Fysiologie van Suiker en Insuline

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Welke enzymen zijn het belangrijkst voor de vertering van koolhydraten?

  • Cellulase en hemicellulase
  • Amylase en maltase (correct)
  • Lactase en sucrase
  • Lipase en pepsine

Wat is de functie van insuline inzake de bloedsuikerspiegel?

  • Het verhoogt de bloedsuikerspiegel door glucose vrij te geven.
  • Het reguleert de aanmaak van glucose uit eiwitten.
  • Het bevordert de opname van glucose door weefsels. (correct)
  • Het remt de productie van glycogeen.

Wat gebeurt er met glucose als de inname uit voeding onvoldoende is?

  • Het kan worden aangemaakt uit eiwitten. (correct)
  • Het blijft in de darmen en wordt niet opgenomen.
  • Het wordt verbrand zonder enige opslag.
  • Het wordt direct omgezet in vetten.

Waar worden insuline en glucagon geproduceerd?

<p>In de alvleesklier (C)</p> Signup and view all the answers

Hoe varieert de bloedsuikerspiegel bij gezonde mensen na het eten?

<p>Het stijgt tot 1-2 uur na de maaltijd en daalt dan. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met het bloedsuikergehalte als het onder een bepaalde grens komt?

<p>Het lichaam maakt glucagon aan om glucose vrij te stellen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de normale variatie van de bloedsuikerspiegel bij gezonde mensen?

<p>70 - 140 mg/dL (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een van de belangrijkste verantwoordelijkheden van het POC-team?

<p>Het waarborgen van dagelijkse kwaliteitscontrole (B)</p> Signup and view all the answers

Welke factor is cruciaal voor het behouden van een goed meetresultaat bij het gebruik van een POC-analyzer?

<p>De manier van staalafname (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is zwangerschapsdiabetes?

<p>Een tijdelijke vorm van diabetes die optreedt tijdens de zwangerschap. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke complicatie van zwangerschapsdiabetes kan optreden bij de baby?

<p>Hypoglykemie (C)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt kwaliteitsborging van POC-apparatuur in?

<p>Het volgen van labrolmaatregelen en audits (C)</p> Signup and view all the answers

Wat betekent 'nuchter' zijn voor een glucosebepaling?

<p>Dat de patiënt 8 uur voor de test geen voedsel heeft ingenomen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat moet er in een patiëntgesprek voor een OGT-test besproken worden?

<p>Instructies voor de voorbereiding van de patiënt (C)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn belangrijke documenten om te raadplegen bij het gebruik van de Accu Check glucosemeter?

<p>De bijsluiter van Accu Check glucose teststrips (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom is het belangrijk om te vragen of de patiënt nuchter is bij de bloedafname?

<p>Omdat de referentiewaarden voor glucose anders zijn afhankelijk van de nuchterstaat. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat remt natriumfluoride tijdens bloedafname?

<p>Glycolyse. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een essentieel onderdeel van een pre-analyse procedure?

<p>Het controleren van de datakwaliteit (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende acties is NIET een onderdeel van kwaliteitszorg voor POC-analyzers?

<p>Zonder audits opereren (D)</p> Signup and view all the answers

Hoe wordt de concentratie glucose tegenwoordig vaak gemeten in ziekenhuizen?

<p>Via een glucosemeter met capillair bloed. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is het risico van zwangerschapsdiabetes voor de moeder op latere leeftijd?

<p>Verhoogd risico op type II diabetes. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de verwachte rol van nieuwe medewerkers binnen een POC-team?

<p>Inwerken en leren van kwaliteitsmaatregelen (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende methoden wordt niet gebruikt voor de glucosebepaling?

<p>Urineculaire test. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van tubulaire epitheelcellen?

<p>Ze hebben een centrale, ronde of ovale kern. (D)</p> Signup and view all the answers

Wanneer kan de aanwezigheid van bacteriën in de urine als een sterke aanwijzing voor een urineweginfectie worden beschouwd?

<p>Als het urinemonster vers is en niet verontreinigd is. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat betekent het als men spreekt van bacteriurie?

<p>Er zijn meer dan 10 bacteriën per gezichtsveld. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een voorwaarde voor het beschouwen van de aanwezigheid van bacteriën in de urine?

<p>Het urinemonster moet onmiddellijk na afname worden onderzocht. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van gistcellen in urinesediment?

<p>Ze tonen vaak knopvormige spruiten. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat kan men verwachten bij patiënten met sterke proteïnurie?

<p>Aanwezigheid van vetcellen en vetdruppels. (B)</p> Signup and view all the answers

Hoe kunnen vetdruppels in urine worden herkend?

<p>Met behulp van polarisatiefilters vanwege hun dubbelbrekendheid. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van vetcellen in de urine?

<p>Ze bevatten vaak lipoïde degeneratie. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met de bloedcellen wanneer bloed met anticoagulans in een hypotone oplossing wordt verdund?

<p>Ze zwellen op en lyseren. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende stoffen wordt meestal gebruikt voor stollingsonderzoek?

<p>Citraat (B)</p> Signup and view all the answers

Welke functie heeft EDTA in het antistollingsproces?

<p>Het blokkeert de werking van Ca2+. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van plasma in vergelijking met serum?

<p>Plasma bevat alle stollingsfactoren inclusief fibrinogeen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met glucose in een fluoridebuis na bloedafname?

<p>De glycolyse wordt effectief geremd na 2 tot 4 uur. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende stoffen blokkeert niet alleen de werking van Ca2+, maar remt ook enzymatische reacties?

<p>Natriumfluoride (A)</p> Signup and view all the answers

Welke bloedcellen bevinden zich bovenop de erytrocyten in een centrifuge?

<p>Leukocyten en trombocyten (A)</p> Signup and view all the answers

Welk effect heeft het wegnemen van Ca2+ op het bloed?

<p>Het bloed zal niet meer stollen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is de normale waarde voor nuchtere glucose in veneus plasma?

<p>&lt; 100 mg/dL (C)</p> Signup and view all the answers

Wat duidt een glucosurie aan?

<p>Verhoogde glucose in de urine (C)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met de natriumconcentratie in het bloed bij een verhoogde glucose in de urine?

<p>De natriumconcentratie daalt (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is het gevolg van het overschakelen naar vetreserves bij diabetes?

<p>Vorming van ketonen (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de pH-waarde van het bloed die duidt op ketoacidose?

<p>&lt; 7.35 (D)</p> Signup and view all the answers

Welke aandoening wordt geassocieerd met frequent urineren en uitdroging?

<p>Diabetes mellitus (B)</p> Signup and view all the answers

Hoe kan de ernst van de ketonconcentratie in het bloed gemeten worden?

<p>Met een vingerprik (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is niet een criterium voor de diagnose diabetes mellitus?

<p>Glucose nuchter &lt; 100 mg/dL (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Bloedplasma

De vloeibare component van bloed, waarin bloedcellen zweven.

Bloedcellen

De vaste componenten van bloed, waaronder erytrocyten, leukocyten en trombocyten.

Anticoagulans

Een stof die bloedstolling voorkomt door calciumionen te binden.

EDTA

Een anticoagulans dat calciumionen bindt en zo bloedstolling verhindert.

Signup and view all the flashcards

Hemolysaat

Bloed met gebroken erytrocyten, waardoor hemoglobine vrijkomt.

Signup and view all the flashcards

Hypotone oplossing

Een oplossing met een lagere concentratie opgeloste stoffen dan de celinhoud waardoor cellen zwellen.

Signup and view all the flashcards

Citraat

Anticoagulans dat calciumionen bindt, vaak gebruikt voor stollingsonderzoek.

Signup and view all the flashcards

Natriumfluoride

Anticoagulans dat enzymatische reacties remt, met name glycolyse.

Signup and view all the flashcards

Nuchter glucose

De glucosewaarde in het bloed na een nacht vasten (8-10 uur).

Signup and view all the flashcards

Niet-nuchter glucose

De glucosewaarde in het bloed na het eten.

Signup and view all the flashcards

Gestoorde nuchtere glucose

Een glucosewaarde tussen 100 en 125 mg/dL na een nacht vasten. Duidt op een verhoogd risico op diabetes.

Signup and view all the flashcards

Gestoorde glucosetolerantie

Een glucosewaarde tussen 140 en 200 mg/dL 2 uur na het drinken van een glucose-oplossing. Duidt op een verhoogd risico op diabetes.

Signup and view all the flashcards

Diabetes mellitus

Een chronische aandoening waarbij het lichaam de glucose niet meer goed verwerkt.

Signup and view all the flashcards

Glucosurie

De aanwezigheid van glucose in de urine.

Signup and view all the flashcards

Ketoacidose

Een verzuring van het bloed door ketonen, veroorzaakt door een tekort aan insuline.

Signup and view all the flashcards

Hypoglycemische coma

Een coma veroorzaakt door lage bloedsuikerspiegel, vaak bij diabetespatiënten.

Signup and view all the flashcards

Zwangerschapsdiabetes

Een tijdelijke vorm van diabetes die tijdens de zwangerschap voorkomt en verdwijnt na de zwangerschap.

Signup and view all the flashcards

Verhoogde glucoseconcentratie in bloed (zwangerschap)

Een verhoogd glucosegehalte in het bloed tijdens de zwangerschap, vaak zonder klachten.

Signup and view all the flashcards

Macrosomie

Vergrote baby, groter dan normaal.

Signup and view all the flashcards

Hypoglykemie

Lage bloedsuiker, laag glucosegehalte.

Signup and view all the flashcards

Nuchter bloedonderzoek

Bloedonderzoek waarbij de patiënt minstens 8 uur geen voedsel heeft gegeten.

Signup and view all the flashcards

Capillair bloed

Bloed afgenomen via een vingerprik.

Signup and view all the flashcards

Glucosemeter (POCT)

Een apparaat om snel de bloedsuiker (glucose) te meten via een vingerprik.

Signup and view all the flashcards

Natriumfluoridebuis

Buis die gebruikt wordt voor bloedafname, remt de glycolyse voor bloedglucoseonderzoek.

Signup and view all the flashcards

Wat zijn polysachariden en disachariden?

Polysachariden en disachariden zijn complexe suikers die door het lichaam moeten worden afgebroken tot glucose. Voorbeeld: zetmeel (polysacharide) in brood of suiker (disacharide) in een frisdrank.

Signup and view all the flashcards

Welke enzymen helpen bij de vertering van complexe suikers?

De belangrijkste enzymen voor deze vertering zijn amylase en maltase. Ze worden geproduceerd door de speekselklieren, alvleesklier en de darmen.

Signup and view all the flashcards

Wat is bloedsuiker?

Bloedsuiker is glucose dat in het bloed terecht is gekomen na de vertering van koolhydraten. Het wordt ook wel bloedglucose genoemd.

Signup and view all the flashcards

Waarvoor gebruikt het lichaam glucose?

Glucose wordt verbrand voor energie (ATP) via glycolyse en de Krebcyclus. Het kan ook opgeslagen worden als glycogeen (via glycogenese) voor later gebruik.

Signup and view all the flashcards

Wat is glycogeen?

Glycogeen is een opslagvorm van glucose in de lever en spieren. Het wordt gevormd uit overtollige glucose.

Signup and view all the flashcards

Wat is glycogenolyse?

Glycogenolyse is het proces waarbij glycogeen wordt afgebroken tot glucose. Dit gebeurt wanneer het bloedsuikergehalte te laag is.

Signup and view all the flashcards

Wat is gluconeogenese?

Gluconeogenese is het proces waarbij de lever glucose aanmaakt uit eiwitten. Dit gebeurt ook wanneer het bloedsuikergehalte te laag is.

Signup and view all the flashcards

Wat is de rol van insuline?

Insuline is een hormoon dat ervoor zorgt dat cellen glucose opnemen uit het bloed. Dit verlaagt het bloedsuikergehalte.

Signup and view all the flashcards

POCT?

POCT staat voor Point-of-Care Testing, een manier om medische testen uit te voeren op de plaats waar de patiënt zich bevindt, vaak met een draagbaar apparaat.

Signup and view all the flashcards

Waarom is POCT belangrijk?

POCT is handig om snel en direct diagnoses te stellen, de patiëntenzorg te verbeteren en snellere behandelingen te starten.

Signup and view all the flashcards

Wat zijn de componenten van POCT?

POCT omvat een reeks elementen, zoals de test zelf, een analyser, kwaliteitscontrole, trainingen en kwaliteitsborging.

Signup and view all the flashcards

Kwaliteitscontrole bij POCT?

Kwaliteitscontrole bij POCT is essentieel om ervoor te zorgen dat de testen betrouwbaar en nauwkeurig zijn. Er worden regelmatig controles uitgevoerd om de nauwkeurigheid te bevestigen.

Signup and view all the flashcards

Training voor POCT-gebruikers?

POCT-gebruikers moeten goed getraind zijn in het correct afnemen van monsters en het bedienen van de analyseapparatuur om betrouwbare resultaten te garanderen.

Signup and view all the flashcards

Kwaliteitsborging bij POCT?

Om de kwaliteit van POCT-testen te bewaken, worden er diverse maatregelen genomen. Dit zijn onder meer: interne en externe audits, kwaliteitscontroles en trainingen.

Signup and view all the flashcards

Voorbeeld van een POCT-test?

Een veelvoorkomend voorbeeld van POCT is de bloedsuikermeting met een draagbare glucometer.

Signup and view all the flashcards

Simuleren van een patiëntengesprek?

Simulatie van een patiëntengesprek is een belangrijk onderdeel van de training van POCT-gebruikers. Hierbij wordt geoefend met de communicatie en informatievoorziening aan de patiënt.

Signup and view all the flashcards

Tubulaire epitheelcellen

Kleine, ronde cellen afkomstig van de blaas, urineleiders of nierbekken. Ze komen normaal gesproken in kleine aantallen voor in urine. Bij blaaskanker of na katheterisatie kunnen ze sterk toenemen.

Signup and view all the flashcards

Plaveiselepitheelcellen

Grote, platte cellen met veel hoeken, afkomstig van de uitwendige geslachtsorganen. Ze komen vaak voor in urine, vooral bij vrouwen.

Signup and view all the flashcards

Bacteriurie

De aanwezigheid van meer dan 10 bacteriën per gezichtsveld in een urinesediment. Dit duidt op een urineweginfectie.

Signup and view all the flashcards

Gistcellen in urine

Kleine, ronde cellen die lijken op erytrocyten. Ze missen echter de karakteristieke inzinking van erytrocyten en hebben vaak knopvormige spruiten.

Signup and view all the flashcards

Vetcellen in urine

Tubulaire cellen met lipoïde degeneratie. Ze komen voor bij een sterke proteïnurie.

Signup and view all the flashcards

Vetdruppels in urine

Kleine druppels vet die vrij in de urine voorkomen.

Signup and view all the flashcards

Vetcilinders in urine

Cilinders in urine die gevuld zijn met vetdruppels.

Signup and view all the flashcards

Dubbelbrekend

Een eigenschap van stoffen zoals vet en kristallen die licht op verschillende manieren breken wanneer bekeken met gepolariseerd licht.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Hoofdstuk 1: Van laboratoriumaanvraag tot rapportage van uitslagen

  • Het laboratoriumwerk is opgedeeld in stappen.
  • De pre-analytische fase begint met een aanvraagformulier door de arts. Dit kan manueel of elektronisch gebeuren.
  • De bloed- en/of urine afnames worden gecodeerd met barcode stickers.
  • De stalen worden onmiddellijk naar het laboratorium gebracht.
  • Bloedstalen worden gecentrifugeerd om bloedcellen van het serum of plasma te scheiden. Dit is niet altijd nodig.
  • Soms wordt serum/plasma uit de primaire buis overgebracht naar een secundaire buis (dochterbuis).

Hoofdstuk 2: Informeren van patiënt en het patiëntgesprek

  • Patiënten kunnen informatie vragen over de afnameprocedure.
  • Informatie kan via website, folder of telefonisch worden gedeeld.
  • Specifieke afnamecondities, zoals nuchterheid, kunnen deel uitmaken van de instructies.
  • ISO 15189 specificeert vereisten voor de informatievoorziening aan patiënten en aanvrager.
  • Locaties van laboratoria en afnameposten worden gemeld.
  • Verstrekt worden de beschikbaar laboratoriumonderzoeken met details; voorbereiding, uitvoering (medicatie, diëet), materiaal.
  • Er wordt ook informatie verstrekt over de tijdsintervallen (turn-round time), referentiewaarden, klinische besliswaarden.
  • Informatie over speciale verzoeken.
  • Ook de aanvrager dient geïnformeerd te worden indien nodig.
  • Informatie over procedures, inclusief toestemming van de patiënt met eventuele familiegeschiedenis.
  • Beleid voor monsterbehandeling, verwerving en afwijzing.
  • Klinisch advies is beschikbaar over aanvragen van en interpretatie van labonderzoeken.
  • Procedures voor de klachtenregistratie.

Hoofdstuk 3: Correcte bloedafname en type bloedbuizen

  • Er zijn verschillende methoden voor het afnemen van bloed: venapunctie (ader), arteriepunctie (slagader) en capillaire punctie (capillair).
  • Volbloed wordt verkregen door het bloed direct na afname te mengen met anticoagulantia.
  • Plasma wordt verkregen door bloed, met anticoagulans, in een centrifuge te draaien.
  • Serum is het vloeibare deel van gestold bloed, zonder stollingsfactoren.
  • Hemolysaat wordt gemaakt door bloed met anticoagulantia in hypotone oplossing te verdund.

Hoofdstuk 4: Type buizen voor bloedafname en de volgorde bij bloedafname

  • Verschillende bloedafname buizen bestaan, gekenmerkt door een kleurcode.
  • De volgorde van buizen is belangrijk om carry-over te voorkomen
  • De vul vullingsgraad van de bloedafname buizen is belangrijk voor correcte analyse.
  • Fout vullingen leiden tot vertraagde analyse resultaten

Hoofdstuk 5: Labo-opdracht diabetesonderzoek

  • Doelstelling is het kennismaken met POCT en kwaliteitszorg.
  • Leerlingen moeten een invulverslag maken bij een simulatie van een consult over een OGT-test.
  • Er zijn vragen over de voorbereiding van een patiënt op de test.
  • Er zijn vragen over de ruwe gegevens, referentiewaarden en verschillende testmethoden.

Hoofdstuk 6: Bepaling creatinine in serum en urine met de Jaffé methode

  • De Jaffé methode voor het meten van creatinine is een kleurreactie waarbij creatinine reageert met alkalisch picraat (picrinezuur) forming an oranjeroden kleur.
  • Er zijn andere methodes zoals de enzymatische en HPLC-methode.
  • Het is belangrijk om eiwitten te verwijderen voordat de afname begint indien een eindpuntmethode wordt gebruikt.
  • Voor urine is dit niet nodig omdat er in urines weinig eiwit aanwezig is.

Hoofdstuk 7: Bepaling totaal cholesterol (CHOL) in serum via de CHOD-PAP methode

  • In bloed bevindt zich cholesterol in lipoproteïnen.
  • Tijdens de meting wordt cholesterol geoxideerd tot cholesteroloxidase.
  • Het proces wordt geautomatiseerd.
  • Er zijn vragen over de bijsluiter voor het gebruik van dit reagens, de waarden voor de controlemateriaal, de bepaling van 2SD-grenzen, het meetprincipe, referentiewaarden en de afvalverwerking.

Hoofdstuk 1: Alkaline fosfatase bepaling in serum

  • Alkaline fosfatase helpt bij het verwijderen van fosfaat voor de aanmaak van ATP.
  • Er zijn meerdere iso-enzymen van AF.
  • Normale AF-waarden verschillen tussen kinderen, volwassenen en zwangere vrouwen.
  • Hoge AF-waarden kunnen wijzen op lever- of galwegaandoeningen of botproblemen.

(Aangevuld) Hoofdstuk 2: Bepaling alkaline fosfatase (AF) in serum via de IFCC methode

  • De bijsluiter wordt gebruikt voor de pre-analyse.
  • Er moeten referentiewaarden bepaald worden van het reagens, evenals de 2SD-grenzen van de controles (TruLab N, TruLab P).
  • Er zijn vragen naar de benodigde bloedafnamebuisjes om de analyse uit te voeren.
  • De pre-analyse omvat ook de bereiding van de reagentia.
  • De vragen over het tijdschema, de waarden van de controles en de klinische validatie van de patiëntstalen worden beantwoord.

Hoofdstuk 1: Urineonderzoek

  •  Urineonderzoek wordt vaak gedaan om urineweginfecties of cystitis op te sporen.
  • Macroscopisch onderzoek omvat de beoordeling van de hoeveelheid, kleur, geur en helderheid van de urine in de eerste hand.
  • Aanvullende tests, zoals teststrips, dipslides en microscopische beoordeling kunnen bijkomend gedaan worden.
  • Urineonderzoek is gericht op het opsporen van pathogenen die specifieke resistenties hebben tegen antibiotica.

(Aangevuld) Andere hoofdstukken:

  • Afhankelijk van het onderwerp zijn er bijkomende details over de tests, relevante vragen over de bijsluiters, calculaties, en de afvalprocedures.
  • Vergeet niet ook specifieke aanwijzingen te noteren, (deze kan je vaak terugvinden in de pre-analyse) over welke stalen nodig zijn voor de test, of welke verdunningen noodzakelijk zijn.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

LABO KLINISCHE ANALYSE PDF

More Like This

Carbohydrate Digestion Steps Flashcards
17 questions
Synthèse et action de l'insuline
15 questions
Carbohydrates and Digestion
37 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser