Het begin van de filosofie en Socrates

Het begin van de filosofie

• De filosofie ontstond als een alternatief voor 'mythos', verhalen over goden en helden.
• De filosofie wordt gekenmerkt door 'logos', rationele verklaringsmethoden.
• De Milezische filosofen, zoals Thales, Anaximander en Anaximenes, waren de eersten die op zoek gingen naar natuurlijke oorzaken van verschijnselen.
• Hun focus lag op het herleiden van alles tot simpele, onpersoonlijke beginselen.
• Pythagoras, een bekende filosoof van zijn tijd, zocht niet naar een stoffelijk oerbeginsel, maar naar een oerwet, gebaseerd op getalsmatige verhoudingen.
• Pythagoras noemde zichzelf 'philosophus', iemand die de wijsheid liefheeft.
• Hij stelde doorvragen centraal en benadrukte het belang van het niet aannemen van pasklare antwoorden.

Socrates

• Socrates (470/469 v.Chr. - 399 v.Chr.) stond bekend om zijn intense zoektocht naar de waarheid en de juiste manier van leven.
• Zijn methode van ondervragen, het socratisch gesprek, kenmerkt zich door het continu stellen van vragen om de ander te laten nadenken en twijfels op te wekken over eigen overtuigingen.
• Socrates was kritisch tegenover het 'vanzelfsprekende' en benadrukte het belang van de waarheid.

Socrates en Plato

• Plato (427-347 v.Chr.) was een leerling van Socrates en werd door hem tot filosoof.
• Plato ontwikkelde de Socratische dialoog, waar hij de ideeën van Socrates en zijn eigen inzichten in verweefde.
• Plato beschreef de politieke situatie van zijn tijd als een periode van oorlog (Sparta) en een democratie onder druk,
• Plato streefde naar een ideale staat en richtte de Academie op, een filosofische school die een lange tijd bestond.

Plato en de Sofisten

• De Sofisten waren meesters in de retorica en focusten op het verbeteren van het spreekvermogen en het beïnvloeden van anderen.
• Plato was kritisch ten opzichte van de Sofisten, omdat hij vond dat zij de waarheid verwaarloosden en zich gericht hadden op het winnen van debatten in plaats van het zoeken naar en verspreiden van ware kennis.

Plato’s kentheorie en de mythe van de grot

• Plato ontwikkelde een kentheorie waarin hij onderscheid maakte tussen ‘menen’ en ‘weten’.
• Volgens Plato is de ware werkelijkheid niet te vinden in de zintuiglijke waarneembare werkelijkheid, maar in de begrippen van het denken.
• De mythe van de grot illustreert deze gedachte; de gevangenen zien alleen schaduwen en denken dat dit de werkelijkheid is, terwijl er buiten de grot een veel grotere en waardere wereld bestaat.

Samenvatting

• De filosofie van Socrates en Plato is belangrijk voor de pedagogiek vanwege de focus op de zoektocht naar waarheid en het groten van zelfkennis door middel van het socratisch gesprek.
• De kenleer van Plato is ook relevant voor de pedagogiek, omdat het benadrukt dat opvoeding moet zijn gericht op het verwerven van ware kennis en niet op het leren van meningen of het beïnvloeden van anderen.
• De vraag blijft wat het effect van de filosofie op de opvoeding is.
• Moet de opvoeding zich gericht zijn op het verwerven van ware kennis of moet er meer focus zijn op de ontwikkeling van het spreekvermogen en het beïnvloeden van anderen?

Dit quiz gaat over het ontstaan van de filosofie en de invloed van belangrijke denkers zoals de Milezische filosofen en Socrates. Je leert over de overgang van mythos naar logos en de methoden die door deze vroege filosoofen werden gebruikt. Ontdek de concepten van wijsheid en de socratische methode van ondervragen.