signup and view all the flashcards

Transactioneel leiderschap

Deze stijl is gericht op het behalen van concrete doelstellingen door middel van regels en beloningen.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Hoofdstuk 10: Leiderschap

  • Het vakgebied is personeel en organisatie (HBH64E)
  • De docent is Prof. Anja Van den Broeck
  •   De cursus is aan de KU Leuven
  • Introductie over eigenschappen van een goede leider
  • Vraag welke eigenschappen een goede leider moet hebben
  • Maak een tekening met deze eigenschappen.

Inleiding

  • Vraag naar eigenschappen van een goede leider
  •   Studenten moeten deze vastleggen in een tekening.

Duurzaam Leiderschap (inhoud)

  • Public Leiderschap
  • Rond Leiderschap
  • Bijbels Leiderschap
  • Afbeeldingen en titels van boeken over leiderschap
  • Mathieu Weggeman; De manager als afweerschild

Wat is leiderschap versus manager

  • Manager: Plannen, Organiseren, Leidinggeven, Controleren
  • Plannen: formulieren van doelstellingen, strategieën en plannen voor activiteitencoördinatie
  • Organiseren: Vaststellen van dingen die moeten worden gedaan, hoe en door wie
  • Leidinggeven: aansturen en motiveren van alle betrokkenen en het oplossen van conflicten.
  • Controleren: controleren van activiteiten om ervoor te zorgen dat alles volgens het plan verloopt.

Manager versus Leider

  • Managers implementeren visie en strategieën
  • Managers zetten systemen, procedures en processen op
  • Managers beheersen projecten en lossen problemen op
  • Managers plannen, timemanagement, en organisatie van middelen
  • Managers controleren en oefenen autoriteit uit
  • Leiders bepalen doel en missie
  • Leiders creëren een toekomstvisie
  • Leiders formuleren strategieën en geven richting
  • Leiders drijven verandering aan en motiveren
  • Leiders analyseren sterktes, noden en de markt
  • Leiders beïnvloeden mensen en inspireren

Definitie van een leider

  • Leiderschap = ander beïnvloeden (advies, steun, visie, motivatie...) – vrijwillig samenwerken aan doelen
  • Drive achter organisatie functionaliteit
  • Essentiële gedrag binnen organisatie
  • Citeert: "People join companies, but leave managers"
  • Leiderschap is een gefragmenteerd gebied
  • Er is geen consensus over effectief leiderschap
  • Leiderschap verschilt van formele autoriteit

Informeel versus formeel leiderschap

  • Leiderschap komt niet alleen van een formeel leidinggevende
  • Formele leiders zijn niet per definitie effectief
  • Leiderschap verschilt van formele macht

De praktijk aan het woord: leider vs manager

  • Belangrijk om de verschillen te begrijpen tussen een leider en een manager (in de praktijk).

Wat kunnen we leren van chimpansees?

  • Leiderschap is een combinatie van vaardigheden.

Wat is en wat doet een leider?

  • Beïnvloedingsprocessen worden beïnvloed door:
    • Persoonlijkheid van de leider
    • Perceptie van de volgers
    • Context van de situatie
  • Doel: integratie van verschillende perspectieven

Leiderschap hangt af van leiders en volgers

  • Leiderschap is wederzijds en afhankelijk van de leiders en volgers
  •  

Leiderschapskaraktereigenschappen

  • Lijst met eigenschappen van een goede leider (intelligentie, eerlijkheid, gedrevenheid, autonomie)
  • Studenten moeten overwegen of deze eigenschappen belangrijk zijn voor een goede leider (lijst wel en niet).

Leiderschapskaraktereigenschappen en gedrag

  • Centrale vraag van de vorige eeuw: Wat onderscheidt leiders van diegene die niet leiden?
  • Focus is op de karaktereigenschappen en gedrag
  • Trait benadering = persoonlijkheidskenmerken die leiders van volgers onderscheiden (vb intelligentie, karaktereigenschappen)

Resultaten en aspecten

  • Resultaten van effectief leiderschap
  • Zes punten die betrokken zijn bij effectief leiderschap (afhankelijk van volgers, ondergeschikten en omgeving,...)

Karaktereigenschappen (continuatie)

  • Resultaten (prestatie boven verwachting, organisatie-binding, bevlogenheid)
  • Aspecten (zelfopofferend gedrag, betekenis van taken, innovatie)
  • Kritiek (liefde of haat, niet noodzakelijk in crisissituaties, niet altijd deugdzaam)

Wanneer het fout loopt: toxisch leider

  • Gevolgen van een toxisch leider (burn-out)
  •   De kenmerken zijn: overmatige controle, egocentrisme, gebrek aan verantwoordelijkheid, gebrek aan empathie

Implicaties voor HR

  • Selectie
  •  Gedragsstijl benadering (assessment centers, referentie, interviews)
  • Training voor leiderschap

Contingentie benadering

  • Situationeel: leiderschap kan verschillen per situatie
  • Participerende leiding: inclusie, discussie, beslissingsvorming
  • Het pad-doelmodel: leiden tot doelen, motiveren, ondersteuning

Situationeel leiderschap

  • Theory van Hersey en Blanchard
  • Afstemmen leiderschapsstijl op mate van taakbereidheid volgers

Vormen van transformationeel leiderschap

  • Duidelijke visie
  • Visie communiceren
  • Visie in daden omzetten

Effecten van transformationeel leiderschap

  • Prestaties boven verwachting
  • Organisatiebinding en werkbetrokkenheid
  • Bevlogenheid
  • Zelfopofferend gedrag
  • Taakbetekenis en tevredenheid
  • Innovatie

Participerend leiderschap

  • Leiderschap opbouwend vanuit volgers
  • Beslissen, inwinnen van advies/input van volgers, ondersteunen van volgers en taken delegeren aan diegene die gekwalificeerd zijn.

Volgersgerichte benadering

  • Leiders als facilitatoren
  • Leiders als probleemoplossers

Flexibel leiderschap (agile)

  • Hiërarchie, omgaan met fouten, vertrouwen geven aan volgers, focus op leiders versus volgers, oplossingen zelf bedenken, bijstaan, luisteren

Hedendaagse vraagstukken over leiderschap

  • Bronnen van macht: legitiem, dwang, beloning, expertise
  • Leiderschap en sekse
  • Teloorgang van gevierde leiders (negatief imago, schandalen)
  • Belang van vertrouwen, empowerment en alternatieven voor leiderschap (expliciet geformaliseerde regels)

Overige oefeningen, interviews en voorbeelden

  • Studenten moeten interviews/cases gebruiken om de theorie toe te passen.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

More Like This

Leadership Flashcards
18 questions

Leadership Flashcards

AdmiringInspiration avatar
AdmiringInspiration
Management and Leadership Theories
17 questions
Extreme Ownership Leadership Principles
46 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser