Ғылыми стиль және пікірталас 10 сынып
59 Questions
6 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Ресми іс-қағаздар стиліне қандай сөйлем жатады?

  • Әр халықтың өзінше жаңа жылы, жыл басы болады.
  • Күнге бәрінен де жақын бірінші шеңбер жолында Меркурий тұрады.
  • Өз еркіммен хатшы қызметінен босатуыңызды сұраймын. (correct)
  • Су түбінде жатқан тас, жел толқытса шығады.

Мазмұны белгілі бір фактіні дәлелдейтін ісқағаз түрі қандай?

  • Ұсыныс
  • Анықтама (correct)
  • Жеделхат
  • Бұйрық

Публицистикалық стильге тән қандай ерекшелік айқын көрінеді?

  • Сын пікірдің болмауы
  • Саяси лексиканың азаюы
  • Бұйрықты сөйлемдердің сирек кездесуі
  • Мақал-мәтелдердің көп қолданылуы (correct)

Ресми іс-қағаздар түріне қандай нұсқа жатпайды?

<p>Роман (D)</p> Signup and view all the answers

Газет-журналдар тілі қандай стильге жатады?

<p>Публицистикалық стиль (D)</p> Signup and view all the answers

Дискуссия сөзі қай тілден енген термин?

<p>Грек (B)</p> Signup and view all the answers

Екінші буында ө дыбысы естілетін сөздер қандай?

<p>Керіс (A)</p> Signup and view all the answers

Төл сөздерімізде орыс тілінен енген сөздердің соңында жазылатын әріп қандай?

<p>З (C)</p> Signup and view all the answers

Қосымша дұрыс жалғанған сөз қандай?

<p>Металлдың (D)</p> Signup and view all the answers

Емле ережесіне сай жазылмаған сөз қандай?

<p>Фон Бисмарк (B)</p> Signup and view all the answers

Шешеннең төп максаты нинди?

<p>Сендіру (D)</p> Signup and view all the answers

«Баянауыл» милли паркы кайда урнашкан?

<p>Павлодар өлкәсендә, Баянауыл районунда (B)</p> Signup and view all the answers

Кайсы фикер алышу төре уртак карашка килүне таләп итми?

<p>Пікіралмасу (D)</p> Signup and view all the answers

Мәкаләдәге буш урынга нинди сүз куярга кирәк: «Тура биде туған жок, "...биде иман жок»?

<p>туғанды (C)</p> Signup and view all the answers

Шешенгә куелган таләпләрнең берсе нәрсә?

<p>Көркем сөйләшүгә өйрәтү (C)</p> Signup and view all the answers

«Бүгін, биыл, білезік» сөздері сүзжасамның нинди ысулыңа карый?

<p>Синтетикалық (C)</p> Signup and view all the answers

Мемлекетара бүлкәтләрнең артуы, экономик чиракләрнең оешуы яхладан шуды?

<p>Экономикалық жаһандану (C)</p> Signup and view all the answers

Сүз ясамлык ысулларының саны?

<p>бүлгән юк (C)</p> Signup and view all the answers

Экологиянең бозылуына ниләр тәэсир итә?

<p>Зыянлы матдәләр чыгаруы (A)</p> Signup and view all the answers

Кайсы сүзләр қосарлау ысулы ярдәмендә ясалган?

<p>Құрбы-құрдас (C)</p> Signup and view all the answers

Салт-дәстүрләрнең яңадан терелүе каралган жаһанданулары кандай?

<p>Мәдени жаһандану (A)</p> Signup and view all the answers

Кемнең сүзләре: «Ике яхшы баш кушса, бер-береңне хиял итмәс»?

<p>Ескелді би (D)</p> Signup and view all the answers

Мәгънә ягыннан бер-беренә каршы, аралары алшак булган ике әйберне ничек ачыклаучы була?

<p>Шендестіру (A)</p> Signup and view all the answers

Концерт програмында нинди стиль кулланыла?

<p>Көркем стиль (B)</p> Signup and view all the answers

«Қара алтын» ниләргә карый?

<p>Мұнай (B)</p> Signup and view all the answers

Нәрсә күпчелеккә карата ауызча әйтелә?

<p>Шешендік сүз (C)</p> Signup and view all the answers

Кайсы вариантта сүзләрнең дөрес тәртибе кулланылган?

<p>Бітірді үздік дипломмен университетті. (D)</p> Signup and view all the answers

«Ақ алтын» ниләргә карый?

<p>Мақта (B)</p> Signup and view all the answers

Роман, повесть, пьеса, трагедияләр кайсы стильгә карый?

<p>Көркем әдебиет стиле (D)</p> Signup and view all the answers

Кем «Қазақ тілі – дамыған, жетілген, бай, икемді тілнең берсе» дигән сүзләрне әйткән?

<p>А. С. Аманжолов (D)</p> Signup and view all the answers

Публицистикалық стильде қандай сөздер қолданылады?

<p>Эмоционалды - экспрессивті сөздер (C)</p> Signup and view all the answers

Негізгі ойға бағыт беретін бөлім қандай?

<p>Кіріспе (D)</p> Signup and view all the answers

Мәтіннің өзегі неде жатыр?

<p>Негізгі бөлім (A)</p> Signup and view all the answers

"Тоқсан ауыз сөздің табықтай түйіні" дегенде не айтылады?

<p>Ой тұжырымын (A)</p> Signup and view all the answers

«Дала кемесі», «жыр алыбы», «күміс көмей» сөздері қандай?

<p>Теңеу сөздер (D)</p> Signup and view all the answers

Публицистикалық стильдің қызметі не?

<p>Оқырмандардың білімін толықтырады (C)</p> Signup and view all the answers

«Тоқсан сөздің тобықтай түйіні» тіркестері мәтіннің қандай бөлігіне тән?

<p>Қорытынды бөлімге (D)</p> Signup and view all the answers

Жақша қандай жағдайда қойылатын белгі?

<p>Ойды не сөзді айқындап,қосымша түсінік беру қажет болғанда (D)</p> Signup and view all the answers

Мәтін авторының өз ойын дәлелдеу үшін қандай сөздер пайдаланылады?

<p>Дәйексөз (D)</p> Signup and view all the answers

Сөйлемге қажетті тыныс белгісін қалай қою керек: 'Ақылды ісіне сенеді Ақымақ күшіне сенеді'?

<p>Үтір (A)</p> Signup and view all the answers

Руаралық не еларалық қылмыстық, азаматтық істерді шешу барысында айтылатын шешендік сөз қайсы?

<p>Шешендік дау (B)</p> Signup and view all the answers

Шешендік дауға қойылатын негізгі талаптар арасында қайсысы жоқ?

<p>Актерлік шеберлік (C)</p> Signup and view all the answers

Құрдастардың арасындағы өткір қалжың, қағытпа сөздер қай түріне жатады?

<p>Айтыс (A)</p> Signup and view all the answers

«Зияткерлік миграция» термині қандай мағына білдіреді?

<p>Жұмыс бабы бойынша ауысу (D)</p> Signup and view all the answers

«Реэмиграция» термині білдіретін мағына?

<p>Босқындарды туған еліне қайтару (A)</p> Signup and view all the answers

Ресми ісқағаздардың қайсысы емес?

<p>Бейресми дерек (A)</p> Signup and view all the answers

«Публицистика» термині қандай ұғымда жұмсалады?

<p>Қоғам өмірі үшін маңызды мәселелерді талқылау (A)</p> Signup and view all the answers

«Орындау міндеттелсін, баса көңіл бөлінсін, қамтамасыз етілсін» тіркестері қандай стильге жатады?

<p>Ресми ісқағаздар стилі (C)</p> Signup and view all the answers

Шешендік сөздің құрылысына қарай түрлері қайсы?

<p>Шешендік толғау, шешендік дау (C)</p> Signup and view all the answers

Сызықша қойылатын құрмалас сөйлемдерді ниндир?

<p>Күн батты тауды қара көлеңке басты. (B), Әйел кісі ай сәулесі сияқты есікті жапсаң түндіктен көрінеді. (C)</p> Signup and view all the answers

Қос нүкте қойылатын құрмалас сөйлемдерді ниндир?

<p>Айғүл аттан түсіп еді су қайта таязданып қалғандай екен. (B), Айбала мен Ботагөздің қандары қазандай қайнайды бірақ қолдарынан келері жоқ. (C)</p> Signup and view all the answers

Сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерінің бірі недир?

<p>Көп нүкте (A), Сұрақ белгісі (C)</p> Signup and view all the answers

Қос нүкте қойылатын сөйлемдерді ниндир?

<p>Ол ойланып барып былай деді. (B), Жуық арада екінің бірі болуға тиісті. (D)</p> Signup and view all the answers

Тырнақша қойылатын сөйлемді ниндир?

<p>Дәуіт ұшып кетпеу үшін оның қанатын қырқып тастайды. (A), Ол әсемдеп тұрып, Абайдың өлеңін созады. (C)</p> Signup and view all the answers

Ғылыми стильге тән ерекшелік недир?

<p>Айтылатын ойдың анық, дәл берілуі. (C)</p> Signup and view all the answers

Ғылыми стильге тән лексикалық ерекшелік недир?

<p>Эмоционалды сөздердің көп ұшырасуы. (C), Лепті, сұраулы сөйлемдердің кездеспеуі. (D)</p> Signup and view all the answers

Ғылыми стильде жазылатын жұмыс түрлері недир?

<p>Реферат, оқу-кітап. (C)</p> Signup and view all the answers

Емлеге сай дұрыс жазылған күрделі-құрама жалқы атау недир?

<p>Әйтеке би. (D)</p> Signup and view all the answers

Ойталқының мақсаты недир?

<p>Тыңдаушының эмоциясына әсер етіп, айтқанына сендіру. (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Шешен сүзе

Бу сүзлек, башкаларны уктыру максаты белән кулланыла

Шешен сүзе максаты

Сөзлекнең төп максаты - тыңлаучыларны билгеле бер фикергә инандыру.

Пікірталас

Бер-берсенә каршы килгән фикерләрне салыштыру; мөнәзәрә

Пікіралмасу

Бер-берсенең карашлары турында фикер алышу, ләкин килешү мәҗбүри түгел

Signup and view all the flashcards

Эпитет

Сүзнең нигезенә яңа мәгънә өстәү; шәхеснең яки нәрсәнең сифатын күрсәтү

Signup and view all the flashcards

Метафора

Бер нәрсәне икенчесенә чагыштырып, образ ясау

Signup and view all the flashcards

Шенестериу

Бер-берсенә каршы килгән булса да, бер-берсенә килештереп кую; контраст

Signup and view all the flashcards

Шешенгә куйылатын таләпләр

Сүзне кулланып, билгеле бер максатка ирешү өчен кирәкле камиллек

Signup and view all the flashcards

Сөзжасамдык тәсілдер

Сүзне куллану өчен кирәкле кагыйдәләр һәм принциплар; кагыйдәләр тупламасы

Signup and view all the flashcards

Экология

Сүзләрнең табигатен, аның йогынтысын һәм тормыштагы ролен өйрәнү

Signup and view all the flashcards

Рәсми-эшкәрмә стильдән тыш булган стиль

Рәсми документлар стиленә кермәгән стиль төре.

Signup and view all the flashcards

Рәсми документлар стиле әлеге төркемләнүе нинди сыйфат буенча?

Рәсми документлар стиле эчтәлеге һәм эшләнгән эшенә карап төркемләнә.

Signup and view all the flashcards

Рәсми документлар стиленә нинди җөмлә керә?

Рәсми документларда кулланыла торган тереклемнең үрнәге.

Signup and view all the flashcards

Нинди рәсми документ белән фактны, хәлне яки вакыйганы раслыйлар, аңлаталар яки тасвирлыйлар?

Нинди дә булса фактны, хәлне яисә вакыйганы раслау, аңлату яки тасвирлау максатыннан язылган рәсми документ.

Signup and view all the flashcards

Фикер алышуның төрләре нинди?

Фикер алышуның төрләре.

Signup and view all the flashcards

Публицистик стильдә нинди грамматик үзенчәлекләр бар?

Публицистик стиль өчен характерлы синтаксис билгеләре

Signup and view all the flashcards

Мөһим фәнни яисә иҗтимагый мәсьәләләр буенча төркемчә ничек фикер алышалар?

Мөһим фәнни яисә иҗтимагый мәсьәләләр буенча төркемчә фикер алышу.

Signup and view all the flashcards

Дискуссия

Дискуссия сүзе кайсы телдән килеп чыккан?

Signup and view all the flashcards

Рәсми документ төре ничек?

Рәсми документлар төре.

Signup and view all the flashcards

Газет-журналларда нинди стильдә язылалар?

Газет-журналларда кулланыла торган стиль төре.

Signup and view all the flashcards

Сызықша қойылатын құрмалас сөйлемдерді белгілеңдер

Партнер әйелгә охшаган ешик астыннан караганда ай нуры күренә.

Signup and view all the flashcards

Сызықша қойылатын құрмалас сөйлемдерді белгілеңдер

Ындыр малның артыннан қараганда, атка эзер кылыч һәм чәчәк чылтырауы ишетелә.

Signup and view all the flashcards

Сызықша қойылатын құрмалас сөйлемдерді белгілеңдер

Шәһәргә районнан барып студентлар килгәннәр.

Signup and view all the flashcards

Сызықша қойылатын құрмалас сөйлемдерді белгілеңдер

Яшьләрнең куллары көчле, авызлары җырлый.

Signup and view all the flashcards

Сызықша қойылатын құрмалас сөйлемдерді белгілеңдер

Көн баткан, тауны кара күләңге япкан

Signup and view all the flashcards

Қос нүкте қойылатын құрмалас сөйлемдерді белгілеңдер

Шикаять иткән кешеләр Карасаз авылында яшәүчеләр.

Signup and view all the flashcards

Қос нүкте қойылатын құрмалас сөйлемдерді белгілеңдер

Айгөл аттан төшкәч, су кабат тирәнләшкән кебек була.

Signup and view all the flashcards

Қос нүкте қойылатын құрмалас сөйлемдерді белгілеңдер

Айбала белән Ботагөзнең каны кайнар, ләкин кулларынан килмичә.

Signup and view all the flashcards

Қос нүкте қойылатын құрмалас сөйлемдерді белгілеңдер

Көн чыгып, халык торды, Нурлан әле юк.

Signup and view all the flashcards

Қос нүкте қойылатын құрмалас сөйлемдерді белгілеңдер

Ул уйланып, шулай диде: "Быел ашыгыч түгелме? Киләсе елда барыйк."

Signup and view all the flashcards

Синтетик сүз ясау

Сүзлекләр арасындагы иң киң таралган төр. Бу төрдә сүзләр яңа сүзләр ясау өчен яңа кушымчалар яки тамырлар белән берләштерелә.

Signup and view all the flashcards

Синтетик (сүз ясау)

Сүзләрнең яңа кушымчалар йәки тамырлар белән берләштерелүенә нигезләнгән. Бу төрдә сүзләр әйтелеше яки язуы буенча үзгәрешләр кичермиләр.

Signup and view all the flashcards

Глобаллашу

Мәдәни, икътисади һәм сәяси яктан дөнья күләмендәге үзара бәйләнешләрне күрсәтүче төшенчә.

Signup and view all the flashcards

Икътисади глобаллашу

Глобаллашу төрләренең берсе, дөнья икътисадында тулыландыру һәм берләшү процессы аша ил-ләрнең үзара бәйләнеше арта.

Signup and view all the flashcards

Мәдәни глобаллашу

Глобаллашу төрләренең берсе, төрле мәдәниятләр арасындагы аралашуның һәм бер-берсенә тәэсир итүенең көчәюе.

Signup and view all the flashcards

Мәдәни традицияләрнең торгызылуы

Глобаллашу төрләренең берсе, традицион традицияләрнең һәм гадәтләрнең яңадан торгызылуы һәм таралуы.

Signup and view all the flashcards

Сүз ясау

Сүзләрнең килеп чыгышын һәм ясалышны өйрәнү.

Signup and view all the flashcards

Кайтару (сүз ясау)

Сүзләрнең нигезендә кулланылган сүзләрнең яки сүзтезмәләрнең кабатлануы белән сүз ясау ысулы.

Signup and view all the flashcards

Кушу (сүз ясау)

Сүзләрнең бер-берсенә кушылуы аша яңа сүзләр ясау ысулы.

Signup and view all the flashcards

Рәсми стиль (теле)

Рәсми документларда кулланылган теле.

Signup and view all the flashcards

Publisistik stil' närsä?

Publisistik stil' dä publisistik mä'lumat'lärne, fikirlärne häm wäqi'ä'lärne citkerü öçen qullanila häm ğadi'y'lättä dä'lül'lärgä, mö'kin itep, sä'l'lärneñ yaqläwlärenä tözelä.

Signup and view all the flashcards

Text'neñ qorılması näçä öleşkä bülgelä

Qorılma tärtibe bä'ze tekstlärne küz önüneñ al'da küzgä kiterü öçen qullanila. Qorılma, tekst'ne añlaw häm qabul itü öçen waqt'nı tä'sir itä.

Signup and view all the flashcards

Text'neñ kireşe näçä öleşkä bülgelä

Kireş, text'neñ tema häm mö'him fikirlärne kürsätep, oxşat'lar tormägeznä başlay, ul oxşat'lar turında xäbär birä.

Signup and view all the flashcards

Text'neñ baş öleşä näçä öleşkä bülgelä

Baş öleş - text'neñ töp waqi'ä'lärne, fikirlärne häm dä'lül'lärne citep, texni kireş häm qorıt'ma a'räsäläre arasında urnaşqan öleş.

Signup and view all the flashcards

Text'neñ qorıt'ması näçä öleşkä bülgelä

Qorıt'ma - baş öleşen qısqaça yaqläw häm töp fikirlärne qal'g'ılap tawış tormägeznä

Signup and view all the flashcards

"Da'la kelimäse", "j'r al'bi", "kümis kömeye"" sözlär närsä ?

Emotion'l' häm ä'däbi ti'lär, ä'q'l'neñ sä'es'lär yä'ni xü's'neñ tirä'kle'gneñ üzenç'elek'lärne belderä.

Signup and view all the flashcards

Dä'leksöz, text'tä närsä ?

Dä'leksöz - başqa sä'l'lärnen' tekst'nän al'nğan, texst'neñ mö'him citker'lärneñ tä'mini tözergä kömäk itä.

Signup and view all the flashcards

Publisistik stil', ninen' citker'ä ?

Publisistik stil', ğadi'lättä, fä'qät mä'lumat'larne citkerü öçen qullanila turı. Ul, wäqi'ä'lärneñ wä'ki'l'lärneñ citkerü öçen qullanila

Signup and view all the flashcards

Jaqç'lär , närsä öçen qullanila ?

Textlarda, ya'ni mö'him fikirlärneñ wä'ki'l'lärneñ citker'lüen tä'min iter öçen, ya'ni mö'him fikirlärneñ wä'ki'l'lärneñ citker'lüen tä'min iter öçen

Signup and view all the flashcards

Publisistik stil', ninen' öçen qullanila ?

