Podcast
Questions and Answers
Fizyoloji nedir?
Fizyoloji nedir?
Hayatın kaynağı ve gelişiminden sorumlu fiziksel ve kimyasal faktörleri açıklayan bilim dalıdır.
Aşağıdaki dokuları ve işlevlerini eşleştiriniz:
Aşağıdaki dokuları ve işlevlerini eşleştiriniz:
Epitel Dokusu = Koruma sağlar ve salgı yapar Destek Dokusu = Hücrelerin beslenmesine aracılık yapar Kas Dokusu = Hareket sağlar Sinir Dokusu = Sinirsel iletişim sağlar
Hücrelerin çoğalma yeteneği ile yıpranan hücrelerin yerine yenisi yapılır. Bu hangi bilim dalı ile ilgilidir?
Hücrelerin çoğalma yeteneği ile yıpranan hücrelerin yerine yenisi yapılır. Bu hangi bilim dalı ile ilgilidir?
Histogenezis nedir?
Histogenezis nedir?
Signup and view all the answers
Vücudun temel canlı birimi __________ dır.
Vücudun temel canlı birimi __________ dır.
Signup and view all the answers
Vücutta yaklaşık 100 trilyon hücre yoktur.
Vücutta yaklaşık 100 trilyon hücre yoktur.
Signup and view all the answers
Aşağıdaki hangi doku türleri destek dokusu olarak sınıflandırılabilir?
Aşağıdaki hangi doku türleri destek dokusu olarak sınıflandırılabilir?
Signup and view all the answers
Bağ dokusunda en çok bulunan hücre hangisidir?
Bağ dokusunda en çok bulunan hücre hangisidir?
Signup and view all the answers
Boşluklu organların iç yüzeyini örten örtü epiteli, __________, __________ ve __________ işlevlerinden sorumludur.
Boşluklu organların iç yüzeyini örten örtü epiteli, __________, __________ ve __________ işlevlerinden sorumludur.
Signup and view all the answers
Makrofajlar, yabancı cisimleri ve bakterileri yutamaz.
Makrofajlar, yabancı cisimleri ve bakterileri yutamaz.
Signup and view all the answers
Study Notes
Fizyoloji Genel Bilgiler
- Fizyoloji, hayatın kaynak ve gelişiminden sorumlu fiziksel ve kimyasal faktörleri açıklayan bilim dalıdır.
- Fizyoloji, canlı organizmadaki tüm yaşamsal işlevleri inceleyen bir bilim dalıdır.
- Fizyoloji bilimi, virüs fizyolojisi, bakteri fizyolojisi, hücre fizyolojisi ve insan fizyolojisi gibi alt birimlere ayrılır.
Hücre
- Vücudun temel canlı birimi hücredir.
- Her hücre tipi, bir veya birkaç fonksiyon için özelleşmiştir. (Örneğin: Eritrositler oksijen taşır.)
- Vücutta yaklaşık 100 trilyon hücre vardır.
- Hücreler çoğalma yetenekleri ile yıpranan hücrelerin yerine yenisini oluşturur.
- Hücreler şekil, boyut ve fonksiyon olarak farklı şekilde olsa da ortak özelliklere sahiptir.
- Tüm hücreler bir zarla çevrilidir, karbonhidrat, yağ ve proteinleri oksijen kullanarak enerji üretir ve atık ürünlerini çevreleyen sıvıya verirler.
Hücrenin Yapısı (Şekil 3'den alınmıştır)
- Mitokondri
- Sentriol
- Vesikül
- Sitoplazma
- Granüllü endoplazmik retikulum'
- Ribozomlar
- Kromatin
- Çekirdek zarı
- Porlar
- Çekirdekçik
- Golgi aygıtı
- Lizozom
- Plazma zarı
- Granülsüz endoplazmik retikulum
Bitki ve Hayvan Hücreleri (Şekil 4'den alınmıştır)
- Bitki ve hayvan hücreleri, temelde aynı yapısal birimleri içermesine rağmen belirgin farklılıklar gösterir. (Çalışma materyallerinde temsil edilen şekillerin ayrıntılarını, görsellerden alınarak özetlendi).
Dokular
- Aynı fonksiyonu gören benzer yapıdaki hücre gruplarına doku adı verilir.
- Dokular üç temel kategoriye ayrılır:
- Epitel doku
- Bağ doku
- Kas doku
- Sinir doku'
Dokular
-
Histojenez sonucu organizmada dört ana doku tipi oluşur.
- Epitel Dokusu
- Destek Dokusu (bağ dokusu, kıkırdak dokusu, kemik dokusu, kan dokusu ve lenf dokusu)
- Kas Dokusu
- Sinir Dokusu
-
Dokular, sistematik olarak bir araya gelerek organları oluşturur ve organlar ise sistemleri oluşturur.
Epitel Dokusu
-
Koruyucu örtülerdir.
-
Tüm vücut boşluklarını örter ve hormon salgılayan bezlerin ana dokusunu oluşturur.
-
Vücut boşluklarını (deri, ağız, burun, damarlar iç yüzeyi vb.) kaplayan örtü epitelidir.
-
Örtü epiteli, koruma, emilim, salgılama ve duyu alma fonksiyonlarına sahiptir.
-
3 farklı tipe ayrılır:
- Basit epitel
- Çok katlı epitel
- Özel epitel (Örneğin, doku, epitel tüyü şeklindeki çeşitli hücreler) (Şekil 10-11'de gösterilenler gibi farklı kategorilere ayrılabilir)
-
Bez epiteli, salgı işlevine sahiptir.
-
İkiye ayrılır.
- Endokrin bezler: Salgıları doğrudan kana verirler (Hormonal salgılar).
- Ekzokrin bezler: Salgıları kanala bırakırlar (Tükürük, ter, gözyaşı, vb salgılar).
Bağ Dokusu
- Hücrelerarası madde, hücrelerden daha fazla yer kaplar.
- Dokuları birbirine bağlamak ve beslenmeleri sağlamakla görevlidir.
- Bağ dokusu çeşitli tiplerde ve alt gruplarda yer alabilir.
- Esnek Bağ Dokusu
- Yağ Dokusu
- Fibröz Bağ Dokusu
- Elastik Bağ Dokusu.
- Bağ dokusunda çeşitli lif türleri bulunur. (özellikle kolajen, elastik, retiküler, vb)
- Başlıca hücre türleri: Fibroblastlar, makrofajlar, mast hücreleri.
Kemik Dokusu
- Vücuttaki en sert dokudur.
- Destek, hareket, koruma ve kalsiyum homeostazı gibi fonksiyonlar yerine getirir.
- Kemik dokusu, osteoblastlar (kemik yapımı), osteositler, osteoklastlar (kemik yıkımı) ve osteoprogenitor hücrelerinden oluşur.
- Kemiğin iki ana yapısı, kompak kemik (sıkı kemik) ve sünger benzeri kemiktir. (Şekil 26, 27'den bilgiler)
- Kemik iliği, kemiklerin içinde bulunan yumuşak doku ve kan hücresi üretimi için hayati öneme sahip. (Kırmızı kemik iliği ve sarı kemik iliği gibi farklı şekillerde)
Kıkırdak Dokusu
- Kan damarı içermemesi sebebiyle iyileşmesi daha uzun süren, sertliğin kemik kadar yüksek olmadığı, esnek ve dayanıklı bir bağ dokusu türüdür.
- Hiyalin kıkırdak, elastik kıkırdak ve lifli kıkırdak olmak üzere üç tipte bulunur. (Şekil 22,23'ten bilgiler).
- Kıkırdak dokuları, yapı ve fonksiyona göre birbirinden farklılık gösterir.
- Kıkırdak, çeşitli bölgelerde (burun, kulaklar, hava yolları, vb) destek işlevi görür.
Yağ Dokusu (Adipoz doku)
- Vücutta enerji depolamak ve termoregülasyonu sağlamak üzere önemli bir fonksiyona sahip.
- Beyaz yağ dokunun ağırlıklı olarak enerji depolamak için görev aldığı vurgulanır. Kahverengi yağ dokusu ise termoregülasyonda rol oynar.
- (Uni ve multiloküler yağ dokusu farkları, Şekil 24,25'ten bilgiler)
Kan Dokusu
- Sıvı doku olma özelliğine sahiptir. Plazma adı verilen bir sıvı ortam ve alyuvarlar, akyuvarlar ve kan plakalarından (trombositler) oluşmaktadır.
- Besin ve oksijen taşınmasında, atık ürünlerin uzaklaştırılmasında ve bağışıklık sisteminin çalışmasında görev almaktadır.
- Hücrelerarası sıvı, çeşitli hücre tiplerini ve çözünenleri barındırır.
- Belirli hücrelerin fonksiyonel özellikleri, görevlere ve özelliklere göre ayrılabilir. (Şekil 30,31'den bilgiler)
Kas Dokusu
- Vücuttaki hareketleri sağlayan, kasılmaya özgü karakteristik özellik gösteren dokudur.
- Üç tipi bulunur:
- İskelet kası: İstemli kasılıp gevşerler.
- Kalp kası: İstemsiz olarak kasılır ve gevşer.
- Düz kas: İstemsiz olarak kasılır ve gevşer. (Şekil 32, 33'ten bilgiler)
Sinir Dokusu
- Sinir sisteminde, iletişim işlevini gören nöronlar ve nöronlara destek sağlayan glia hücrelerinden oluşur.
- Nöronlar, uyarıları ileten sinir hücreleridir.
- Hücre gövdesi (soma)
- Akson
- Dendrit
- Glia hücreleri, nöronlara destek sağlayan hücrelerdir.
- Astrositler, oligodendrositler, mikroglia, ve şvan hücreleri gibi çeşitler bulunur, şekil ve görevlere göre farklılaşırlar. (Şekil 34,35, 36, 37, 38, 39'dan bilgiler)
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Bu quiz, fizyolojinin temel kavramları ve hücrenin yapısı hakkında genel bilgileri kapsamaktadır. Canlı organizmalardaki yaşamsal işlevleri, hücrelerin çeşitleri ve görevleri gibi konulara odaklanır. Fizyoloji biliminin alt birimleri hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlar.
