Hayvan Deneyleri Quiz

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson
Download our mobile app to listen on the go
Get App

Questions and Answers

Biyoetik nedir?

Bilimsel ve teknik araştırma etkinliklerinde; kendilerinden yararlanılan hayvanlara karşı sorumlulukların konu edildiği bir alan olmanın yanı sıra biyoetik, giderek tüm yaşama karşı ve tüm canlı türleriyle değişik ilişkiler sırasında ortaya çıkan sorumlulukların ele alındığı bir alan olmaktadır.

Biyoetiğin kapsamı neyle ilgilidir?

Hayvanlara karşı olan sorumluluklarımızın kapsamı ve uygulanma alanı çok geniş olmakla birlikte, konumuz bağlamında biyoetik açısından sorumluluğumuz daha çok deneylerde hayvan kullanımında karşımıza çıkmaktadır.

Biyoetik terimi kim tarafından önerilmiştir?

Hollandalı biyokimyager Van Rensselaer Potter (1970) tarafından önerilmiştir.

Biyoetik terimi hangi kelimelerden türetilmiştir?

<p>&quot;bios&quot; yaşam ve &quot;ethos&quot; ahlak kelimelerinden türetilmiştir.</p> Signup and view all the answers

Biyoetik, hangi alanda ortaya çıkan sorumlulukları ele almaktadır?

<p>Biyoetik, bilimsel (tıbbi) ilerlemelerin doğayı, çevreyi, insan ve hayvan varlığına olumsuz anlamda müdahaleyi getirdiğini ve hayvanların ve insan türünün geleceğinin tehlikede olduğu endişesiyle ortaya çıkan sorumlulukları ele almaktadır.</p> Signup and view all the answers

Biyoetik hangi tür sorumlulukları ele almaktadır?

<p>Biyoetik, tüm yaşama karşı ve tüm canlı türleriyle değişik ilişkiler sırasında ortaya çıkan sorumlulukları ele almaktadır.</p> Signup and view all the answers

Hayvan deneylerinin hangi sağlık uygulamalarının geliştirilmesinde rol oynadığı belirtilmiştir?

<p>Antraks (şarbon), kuduz, cocuk felci aşıları, insulin, antikoagülanlar, monoklonal antikorlar, Lepra tedavisi, Laporoskopik cerrahi, Pacemaker uygulamaları, organ transplantasyonları gibi sağlık uygulamalarının geliştirilmesinde rol oynamıştır.</p> Signup and view all the answers

Günümüzde en fazla tercih edilen denek hayvanları hangi gruptan seçilmektedir?

<p>Günümüzde en fazla tercih edilen denek hayvanları memeli hayvanlar arasından seçilmektedir.</p> Signup and view all the answers

Deney hayvanlarının kullanımını azaltmaya yönelik olarak belirtilen 3R kuralı nedir?

<p>3R kuralı; indirgeme (reduce), iyileştirme (refine), yerine başka bir şey koyma (replace) prensiplerini içermektedir.</p> Signup and view all the answers

Deney hayvanlarında indirgeme kuralına uymak için araştırmacının nelere dikkat etmesi gerekmektedir?

<p>Araştırmacının dikkat etmesi gereken konular; çalışma protokolü hayvan sayısını en aza indirecek şekilde olmalı, her hayvan türüne göre en iyi yaşayabilecekleri koşulları sağlamalı ve gereksiz hayvan harcamasının önüne geçmelidir.</p> Signup and view all the answers

Hayvanlarda ötenazi ne zaman uygulanmalıdır?

<p>Deney hayvanı herhangi bir nedenle, çalışmanın amacı dışında, önlenemeyen, şiddetli, ani ya da devamlı ağrı, huzursuzluk veya kısıtlılıktan dolayı acı çekerse, araştırmacı tarafından hemen ötenazi uygulanmalıdır.</p> Signup and view all the answers

Hangi yöntemler hayvanlarda ötenazi için kullanılmaktadır?

<p>Ötenazi için kullanılan yöntemler; yüksek doz anestetik madde uygulama, servikal dislokasyon, CO veya CO2 gazları solutturma, fiziksel yöntemler (büyük hayvanlarda karotis damarının kesilmesiyle, ateşli silahlar, elektrik akımı uygulanması) olarak belirtilmiştir.</p> Signup and view all the answers

Hangi R kuralı son dönemde önerilmektedir ve ne anlama gelmektedir?

<p>Son dönemde önerilen R kuralı, Responsibility (sorumluluk) kuralıdır. Bu kural, hayvanlara karşı sorumlulukların bilinmesi, kanun ve yönetmeliklerin çok iyi bilinmesini ifade etmektedir.</p> Signup and view all the answers

Hangi kurum hayvan deneylerini denetlemek ve izin vermek üzere etik kurullar kurulmasını sağlamaktadır?

<p>Hayvan deneyi yapan kurum ve kuruluşlarda deneyin yapılmasına kendi bünyelerinde kurulmuş ve kurulacak etik kurullar yoluyla izin veren kurum, Merkezi Etik Kurul'dur.</p> Signup and view all the answers

Hangi tarihte çıkarılan Hayvan Hakları Kanunu'nun amacı nedir?

<p>24.06.2004 tarihinde çıkarılan Hayvan Hakları Kanunu'nun amacı; hayvanların rahat yaşamalarını ve hayvanlara en iyi ve uygun muamele edilmesini temin etmek, hayvanların acı, ıstırap ve eziyet çekmelerine karşı en iyi şekilde korunmalarını ve her türlü mağduriyetlerinin önlenmesini sağlamaktır.</p> Signup and view all the answers

Kaç üyeden oluşan ilk Merkezi Etik Kurul'un oluşumu nasıl düzenlenmiştir?

<p>İlk Merkezi Etik Kurul, 18 üyeden oluşmaktadır. Oluşumu; Bakanlıktan (Çevre ve Orman) Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcısı, Daire Başkanı, Şube Müdürü, bir Hukuk müşaviri, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığından hayvan deneylerinde en az iki yıl deneyimli 2 personel, Veteriner Fakültelerinden (2 Öğretim Üyesi), Tıp Fakültelerinden (4 Öğretim Üyesi), Türk Tabipler Birliği ve Türk Veteriner Hekimleri Birliğinden birer temsilci şeklinde düzenlenmiştir.</p> Signup and view all the answers

Merkezi Etik Kurulunun temel görevi nedir?

<p>Deney hayvanlarının kullanılmasına dair etik ilkeleri belirlemek</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurullarının hangi kurum ve kuruluşlarda kurulduğu belirtilmiştir?

<p>Sağlık Bakanlığı, Tarım ve Köy İşleri Müdürlüğü, Çevre ve Orman Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı araştırma ve hizmet veren kurum ve kuruluşlar ile Yüksek Öğretim Kurumlarında</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu kaç yılda bir kurulur?

<p>4 yılda bir</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu hangi konuda bir yönerge hazırlar?

<p>Kendi çalışma usul ve esaslarını belirlemek</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu'nun üyeleri kimlerden oluşur?

<p>En az bir yıl deneyimli veteriner hekim, deney hayvanı ile çalışma yapan birim temsilcisi, T.C. vatandaşı sivil bir üye, sivil toplum kuruluşuna kayıtlı T.C. vatandaşı bir üye</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu'nun görevlerinden biri nedir?

<p>Çalışacak personelin gerekli eğitimleri almasını sağlamak</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu hangi raporu her yıl Merkezi Etik Kuruluna sunar?

<p>Yıllık çalışma raporlarını</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu'nun bertaraf etmesi gereken atıklar hangi kanuna göre belirlenir?

<p>2872 sayılı çevre kanunu</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu hangi bölümleri denetler?

<p>Üretim ve uygulama bölümlerini</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu'nun kuruluş amacı nedir?

<p>Deney hayvanlarıyla ilgili etik kuralların uygulanmasını sağlamak</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu'nun hangi kurum ve kuruluşlarla çıkar ilişkisi olmamalıdır?

<p>Kurum ile çıkar ilişkisi olmayan ve kurum ile çıkar ilişkisi olmayan sivil toplum kuruluşuna kayıtlı T.C. vatandaşı bir üye</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu'nun denetlediği sertifikaların denkliklerini kim değerlendirir?

<p>Merkezi Etik Kurulu</p> Signup and view all the answers

Biyoetik hangi konuları içermektedir?

<p>Medikal olarak yapay döllenme, organ, doku ve hücre bağışlama, embriyoloji, klonlama, genetik alanının kullanımı, tarımsal gıdaların değiştirilmesi, genetik olarak modifiye edilmiş organizmaların üretilmesi</p> Signup and view all the answers

Hayvan deneylerinin tarihçesi hakkında hangi bilgilere ulaşılabilir?

<p>MÖ. 400'lü yıllardan itibaren hayvanlar üzerinde yapılan incelemeler, fizyolojik deneyler için hayvan kullanımının gerekliliği, deney hayvanlarının standart koşullarda yetiştirilmesi</p> Signup and view all the answers

Hayvan deneylerinde hangi etik yaklaşımların ortaya çıktığından bahsedilmektedir?

<p>Hayvanların duygu sahibi varlıklar olmadığı, mekanik prensiplerle anlaşılabileceği, bilinçlerinin olmayışı, anestezisiz cerrahi denemelerin sona ermesi</p> Signup and view all the answers

Biyoetik terimi hangi iki kelimenin birleşiminden oluşmaktadır?

<p>Yaşam ve ahlak (D)</p> Signup and view all the answers

Biyoetik, hangi tür sorumlulukları ele almaktadır?

<p>Tüm canlı türleriyle ilişkili sorumlulukları (A)</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu'nun hangi kurum ve kuruluşlarla çıkar ilişkisi olmamalıdır?

<p>İlaç ve tıbbi cihaz üreticileriyle (D)</p> Signup and view all the answers

Deney hayvanlarında indirgeme kuralına uymak için araştırmacının nelere dikkat etmesi gerekmektedir?

<p>Deney hayvanlarının sayısını azaltmak (A)</p> Signup and view all the answers

Hayvanlarda ötenazi ne zaman uygulanmalıdır?

<p>Deney sonunda (D)</p> Signup and view all the answers

Deney hayvanlarının kullanımını azaltmaya yönelik olarak belirtilen 3R kuralı nedir?

<p>Reddetme, Rahatlama, Rehabilitasyon (C)</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu'nun temel görevlerinden biri hangisidir?

<p>Sertifikaların denkliklerini değerlendirmek (B)</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu kaç yılda bir kurulur?

<p>4 yılda bir (A)</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu'nun üyeleri kimlerden oluşur?

<p>Deney hayvanları ile çalışmayan ve kurum ile çıkar ilişkisi olmayan T.C. vatandaşı bir üyeden (C)</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu'nun bertaraf etmesi gereken atıklar hangi kanuna göre belirlenir?

<p>Çevre Kanunu'na göre (A)</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu'nun raporlarını kimin değerlendirdiği belirtilmiştir?

<p>Merkezi Etik Kurulun (D)</p> Signup and view all the answers

Merkezi Etik Kurulun görevlerinden biri hangisidir?

<p>Sertifikaların denkliklerini değerlendirmek (A)</p> Signup and view all the answers

Yerel Etik Kurulu'nun yönergesi hangi aşamadan sonra işlerlik kazanır?

<p>Merkezi Etik Kurul onayından sonra (B)</p> Signup and view all the answers

Biyoetik kapsamına hangi konular girmeye başlamıştır?

<p>Organ, doku ve hücre bağışlama (A)</p> Signup and view all the answers

Hayvan deneylerinin tarihçesi hakkında aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

<p>Corpus Hippocraticum döneminde hayvanlar sadece anatomik yapıyı belirlemek için incelenmiştir. (B)</p> Signup and view all the answers

Deney hayvanlarının kullanım alanları hakkında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

<p>Hayvan deneyleri sadece tıp alanında yapılan araştırmalarda kullanılmaktadır. (C)</p> Signup and view all the answers

Araştırma ve eğitimde deney hayvanlarının kullanılmasında izlenen etik ilkeler hakkında aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

<p>'The Principles of Human Experimental Technique' adlı kitap günümüz yasalarının temelidir. (A)</p> Signup and view all the answers

Biyoetik hangi konuları içermektedir?

<p>Genetik olarak modifiye edilmiş organizmaların üretilmesi ve insan üzerinde yapılan denemeler (B)</p> Signup and view all the answers

'The Victoria Street Society' adlı derneğin kuruluş amacı nedir?

<p>'Davranma Yasası' adlı ilk etik yasayı oluşturmak (B)</p> Signup and view all the answers

"The Principles of Human Experimental Technique" adlı kitabın içeriğiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

<p>&quot;The Principles of Human Experimental Technique&quot; adlı kitaptaki öneriler günümüzde uygulanan yasaların yönetmeliklerinin temelidir. (C)</p> Signup and view all the answers

Hayvan deneylerinde kullanılan hayvanlarda hangi temel ilkelere dikkat edilmesi gerekmektedir?

<p>Indirgeme, azaltma, iyileştirme ve yerine başka bir şey koyma (D)</p> Signup and view all the answers

Merkezi Etik Kurulun oluşumu nasıl düzenlenmiştir?

<p>18 üyeden oluşmaktadır (C)</p> Signup and view all the answers

Hayvan Hakları Kanunu'nun amacı nedir?

<p>Hayvanların rahat yaşamalarını ve en iyi şekilde korunmalarını sağlamak (C)</p> Signup and view all the answers

'The Principles of Human Experimental Technique' adlı kitapta özetlenen 3R kuralı nelerdir?

<p>(indirgeme, azaltma), (iyileştirme), (yerine başka bir şey koyma) (A)</p> Signup and view all the answers

Hayvanlarda ötenazi nasıl uygulanır?

<p>Yüksek doz anestetik madde uygulanır (A)</p> Signup and view all the answers

'Responsibility' olarak önerilen R kuralının amacı nedir?

<p>Hayvanlara karşı sorumlulukların bilinmesi (C)</p> Signup and view all the answers

'The Three Rs' prensiplerinden biri olan 'iyileştirme' neyi ifade eder?

<p>Hayvanların rahat yaşayabileceği koşulların sağlanması (D)</p> Signup and view all the answers

'The Principles of Human Experimental Technique' adlı kitapta yer alan 3R kuralına son dönemde önerilen R nedir?

<p>'Responsibility' (D)</p> Signup and view all the answers

'The Principles of Human Experimental Technique' adlı kitapta yer alan 3R kuralına göre çalışma protokolü nasıl olmalıdır?

<p>(indirecek şekilde olmalı ve kullanılacak olan dişi ve erkek sayısı mümkünse eşit olmalıdır) (C), (indirecek şekilde olmalı ve kullanılacak olan dişi ve erkek sayısı mümkünse eşit olmalıdır) (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards are hidden until you start studying

Study Notes

Biyoetik Nedir?

  • Biyoetik, biyoloji ve etik disiplinlerinin kesişiminde yer alan bir alandır.
  • Sağlık, çevre, hayvan hakları gibi konulardaki sorumlulukları incelemektedir.
  • Terim, "bioloji" ve "etik" kelimelerinin birleşiminden türetilmiştir.

Biyoetiğin Kapsamı

  • Tıbbi uygulamalar, araştırmalar ve hayvan deneylerini kapsamaktadır.
  • Hayvan deneylerinin etik boyutları ve sorumlulukları ele alınır.
  • İnsana, çevreye ve hayvanlara yönelik sorumlulukları içermektedir.

Hayvan Deneyleri

  • Hayvan deneyleri, yeni tedavi yöntemlerinin ve ilaçların geliştirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır.
  • Günümüzde en fazla tercih edilen denek hayvanları sıklıkla fare, sıçan gibi kemirgenlerdir.

3R Kuralı

  • Deney hayvanlarının kullanımını azaltmaya yönelik olarak belirtilen üç ilke:
    • Reduce: Hayvan kullanımını azaltmak.
    • Refine: Deneylerin iyileştirilmesi.
    • Replace: Hayvanlar yerine alternatif yöntemlerin kullanılması.
  • İndirgeme kuralına uymak için araştırmacıların mümkün olduğunca az sayıda hayvan kullanmaları gerekmektedir.

Hayvanlarda Ötenazi

  • Hayvanlarda ötenazi, acı çektiklerinde ya da yaşam kalitesi düşüklüğünde uygulanmalıdır.
  • Uygulanan başlıca yöntemler arasında anestezi ve maddi yollarla öldürme bulunmaktadır.

Etik Kurullar ve Görevleri

  • Etik kurullar, hayvan deneylerini denetlemek ve izin vermek üzere oluşturulmaktadır.
  • Hayvan Hakları Kanunu, 2010 yılında çıkarılmış olup, hayvanların korunmasını hedefler.
  • İlk Merkezi Etik Kurul, 11 üyeden oluşmuş ve hayvan deneylerinin etik denetimini sağlamaktadır.
  • Yerel Etik Kurulları, sağlık kuruluşları ve üniversitelerde kurulur, genellikle her 2 yılda bir toplanır.

Yerel Etik Kurulu

  • Yerel Etik Kurulu, deney hayvanları üzerine bir yönerge hazırlar ve her yıl Merkezi Etik Kuruluna rapor sunar.
  • Üyeleri bilim insanları, veterinerler ve etik uzmanlarından oluşur.
  • Etik denetim sağlamak amacıyla çalışır ve araştırmalarda kullanılan sertifikaların denkliklerini değerlendirir.

Biyoetik Konuları

  • Biyoetik, hayvan hakları, ilaç geliştirme, klinik deneyler gibi pek çok konuyu içermektedir.
  • Deney hayvanlarının tarihçesi, etik yaklaşımlar ve araştırma sırasında izlenmesi gereken etik ilkeler önemli konulardır.

İlginç Bilgiler

  • 'The Principles of Human Experimental Technique' adlı kitabın içeriğinde, deney hayvanları üzerinde etik ve bilimsel yaklaşımlar üzerinde durulmaktadır.
  • Yeni önerilen R kuralı "Responsibility" (Sorumluluk) kavramını temsil etmektedir ve araştırmacıların etik sorumlulukları vurgulanmaktadır.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Hayvan Deneyleri Etik (Konu 6) PDF

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser