Fiscale Voordelen voor Zelfstandigen

Sociale zekerheid en aanvullende pensioenopbouw

• De presentatie behandelt sociale zekerheid en aanvullende pensioenopbouw, met specifieke focus op de 1ste, 2de, 3de en 4de pensioenpijler.

Pensioenpijlers

• 1ste pijler: Wettelijk pensioen, rust- en overlevings- pensioen; gebaseerd op solidariteitsbeginsel
• 2de pijler: Aanvullend pensioen van de onderneming; VAPZ, POZ, RIZIV, IPT, groepsverzekering, VAPW.
• 3de pijler: Aanvullend pensioen; privé fiscaal; pensioensparen, lange termijnsparen.
• 4de pijler: Aanvullend pensioen; niet-fiscaal; vastgoed, aandelen, obligaties, kasbonnen.

Zelfstandigen

• Statistieken (Bron: RIZIV: Jaarverslag 2021) over de inkomsten van zelfstandigen voor 2015 tot 2021
• Informatie over de netto inkomen en bijdragen van zelfstandigen met inkomensgrens.

Statuut loontrekkende en zelfstandige

• Loontrekkenden: Verdeling van de bijdragelast, geen inkomensgrens, geen degressieve bijdragen, berekeningsgrondslag: brutoloon zonder inhouding, bijdragen dekken alle sectoren.
• Zelfstandigen: Geen verdeling van de bijdragelast, inkomensgrens, degressieve bijdragen, berekeningsgrondslag: belastbaar netto-inkomen, bijdragen dekken beperkt aantal sectoren, mogelijkheid vrijstelling van betaling.

Principe en modaliteiten

• Aansluiting bij sociaal verzekeringsfonds
• Een zelfstandige moet elk kwartaal sociale bijdragen betalen via een vervaldatumbericht.
• Kalenderjaar = vier trimesters
• Door te betalen krijgt een zelfstandige recht op socialezekerheidsprestaties voor ziekte- en invaliditeitsuitkeringen, gezinsbijslag en pensioen.
• Sociale verzekering bij faillissement (overbruggingsrecht).

Sociale bijdragen zelfstandigen in hoofdberoep (2024)

• Inkomensschijven en bijhorende sociale bijdragen voor zelfstandigen.
• Beroepsinkomen = bruto beroepsinkomen - beroepskosten - eventuele beroepsverliezen (volgens fiscale wetgeving van 3 jaar geleden).

Sociale zekerheidsprestaties

• Ziekte- en invaliditeitsverzekering, gezinsbijslag, werkloosheidsverzekering, jaarlijks verlof, arbeidsongevallen, beroepsziekten en pensioenen.
• Overbruggingsrecht (‘faillissementsverzekering').

Rustpensioen, Overlevingspensioen en Wettelijke ziekte-uitkering

• Dit zijn wettelijke uitkeringen.

Op basis van gepresteerde arbeid

• België: repartitiestelsel voor de eerste pijler
• Pensioen is een belastbaar vervangingsinkomen
• Rustpensioen = pensioen uitgekeerd door de overheid; gepresteerde arbeid
• Overlevingspensioen = pensioen uitgekeerd; gepresteerde arbeid van een overleden echtgenoot.

Voorwaarden voor het verkrijgen van een rustpensioen

• Leeftijd; 65 j., 66 j., 67 j. Datum van ingang van het pensioen.
• Globale beroepsloopbaan; 14 040 voltijdse dagen (VTE) of 45 jaar.
• Ingangsdatum; De eerste van de maand volgend op de 65°, 66° of 67° verjaardag.
• Geen verplichting om tot de wettelijke leeftijd met pensioen te gaan

Minimum- en maximumpensioen – loopbaan van 45 jaar

• Informatie over de minimum en maximum pensioenen voor zelfstandigen en alleenstaande mensen.
• Gezin en alleenstaanden en de bijhorende minimum/maximum pensioenen
• Gemiddeld uitgekeerd pensioen: Zuiver pensioen als zelfstandige, zuiver pensioen als werknemer, zuiver pensioen als ambtenaar.

Welk budget is nodig tijdens het pensioen?

• Vaak gehoord: 'als gepensioneerde kan ik het met veel minder stellen...'.
• Sommige kosten vallen weg
• De kinderen zijn 'afgestudeerd' en 'het huis uit'.
• De lening voor het huis is afbetaald.
• Maar andere kosten komen erbij: voor wat betreft gepensioneerden is meer tijd=meer uitgaven.
• Voor de oudere gepensioneerde: medische kosten, rust- en verzorgingstehuis,...

Hoeveel is nodig om dat verschil aan te vullen?

• Tafels met gegevens over de kans, bedrag bij een bepaald aantal jaren.
• Bron: tabel met alle bijhorende gegevens.

Omschrijving en doelgroep

• Overlevingspensioen op basis van het pensioen van overleden partner (80% van het gezins- pensioen.
• Enkel mogelijk voor gehuwde partners, niet voor feitelijk of wettelijk samenwonenden
• Ten minste één jaar vóór het overlijden gehuwd zijn.
• Uitzondering van het kind geboren tijdens het huwelijk of binnen de 300 dagen na het overlijden.
• Overlijden te wijten aan een ongeval na het huwelijk of aan een beroepsziekte
• Kind ten laste waarvoor één van de echtgenoten kinderbijslag ontving
• Langstlevende echtgenoot minimum 49,5 jaar zijn
• Overgangsuitkering 18, 36 of 48 maanden
• Geen (vervangings)inkomsten genieten hoger dan de grenzen van toegelaten arbeid
• 45j. > 50j. (2025)

Uitkering bij ziekte of invaliditeit 2024 (zelfstandige)

• Informatie over de tijden (tot 8 dagen, en vanaf de 1e dag, dan na 1 jaar).
• De bijhorende bedragen voor de 3 categorieën: samenwonende zelfstandige zonder persoon ten laste, zelfstandige met gezinslast, alleenstaande zelfstandige.
• Voorbeeld van een zelfstandige met een bruto-inkomen van € 3000 en wegens zware rugproblemen volledig arbeidsongeschikt gedurende 18 maanden.

Maximum aftrekbare premie (2024)

• Informatie over de maximaal aftrekbare premie.
• Voorbeeld van een zelfstandige met bruto-inkomen van 30 000 euro en beroeps- kosten van 7500 euro.

Fiscaal regime

• Uitgebreid overzicht van de fiscale aspecten van sociale bijdragen, inkomensgrenzen, belastingen, taxaties etc

Andere topics

• Overzicht van de verschillende pensioenpijlers
• Voorwaarden voor het verkrijgen van pensioenen
• Uitkeringen bij ziekte of invaliditeit
• Principe en modaliteiten voor zelfstandigen
• Details over de verschillende soorten pensioenen, belastingen, en bijdragen.
• Details over bepaalde criteria en voorwaarden die gelden voor verschillende categorieën.
• Voorwaarden voor combinatie in een ander systeem
• Overzicht over de verschillende regels en voorwaarden.
• Aanvullende informaties over de belastingen en voorwaarden voor de verschillende soorten pensioenen
• Mogelijke overdrachten tussen verschillende instellingen
• Berekening van maximaal te verzekeren kapitaal

Extra topics

• Voorbeeld berekening van het bijdrage voor verschillende inkomens
• Aangepaste regels als één van de echtgenoten overlijdt
• Aangepaste regels voor contracten gesloten na bepaalde data
• Overzicht over de voorwaarden voor belastingsvermindering voor loontrekkenden en zelfstandigen, inclusief de maximale bedragen per categorie
• Samenvatting van de belangrijkste punten van de verschillende voorgestelde regels
• Alternatieve methode voor berekening van belastingvermindering.
• Basisprincipe van de 80%-regel.
• Indien de 80 %-regel niet voldaan is, en de regels voor belastingvermindering bij bepaalde uitkeringen
• Details over verschillende gewesten.
• Overzicht en berekening van de belastingen over de uitkeringen, en wie er recht op heeft.
• Voorwaarden en details over bepaalde soorten contracten.
• Informatie over de algemene regels
• Vereiste formaliteiten
• Verzekeringsmaatschappijen
• Aangifte en codes