Geschiedenis van de jonge natie
42 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat was die betekenis van de Bataafse mythe in de geschiedschrijving van de jonge natie?

De Bataafse mythe stelde de Bataven voor als gedeelde voorouders, wat diende als legitimatie voor de jonge natie.

Welke rol speelde de Staten-Generaal in het politiek bestel van de jonge Republiek?

De Staten-Generaal fungeerde als centraal bestuursorgaan met afgevaardigden uit de provincies.

Noem de twee centrale functies binnen de staatsstructuur en beschrijf hun rol.

De twee centrale functies zijn Stadhouder, als plaatsvervanger in afwachting van een vorst, en de Raadpensionaris, met een meer politieke rol.

Waarom was de uitgave van de Nederlandsche Gedenck-klanck in 1626 significant?

<p>De <em>Nederlandsche Gedenck-klanck</em> was een luxe geuzenliedboekje dat de betekenis van de Nederlandse strijd onderstreepte.</p> Signup and view all the answers

Hoe verschilde de bestuurscultuur van Holland van die van andere provincies?

<p>Holland had een dominante positie binnen de bestuurscultuur, wat leidde tot een omslachtige en soms ineffectieve samenwerking.</p> Signup and view all the answers

Wat was de aanleiding voor het dieptepunt in de productie van oorspronkelijk Nederlandstalig toneel tussen 1735 en 1760?

<p>Het overlijden van een aantal vooraanstaande toneelauteurs en teleurstelling door beperkte mogelijkheden.</p> Signup and view all the answers

Wie was Balthasar Huydecooper en wat was zijn bijdrage aan het toneel?

<p>Balthasar Huydecooper was schouwburghoofd van 1723 tot 1732 en pleitbezorger van Frans classicisme via toneelstukken en pamfletten.</p> Signup and view all the answers

Wat kenmerkt het burgerlijk drama vanaf ca. 1750?

<p>Het burgerlijk drama is geïnspireerd door het leven van alledag en richt zich op morele dilemma's met een focus op gegoede burgers.</p> Signup and view all the answers

Hoe verschilde het werk van Pieter Langendijk van dat van zijn tijdgenoten?

<p>Pieter Langendijk schreef blijspelen in een burgerlijke setting met geestigheid en modern taalgebruik voor herkenbaarheid bij het publiek.</p> Signup and view all the answers

Wat was de houding van geleerde dichters ten opzichte van klassieke poëtica volgens Jan Six van Chandelier?

<p>Jan Six van Chandelier had een zelfkritische blik en noemde zichzelf 'rijmer' in plaats van 'dichter', wat duidt op zelfspot.</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de poëzie van Focquenbroch?

<p>'Alles is rook'; hij omarmt het vluchtige en vergankelijke.</p> Signup and view all the answers

Hoe verschilt burleske poëzie van klassiekere vormen?

<p>Burleske poëzie is een mengvorm tussen hoge en lage dichtkunst.</p> Signup and view all the answers

Wat was de economische impact van het boekbedrijf in de 17e eeuw?

<p>Het boek werd een commercieel product waarbij vooral uitgevers en drukkers profiteerden.</p> Signup and view all the answers

Wat was de rol van marskramers in de boekenmarkt?

<p>Marskramers verkochten rondreizende goedkope boeken, vaak niet gebonden.</p> Signup and view all the answers

In welke periode begon de omslag naar meer literatuur in de samenleving?

<p>De omslag begon ongeveer rond 1500 door toenemende alfabetisering en welvaart.</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijven de 'Geestelijke minne-vlammen' van Van Clootwijck?

<p>Ze zijn een schuldbekentenis van een losbandige minnaar die zijn zonden bekent.</p> Signup and view all the answers

Wie was Christoffel Plantin en wat was zijn bijdrage?

<p>Hij was een drukker die voor verschillende hoge piefen drukte en bijdroeg aan literatuur in de Zuidelijke Nederlanden.</p> Signup and view all the answers

Wat is het verschil tussen boekverkopers en marskramers?

<p>Boekverkopers verkochten speciale edities en waren vaak verbonden aan drukkerijen, terwijl marskramers rondreisden met goedkope boeken.</p> Signup and view all the answers

Wat is de functie van literatuur volgens Aristoteles in zijn Poëtica?

<p>De functie van literatuur is mimesis, oftewel een geïdealiseerde weergave van de werkelijkheid.</p> Signup and view all the answers

Wat betekent aemulatio in de klassieke poëtica?

<p>Aemulatio betekent vaak het verchristelijken van een klassiek werk.</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde Leiden in de literaire vernieuwing in Nederland?

<p>Leiden had een voortrekkersrol in de poëticale discussie en bevorderde het gebruik van zuiver Nederlands.</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de kenmerken van petrarkisme?

<p>Petrarkisme kenmerkt zich door paradoxale gevoelens van een onbereikbare liefde en de strijd tussen passie en ongelukkige liefde.</p> Signup and view all the answers

Hoe is een sonnet opgebouwd?

<p>Een sonnet bestaat uit totaal veertien versregels met 2 kwatrijnen en 2 terzinen, en een volta die de inhoudelijke overgang markeert.</p> Signup and view all the answers

Wat was het doel van vertalingen van klassieken in de Nederlanden rond 1550?

<p>Het doel was om het niveau van de Nederlandse literatuur te verhogen door invloed van klassieke werken.</p> Signup and view all the answers

Welke belangrijke bijdrage heeft Daniël Heinsius geleverd aan de Nederlandse literatuur?

<p>Daniël Heinsius schreef gezaghebbende studies over poëticale geschriften en publiceerde <em>Nederduytsche poemata</em>.</p> Signup and view all the answers

Wat is de essentie van het begrip 'utile dulci' in de klassieke poëtica?

<p>&quot;Utile dulci&quot; betekent het nuttige combineren met het aangename in literatuur.</p> Signup and view all the answers

Wat veroorzaakte de Spaanse Furie in 1576?

<p>De onduidelijke politiek-religieuze signatuur en de snelle groei van de calvinistische invloed.</p> Signup and view all the answers

Waarom bloeide de literatuur in de 17e eeuw in Nederland?

<p>Er was censuur in de rest van Europa, waardoor schrijvers naar Nederland vluchtten om vrij te publiceren.</p> Signup and view all the answers

Op welke manier droegen pamfletten bij aan de verspreiding van ideeën?

<p>Pamfletten werden snel verspreid met oplages van gemiddeld 1000 exemplaren, vooral tijdens politieke spanningen.</p> Signup and view all the answers

Wat was de functie van liedboekjes gedurende de opstand?

<p>Ze hielpen bij gemeenschapsvorming, bestreden melancholie en boden luchtige lessen aan.</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde Cats in de populaire literatuur?

<p>Cats schreef bestsellers die werden gezien als mooie bruiloftsgeschenken en bevatten advies voor vrouwen.</p> Signup and view all the answers

Wat was de eerste roman in Nederland en wat was het doel van narratief proza?

<p>Sara Burgerhart was de eerste roman, en het doel van narratief proza was om te vermaken.</p> Signup and view all the answers

Noem een type roman die populair was en beschrijf het kort.

<p>Schelmenromans, die verhalen vertellen over arme sloeberen en hun avonturen.</p> Signup and view all the answers

Wat was het belang van almanakken in de verkoop van drukwerk?

<p>Almanakken waren jaarkalenders met populaire spreuken en informatie, en gericht op korte termijnverkoop.</p> Signup and view all the answers

Wat is de voornaamste functie van de 'lezersbrieven' in tijdschriften zoals Haagsche Mercurius?

<p>De lezersbrieven presenteren een persoonlijke visie en zijn in feite fictief.</p> Signup and view all the answers

Welke ontwikkeling is er gebeurd in vrouwentijdschriften tijdens de 18e eeuw?

<p>Ze evolueerden van het verkopen van 'flutromannetjes' naar het aanbieden van ernstigere genres.</p> Signup and view all the answers

Hoe veranderde de reputatie van de verlichte roman vanaf 1750?

<p>De verlichte roman kreeg een betere reputatie en werd aangepast aan hoge normen van de verlichte samenleving.</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de kenmerken van de politieke tijdschriften uit de laat-18e eeuw?

<p>Ze bevatten subjectieve verslaggeving over politieke nieuwtjes en hebben vaak grote oplages.</p> Signup and view all the answers

Wat was de doelgroep van de handel in tijdschriften zoals de Rotterdamsche Hermes?

<p>De doelgroep bestond uit de geletterde middenklasse.</p> Signup and view all the answers

Wie wordt beschouwd als een voortrekker van de Nederlandse jeugdliteratuur?

<p>Martinet wordt gezien als een voortrekker, met zijn fysico-theologische werken gericht op kinderen.</p> Signup and view all the answers

Op welke manier heeft Rousseau de pedagogische inzichten beïnvloed?

<p>Rousseau heeft de aandacht gevestigd op het kind als individu dat de wereld leert kennen.</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk onderwerp binnen de algemeen-culturele tijdschriften?

<p>Ze bespraken een breed scala aan culturele onderwerpen en markeerden het begin van de moderne recensiecultuur.</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Nepotisme

De manier wie de sjtadhouder zien functie kreeg noemt me 'nepotisme'. 't Is wie de zoon van de vorige sjtadhouder de functie erfde, zelfs es 'r bettere kandidaten waore.

Bestuur in de jonge Republiek

In de Republiek der Zeven Verienege Provincie waore de Provincies de baas. Elke provincie höb zien regering. De Staten Generaal waore 't centrale bestuursorgaan mit afgevaardigden oet elke provincie.

Wat zeen de 7 provincies?

De jonge Republiek woort gevormd door 7 Provincies: Friesland, Groningen, Holland, Zeeland, Overijssel, Utrecht en Gelderland. Elke provincie höb zien eigen bestuur. De provincies waore de baas, maar de Staten Generaal waore 't centrale bestuur. De Republiek höb ouch enkele gebieden zonder eigen bestuur.

Wat zien de Staten Generaal?

De Staten Generaal waore 't centrale bestuursorgaan van de jonge Republiek. De afgevaardigden oet elke provincie besliste mit.

Signup and view all the flashcards

Stadhouder en Raadpensionaris

De Republiek höb twee belangrieke functies. De Stadhouder waor de plaatsvervanger van 'n vorst. De Raadpensionaris waor 'n politicus. Ze höbbe nauw samegewerkt, veural in oorlogstied.

Signup and view all the flashcards

Klassieke poëtica

De regels en richtlijnen die de kunst bepalen.

Signup and view all the flashcards

Mimesis

Het doel van literatuur is om de realiteit op een geidealiseerde manier weer te geven.

Signup and view all the flashcards

Imitatio

Het overnemen en verbeteren van bestaande werken om de eigen literaire kunde te ontwikkelen.

Signup and view all the flashcards

Petrarkisme

Een onbereikbare liefde die zowel geluk als ongeluk oproept.

Signup and view all the flashcards

Sonnet

Een sonnet met 14 regels, verdeeld in twee kwatrijnen en twee terzinen.

Signup and view all the flashcards

Utile dulci

Het combineren van nuttige informatie met aangename leeservaring.

Signup and view all the flashcards

Embleem

Een afbeelding of symbool met een verborgen betekenis.

Signup and view all the flashcards

Emblematiek

Een driedeling die een embleem kenmerkt, bestaande uit beeld, tekst en leerstelling.

Signup and view all the flashcards

Blijspelbloei

Tösse 1700 en 1730 waor 't blijspel zienen hoogste punt bereikde.

Signup and view all the flashcards

Burgerlik drama

Het toneelstukke waorin dagelijkse leve, morele keuzes en lessene centraal stoon.

Signup and view all the flashcards

Speelstijl burgerlik drama

Toneelstukke die neet zo officieel en kunstig zeen, met miender hoeggeplaatsten persoenen en meir proza.

Signup and view all the flashcards

Populaire en tegendraadse literatuur

Boeke waor mer neet al te seriös mee omgaone worde, vól met satir en humor.

Signup and view all the flashcards

Anti-idealisme in poëzie

Dichters mit 'n klassieke kennis, mer die toch anders denken en schrijven.

Signup and view all the flashcards

Anti-klassieke dichter

Dichter die zich keert tegen de traditionele, klassieke idealen van dichterschap.

Signup and view all the flashcards

Burlesque poëzie

Een mengvorm van hoge (serieuze) en lage (komische) dichtkunst.

Signup and view all the flashcards

Het boekbedrijf

De periode waarin de boekdrukkunst opkwam en boeken als commerciële producten werden beschouwd.

Signup and view all the flashcards

Boekdrukkers en uitgevers

Drukkers en uitgevers die boeken maakten en verkochten. Ze werkten vaak nauw samen.

Signup and view all the flashcards

Boekverkopers

Personen die boeken verkochten, vaak in combinatie met andere producten zoals schrijfwaar en medicijnen. Ze waren vaak verbonden aan drukkerijen.

Signup and view all the flashcards

Marskramers

Zwervende handelaren die goedkope boeken verkochten, vaak in losse vellen. Ze verkochten ook andere hebbedingetjes.

Signup and view all the flashcards

Het boekbedrijf

De periode waarin de boekdrukkunst opkwam en boeken als commerciële producten werden beschouwd.

Signup and view all the flashcards

De opkomst van de boekdrukkunst

De opkomst van de boekdrukkunst in de zestiende eeuw, gesteund door factoren zoals toenemende geletterdheid en welvaart. De centraal gelegen gebieden zoals Antwerpen waren voortrekkers.

Signup and view all the flashcards

Waar vestigde de drukkerij zich in 1555?

In 1555 vestigde de drukkerij zich in Antwerpen, maar in 1576 vluchtte hij naar Leiden na de Spaanse Furie.

Signup and view all the flashcards

Wat gebeurde er met de drukkerij tot 1576?

De drukkerij groeide snej snel totdat de Spaanse Furie in 1576 plaatsvond, wat tot een vlucht leidde naar Leiden.

Signup and view all the flashcards

Waar verplaatste de drukkerij zich na de val van Antwerpen?

Na de val van Antwerpen in 1585 verplaatste de drukkerij zich weer naar 't Noorden.

Signup and view all the flashcards

Wat gebeurde er met de drukkerij in de 17e eeuw?

De drukkerij beleefde een bloei in de 17e eeuw, terwijl de rest van Europa onder censuur leed.

Signup and view all the flashcards

Wat gebeurde er met de drukkerij tijdens de groei?

De drukkerij groeide en andere uitgeverijen begonnen populaire titels na te drukken.

Signup and view all the flashcards

Wat betekende d'r groei voor de drukkerij?

Er waren meer en meer concurrerende drukkerijen.

Signup and view all the flashcards

Hoe reageerde de drukkerij op de concurrentie?

De drukkerij specialiseerde zich, zoals in pamfletten, kaarten, religieuze werken en literatuur.

Signup and view all the flashcards

In welke velden specialiseerde de drukkerij zich?

De drukkerij specialiseerde zich en drukte bijvoorbeeld ook werken van Bredero en de Amsterdamse Schouwburg.

Signup and view all the flashcards

Spectators

Tijdschriften mit korte levensduur, die 't nieuws en meningen oet diverse gebeurtenisse bespreke in 'n luchtige dialoog, väöl 'lezersbrieven' (die fictief zeen), en 't publiek oproepe tot deugdzaamheid.

Signup and view all the flashcards

Algemeen-culturele tijdschriften

Tijdschriften die brede culturele onderwerpen bespreke, vake in 'n recensie-vorm, en die 't begin van de moderne recensiecultuur markeere.

Signup and view all the flashcards

Politieke tijdschriften

Tijdschriften die zich focusse op politieke nieuwtjes oet Nederland en Europa, oftals subjektief gekleurd, mit grote oplages en 'n focus op 'n politieke hervorming.

Signup and view all the flashcards

Vrouwentijdschriften

Tijdschriften die speciaal veur vrouwene zeen, vake mit recensies, brieven, leefregels, en politieke nieuwtjes en die as doel höbbe om vrouwene op te vökke.

Signup and view all the flashcards

De verlichte roman

Romanne die aanvankelijk 'n slechte reputatie höbbe, mer va vanaf 1750 opwaardeerd woorte en veur 't inzicht kweeken in 'n verstandige levenshouding en gedrag gebruukt woorte.

Signup and view all the flashcards

Nieuwe pedagogische inzichte

De opkomst van nieuwe pedagogische inzichte die accent leggen op 't kind as 'n individueel leerling.

Signup and view all the flashcards

Voortrekkers Nederlandse jeugdliteratuur

Schrijvers die volwassen materie op 'n manier presenteere die veur kinner te verstaon is.

Signup and view all the flashcards

Nederlands Tijdschrift

Tijdschriften die focusse op Nederlandse politiek, mer die vaak maar kort bestaon door 't gebrek aan diversiteit in de onderwerpen.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Dutch Literature I: Early Modern Period

  • Course Content: Covers the Dutch literary period from 1350-1700
  • Professor: Prof. Van Deinsen
  • Academic Year: 2023-2024

Course Outline (Content)

  • Great Transformations: Renaissance influences, Humanism's rise, and its impact on Dutch culture.
  • Word Struggle I: Literature and Religion, exploring conflicts and interactions between the two.
  • Word Struggle II: Literature and Politics, focusing on the literary reflections of political issues.
  • Early Modern Writing: Shift from rederijkers (literary guilds) to individual poets and playwrights.
  • International Literary Currents: Influence of European literature on Dutch works of the 17th century.
  • Theater I: Evolution from rederijker's theater to the development of the modern theater.
  • Theater II: Transition from classical dramatic forms to the rise of a more common, bourgeois style of drama.
    • Rise and significance of the rederijker's theater
    • Popularity across different social classes
  • Book Market Explosion: The growth of the book market as a commercial force, and the emergence of popular, less formal literature.
  • Enlightenment: Literary trends and expression during the 18th century.
  • The Emergence of Women Writers: The achievements of women writers during the early modern period.
  • Canon Formation: The process by which literature is selected and classified, becoming "literary" in the eyes of the public.

Further Details (Specific Topics)

  • Humanism: Italian Renaissance and Dutch Humanism, impact on literary style and subject matter. Key figures such as Erasmus.

  • Printing: The invention of printing press, its significance in the spread of ideas and culture, impact on the literary world, role of Erasmus's work.

  • Reformation: The Protestant Reformation, literary reactions to it, and the challenges to the Catholic Church authority. Key figures like Luther and Calvin.

  • Eighty Years' War: The political conflict's intersection with literature, the emergence of the Dutch Republic, and the literary responses.

  • Dutch Golden Age: Flourishing of literature, art, and science, impact of the political & social atmosphere

  • Reformation in the Netherlands: Impact on literature and society, conflicts regarding faith, religious themes in literature. Introduction of Calvinism and its influence.

  • Literary Mediums: Use of plays, books, songs, and pamphlets as tools for expressing political dissent and personal faith.

  • The role of the book: The development of a commercial publishing industry in the Netherlands: production, sale, and distribution of printed materials. Emergence of the novel.

  • Genre evolution: Transition from Redecifker's styles to individual authorship

  • Public Space: Coffee houses, salons, and reading groups: development of public spaces for shared cultural discussion, and literary exchange.

  • Emerging public sphere: Rise of reading and writing as social activities. Expansion of literacy, and influence of new literary forms.

  • Shift of Literary Power: Shift from guilds of writers (rederijkers) to individual authors.

  • Gender dynamics: Impact of gender roles and expectations on women's literary production and reception.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Description

Deze quiz gaat over verschillende aspecten van de geschiedschrijving van de jonge natie, zoals de Bataafse mythe, de rol van de Staten-Generaal, en belangrijke figuren in de Nederlandse theatergeschiedenis. Beantwoord vragen over de bestuurscultuur en de invloed van poëtica op de literatuur. Test je kennis over deze fascinerende periode!

More Like This

The Golden Age of Dutch History
30 questions
Dutch Navigation and Trade Quiz
5 questions

Dutch Navigation and Trade Quiz

HeartwarmingAlliteration avatar
HeartwarmingAlliteration
Lesbrief 2 - De Nederlanden en de Gouden Eeuw
48 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser