Gigantyzm i Hiperprolaktynemia
34 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Jakie są objawy gigantyzmu?

  • Zwiększone wydzielanie PRL w okresie dojrzewania
  • Nadmierny wzrost żuchwy i nosa (correct)
  • Powiększenie narządów wewnętrznych (correct)
  • Niski wzrost z dziecięcą budową ciała

    • Co hamuje wydzielanie prolaktyny (PRL)?

  • Estrogeny
  • Progesteron
  • Dopamina (correct)
  • TRH

    • Jakie czynniki mogą stymulować wydzielanie prolaktyny?

  • Brak stresu
  • Niski poziom dopaminy
  • Zwiększone wydzielanie PRL (correct)
  • Ciąża (correct)

    • Czym charakteryzuje się karłowatość przysadkowa?

    <p>Proporcjonalna budowa ciała</p> Signup and view all the answers

    Co jest przyczyną hiperprolaktynemii?

    <p>Ciąża</p> Signup and view all the answers

    Jaką rolę pełni glukagon w organizmie?

    <p>Zwiększa glikogenolizę i glukoneogenezę</p> Signup and view all the answers

    Jakie są skutki wzrostu stężenia glukagonu w organizmie?

    <p>Wzrost lipolizy</p> Signup and view all the answers

    O jakim poziomie glukozy we krwi mówi się, że glukagon zapobiega jego obniżeniu?

    <p>poniżej 75 mg/dL</p> Signup and view all the answers

    Jakie znaczenie ma OGTT w diagnostyce cukrzycy?

    <p>Pomiar stężenia glukozy po 120 minutach od doustnego podania glukozy</p> Signup and view all the answers

    Jakie substancje są produkowane w korze nadnerczy?

    <p>Glikokortykosteroidy i aldosteron</p> Signup and view all the answers

    Co dzieje się po tym, jak plemnik połączy się z receptorem na błonie komórkowej jajowej?

    <p>Zachodzi reakcja korowa, zapobiegająca polispermii.</p> Signup and view all the answers

    Jakie etapy następują po zapłodnieniu w jajowodzie?

    <p>Na 4-5 dniu blastocysta formuje jamę z płynem.</p> Signup and view all the answers

    Kiedy zaczyna się okres zygoty?

    <p>Od czasu zapłodnienia do implantacji.</p> Signup and view all the answers

    Jak długo trwa ciąża od ostatniej owulacji?

    <p>38 tygodni.</p> Signup and view all the answers

    Jak można określić termin porodu według reguły Naegelego?

    <p>Dodając 1 rok do daty ostatniej miesiączki.</p> Signup and view all the answers

    Kiedy zazwyczaj uzyskuje się dodatni wynik komercyjnego testu ciążowego?

    <p>14 dni po zapłodnieniu.</p> Signup and view all the answers

    Jakie funkcje pełni łożysko w czasie ciąży?

    <p>Działa jako główny organ wymiany substancji odżywczych.</p> Signup and view all the answers

    Która z wymienionych struktur nie jest bezpośrednio związana z rozwojem łożyska?

    <p>Jajowód.</p> Signup and view all the answers

    Jakie działanie wykazuje aldosteron na komórki w kanaliku zbiorczym nerek?

    <p>Zwiększa reabsorpcję Na i sekrecję K do moczu</p> Signup and view all the answers

    Czym charakteryzuje się zespół Conna?

    <p>Nadmiar aldosteronu w osoczu</p> Signup and view all the answers

    Jakie są najczęstsze objawy choroby Addisona?

    <p>Hipotonia ortostatyczna i ciemnienie skóry</p> Signup and view all the answers

    Jakie są skutki działania angiotensyny II?

    <p>Zwiększenie ciśnienia tętniczego</p> Signup and view all the answers

    Co jest najczęstszą przyczyną pierwotnej niedoczynności kory nadnerczy?

    <p>Autoimmunologia</p> Signup and view all the answers

    Jakie hormony są syntetyzowane w warstwie siatkowatej kory nadnerczy?

    <p>DHEA i androstendion</p> Signup and view all the answers

    Jakie zmiany elektrolitowe występują w chorobie Addisona?

    <p>Hiponatremia i hiperkaliemia</p> Signup and view all the answers

    Jak wpływa ACTH na syntezę steroidów płciowych?

    <p>Zwiększa syntezę niezależnie od gonadotropin</p> Signup and view all the answers

    Co powoduje zamknięcie kanałów dla K+ w komórce?

    <p>Wzrost potencjału po wewnętrznej stronie błony.</p> Signup and view all the answers

    Jakie cechy odróżniają potencjały stopniowalne od potencjałów czynnościowych?

    <p>Potencjały czynnościowe są wynikiem sumowania bodźców.</p> Signup and view all the answers

    Co określa zjawisko refrakcji bezwzględnej?

    <p>Brak reakcji komórki na żaden bodziec w czasie repolaryzacji.</p> Signup and view all the answers

    Co jest odpowiedzialne za przewodzenie skokowe?

    <p>Izolacja mielinowa odcinków aksonu.</p> Signup and view all the answers

    Jakie zmiany zachodzą w czasie życia dorosłego w kontekście synaps?

    <p>Następują rearanżacje połączeń.</p> Signup and view all the answers

    Co wyzwala proces uwalniania neurotransmitera w synapsach?

    <p>Pączkowanie pęcherzyka w błonie presynaptycznej.</p> Signup and view all the answers

    Jakie są główne funkcje synaps?

    <p>Przekazywanie potencjału czynnościowego między komórkami.</p> Signup and view all the answers

    Jakie bodźce mogą wpływać na wywołanie potencjału czynnościowego?

    <p>Bodziec nadprogowy.</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Hormony Przysadki

    • Hormony wzrostu (GH)
      • Zwiększone wydzielanie GH przed okresem dojrzewania prowadzi do gigantyzmu.
      • Aktywne przynasadowe chrząstki kości długich umożliwiają dalszy wzrost u osób z gigantyzmem.
      • Gigantyzm charakteryzuje się nadmiernym wzrostem żuchwy, nosa, małżowin usznych i niezwykle wysokim wzrostem.
      • Za niski poziom GH prowadzi do karłowatości przysadkowej.
      • Karłowatość przysadkowa charakteryzuje się niskim wzrostem, proporcjonalną, dziecięcą budową ciała i hipogonadyzmem.
      • Hipogonadyzm objawia się brakiem dojrzewania płciowego.
    • Prolaktyna (PRL)
      • Działa anabolicznie, stymuluje laktację.
      • Hamuje owulację i menstruację.
      • Hamuje produkcję globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG), co zwiększa frakcję wolnych hormonów płciowych i nasila ich działanie.
    • Czynniki stymulujące wydzielanie PRL:
      • Ciąża
      • Drażnienie sutków
      • Sen
      • Orgazm
      • Stres
      • Estrogeny
      • TRH – przy niedoczynności tarczycy, gdy następuje kompensacyjny wzrost stężenia TRH i TSH, obserwujemy hiperprolaktynemię.
    • Czynnik hamujący wydzielanie PRL:
      • Dopamina, wydzielana w sposób ciągły przez podwzgórze.
    • Hiperprolaktynemia (zwiększone stężenie PRL)
      • Przyczyny:
        • Ciąża
        • HiperPRL czynnościowa – bez rozpoznania przyczyny wzrostu wydzielania PRL, prawdopodobnie wynik stresu lub innych niemierzalnych bodźców.
        • Gruczolak przysadki (prolaktinoma).
        • Leki zaburzające produkcję/wydzielanie dopaminy.

    Zapłodnienie i Implantacja

    • Zapłodnienie
      • Komórka jajowa wędruje do jajowodu.
      • Zapłodnienie następuje w bańce jajowodu, tworząc zygotę.
    • Implantacja
      • Podziały komórkowe (bruzdkowanie) prowadzą do powstania moruli (zlepek komórek przypominający malinę).
      • Wewnątrz moruli tworzy się jama z płynem, a zarodek nazywany jest blastocystą.
      • Blastocysta osiąga jamę macicy.
      • Blastocysta zagnieżdża się w endometrium (implantacja).

    Rozwój Zarodka

    • Okres zygoty (jaja płodowego)
      • Od poczęcia do zagnieżdżenia (implantacji), do ok. 9 dnia.
    • Okres zarodkowy (embrionalny)
      • Do wytworzenia łożyska, do ok. 10 tygodnia ciąży.
    • Okres płodowy (fetalny)
      • Od powstania łożyska do porodu, 11-40 tygodnia ciąży.

    Ciąża

    • Trwa 38 tygodni (od ostatniej owulacji) / 40 tygodni (od ostatniej miesiączki).
    • Reguła Naegelego – metoda określania terminu porodu: pierwszy dzień ostatniej miesiączki + 7 dni - 3 miesiące + 1 rok.
    • Dodatni wynik komercyjnego testu ciążowego zazwyczaj uzyskuje się 14 dni po zapłodnieniu.
    • Beta-HCG we krwi można wykryć wcześniej.

    Płód i Popłód

    • Kosmówka – powstaje z zewnętrznej warstwy komórek blastocysty.
      • Otacza zarodek.
      • Wraz z częścią endometrium (doczesną) tworzy łożysko.
      • Łączy płód z matką poprzez pępowinę.
      • Umożliwia wymianę substancji odżywczych i zbędnych produktów.

    Glukagon

    • Zapobiega obniżeniu poziomu glukozy poniżej 75 mg/dL.
    • Powyżej 100 mg/dL pobudza komórki alfa trzustki, co powoduje wzrost sekrecji glukagonu.
    • Komórki docelowe – głównie hepatocyty, zwiększa glikogenolizę i glukoneogenezę.
    • Wzrost stężenia aminokwasów w osoczu zwiększa poziom glukagonu i zapobiega hipoglikemii.
    • Wzrost stężenia insuliny hamuje wydzielanie glukagonu.
    • Wzrost stężenia glukagonu pobudza wydzielanie insuliny.

    Działanie Glukagonu

    • Wzrost stężenia glukozy we krwi.
    • Nie wpływa na transport glukozy do komórek mięśni i komórek tłuszczowych.
    • Obniża glikolizę i glikogenezę.
    • Zwiększa glikogenolizę.
    • Obniża lipogenezę.
    • Zwiększa lipolizę, glukoneogenezę, ketogenezę.

    Cukrzyca

    • Podwyższone stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej.
    • Efektem jest niedostateczna sekrecja insuliny lub nieprawidłowa odpowiedź komórek na insulinę.

    Diagnostyka Cukrzycy – OGTT (Oral Glucose Tolerance Test)

    • Pomiar stężenia glukozy na czczo i po 120 minutach od doustnego podania 75 g glukozy rozpuszczonej w wodzie.

    Nadnercza

    • Pokrywają szczyty obu nerek.
    • Zbudowane z kory i rdzenia.
    • Kora nadnerczy – produkuje hormony steroidowe.
    • Rdzeń nadnerczy – produkuje katecholaminy (pochodne tyrozyny): epinefryna, norepinefryna.

    Kora Nadnerczy

    • Cholesterol przekształcany do progesteronu, a następnie do glikokortykosteroidów, aldosteronu (mineralokortykosteroid).
    • Kortyzol inaktywowany w komórkach ziarnistych tętniczki doprowadzającej w nerkach.
    • Aldosteron
      • Działa na komórki P w kanaliku zbiorczym nerek, co prowadzi do reabsorpcji Na i sekrecji K do moczu.
      • Efektem wypadkowym jest wzrost ciśnienia tętniczego krwi.
      • Zwiększenie produkcji pomp Na+/K+.
      • Synteza aldosteronu jest regulowana przez:
        1. Układ renina-angiotensyna-aldosteron (RAA):
          • Renina (wydzielana przez nerki) przekształca angiotensynogen do angiotensyny I.
          • Angiotensyna I przekształcana przez ACE (enzym konwertujący angiotensynę – produkowany przez śródbłonek naczyniowy) do angiotensyny II.
          • Angiotensyna II wpływa bezpośrednio na korę nadnerczy.
          • Wydzielanie aldosteronu i wykazuje własne działanie.

    Zespół Conn’a = Hiperaldosteronizm Pierwotny:

    • Nadmiar aldosteronu w osoczu (hiperaldosteronizm).
    • Najczęściej spowodowany obecnością gruczolaka nadnerczy produkującego aldosteron.
    • Podwyższone Na, obniżone K, nadciśnienie tętnicze.

    Steroidy Płciowe

    • Produkcja w warstwie siatkowatej kory nadnerczy.
    • Synteza niezależna od gonadotropin.
    • Synteza zależna od ACTH.
    • Najważniejsze: DHEA, androstendion.
    • Aromataza przekształca androstendion i testosteron do estronu i estradiolu, co jest głównym źródłem żeńskich hormonów płciowych u kobiet po menopauzie.

    Choroba Addisona = Pierwotna Niedoczynność Kory Nadnerczy

    • Niedobór aldosteronu.
    • Niedobór kortyzolu.
    • HipoNAtremia, hiperKaliemia, hipoglikemia.
    • Najczęściej autoimmunologiczna.
    • Objawy:
      • Hipotonia ortostatyczna.
      • Ciemnienie skóry (cisawica - niedobór kortyzolu i kompensacyjny wzrost CRH i ACTH, ACTH pochodzi z POMC).
      • Utrata masy ciała.
      • Osłabienie.
      • Zaburzenia żołądkowo-jelitowe (wymioty, biegunki).

    Rdzeń Nadnerczy

    • Przekształcony zwój współczulny.
    • Wzrost aktywności układu współczulnego.
    • Wydziela epinefrynę i norepinefrynę.

    Potencjały Stopniowalne a Potencjały Czynnościowe

    • Bodziec działając na komórkę wywołuje zmiany potencjału błonowego, co zmienia przepuszczalność błony.
    • Zamknięcie kanałów dla K+ zwiększa potencjał po wewnętrznej stronie błony.
    • Potencjały stopniowalne – charakterystyczne dla receptorów i miejsc odpowiedzialnych za czucie.
      • Służą do komunikowania się na niewielkie odległości.
      • Zależne od siły bodźca.
      • Mogą sumować się i prowadzić do powstania potencjału czynnościowego.
    • Potencjał czynnościowy – odpowiedzialny za powstanie odruchu, towarzyszy ruchom mięśni.
      • Niezależny od siły bodźca.
      • Wynika z sumowania się bodźców w czasie lub przestrzeni.

    Refrakcja Bezpośrednia

    • Komórka w momencie pobudzenia nie może zareagować na żaden inny bodziec.
    • Kanały sodowe są zamknięte przez bramkę aktywacyjną i bramkę inaktywacyjną.

    Potencjał Czynnościowy

    • Bodziec ponadprogowy może pobudzić komórkę w fazie repolaryzacji.

    Przewodzenie Skokowe

    • Prędkość przewodzenia impulsów nerwowych jest większa w włóknach mielinowych niż w bezmielinowych.
    • Mielina działa jak izolator, co pozwala impulsowi „przeskakiwać” między przerwami w mielinie (przewężenia Ranviera).
    • Przewężenia Ranviera – miejsca gdzie mielina jest przerwana.
    • W przewężeniach Ranviera następuje regeneracja potencjału czynnościowego, co przyspiesza przewodzenie.

    Połączenia Nerwowe

    • Synapsy – połączenia dwóch komórek nerwowych lub komórki nerwowej i mięśniowej, które umożliwiają przekazanie potencjału czynnościowego.
      • Tworzone w życiu embrionalnym dzięki sygnałom chemicznym (czynniki wzrostu lub neurotroficzne).
      • W życiu embrionalnym synapsy szukają komórek docelowych.
      • W życiu dorosłym następują tylko rearanżacje połączeń.
    • Budowa synapsy:
      • Błona presynaptyczna – zakończenie aksonu.
      • Błona postsynaptyczna – dendryty, błona.
    • Synapsy chemiczne – używają neurotransmiterów do przekazywania impulsów.
      • Neurotransmitery – substancje chemiczne przechowywane w pęcherzykach synaptycznych.
      • Impuls docierający do błony presynaptycznej powoduje uwolnienie neurotransmiterów do szczeliny synaptycznej.
      • Neurotransmitery wiążą się z receptorami na błonie postsynaptycznej, co wywołuje odpowiedź postsynaptyczną.
    • Synapsy elektryczne – połączenia bezpośrednie między komórkami, gdzie impulsy przechodzą bez udziału neurotransmiterów.
      • Rzadkie w układzie nerwowym ssaków.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    FIZJO CZ. I - KOLOKWIUM 1 (1) PDF

    Description

    Sprawdź swoją wiedzę na temat gigantyzmu, karłowatości przysadkowej oraz wydzielania prolaktyny. Quiz obejmuje objawy, czynniki stymulujące i hamujące wydzielanie tego hormonu. Zdobądź więcej informacji na temat tego, czym jest hiperprolaktynemia i jak wpływa na organizm.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser