Filosofie Glossarium Hoofdstuk 2

Glossarium Hoofdstuk 2

• Abstractie (Aristoteles): Kennis van vormen wordt verkregen door onvolmaakte waarnemingen te analyseren en hun verschillen te negeren.

• Anaximander: Natuurfilosoof die geloofde dat het onveranderlijke beginsel van alle verandering een onbepaalde oerstof is (apeiron).

• Anaximenes: Natuurfilosoof die geloofde dat lucht het onveranderlijke beginsel was en verandering optrad door verdunning of verdichting ervan.

• Anselmus: Scholastische filosoof die een ontologisch godsbewijs ontwikkelde. Het argument gaat uit van de gedachte dat God het grootste denkbare is en dat het grootste denkbare ook echt moet bestaan.

• Aquino: Scholastische filosoof die de filosofie als instrument/opvolger van de theologie zag. Theologie was de hoogste wetenschap.

• Aristoteles: Leerling van Plato die meer gericht was op praktische ervaring. Geloofde dat Vormen alleen in de dingen zelf bestonden en had een teleologische kijk op de wereld.

• Augustinus: Vroeg-middeleeuwse filosoof die geloofde dat verlossing van de erfzonde zowel door goede daden als Gods genade verkregen kan worden.

• Atomisme (Leucippus en Democritus): Visie dat objecten en de ziel uit ondeelbare atomen bestaan die zich tijdelijk samenvoegen.

• Boethius: Vroeg-middeleeuwse filosoof die in zijn werk Over de Vertroosting van de Wijsbegeerte het probleem van het kwaad besprak.

• Causale verklaring: Verklaring van een gebeurtenis op basis van de oorzaak.

• Cynisme: Hellenistisch school die zich focussen op zelfgenoegzaamheid en behoefteloosheid. Diogenes was een extreem voorbeeld hiervan.

• Deductie: Logisch proces waarbij conclusies getrokken worden uit axioma's en premissen.

• Dubbele waarheid: Idee van Siger van Brabant dat iets waar in filosofie onwaar kan zijn in theologie, en andersom.

• Epicurisme: School die genot (maar zonder overdaad) en vermijding van angst belangrijk vond voor geluk.

• Ervaring (Aristoteles): Kennis verkregen door persoonlijke ervaring en observatie.

Vanaf pagina 2

• Gesloten samenleving (Popper): Een samenleving die geen kritiek tolereert en geen ruimte biedt voor verandering.

• Heraclitus: Natuurfilosoof die beweerde dat alles in constante verandering is.

• Inductie: Proces van het generaliseren van observaties tot algemene conclusies.

• Logica: Discipline die de principes van correct denken bestudeert.

• Natuurfilosofen: Presocratische filosofen die op zoek waren naar de onveranderlijke beginselen van de natuur.

• Neoplatonisme: School met Plotinus als grondlegger; wereld is een emanatie/uitstorting van God.

• Open samenleving (Popper): Samenleving die kritiek, discussie en verandering toelaat.

• Parmenides: Presocratische filosoof die beweerde dat verandering illusoor is.

• Plato: Leerling van Socrates die geloofde in een aparte Vormenwereld van perfecte ideeën.

• Pragmatisch (Aristoteles): Aristoteles' benadering is gebaseerd op observatie en praktische toepassing van kennis.

• Protagoras: Sofist die beweerde dat waarheid relatief is.

• Pyrrhonisme: Sceptische school die zich richt op het bereiken van onverstoordheid (ataraxie) door oordelen op te schorten.

• Pythagoras: Presocratische filosoof die de wereld zag als een wiskundige structuur.

• Scheermes van Ockham: Methodologische regel die de meest eenvoudige uitleg of theorie verkiest.

• Socrates: Filosoof die via dialoog mensen probeerde te confronteren met hun eigen onwetendheid en hun eigen kennis.

• Sofisten: Leraars die retoriek gebruikten om studenten te leren argumenten beter te begrijpen.

Vanaf pagina 3

• Stoïcisme: Filosofische school die zich focuste op leven in overeenstemming met de natuur. Seneca, Epicurus & Aurelius waren belangrijke vertegenwoordigers.

• Teleologische verklaring: Verklaring gebaseerd op een doelgericht beginsel/reden.

• Redelijke ziel (Plato): De eeuwige ziel die kennis heeft verkregen van de perfecte Vormen.

• Thales: Beschouwt als eerste filosoof die probeerde de oorsprong van de wereld te verklaren en water als universeel beginsel zag.

• Universaliaprobleem: De vraag of algemene eigenschappen of concepten (universalia) echt bestaan.

• Vormen (Plato): De perfecte, onveranderlijke prototypes/modellen van dingen in de wereld.

• Vormenwereld (Plato): De wereld van de perfecte Vormen.

• Zeno: Leerling van Parmenides die probeerde te bewijzen dat beweging onmogelijk was.