Hayvanlarda Dermal Bezler

Hayvanlarda Deri Bezleri

• Omurgalı hayvanların hepsinde bulunur.
• Ekzokrin bezlerdir.
• Tek hücreden veya çok hücreden oluşabilir.
• Çok hücreli bezler, tüp (tübülar) veya kabarcık (alveolar/acinar) şeklinde olabilir.
• Basit veya bileşik olabilir.
• Epidermisin dermise çökmesiyle oluşur.
• Salgı sıvısını arttırmak için yüzeylerini genişletip değişik şekillerde olabilirler.

Amfibilerde Bezler

• Amfibilerde deri bezleri bol miktarda bulunur ve alveolar tiptedir.
• Mukus ve zehir salgılayan iki çeşit bez vardır.
• Mukus, vücudun nemli kalmasını sağlar ve solunuma yardımcı olur.
• Zehir bezleri, hayvanları düşmanlardan korumak içindir. Özellikle karşısındakinin sinir sistemini etkiler.

Reptillerde Bezler

• Reptillerde bezler hemen hemen hiç yoktur.
• Bu nedenle deri kurudur.
• Bazı reptillerde (örneğin kertenkeleler), belirli bölgelerde (femoral bezler) feromon salgılayan bezler gelişmiştir.
• Bu bezler holokrin sistemin bir parçasıdır.
• Bazı kertenkele türlerinde, femoral bezler UV ışığını emen yağ salgılar.

Kuşlarda Bezler

• Kuşlarda bezler iyi gelişmemiştir.
• Sadece bazı kuşlarda kuyruk dibinde bulunan üropigial bezleri vardır.
• Alveolar tipte olup, yağlı bir salgı içerir.
• Bu salgı, tüylerin parlatılmasını sağlar.

Memelilerde Bezler

• Memelilerde bezler çok iyi gelişmiştir.
• Şekil ve görevlerine göre çeşitlenir (ter-koku, yağ, göz yaşı ve süt bezleri).

Ter Bezleri

• Dermis içinde yumak şeklinde kıvrılmış bir yapı ile epidermis'e uzanır.
• Dışarıya porlar aracılığıyla açılır.
• Çevresinde yoğun kılcal damar ağı bulunur.

Göz Yaşı Bezleri

• Lakrimal bezler olarak da bilinir.
• Göz yüzeyinin nemlendirilmesini ve temizlenmesini sağlar.

Süt Bezleri

• Memeli sınıfını karakterize eden önemli bezlerdir.
• Dişilerde faaldırlar ve aktiviteleri peryodiktir.
• Saldıkları süt ile yavrular beslenir.
• En basit süt bezi, Monotremata'da bulunur. Birleşik tübülo-alveolar tiptedirler.

Yağ Bezleri

• Basit alveolar tipte bezlerdir.
• Diğer bezlerden farkı, salgısını verirken hücrelerin çatlayıp kaybolmasıdır (holokrin).
• Genel olarak her kılın dibine 1-2 veya 3 yağ bezi açılır.
• Kıl ve deriyi yağlayıp yumuşak kalmasını sağlar.
• Burun, dudak, ve dış üreme organları üzerindeki yağ bezleri doğrudan dışarı açılır.
• Kulağa açılan yağ salgılayan bezler de bulunur.

Balıklarda Pullar

• Balıklarda pullar, Placoid, Ganoid, Cycloid ve Ctenoid olmak üzere dört tipe ayrılır.
• Placoid pullar köpekbalıklarında görülür.
• Ganoid pullar, gar balığında bulunur.
• Cycloid pullar, günümüz balıklarının çoğunda bulunur.
• Ctenoid pullar, pulların serbest kenarının tırtıklı olduğu balık türlerinde bulunur.

Zehir Bezleri

• Bazı balıklarda zehir bezleri vardır.
• Genellikle operkulumda, dorsal bölgede veya kuyruğun üzerindeki sert çıkıntılarda bulunur. Bu dokular genellikle integumentary sheath ile venom duct'a bağlanır.