Ғылым əдіснамасы жəне білім теориясы

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Интернеттің білім беру саласындағы рөлі недәуір маңызды?

  • Ойын-сауық мақсатында қолдану
  • Қашықтықтан оқыту жəне білім беру ресурстарына қолжетімділік (correct)
  • Тек мектеп кітапханаларын цифрландыру
  • Тек сабақ кестелерін жариялау

Интернеттің қоғамдағы əлеуметтік əсері қандай?

  • Кітаптарды басып шығару
  • Жергілікті жаңалықтарды тарату
  • Әлеуметтік желілер арқылы адамдар арасындағы байланысты күшейту (correct)
  • Тек суреттерді бөлісу

Синергетикалық ыңғайлар əлеуметтік информатикада нені білдіреді?

  • Жүйелердің өзара əрекеттесуін жəне үйлесімін зерттеу (correct)
  • Музыкалық қойылымдар жасау
  • Замануи əдістерді қолдану
  • Діни рəсімдерді орындау

Білім дегеніміз?

<p>Шындық туралы ең анық, негізделген ақпарат (A)</p> Signup and view all the answers

Білім беру ресурстарына қолжетімділік қандай артықшылықтар ұсынады?

<p>Дүниежүзілік білім қорларына қолжетімділік (A)</p> Signup and view all the answers

Жүйелеу дегеніміз не?

<p>нысанды жүйелеуге негізделген ғылыми методологиялық принциптердің жиынтығы (D)</p> Signup and view all the answers

Методологияның негізгі компоненттеріне не жатады?

<p>Ғылыми əдістер, қағидалар жəне зерттеу тəсілдері (A)</p> Signup and view all the answers

Индукция əдісі қалай жұмыс істейді?

<p>Жеке деректерден жалпы қорытындыға келу (A)</p> Signup and view all the answers

Ғылыми танымның негізгі деңгейлері қайсы?

<p>эмпириялық жəне теориялық (B)</p> Signup and view all the answers

Танымның объектісі дегеніміз не?

<p>дүниенің танымдық іс-əрекет барысында субьект игерген бөлігі (C)</p> Signup and view all the answers

Ғылымдардың бір-бірінен бөлінуін көрсететін термин қандай?

<p>дифференциация (D)</p> Signup and view all the answers

Теориялық танымда қандай əдіс нақтылыққа өту процесін сипаттайды?

<p>Абстрактылықтан нақтылыққа өту əдісі (A)</p> Signup and view all the answers

Ғылым мəдениеттің ең жоғарғы құндылығы деп есептейтін бағыт қайсы?

<p>Сциентизм (C)</p> Signup and view all the answers

Танымдық іс-əрекетті жүзеге асыратын адамдар тобын қалай атайды?

<p>Танымның субъектісі (A)</p> Signup and view all the answers

Ғылымдардың өзара байланысын көрсететін термин қайсы?

<p>интеграция (A)</p> Signup and view all the answers

Жалған ғылымның негізгі белгісі нәрсә?

<p>Ғылыми дəлелдер мен əдістердің болмауы (A)</p> Signup and view all the answers

Парағылым мен ғылымның төп айырмашылығы нәрсә?

<p>Парағылым ғылыми əдістерді қолданбайды жəне нəтижелерін дəлелдей алмайды (C)</p> Signup and view all the answers

Ғылымның мəдениеттеги қызметі қандай нәтежиеге әкеледі?

<p>Жаңа шығармашылық əдістер мен өнер туындыларының пайда болуына ықпал етеді (B)</p> Signup and view all the answers

Ғылыми зерттеулерді институционализациялау нәрсә ул?

<p>Ғылыми зерттеулерді ресми құрылымдар арқылы ұйымдастыру жəне қолдау (C)</p> Signup and view all the answers

Ғылымның əлеуметтік институт ретіндегі үздіклеге нәрсә?

<p>Қоғамның қажеттіліктеріне жауап беру жəне ғылыми зерттеулерді жүйелі түрде дамыту (A)</p> Signup and view all the answers

Ғылыми дəстүр дегеніміз?

<p>Маңызды ғылыми құндылықтар жүйесінің бір ұрпақтар екінші ұрпаққа берілуі (B)</p> Signup and view all the answers

Ғылыми рационалдылық нәрсә ул?

<p>Ғылымның логикалық жəне дəлелді негіздерге сүйенуі (C)</p> Signup and view all the answers

Жаратылыстану жəне гуманитарлық ғылымнар синтезы қандай мақсатта жүзеге асырылады

<p>Адамзатның табиғи жəне əлеуметтік құбылыстарды жан-жақты түсінуі үшін (C)</p> Signup and view all the answers

Техникалық ғылымнар жаратылыстану ғылымнарыннан ничек аерыла?

<p>Практикалық қолданысқа бағытталуы (B)</p> Signup and view all the answers

Философияның ғылыми белемнәргә интеграциялану процессы кайсы кезеңдә башланды?

<p>Ежелгі Грецияда (D)</p> Signup and view all the answers

Əлеуметтік ғылымдар нені зерттейді?

<p>Адамдардың мінез-құлықтары мен қоғамдық институттарды (B)</p> Signup and view all the answers

Философия нигә ғылыми белемнәрнең интеграллы формасы буларак карала?

<p>Ол əртүрлі ғылымнарның нəтижәләрен берләштереп, гомуми аңлау формалаша (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Интернет

Интернет киң таратылган, электрон почта, интернет-телефон, чат, форум, блог, сайтлар, веб-бетлар аша аралашуга мөмкинлек бир сызык

Интернеттың белем бирүдә роле

Интернет билиме аша онлайн белем алу, киң таратылган ресурслардан файдалану мөмкинлеге бирә

Интернетның җәмгыятькә тәэсире

Интернет социаль челтәрләр аша аралашуны яхшырта, яңалыклар белән уртаклаша, аралашуны җиңеләйтә

Синергетикалык тенденцияләр

Синергетика – системалардагы үзара бәйләнеш турында фән. Социаль информатикада, ул бер-берсенә бәйле җәмгыять элементларын өйрәнә

Signup and view all the flashcards

Белем

Бәйләнешләр, фәнни дәлилләргә нигезләнгән хакыйкать турындагы белем

Signup and view all the flashcards

Системалаштыру

Фәнни тикшеренүләрнең төп принципләре һәм алымнарының берләшүе, объектларны системага салуга нигезләнгән.

Signup and view all the flashcards

Методологиянең төп компонентлары

Фәнни эшчәнлекнең нигез элементлары: фәнни алымнар, принципләр һәм тикшеренү алымнары.

Signup and view all the flashcards

Индукция алымы

Берничә шәхси мисаллардан киң һәм гомуми нәтиҗә ясау.

Signup and view all the flashcards

Фәнни методологиянең төп өлеше

Фәнни тикшеренүләр өчен кулланыла торган алымнар һәм стратегияләр.

Signup and view all the flashcards

Абстракттан конкретка күчү алымы

Теоретик белемнәрне практик куллану процессын чагылдыра торган алым. Темага аңлаешлырак һәм төгәлрәк якынлашу.

Signup and view all the flashcards

Синергетиканың төп төшенчәләре

Ачык системалар, бифуркация һәм аттрактор - синергетиканың төп төшенчәләре.

Signup and view all the flashcards

Сциентизм

Фән мәдәниятнең иң мөһим кыйммәте булып тора, аның ярдәмендә кеше дөньяга юнәлеш ала.

Signup and view all the flashcards

Тану объекты

Фәнни тану процессында субьект тарафыннан үзләштерелгән дөньяның бер өлеше.

Signup and view all the flashcards

Тану субъекты

Тану эшчәнлеген башкаручы һәм аның нәтиҗәләрен практик эшендә кулланучы кешеләр.

Signup and view all the flashcards

Фәнни танымның төп дәрәҗәләре

Фәнни танымның төп дәрәҗәләре: эмпирик һәм теоретик.

Signup and view all the flashcards

Ялган фән

Ялган фәннең төп билгесе - ул фәнни дәлилләр белән ысулларның булмавы. Ялган фән үзенең дәгъваларын фәнни яктан расларга мөмкин түгел.

Signup and view all the flashcards

Парафән

Парафән фәнни ысулларны кулланып нәтиҗәләрне раслый алмый, фәнни стандартларга туры килми. Ул фәнни дәлилләрдән башка чыганакларга таяна.

Signup and view all the flashcards

Фәннең мәдәнияткә йогынтысы

Фән мәдәнияткә яңа иҗади ысулларны, технологияләрне, белем кимәлен арттыруны, инновацияләрне китерә.

Signup and view all the flashcards

Фәнни тикшеренүләрне институционализацияләү

Фәнни тикшеренүләрне институционализацияләү - ул тикшеренүләрне рәсми оешмалар аша оештыру, финанслау, законлы рәвештә хуплау.

Signup and view all the flashcards

Фәннең социаль институт буларак билгесе

Фәннең социаль институт буларак аерым билгесе - ул җәмгыятьнең таләпләренә җавап бирү, тикшеренүләрне системелаштыру

Signup and view all the flashcards

«Фәнни халык» төшенчәсе

Т. Кун «Фәнни халык» дигән төшенчәне фән философиясенә кертте. Бу төшенчә фәнни җәмгыятьнең фәнни белемнәрне үзләштерү, тарату, тикшеренүдә катнашу ролен күрсәтә.

Signup and view all the flashcards

Фәннең җәмгыять өчен мөһимлеге

Фәннең җәмгыять өчен әһәмияте - ул җәмгыятьтә белемне, инновацияләрне, технологияләрне үстерүгә, җәмгыятьнең рухи үсешенә ярдәм итүдән гыйбарәт.

Signup and view all the flashcards

Фәннең хакимият белән мөнәсәбәте

Фәннең хакимият белән мөнәсәбәте саяси максатлар өчен фәнни мәгълүматларны ялганнарча куллануга, фәнни тикшеренүләрнең чикләнүенә китерә ала.

Signup and view all the flashcards

Фәнни традиция

Фәнни традиция — ул фәнни белемнәрне, ысулларны, стандартларны бер буыннан икенчесегә тапшыру процессы. Бу традиция фәннең үсешенә, яңалануына зур йогынты ясый.

Signup and view all the flashcards

Фәнни революция

Фәнни революция — ул фәннәдә кинәт булган үзгәрешләр, яңа фәнни теорияләрнең барлыкка килүе, фәнни парадигмаларның алмаштырылуы.

Signup and view all the flashcards

Фәнни рационализм

Фәнни рационализм - ул фәннең логик дәлилләргә, дәгъваларны раслау аша, тәҗрибәләргә нигезләнгән. Ул субъектив фикерләргә түгел, объектив дәлилләргә карый.

Signup and view all the flashcards

Жаратылыш фәннәре һәм гуманитар фәннәр синтезы

Жаратылыш фәннәре һәм гуманитар фәннәрнең синтезы адамнарның табигать белән, җәмгыять белән мөнәсәбәтләрен, кеше, җәмгыять, табигать арасындагы бәйләнешләрне аңлауга, җәмгыятьнең үсешенә ярдәм итә.

Signup and view all the flashcards

Техник фәннәр

Техник фәннәр үзенең төп максаты буларак фәнни тикшеренүләр нәтиҗәләрен практикада куллануны, технологияләрне үстерүне, проблемаларны чишүне күз уңында тота.

Signup and view all the flashcards

Техницизм

Техницизм — ул технологияләр ярдәмендә барлык мөмкин булган проблемаларны чишәргә, җәмгыятьне үзгәртергә омтылу.

Signup and view all the flashcards

Социаль фәннәр

Социаль фәннәрнең үсешенә Платон кебек борынгы заман философлары зур йогынты ясаган. Алар адамнарның үзара мөнәсәбәтләрен, җәмгыятьнең төзелешен, кешенең җәмгыятьтәге ролен аңларга тырышканнар.

Signup and view all the flashcards

Гуманитар фәннәр

Гуманитар фәннәр адамның рухи, мәдәни, фәлсәфи, әхлакый кыйммәтләрен, аның иҗатын, аң-белем дөньясын, тарихны зертли.

Signup and view all the flashcards

Философиянең интеграль формасы

Философия үзенең табигатенә күрә барлык фәннәрнең нәтиҗәләрен берләштереп, алардан гомуми аң-белем, дөньяга караш, принципләр тудыра.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Ғылым əдіснамасы жəне білім теориясы

  • Жүйелеу: Жүйелеу - нысанды жүйелеуге негізделген жалпы ғылыми методологиялық принциптер жиынтығы. (Жауап: А)

  • Методологияның компоненттері: Ғылыми əдістер, қағидалар жəне зерттеу тəсілдері (Жауап: А)

  • Индукция əдісі: Жеке деректерден жалпы қорытындыға келу (Жауап: А)

  • Ғылым əдіснамасының құрамдас бөлігі: Зерттеу əдістері мен тəсілдері (Жауап: А)

  • Теориялық танымдағы əдіс: Абстрактылықтан нақтылыққа өту əдісі (Жауап: А)

  • Синергетиканың ұғымдары: Аттрактор, бифуркация, ашық жүйелер (Жауап: А)

  • Сциентизм: Ғылым – мəдениеттің ең жоғарғы құндылығы, адам əлемді ғылым арқылы бағдарлайды деген бағыт (Жауап: А)

  • Танымның объектісі: Дүниенің танымдық іс-əрекет барысында субьект игерген бөлігі (Жауап: А)

  • Танымның субъектісі: Танымдық іс-əрекетті жүзеге асыратын адамдар немесе адамдар тобы (Жауап: А)

  • Ғылыми танымның деңгейлері: Эмпириялық жəне теориялық (Жауап: А)

  • Ғылымдардың бөлінуі: Дифференциация (Жауап: А)

  • Ғылымдардың бірігуі: Интеграция (Жауап: А)

  • Іргелі зерттеулердің ерекшелігі: Жаңа білім алу жəне ғылыми теорияларды дамыту (Жауап: А)

  • Жалған ғылымның белгісі: Ғылыми дəлелдер мен əдістердің болмауы (Жауап: А)

  • Парағылым мен ғылымның айырмашылығы: Парағылым ғылыми əдістерді қолданбайды жəне дəлелдей алмайды (Жауап: А)

  • Ғылымның мəдениеттегі қызметі: Жаңа шығармашылық əдістер мен өнер туындылары пайда болуына ықпал етеді (Жауап: А)

  • Ғылыми зерттеулерді институтализациялау: Ғылыми зерттеулерді ресми құрылымдар арқылы ұйымдастыру жəне қолдау (Жауап: А)

  • Ғылымның əлеуметтік институты: Қоғамның қажеттіліктеріне жауап беру жəне ғылыми зерттеулерді жүйелі түрде дамыту (Жауап: А)

  • «Ғылыми қауымдастығы» ұғымын енгізген ғалым: Т. Кун (Жауап: А)

  • Ғылымның əлеуметтік институтының маңызы: Қоғамдағы білім мен инновацияларды қамтамасыз ету (Жауап: А)

  • Ғылымның билікпен қатынасы: Ғылыми деректердің саяси мақсатта бұрмалануы (Жауап: А)

  • Ғылыми дəстүр: Маңызды ғылыми құндылықтар жүйесінің бір ұрпақтан екінші ұрпаққа берілуі (Жауап: А)

  • Ғылыми революция мен дəстүрдің қарым-қатынасы: Революциялар ескі дəстүрлерді бұзып, жаңа дəстүрлерді қалыптастырады (Жауап: А)

  • Ғылыми рационалдылық: Ғылымның логикалық жəне дəлелді негіздерге сүйенуі (Жауап: А)

  • Ғылыми рационалдылықтың ерекшелігі: Қатаң дəлелдер мен тəжірибеге негізделуі (Жауап: А)

  • Жаратылыстану жəне гуманитарлық ғылымдардың синтезі: Адамзаттың табиғи жəне əлеуметтік құбылыстарды жан-жақты түсінуі үшін (Жауап: А)

  • Синтез нəтижесінде пайда болған салалар: Биологиялық антропология жəне экологиялық этика (Жауап: А)

  • Техникалық ғылымдардағы негізгі принцип: Ғылыми зерттеулер нəтижелерін практикалық шешімдерге айналдыру (Жауап: А)

  • Техникалық ғылымдардың ерекшелігі: Практикалық қолданысқа бағытталуы (Жауап: А)

  • Техницизм: Техникалық білімдер алгоритмдері арқылы барлық мəселені шешуге ұмтылу (Жауап: А)

  • Əлеуметтік ғылымдарға үлес қосқандардың бірі: Платон (Жауап: А)

  • Əлеуметтік ғылымдардың Қайта өрлеу дəуіріндегі ерекшелігі: Адам мен қоғам арасындағы қарым-қатынасты түсіндіруге ұмтылыс (Жауап: А)

  • Əлеуметтік ғылымдардың зерттеу нысаны: Адамдардың мінез-құлықтары мен қоғамдық институттар (Жауап: А)

  • Гуманитарлық ғылымдардың ерекшелігі: Адамның рухани жəне мəдени құндылықтарын зерттеу (Жауап: А)

  • Философияның ғылыми білімдерге интеграциялануы: Əртүрлі ғылымдардың нəтижелерін біріктіріп, жалпы түсінік қалыптастыру (Жауап: А)

  • Интеграция басталған кезең: Ежелгі Грецияда (Жауап: А)

  • Информатиканың медицинаға үлесі: Деректерді талдау жəне медициналық құрылғыларды бағдарламалық қамтамасыз ету (Жауап: А)

  • Интернеттің білім берудегі рөлі: Қашықтықтан оқыту жəне білім беру ресурстарына қолжетімділік (Жауап: А)

  • Интернеттің қоғамға əсері: Əлеуметтік желілер арқылы адамдар арасындағы байланысты күшейту (Жауап: А)

  • Синергетикалық ыңғайлар: Жүйелердің өзара əрекеттесуін жəне үйлесімін зерттеу (Жауап: А)

  • Білім: Шындық туралы ең анық, негізделген ақпарат (Жауап: А)

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser