Ғылыми стильдің белгілері

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Ғылыми стильге тән белгілердің қайсысы анық айтылған?

  • Айтылатын ойдың анық, дәл берілуі (correct)
  • Эмоционалды-экспрессивті сөздердің көп ұшырасуы
  • Бейнелі сөз орамдарының жиі қолданылуы
  • Сөздердің ауыспалы мағынада жұмсалуы

Ғылыми стильге тән лексикалық ерекшеліктердің бірі не?

  • Ойдың хабарлы сөйлемдермен берілуі
  • Терминдердің жиі қолданылуы (correct)
  • Етістіктің ырықсыз етіс түрінде келуі
  • Лепті, сұраулы сөйлемдердің кездеспеуі

Ғылыми стильде жазылатын жұмыс түрлері?

  • Очерк, репортаж
  • Әңгіме, өлең
  • Өтініш, өмірбаян
  • Реферат, оқулық (correct)

Ойталқының негізгі мақсаты қандай?

<p>Өзекті мәселені талқылап, шешу жолдарын қарастыру (B)</p> Signup and view all the answers

Пікірталастың түрлері арасынан қайсысы дұрыс?

<p>Ойталқы, ойкөкпар (B)</p> Signup and view all the answers

Мәтіндегі қысқаша желісін қалай атайды?

<p>Аннотация (C)</p> Signup and view all the answers

Жазба тілдің стильдік тармақтарының бірі не?

<p>Жүйелі сөйлеу мәдениеті (A)</p> Signup and view all the answers

Ауызекі сөйлеу тілінің стильдік ерекшелігі неде?

<p>Қарапайым сөздерді қолдану (C)</p> Signup and view all the answers

Тілдесу үстіндегі негізгі талап қандай?

<p>Коммуникативтік талап (D)</p> Signup and view all the answers

Келесі мәтіннің стилі қандай: 'Бұлт көлеңкесімен түтеген дала үнсіз бағынып, жаңбыр күтуде еді.'?

<p>Көркем әдебиет стилі (B)</p> Signup and view all the answers

«Өнертабыс» сөзіне сәйкес келетін қатарны билгеләгез.

<p>Электронды бесік (A)</p> Signup and view all the answers

«Өнер -- ризық, несібе таусылмайтын...» сүзенең авторы кем?

<p>Олжабай батыр (A)</p> Signup and view all the answers

Пікір алмасуга кермәгән форманы белегез.

<p>Көпшілік қатысатын митинг (D)</p> Signup and view all the answers

Орфографик нормага сәйкес язылган рядны табығыҙ.

<p>Балмұздақ, жеміс-жидек (B)</p> Signup and view all the answers

Шешендік сүзнең структурасы ничек?

<p>Кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды (C)</p> Signup and view all the answers

Публицистик стильнең жанрлары нинди?

<p>Репортаж, мақала, очерк (B)</p> Signup and view all the answers

Дүниежүзендә туризм экономик әһәмиятен ныгытып, кайсы стиль төре карала?

<p>Публицистикалық стиль (D)</p> Signup and view all the answers

Орфографик нормага җавап биргән сүзне ачыклагыз.

<p>Спорттық бағдарлау (A)</p> Signup and view all the answers

Корғаушының сүзенең шешендік төре ничек?

<p>Сотта шешендік сүзләр (B)</p> Signup and view all the answers

Мәдени-танымдық туризмның билгесен аңлагыз.

<p>Рухани кыйммәтләр белән таныштыру (A)</p> Signup and view all the answers

Қазақ халқының салт-дәстүрлеріне не жатады?

<p>Тұсау кесу, бесікке салу, қыз ұзату (B)</p> Signup and view all the answers

«Бесікке салу» дегеніміз не?

<p>Салт-дәстүр (C)</p> Signup and view all the answers

Әшекей бұйымдар жасайтын адам кім?

<p>Зергер (D)</p> Signup and view all the answers

Ұлттық киімдерге не жатады?

<p>Шапан, күпі, бүрмелі көйлек, бөрік, тақия (A)</p> Signup and view all the answers

Зиянды әдеттерге қандай әрекет жатады?

<p>Ішімдік қолдану (A)</p> Signup and view all the answers

Сөйлем мүшелерінің орын тәртібі не білдіреді?

<p>Синтаксистік бірліктердің дұрыс қолдануы (D)</p> Signup and view all the answers

Латын тілінен енген сөздерді қайсысы көрсетеді?

<p>Формула (C)</p> Signup and view all the answers

Денсаулыққа жағымды әсер ететін фактор қандай?

<p>Бұлшық ет қимылдарының белсенділігі (D)</p> Signup and view all the answers

Көркем әдебиет стилінің стильдік сипаты не?

<p>Сөз образды түрде қолданылады (A)</p> Signup and view all the answers

Қосарлау арқылы жасалған сөзді көрсетіңіз.

<p>Қойған-ды (A)</p> Signup and view all the answers

Сөзжасамның қандай тәсілі сөзқосым болып табылады?

<p>Синтетикалық (B)</p> Signup and view all the answers

Екі сөзден біріккен терминдік атауды көрсетіңіз.

<p>Жаһандану (A)</p> Signup and view all the answers

Заттанған тәсілі арқылы жасалған сөзді көрсетіңіз.

<p>Орамжапырақ (D)</p> Signup and view all the answers

Лексика-семантикалық тәсіл арқылы жасалған сөзді көрсетіңіз.

<p>Жарыс (D)</p> Signup and view all the answers

Тіркестіру тәсілі арқылы жасалған сөзді көрсетіңіз.

<p>Мәдениет үйі (C)</p> Signup and view all the answers

Сөздің жаңа мағынаға көшуіне байланысты бір сөз табынан екінші сөз табына ауысуын не деп атайды?

<p>Конверсия (A)</p> Signup and view all the answers

Норманың басты белгісін көрсетіңіз.

<p>Тілдің құрылымдық заңдылықтарына сәйкес келіп отыруы (A)</p> Signup and view all the answers

Аналитикалық тәсілдің ішкі неше түрі бар?

<p>5 (D)</p> Signup and view all the answers

Көркем әдебиет стиліндегі тілдік амал-тәсілде слова қандай мағынада қолданылады?

<p>Сөздердің ауыспалы мағынасында қолданылуы (B)</p> Signup and view all the answers

Адамдарға ақыл-парасат өз өмірін ... үшін берілген?

<p>жақсарту (D)</p> Signup and view all the answers

Гиппократ депрессиядан құтылу үшін қандай әрекеттерді ұсынған?

<p>Жүгіру, спорт (C)</p> Signup and view all the answers

«Артитектура» сөзінің қазақша аудармасы қандай?

<p>Құрылыс өнері (B)</p> Signup and view all the answers

Архитектура гректердің қандай сөзінен алынған?

<p>Architekton (A)</p> Signup and view all the answers

Сәулет өнерінің құнды еңбек болуы үшін қандай аспектіні ескеру керек?

<p>Қолайлылық (C)</p> Signup and view all the answers

Марк Витрувийдің еңбегінің тақырыбы не?

<p>Сәулет өнері (C)</p> Signup and view all the answers

Тілдік нормаға сәйкес қайсы сөз дұрыс?

<p>Жылқыдар (D)</p> Signup and view all the answers

Сөйлемдегі бірыңғай мүшелерді қандай тыныс белгісімен бөлінеді?

<p>Үтір (D)</p> Signup and view all the answers

Бәсе, жә, қош, құп сөздері бөлінетін тыныс белгісі не?

<p>Үтір (D)</p> Signup and view all the answers

«Бүгін, биыл, білезік» сөздері сүзжасамның нинди ысулына карый?

<p>Синтетикалық (D)</p> Signup and view all the answers

Мемлекетаралық экономикалық одақларның куруы кайсы төр җаһандануга карый?

<p>Экономикалық жаһандану (B)</p> Signup and view all the answers

Қосарлау ысулы белән алынган сүз кайсы?

<p>құрбы-құрдас (C)</p> Signup and view all the answers

Жаһанданудың кай төре салт-дәстүрләр, әдет-ғұрыпларның яңадан торгызылуы?

<p>Мәдени жаһандану (A)</p> Signup and view all the answers

Концерт программының стилен билгелә:

<p>Публицистикалық стиль (D)</p> Signup and view all the answers

1873 елда Лос-Анжелестә корылган компания?

<p>Шеврон (B)</p> Signup and view all the answers

«Қара алтын» нәрсә?

<p>Мұнай (B)</p> Signup and view all the answers

Сүз дәллеге буенча дөрес вариантны таб:

<p>Бітірді үздік дипломмен университетті. (B)</p> Signup and view all the answers

15 ел табан аудармый кемне тикшергән?

<p>Қ.Сәтбаев (B)</p> Signup and view all the answers

«Ақ алтын» нәрсә?

<p>Мақта (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Фәнни стиль

Фәнни стильдә язылган текстларда төгәл, ачык һәм гади телдә бирелгән мәгълүмат

Терминнар

Фәнни стильдә язучылар тарафыннан күп кулланыла торган сүзләр

Фәнни эшләр

Фәнни темага багышланган эшләр

Ойталкы

Бер тема буенча төрле фикерләрне белдерү һәм тирәнтен анализлау

Signup and view all the flashcards

Пікірталастың түрле формалары

Бәхәс, фаразлау кебек төрле фикер алышу формалары

Signup and view all the flashcards

Аннотация

Текстның төп эчтәлеген кыскача һәм гади генә язган текст

Signup and view all the flashcards

Язма тел

Язма телнең төрле өлкәләрдә кулланылган формалары

Signup and view all the flashcards

Ауызекі сөйлеу тілі

Гади сүзләр кулланып сөйләшү

Signup and view all the flashcards

Коммуникативтік талап

Сөйләшү вакытында кулланыла торган төп таләп

Signup and view all the flashcards

Көндәлек сөйләшү тілі

Көндәлек тормыштагы киң күләмдә сүзләр кулланып, үз фикерләрен ачык һәм яхшы итеп җиткерү

Signup and view all the flashcards

Термелі сөз

Бергән тема яисә теманы үстергән сүз.

Signup and view all the flashcards

Пернелі сөз

Сөйләүнең төп яисә темага бәйле сүзе(сүзләре).

Signup and view all the flashcards

Өнертабыс

Чыгарылган яңа нәрсә, эш, җайланма.

Signup and view all the flashcards

Ғылыми шолу

Яңа мәгълүмат, фәнни белем табу өчен үткәрелә торган чара.

Signup and view all the flashcards

Пікір алмасу

Кемнеңдер әйткән сүзләренең асылын аңлау һәм аны турында үзеңнең фикерен белдерү.

Signup and view all the flashcards

Орфографиялық норма

Дөрес язу кагыйдәләре.

Signup and view all the flashcards

Термелі сөз

Гадәти булмаган сүзләр, язу бәйләнешләреннән аерылган сүзләр.

Signup and view all the flashcards

Пернелі сөз

Гадәти булмаган, башка сүзләр белән тоташтырылган сүзләр.

Signup and view all the flashcards

Көпшілік қатысатын митинг

Тулы бәхәс китереп чыгару өчен үткәрелә торган чара.

Signup and view all the flashcards

Қорғаушының сөзі

Кемнеңдер судка бирелгән яки аңа каршы әйткән сүзләре.

Signup and view all the flashcards

Казакъ халкының салт-дәстүрлере

Казакъ милләтене хас булган йолалар, гадәтләр, йорыклар, мәҗлесләр, көнкүреш тәртибе һәм башка әхлаки кагыйдәләр комплексы.

Signup and view all the flashcards

“Жаулық” нәрсә?

Казакъ хатын-кызларының милли киеме, бәйләнгән баш киеме. Бу баш киеме төрле бизәкләр белән бәйләнә һәм бик матур булып күренә.

Signup and view all the flashcards

“Бесікке салу” нәрсә?

Казакъ халкының борынгы гадәтләреннән берсе, яңа туган баланы бесікка салып, аны бәйләү

Signup and view all the flashcards

Казакъ ұлттық киімдері

Казакъ халкының милли киемнәре, шул исәптән шапан, күпі, бүрмеле көйлек, бөрік, тақия кебек киемнәр

Signup and view all the flashcards

Мақал-мәтелләр

Казакъ халкының күркәм сүзләре һәм әйтемнәре. Уларда халыкның хикмәте, тәҗрибәсе һәм гомерләре чагыла.

Signup and view all the flashcards

Зергер кем?

Әйберләрне бизәү өчен кулланыла торган төрле металлар, ташлар, бизәкләр белән эшләүче һөнәр.

Signup and view all the flashcards

Шапан нәрсә?

Казакъ хатын-кызларының киемнәренең бер төре, йоннан яки җибектән тегелгән озын кием

Signup and view all the flashcards

Тұсау кесу нәрсә?

Казакъ халкының күркәм йолаларының берсе. Бу йола яңа туган бала беренче адым ята торган вакытта үткәрелә

Signup and view all the flashcards

Қыз ұзату нәрсә?

Казакъ халкының төп йолаларының берсе, киленнең туган йортыннан ире йортына күчү вакытында үткәрелә торган бәйрәм.

Signup and view all the flashcards

Көркем әдебиет стиліндегі тіл

Сөздердің ауыспалы мағынасында қолданылуымен сипатталады.

Signup and view all the flashcards

Сөздердің тура мағынасында қолданылуы

Сөздердің шынайы мағынасында қолданылуы - нақты ұғымдарды жеткізу.

Signup and view all the flashcards

Адамдарға ақыл-парасат...

Адамдардың өмірін жақсарту үшін оларға ақыл-парасат берілген.

Signup and view all the flashcards

Гиппократтың депрессиядан құтылу кеңесі

Депрессиядан құтылу үшін Гиппократ спортпен шұғылдануды ұсынды.

Signup and view all the flashcards

Архитектура деген не?

Архитектура - құрылыс өнері, ғимараттарды жобалау және салу процесі.

Signup and view all the flashcards

Архитектура сөзінің шығу тегі

Архитектура сөзі грек тілінен шыққан.

Signup and view all the flashcards

Сәулет өнерінің құндылығы

Сәулет өнерінің құнды болуы үшін қонақжайлық, үйлесімділік, қолайлылық және көріктілік ескеріледі.

Signup and view all the flashcards

Марк Витрувий кім?

Марк Витрувий - ежелгі Рим сәулетшісі, құрылыс өнері туралы еңбек жазған.

Signup and view all the flashcards

Есім сөзден етістік тудыру

Есім сөзден етістік тудырған сөз мысалы - бастау.

Signup and view all the flashcards

Тілдік нормаға сәйкес сөз

Тілдік нормаға сәйкес сөз мысалы - жылқылар.

Signup and view all the flashcards

Сөз тіркесі

Ике яки аннан да күбрәк сүздән торган, бергә кушылып бер мәгънә белдергән тел берәмлеге.

Signup and view all the flashcards

Сөзжасам

Яңа сүзләрне ясау юллары.

Signup and view all the flashcards

Конверсия

Сүзләрнең яңа мағынаға көчүе нәтиҗәсендә сөйләү телендә бер сөйләм өлешеннән икенчесенә күчүе.

Signup and view all the flashcards

Норма

Җөмләдәге барлык сүзләрнең дөрес итеп кулланылуы.

Signup and view all the flashcards

Синтетикалық тәсіл

Яңа сүзләрнең ясалуында бер сүз тамырына берничә кушымча кушылып яңа мәгънәгә ия булуы.

Signup and view all the flashcards

Лексикалық тәсіл

Бер сүзнең мәгънәсе нигезендә яңа сүзләрнең ясалуы.

Signup and view all the flashcards

Семантикалық тәсіл

Яңа сүзне яңа мағынада куллану.

Signup and view all the flashcards

Сөзқосым

Ике яки аннан да күбрәк сүзне бергә кушып яңа сүз ясау.

Signup and view all the flashcards

Тіркестіру

Яңа сүз ясауда бер телдән икенче тегә күчү.

Signup and view all the flashcards

Аналитикалық тәсіл

Яңа сүз ясауда сүздән кушымчаларны алу.

Signup and view all the flashcards

Фонетика

Сүзләрнең төрле йөгерү, морфология яки лексик мәгънәсе буенча үзгәрүен аңлата.

Signup and view all the flashcards

Синтаксис

Сүзләрнең бер-берсенә бәйләнешле рәвештә кулланылуы, сүзләр арасындагы бәйләнеш

Signup and view all the flashcards

Синтез

Ике яки күбрәк сүзне бергә кушып, яңа сүз ясау

Signup and view all the flashcards

Анализ

Бер сүзнең яңа мәгънә алуы өчен аның бер өлешен алу

Signup and view all the flashcards

Ауызекі тел

Ауызекі телдә кулланыла торган сүзләр, гади тел

Signup and view all the flashcards

Ресми стиль

Рәсми документларда һәм рәсми басмаларда кулланыла торган стиль

Signup and view all the flashcards

Әдәби стиль

Әдәбият әсәрләрендә кулланыла торган стиль

Signup and view all the flashcards

Жаһандану

Мәдәни, икътисади һәм технология өлкәләрендә глобальләшү нәтиҗәсендә туучы үзгәрешләр

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Ғылыми стильдің белгілері

  • Бейнелі сөз орамдары жиі қолданылмайды.
  • Сөздер ауыспалы мағынада жұмсалмайды.
  • Айтылатын ой анық және дәл беріледі.
  • Эмоционалды-экспрессивті сөздер аз кездеседі.
  • Сөздер анық айтылады.

Ғылыми стильдің лексикалық ерекшеліктері

  • Лепті, сұраулы сөйлемдер кездеспейді.
  • Терминдер жиі қолданылады.
  • Ой хабарлы сөйлемдермен беріледі.
  • Етістік ырықсыз етіс түрінде келмейді.

Ғылыми стильдегі жұмыстардың түрлері

  • Реферат
  • Оқулық

Ойталқының мақсаты

  • Қарсы топтың ой-пікірін жоққа шығару және жеңіске жету.
  • Кейіпкерді сендіру.
  • Оқиғаны көркем тілмен жеткізу емес.
  • Өзекті мәселені талқылап, оны шешудің жолдарын қарастыру.

Пікірталастың түрлері

  • Дау
  • Толғау
  • Ойталқы
  • Ойкөкпар
  • Дәріс
  • Баяндама
  • Сыни пікір
  • Аннотация
  • Очерк
  • Әңгіме

Мәтіндегі ойды жинақтап көрсету

  • Тезис
  • Дәйексөз
  • Аннотация
  • Рецензия
  • Баяндама

Жазба тілдің стильдік тармақтары

  • Ауызекі сөйлеу стилі
  • Ғылыми стиль
  • Сөз мәдениеті
  • Жүйелі сөйлеу мәдениеті
  • Көркем әдебиет стилі
  • Мақала
  • Баяндама
  • Құжаттар стилі

Ауызекі сөйлеу тілінің стильдік ерекшеліктері

  • Үндемей тыңдау
  • Қарапайым сөздер қолдану
  • Тіл тазалығын сақтау
  • Қыстырма сөздерді қолдану
  • Диалогке құрылмайды
  • Сөз мәдениеті

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Қазақ тілі емтихан материалдары 2024 ж. ТЕКСЕРІЛГЕН

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser