Podcast
Questions and Answers
Zer dela eta emigratu zuten ijitoak Asia Txikira eta Bizantziar Inperiora IX. mendean?
Zer dela eta emigratu zuten ijitoak Asia Txikira eta Bizantziar Inperiora IX. mendean?
Nolako harrera jaso zuten ijitoek Europan?
Nolako harrera jaso zuten ijitoek Europan?
Noiz hasi ziren ijitoak jazarpena jasaten Europan?
Noiz hasi ziren ijitoak jazarpena jasaten Europan?
Zer da 'gurutzada' kontzeptuaren definizio egokia testuaren arabera?
Zer da 'gurutzada' kontzeptuaren definizio egokia testuaren arabera?
Signup and view all the answers
Zein lekuren konkistaren alde egiten zuten gurutzadak?
Zein lekuren konkistaren alde egiten zuten gurutzadak?
Signup and view all the answers
Zein erakunde sortu ziren gurutzadak defendatzeko?
Zein erakunde sortu ziren gurutzadak defendatzeko?
Signup and view all the answers
Zergatik uste dute arabier kronikariak, franknen inbasioak krudelak izan zirela?
Zergatik uste dute arabier kronikariak, franknen inbasioak krudelak izan zirela?
Signup and view all the answers
Zertan datza gurutzaden inguruko eztabaida nagusia?
Zertan datza gurutzaden inguruko eztabaida nagusia?
Signup and view all the answers
Zein da arte erromanikoaren ezaugarrietako bat?
Zein da arte erromanikoaren ezaugarrietako bat?
Signup and view all the answers
Zein ordenek erabili zuen arte erromanikoaren estiloa bere monasterioetan?
Zein ordenek erabili zuen arte erromanikoaren estiloa bere monasterioetan?
Signup and view all the answers
Nola erabili zen arte erromanikoa fededun gehienentzat?
Nola erabili zen arte erromanikoa fededun gehienentzat?
Signup and view all the answers
Zein ezaugarri arkitektoniko erabili zen arte erromanikoan sabaiak arinagoak izateko?
Zein ezaugarri arkitektoniko erabili zen arte erromanikoan sabaiak arinagoak izateko?
Signup and view all the answers
Zein da tenplu erromanikoen oinplanoa?
Zein da tenplu erromanikoen oinplanoa?
Signup and view all the answers
Zein hirietan erromesbide nagusiak zeuden, erromanikoa nagusi zen tokia?
Zein hirietan erromesbide nagusiak zeuden, erromanikoa nagusi zen tokia?
Signup and view all the answers
Zein da arte erromanikoaren estiloa zehazten duen alderdi garrantzitsuena?
Zein da arte erromanikoaren estiloa zehazten duen alderdi garrantzitsuena?
Signup and view all the answers
Kleroaren bi adar nork osatzen zuen?
Kleroaren bi adar nork osatzen zuen?
Signup and view all the answers
Zein da klero erregularraren ezaugarri nagusia?
Zein da klero erregularraren ezaugarri nagusia?
Signup and view all the answers
Nork zuen botere handia elizbarruti bat kontrolatzen zuelako?
Nork zuen botere handia elizbarruti bat kontrolatzen zuelako?
Signup and view all the answers
Nola eragiten zuen Elizak eguneroko bizitzan?
Nola eragiten zuen Elizak eguneroko bizitzan?
Signup and view all the answers
Monasterioen jarduera nagusia zein zen?
Monasterioen jarduera nagusia zein zen?
Signup and view all the answers
Zein ziren monasterioetako biztanlegoko kideak?
Zein ziren monasterioetako biztanlegoko kideak?
Signup and view all the answers
Zein ezaugarri nabaria da elizak Erdi Aroko gizartean?
Zein ezaugarri nabaria da elizak Erdi Aroko gizartean?
Signup and view all the answers
Zein egitekoa ez da elizaren eginkizun nagusietako bat?
Zein egitekoa ez da elizaren eginkizun nagusietako bat?
Signup and view all the answers
Zer zen Eskumika?
Zer zen Eskumika?
Signup and view all the answers
Zein urte bitartean sortu ziren heresiak, testuaren arabera?
Zein urte bitartean sortu ziren heresiak, testuaren arabera?
Signup and view all the answers
Zein da katarismoaren bereizgarri nagusia?
Zein da katarismoaren bereizgarri nagusia?
Signup and view all the answers
Zein da "scriptoriuma" monasterioaren barruan?
Zein da "scriptoriuma" monasterioaren barruan?
Signup and view all the answers
Zein dira Europako katolikoek kristautu zituzten herri taldeak?
Zein dira Europako katolikoek kristautu zituzten herri taldeak?
Signup and view all the answers
Zein jarduera-mota ez da aipatzen monasterioetako jardueren sailkapenean?
Zein jarduera-mota ez da aipatzen monasterioetako jardueren sailkapenean?
Signup and view all the answers
Zein da XI. eta XII. mendeen artean Europa kristautzeko prozesuan gertatu zen gertaera aipagarrienetakoa?
Zein da XI. eta XII. mendeen artean Europa kristautzeko prozesuan gertatu zen gertaera aipagarrienetakoa?
Signup and view all the answers
Zein ezaugarri hauetakoren bat ez da ARKITEKTURA ERROMANIKOAREN ezaugarri gisa aipatzen?
Zein ezaugarri hauetakoren bat ez da ARKITEKTURA ERROMANIKOAREN ezaugarri gisa aipatzen?
Signup and view all the answers
Zein adierazpen hauetatik DA ZUZENA eskultura erromanikoen inguruan?
Zein adierazpen hauetatik DA ZUZENA eskultura erromanikoen inguruan?
Signup and view all the answers
Zer da GIROLA?
Zer da GIROLA?
Signup and view all the answers
Zein ezaugarri hauetakoren bat EZ DA Eskultura Erromanikoaren ezaugarrietako bat?
Zein ezaugarri hauetakoren bat EZ DA Eskultura Erromanikoaren ezaugarrietako bat?
Signup and view all the answers
Zeintzuk dira San Saturnin elizan eta Conquesko Santa Fedean eransteko erabaki zuten elementuak?
Zeintzuk dira San Saturnin elizan eta Conquesko Santa Fedean eransteko erabaki zuten elementuak?
Signup and view all the answers
Zein adierazpen hauetatik DA ZUZENA eskulturen inguruan?
Zein adierazpen hauetatik DA ZUZENA eskulturen inguruan?
Signup and view all the answers
Zer da Erdi Aroko monasterioen ezaugarrietako bat?
Zer da Erdi Aroko monasterioen ezaugarrietako bat?
Signup and view all the answers
Zein arrazoi zuten monjeek Erdi Aroan liburu gehienak latinez idazteko?
Zein arrazoi zuten monjeek Erdi Aroan liburu gehienak latinez idazteko?
Signup and view all the answers
Zer da Gregorio VII.aren erreformaren helburu nagusia?
Zer da Gregorio VII.aren erreformaren helburu nagusia?
Signup and view all the answers
Zein da Erdi Aroko monje eta moja askoren eginkizun nagusia?
Zein da Erdi Aroko monje eta moja askoren eginkizun nagusia?
Signup and view all the answers
Zerk erakusten du Erdi Aroko monasterioek garrantzia handia zutela kulturaren transmisioan?
Zerk erakusten du Erdi Aroko monasterioek garrantzia handia zutela kulturaren transmisioan?
Signup and view all the answers
Nola eragin zuten Elizaren botere politikoaren aldaketek Erdi Aroko gizartean?
Nola eragin zuten Elizaren botere politikoaren aldaketek Erdi Aroko gizartean?
Signup and view all the answers
Study Notes
Europako Kristautasunaren Hedapena
- XI. eta XIII. mendeetan, Europa kristauaren mugak hedatu egin ziren, batez ere Iparraldean eta Ekialdean.
- Katoliko alemanek herri pagano eta eslaviarrak kristautu zituzten, eta bizantziar ortodoxoek Balkanetako eta Errusiako eslaviarrekin egin zuten antzera.
- Iberiar penintsulako kristau erresumak musulmanen lurraldeak konkistatuz joan ziren.
- Aita santuak eta erregeek gurutzadak antolatu zituzten, Lur Santua konkistatzeko, kristautasuna Europako mugez haratago eramanez.
- Lehen gurutzada 1095etik 1099ra egin zen, Jerusalem askatzeko helburuarekin.
- Gurutzada horren ondoren, beste zazpi gurutzada egin ziren, liskarrak, arpilatzeak eta suntsipenak eraginez.
- Gurutzatuek Lur Santuan erresumak sortu zituzten, eta ordena militarrak sortu ziren haiek defendatzeko (adibidez, Tenpletikoa eta Ospitalekoa).
- Ijitoen diaskorra ere Europako kristau lurretara iritsi zen, lehenik Bizantziar Inperiotik, eta gero, mendebalderantz.
Erromesbideak
- Erdi Aroan, toki garrantzitsuak bisitatzeko eta gurtzeko erromesaldia erromesbideak zeuden.
- Erromesgune nagusiak ziren Erroma, Jerusalem eta Santiago de Compostela.
- Monasterioak eta ospitaleetan ostatu hartzen zuten erromesek.
- Erromesaldiek hirien eta merkatuen garapena bultzatu zuten, ideien eta jakintzen trukeari laguntzen baitzioten.
Arte Erromanikoa
- Arte erlijiosoa eta nazioartekoa: Europako erlijio ordena (adibidez, Cluny ordenako beneditarrak) zabaldu zenez, estilo erromanikoa ere zabaldu zen.
- Estilo honek lotura estua zuen erlijioarekin. Fededunen artean irakurtzen eta idazten ez zekitenakentzat, erliebe eta margolanak Jainkoa eta adierazpen sakratuak irudikatzeko erabili ziren.
- Eraikin handiak eta harrizkoak ziren, eta harrizko teilatuekiko erresistentzia behar zuten.
- Teknologiak hobetzeko, harkaitz txanponak (kanoi, ertz eta kupula) erabili ziren.
- Egiturak gurutze latindarren planen arabera antolatzen ziren, eta eraikinek kanpoko kontrahormekin sendotu ziren.
- Etxeek itxura trinkoa eta solidea izan zuten.
- Erakundeak eta monasterioak izan ziren eraikin garrantzitsuenak.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Quiz honek XI. eta XIII. mendeetan Europako kristautasunaren hedapena aztertzen du. Gurutzadak, munta egiten zuten erresumak eta liskar historikoak jorratzen dira. Gaurko Europako mugetatik at kristautasuna nola iritsi zen ikasi dezakezu.