Publisistik stil', ğadi'lättä, mä'lumat'larne citker'ü öçen qullanila, şul sä'bädän, ul mä'lumat'lar häm fikirlärne küz önüneñ al'da küzgä kiter'ü öçen qullanila.

Signup and view all the flashcards

Айтыс

Икеүсе арасындагы сүз килешмәү яки каршылык, гыйбарәтләре сүз тергеләре белән алышып китә.

Signup and view all the flashcards

Шешендік толғау

Төп максаты - аудиториядә эзләнүләр уздыру һәм нәтиҗәләрне анализлау. Һәр ноктада фәнни рациональ һәм логик дәлилләргә таяныла.

Signup and view all the flashcards

Шешендік дау

Җәмгыятьнең актуаль проблемаларына кагылышлы, һәр ноктаны логик яктан анализлау, җәмгыятькә кызыксыну уята.

Signup and view all the flashcards

Ресми ісқағаздар

Дәүләт яки хакимият органнары тарафыннан рәсми рәвештә языла торган документ.

Signup and view all the flashcards

Публицистикалық стиль

Сөйләм стиле, төп максаты - җәмгыятьнең актуаль проблемаларына игътибар җәлеп итү.

Signup and view all the flashcards

Зияткерлік миграция

Хезмәт базарында йәш кешеләрнең үз җирләрен ташлап, башка илләргә китүе

Signup and view all the flashcards

Сенімхат

Шәхси документ, әлеге документта берәүнең әлеге шәхескә карата ышанычы язулы.

Signup and view all the flashcards

Реэмиграция

Башка илләрдән кайтып, үз туган җиренә килү.

Signup and view all the flashcards

Сөзталас

Төрле фикерләр, каршы фикерләрне китереп, дискуссия алып бара.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Ғылыми стиль ерекшеліктері

  • Бейнелі сөз орамдары аз қолданылады.
  • Сөздер тікелей мағынасында қолданылады.
  • Ойды анық, дәл жеткізуге бағытталған.
  • Терминдер жиі кездеседі.
  • Хабарлы сөйлемдер басым.

Ғылыми жұмыс түрлері

  • Реферат
  • Оқулық

Ойталқы мақсаты

  • Қарсы пікірлерді жоққа шығарып, жеңіске жету.
  • Кейіпкерлерді иландыру.
  • Оқиғаны көркем жинақтау арқылы жеткізу.
  • Мәселелерді талқылап, шешім жолдарын қарастыру.

Пікірталас түрлері

  • Дау
  • Толғау
  • Ойталқы
  • Ойкөкпар
  • Дәріс
  • Баяндама
  • Сыни пікір
  • Аннотация
  • Очерк
  • Әңгіме

Жазба тілдік стиль тармақтары

  • Ғылыми стиль
  • Сөз мәдениеті
  • Жүйелі сөйлеу мәдениеті
  • Көркем әдебиет стилі
  • Мақала, баяндама
  • Құжаттар стилі
  • Ауызекі сөйлеу стилі

Тілдесу үстіндегі талаптар

  • Коммуникативті
  • Грамматикалық
  • Лексикалық
  • Мәнерлеп сөйлеу талабы
  • Ауызша сөйлеу талабы

Тілдесу үстіндегі қойылатын талаптар

  • Ауызекі сөйлеудің түрлері
  • Ортақ шешімге келу міндетті емес пікірталас түрлері
  • Сөздердің жинақталуы
  • Сөйлеудің қысқаша желілері

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Қазақ тілі емтихан материалдары 2024 ж. ТЕКСЕРІЛГЕН

Description

Бу викторинада ғылыми стильнең үзенчәлекләре, төрләре һәм фикер алышу формалары турында белемнәрне тикшерәсез. Сез ялкау фикерләрне юкка чыгаруны, хәлләрне билгеләүне һәм язма тел стильләре белән бәйле таләпләрне күрерсез.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser