Filipino sa Piling Larangan: Aralin 7

Filipino sa Piling Larangan (AKADEMIK)

• Ang paksa ay tungkol sa Filipino sa Piling Larangan (AKADEMIK)
• Iba't ibang awtor ang ginamit
• Ang module ay sumasaklaw sa pagsulat sa larangan ng Agham Panlipunan: Pagkikritik

Aralin 7: Pagsulat sa Larangan ng Agham Panlipunan: Pagkikritik

• Ang pundamental na konsepto ng Agham Panlipunan ay kapangyarihan na katulad ng enerhiya sa pisika
• Ang Agham Panlipunan ay nagbibigay ng pangakong kalagayan ng tao, ang buhay natin ay mapauunlad ng mas malalim na pag-unawa sa indibidwal at sa kolektibong asal at kilos.
• Ang layunin ay para malaman ng mag-aaral ang Agham Panlipunan bilang disiplina; ang mga disiplina sa ilalim ng Agham Panlipunan; ang katangiang sulating pang-Agham Panlipunan; at ang proseso sa pagsulat ng isang kritik pang-Agham Panlipunan.

Humanidades vs. Agham Panlipunan

• Parehong sakop ng tao at kultura ang paksa, ngunit itinuturing ang Agham Panlipunan bilang isang uri ng siyensya o agham, iba ang pagtingin.
• Ang Humanidades ay ispekulatibo, analitikal, kritikal, at deskriptibo
• Ang Agham Panlipunan ay siyentipiko, iba-iba ang depende sa disiplina
• Sa kabuuan, kuwantitatibo, kuwalitatibo, at istatistiko ang proseso ng datos
• Gumagamit ng sarbey, obserbasyon, pananaliksik sa larangan, at datos na sekondaryo
• Ginagamit ang Dayakroniko (Historika) at Sinkroniko (Deskriptibo) na metodolohiya

Mga Disiplina sa Larangan ng Agham Panlipunan

• Sosyolohiya (Dalub-uinugan): Pag-aaral ng mga panlipunang ugali ng tao, mga hulwaran ng ugnayang panlipunan, panlipunang pagkakaisa, mga aspeto ng kultura sa pang-araw-araw na buhay, at mga prinsipyo ng lipunan
• Sikolohiya (Dalub-isipan): Pag-aaral ng kaugnayan ng may kamalayan at walang kamalayan, damdamin, at pag-iisip ng tao. Gumagawa ng empirikal na obserbasyon
• Lingguwistika: Pag-aaral ng wika, ang sistema nito, ayon sa mga aspeto nito, kasama ang ponetika, ponolohiya, morpolohiya, sintaks, at gramatika.
• Antropolohiya: Pag-aaral ng mga tao, o lahi ng tao sa iba't ibang panahon ng pag-iral, upang maintindihan ang pagiging kumplikado ng mga kultura. Ginagamit ang participant observation o ekspiryensiyal na imersiyon sa pananaliksik
• Kasaysayan: Pag-aaral ng nakaraan o pinagdaan ng isang grupo, komunidad, lipunan, at iba't ibang pangyayari upang naiugnay ito sa kasalukuyan. Ginagamit din ang lapit-naratibo upang maipakita ang mga pangyayari.
• Heograpiya: Pag-aaral sa mga lupain at mga lugar ng mundo upang maunawaan ang kumplikadong ugnayan ng katangian, kalikasan, at pagbabago rito, at ang mga epekto sa tao. Ginagamit rin dito ang kuwantitatibo at kuwalitatibong metodolohiya
• Agham Pampolitika: Pag-aaral ng bansa, gobyerno, politika, patakaran, proseso, at sistema ng mga gobyerno, pati na ang gawaing politikal sa mga institusyon. Gumagamit ng analisis at empirikal na pag-aaral
• Ekonomiks: Pag-aaral sa mga gawain na may kinalaman sa produksyon, distribusyon, at paggamit ng mga serbisyo at produkto sa isang bansa.
• Area Studies: Pag-aaral ng mga bansa, rehiyon, at heograpikong lugar.
• Arkeolohiya: Pag-aaral ng mga artifact, monumento, at labi upang maintindihan ang nakaraang pamumuhay at gawain ng tao.
• Relihiyon: Pag-aaral ng organisadong koleksyon ng mga paniniwala, sistemang kultural, at mga pananaw sa mundo kaugnay ng sangkatauhan at ng sangkamunduhan.

Pagsulat sa Agham Panlipunan

• Simple at Impersonal ang tono
• Tiyak at tinutukoy, argumentatibo at nanghihikayat, naglalahad
• Madalas mahahabang presentasyon, ngunit sapat upang mapangatwiranan ang katuwiran o tesis
• Iba't ibang anyo ng sulatin ang ginagamit tulad ng report, sanaysay, mga papel ng pananaliksik, abstrak, artikulo, rebyu, biyograpiya, balita, editoryal, talumpati, at marami pang iba

Proseso sa Pagsulat sa Agham Panlipunan

• Tukuyin ang genre o anyo ng sulatin
• Tukuyin at tiyakin ang paksa
• Paglilinaw at pagtiyak ng paksang pangungusap
• Pagkuha ng datos para sa ebidensiya
• Pagtitipon ng datos bilang ebidensiya at suporta sa tesis
• Analisis gamit ang lapit sa pagsusuri: kuwantitatibo, kwalitatibo, argumentatibo, deskriptibo, at etnograpiko
• Malinaw, organisado, at lohikal ang pagsulat
• Tama ang pagsasaayos ng sanggunian at talababa

Tuklasin ang mga pangunahing konsepto sa larangan ng Agham Panlipunan, lalo na ang pagsulat ng kritik. Sa quiz na ito, malalaman mo ang mga katangian ng sulating pang-Agham Panlipunan at ang mga proseso sa pagsulat. Mahalaga ito para sa mas malalim na pag-unawa sa indibidwal at kolektibong asal at kilos.